Badra Üjüneyoğlu İrgit (Tıva Türkçesi:Бадра Үжүней-оглу Иргит) (10 Şubat 1910 - 4 Ağustos 1984) Tandı Tıva ülkesi, Аmbın kоjuununda (şimdiki Tеs-Hеm ili) Çırgаlаndı'da doğmuştur. Tıva Türklerinden yazar, nesirci. İlk Tıva çocuk yazarı. Tıva Arat Cumhuriyetinin Yazarlar Birliğinin ilk üyelerinden biridir.
Bаdrа Üjünеy-оglu İrgit | |
---|---|
Doğum | 10 Şubat 1910 Tandı Tıva ülkesi, Аmbın kоjuununda (şimdiki Tеs-Hеm ili) Çırgаlаñdı köyü. |
Ölüm | 4 Ağustos 1984 |
Meslek | Yazar, düzyazı ustası |
Milliyet | Tıva (Türk) |
Yaşamı
B. Ü. İrgit 10 Şubat 1910'da Tandı Tıva'nın Ambın vilayetinde (şimdiki Tes Hem ili) Çırgalandı adlı yerde doğmuştur. Okuma yazmayı Sаmаgаldаy Buda düşüncesi öğretim tapınağında öğrenmiştir. Küçük yaşlardan itibaren marangozluk, çiftçilik yapmıştır. 1929 yılında Tıva'nın inkılap ordusunda görev alır. Arat İnkılap Orudusunun Küçük Komandalar Okulu'nu bitirip Moskova'nın Frunze adlı Harp Akademisinde ve Sovyet-Parti okulunda öğrenim görmüştür. 1932 yılında Tıva Arat Cumhuriyetinde Sovyet Rus devlet düzenine karşı başkaldıran basmacıların yanına katıldı.
Daha sonra Arat (işçi) devrimci gençlerinin birliğinde Merkez komitesinin baş sekreteryasında görev alır: 1941-1942 yıllarda Tıva Arat Cumhuriyetinin Bakanlar Konseyi içinde Kültür Komitesinin başkanlığına, 1942-1943 yıllarda Tıva Arat Cumhuriyeti'nin Moğolistan'a görevlendirilen yetkili elçisi olmuştur. Tıva, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'ne katıldıktan sonra, Sovyetler birliği Komünist Partisi Tıva Oblast Komitesinin sekreteryasında çalışmıştır. 1950-1960 yıllarda Şаgааn-Аrıg, Аrıg-Bаjı, Еylig-Hеm, Tеs-Hеm okullarında öğretmenlik ve idarecilik yapmıştır. 1967 yıldan başlayıp Kızıl şehri Belediyesinin Görevliler şubesi başkanlığını yürütmüştür. Tıva cumhuriyetinin Birçok devlet ödülüne layık görülmüştür.
Eserleri
Badra İrgit yazarlık işine 1932 yılında girende, 1940'lı yıllarda şiirleri, edebi yazıları «Şın», «Аrеvе şını», «Hоstug аrаt» gazetelerinde ve «Rеvоlustuñ hеrеli» dergisinde yayına çıkmıştır. Onun yazmış olduğu
- «Аrzılаñ Küdеrеk», roman
- «Bistiñ kırındаn», roman
- «Ujudukçu Kidispеy» roman
bu eserleri Stalinizm ve Türk uluslarına Rus ve Sovyet baskısı döneminde yayınlatılmamıştır. «Аrzılаñ Küderеk» adlı romanının ilk kitabını yazarın oğlu olan yazar İgor İrgit 1996 yılında yayınlatabilmiştir.
- Yalnızca 1976 yılında «Аldın-Mıyıs» adlı masallar kitabı yayınlanabilmiştir.
Kaynakça
- ^ . 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2015.
Dış bağlantılar
- «Tıvаnıñ çоgааlçılаrı / Pisаtеli Tuvı» 2000 yılında yayınlanmış kitap.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Badra Ujuneyoglu Irgit Tiva Turkcesi Badra Үzhүnej oglu Irgit 10 Subat 1910 4 Agustos 1984 Tandi Tiva ulkesi Ambin kojuununda simdiki Tes Hem ili Cirgalandi da dogmustur Tiva Turklerinden yazar nesirci Ilk Tiva cocuk yazari Tiva Arat Cumhuriyetinin Yazarlar Birliginin ilk uyelerinden biridir Badra Ujuney oglu IrgitDogum10 Subat 1910 Tandi Tiva ulkesi Ambin kojuununda simdiki Tes Hem ili Cirgalandi koyu Olum4 Agustos 1984MeslekYazar duzyazi ustasiMilliyetTiva Turk YasamiB U Irgit 10 Subat 1910 da Tandi Tiva nin Ambin vilayetinde simdiki Tes Hem ili Cirgalandi adli yerde dogmustur Okuma yazmayi Samagalday Buda dusuncesi ogretim tapinaginda ogrenmistir Kucuk yaslardan itibaren marangozluk ciftcilik yapmistir 1929 yilinda Tiva nin inkilap ordusunda gorev alir Arat Inkilap Orudusunun Kucuk Komandalar Okulu nu bitirip Moskova nin Frunze adli Harp Akademisinde ve Sovyet Parti okulunda ogrenim gormustur 1932 yilinda Tiva Arat Cumhuriyetinde Sovyet Rus devlet duzenine karsi baskaldiran basmacilarin yanina katildi Daha sonra Arat isci devrimci genclerinin birliginde Merkez komitesinin bas sekreteryasinda gorev alir 1941 1942 yillarda Tiva Arat Cumhuriyetinin Bakanlar Konseyi icinde Kultur Komitesinin baskanligina 1942 1943 yillarda Tiva Arat Cumhuriyeti nin Mogolistan a gorevlendirilen yetkili elcisi olmustur Tiva Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birligi ne katildiktan sonra Sovyetler birligi Komunist Partisi Tiva Oblast Komitesinin sekreteryasinda calismistir 1950 1960 yillarda Sagaan Arig Arig Baji Eylig Hem Tes Hem okullarinda ogretmenlik ve idarecilik yapmistir 1967 yildan baslayip Kizil sehri Belediyesinin Gorevliler subesi baskanligini yurutmustur Tiva cumhuriyetinin Bircok devlet odulune layik gorulmustur EserleriBadra Irgit yazarlik isine 1932 yilinda girende 1940 li yillarda siirleri edebi yazilari Sin Areve sini Hostug arat gazetelerinde ve Revolustun hereli dergisinde yayina cikmistir Onun yazmis oldugu Arzilan Kuderek roman Bistin kirindan roman Ujudukcu Kidispey roman bu eserleri Stalinizm ve Turk uluslarina Rus ve Sovyet baskisi doneminde yayinlatilmamistir Arzilan Kuderek adli romaninin ilk kitabini yazarin oglu olan yazar Igor Irgit 1996 yilinda yayinlatabilmistir Yalnizca 1976 yilinda Aldin Miyis adli masallar kitabi yayinlanabilmistir Kaynakca 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Subat 2015 Dis baglantilar Tivanin cogaalcilari Pisateli Tuvi 2000 yilinda yayinlanmis kitap