Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bahtiyar Vahabzade (Azerice: Bəxtiyar Mahmud oğlu Vahabzadə, 16 Ağustos 1925, Şeki – 13 Şubat 2009, Bakü), Azerbaycanlı şair ve yazar.
| Bahtiyar Vahabzade | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 16 Ağustos 1925 Nuha, Azerbaycan SSC, Transkafkasya SFSC, Sovyetler Birliği |
| Ölüm | 13 Şubat 2009 (83 yaşında) Bakü, Azerbaycan |
| Takma ad | Halk Şairi |
| Meslek | Şair ve yazar |
| Milliyet | Azerbaycan Türkü |
| Resmî site | |
Bextiyar Vahabzade | |
Yaşam öyküsü
Bahtiyar Mahmud oğlu Vahabzade, 16 Ağustos 1925 tarihinde Şeki'de doğdu. 9 yaşında ailesiyle beraber Bakü'ye taşındı. İlk ve orta öğrenimini bu şehirde tamamladı. 1942 yılında girdiği Bakü Devlet Üniversitesi Filoloji Bölümü'nden 1947 yılında mezun oldu ve aynı bölümde öğretim üyesi olarak ders vermeye başladı. 1964 yılında tamamladığı ünlü Azeri şair Samed Vurgun'un hayatı ve yaradıcılığı isimli monografisi ile filoloji doktoru unvanını aldı.
1980 yılında Azerbaycan İlimler Akademisi üyeliğine seçilen Vahabzade, 2001 yılında emekli olana kadar üniversitede ders vermiştir.
Vahabzade, 1960'larda başlayan özgürlük hareketlerinin öncülerindendir. Bu konuda kaleme aldığı 1959 tarihli Gülistan isimli şiirinde, ikiye bölünen (İran ve Rusya) Azerbaycan halkının yaşadığı felaketleri anlatmıştır. Adı geçen eserinden dolayı 1962 yılında milliyetçi damgası vurulan şair 2 yıllığına üniversitedeki görevinden de uzaklaştırılmıştır. Bu olumsuzluklara ve Sovyet rejiminin baskılarına rağmen özgürlük mücadelesinden hiç yılmamıştır. Azerbaycan halkının sıkıntılarını konu ettiği pek çok eserini yurt dışına kaçırarak yayınlanmasını sağlamıştır.
1960 yılında başlayan özgürlük hareketine kayıtsız kalamayan Vahabzade, bu konu için kaleme aldığı "Gülistan" isimli şiirinde İran ve Rusya olmak üzere ikiye bölünen Azerbaycan Türkleri'nin yaşadığı felaketleri dillendirmiştir.1962 yılında millî duyguları uyandıran bu şiir, Vahabzade'yi "milliyetçi" olarak damgalamış ve sonra da üniversitedeki görevinden uzaklaştırılmıştır.
Eserlerinde Azerbaycan Türkçesi'ni en temiz şekilde kullanmaya özen gösteren ve halkının duygularına tercüman olan Vahabzade Azerbaycan'da Halk Şairi adıyla anılır. 1995 yılında Azerbaycan özgürlük mücadelesindeki hizmetlerinden dolayı İstiklal nişanı ile ödüllendirilmiştir. Ülkesinin özgürlük simgelerinden biridir. Vahabzade 1980-2000 yılları arasında 5 defa milletvekili seçilmiştir. 2002 yılında kendisine Benim Garibim isimli kitabına istinaden Romanya Kültür Bakanlığı tarafından Komutan Madalyası verilmiştir. 13 Şubat 2009 tarihinde Azerbaycan'ın başkenti Bakü'deki evinde öldü. Bahtiyar Vahabzade'nin cenazesi, uzun yıllar ders verdiği Bakü Devlet Üniversitesinin salonunda düzenlenen törenden sonra tanınmış şair, edebiyatçı, bilim ve siyaset adamlarının mezarlarının bulunduğu Fahri Hıyaban'da toprağa verildi.
Vahabzade Türkiye'de Fuzuli'ye yapılan eleştirilere bir yanıt olarak Varlık dergisinde yayınlanan Yel Kaya'dan Ne Aparır? başlıklı makalesiyle tanınmıştır. Ayrıca yazıları, şiirleri Türk Edebiyatı dergisinde birçok edebi eleştirinin konusu olmuştur. Vahabzade şiirin yanında birçok manzum hikâye ve oyuna imza atmış, çeviriler yapmıştır. Eserlerinden Yollar-Oğulları'ı Cezayir'in bağımsızlık hareketine, Mugam'ı ise bestekâr Üzeyir Hacıbeyli'ye ithaf etmiştir. Lord Byron'ın "Abidon Fellini" isimli eserini Azericeye çevirmiştir.
Edebi Kişiliği
Halkı uyandırmak amacıyla eserlerini kaleme alan Bahtiyar Vahabzade şiirlerinde; vatan, millet, aile, tabiat, dil, azadlık (hürriyet) hasreti gibi temaları, en güçlü ve derin mazmunlarla anlatmıştır.
Vahabzade'nin şiirlerine baktığımızda göze çarpan ilk tema vatan sevgisi olmaktadır.
Şiirleri
Toplumsal yönü ağır basan ve Azerbaycan'da "Halk şairi" olarak tanımlanan Vahabzade'nin toplumsal şiirleri önemli bir yere sahiptir.
Eserleri
Bahtiyar Vahabzade, 40'ı aşkın şiir kitabı, 11 ilmi eser, 2 monografi, çeşitli piyesler ve yüzlerce makale yayınlamıştır. Eserlerinde genellikle özgürlük, yurt sevgisi, din gibi temaları işlemiştir.
Türkiye'de Basılan Eserleri
- Ömürden Sayfalar (Ötüken, 2000)
- Vatan, millet, ana dili (Atatürk Kültür Başkanlığı yayınları, 2000)
- Soru işareti (Kaynak yayınları, 2002)
Diğer Dillere Çeviriler
- Türkçe (Türkiye Türkçesi) 15 kitap
- Rusça 14 kitap
- İran'da Azerbaycan Türkçesi 5 kitap
- Ermenice 3 kitap
- Özbek Türkçesi 2 kitap
- Almanca 2 kitap
- İngilizce 2 kitap
- Türkmen Türkçesi 1 kitap
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c KONUR,Erdem,"VATAN MİLLET VE ANADİLİ ŞAİRİ VAHAPZADE 24 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .", Edebiyat ve Sanat Akademisi
- ^ . 14 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2009.
- ^ . 17 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2009.
Dış bağlantılar
- Bahtiyar Vahabzade'nin resmi web sitesi (Azerice)
- Güney Azerbaycan'ın Sesi5 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bahtiyar Vahabzade Azerice Bextiyar Mahmud oglu Vahabzade 16 Agustos 1925 Seki 13 Subat 2009 Baku Azerbaycanli sair ve yazar Bahtiyar VahabzadeDogum16 Agustos 1925 1925 08 16 Nuha Azerbaycan SSC Transkafkasya SFSC Sovyetler BirligiOlum13 Subat 2009 83 yasinda Baku AzerbaycanTakma adHalk SairiMeslekSair ve yazarMilliyetAzerbaycan TurkuResmi siteBextiyar VahabzadeYasam oykusuBahtiyar Mahmud oglu Vahabzade 16 Agustos 1925 tarihinde Seki de dogdu 9 yasinda ailesiyle beraber Baku ye tasindi Ilk ve orta ogrenimini bu sehirde tamamladi 1942 yilinda girdigi Baku Devlet Universitesi Filoloji Bolumu nden 1947 yilinda mezun oldu ve ayni bolumde ogretim uyesi olarak ders vermeye basladi 1964 yilinda tamamladigi unlu Azeri sair Samed Vurgun un hayati ve yaradiciligi isimli monografisi ile filoloji doktoru unvanini aldi 1980 yilinda Azerbaycan Ilimler Akademisi uyeligine secilen Vahabzade 2001 yilinda emekli olana kadar universitede ders vermistir Vahabzade 1960 larda baslayan ozgurluk hareketlerinin onculerindendir Bu konuda kaleme aldigi 1959 tarihli Gulistan isimli siirinde ikiye bolunen Iran ve Rusya Azerbaycan halkinin yasadigi felaketleri anlatmistir Adi gecen eserinden dolayi 1962 yilinda milliyetci damgasi vurulan sair 2 yilligina universitedeki gorevinden de uzaklastirilmistir Bu olumsuzluklara ve Sovyet rejiminin baskilarina ragmen ozgurluk mucadelesinden hic yilmamistir Azerbaycan halkinin sikintilarini konu ettigi pek cok eserini yurt disina kacirarak yayinlanmasini saglamistir 1960 yilinda baslayan ozgurluk hareketine kayitsiz kalamayan Vahabzade bu konu icin kaleme aldigi Gulistan isimli siirinde Iran ve Rusya olmak uzere ikiye bolunen Azerbaycan Turkleri nin yasadigi felaketleri dillendirmistir 1962 yilinda milli duygulari uyandiran bu siir Vahabzade yi milliyetci olarak damgalamis ve sonra da universitedeki gorevinden uzaklastirilmistir Eserlerinde Azerbaycan Turkcesi ni en temiz sekilde kullanmaya ozen gosteren ve halkinin duygularina tercuman olan Vahabzade Azerbaycan da Halk Sairi adiyla anilir 1995 yilinda Azerbaycan ozgurluk mucadelesindeki hizmetlerinden dolayi Istiklal nisani ile odullendirilmistir Ulkesinin ozgurluk simgelerinden biridir Vahabzade 1980 2000 yillari arasinda 5 defa milletvekili secilmistir 2002 yilinda kendisine Benim Garibim isimli kitabina istinaden Romanya Kultur Bakanligi tarafindan Komutan Madalyasi verilmistir 13 Subat 2009 tarihinde Azerbaycan in baskenti Baku deki evinde oldu Bahtiyar Vahabzade nin cenazesi uzun yillar ders verdigi Baku Devlet Universitesinin salonunda duzenlenen torenden sonra taninmis sair edebiyatci bilim ve siyaset adamlarinin mezarlarinin bulundugu Fahri Hiyaban da topraga verildi Vahabzade Turkiye de Fuzuli ye yapilan elestirilere bir yanit olarak Varlik dergisinde yayinlanan Yel Kaya dan Ne Aparir baslikli makalesiyle taninmistir Ayrica yazilari siirleri Turk Edebiyatidergisinde bircok edebi elestirinin konusu olmustur Vahabzade siirin yaninda bircok manzum hikaye ve oyuna imza atmis ceviriler yapmistir Eserlerinden Yollar Ogullari i Cezayir in bagimsizlik hareketine Mugam i ise bestekar Uzeyir Hacibeyli ye ithaf etmistir Lord Byron in Abidon Fellini isimli eserini Azericeye cevirmistir Edebi KisiligiHalki uyandirmak amaciyla eserlerini kaleme alan Bahtiyar Vahabzade siirlerinde vatan millet aile tabiat dil azadlik hurriyet hasreti gibi temalari en guclu ve derin mazmunlarla anlatmistir Vahabzade nin siirlerine baktigimizda goze carpan ilk tema vatan sevgisi olmaktadir SiirleriToplumsal yonu agir basan ve Azerbaycan da Halk sairi olarak tanimlanan Vahabzade nin toplumsal siirleri onemli bir yere sahiptir EserleriBahtiyar Vahabzade 40 i askin siir kitabi 11 ilmi eser 2 monografi cesitli piyesler ve yuzlerce makale yayinlamistir Eserlerinde genellikle ozgurluk yurt sevgisi din gibi temalari islemistir Turkiye de Basilan Eserleri Omurden Sayfalar Otuken 2000 Vatan millet ana dili Ataturk Kultur Baskanligi yayinlari 2000 Soru isareti Kaynak yayinlari 2002 Diger Dillere Ceviriler Turkce Turkiye Turkcesi 15 kitap Rusca 14 kitap Iran da Azerbaycan Turkcesi 5 kitap Ermenice 3 kitap Ozbek Turkcesi 2 kitap Almanca 2 kitap Ingilizce 2 kitap Turkmen Turkcesi 1 kitapAyrica bakinizAzeri yazarlar listesi Erdogan Iran siir tartismasiKaynakca a b c KONUR Erdem VATAN MILLET VE ANADILI SAIRI VAHAPZADE 24 Eylul 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Edebiyat ve Sanat Akademisi 14 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Subat 2009 17 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2009 Dis baglantilarBahtiyar Vahabzade nin resmi web sitesi Azerice Guney Azerbaycan in Sesi5 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde