Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bakıhanovlar, Azerbaycan'ın tanınmış soylu hanedan ailelerinden biri. Hanedanın temsilcileri, 1718 yılında kurulup 1747 ile 1806 yılları arasında bağımsız olan Bakü Hanlığı'nı yönetmiştir.
| Bakıhanovlar Bakıxanovlar | |
|---|---|
| Azeri soylu hanedan | |
| Ülke | Azerbaycan |
| Aktif bölge(ler) | Bakü |
| İlgi odağı |
|
| Köken yeri | Gilan Eyaleti |
| Kuruluş | 1718) |
| Kurucu | I. Mirza Muhammed Han |
| Güncel durumu | Aktif |
| Devriliş | 1806 |
| Son hükümdar | |
| Unvan(lar) | 1747'den itibaren Han |
Ailenin ortaya çıkışı
Bakıhanovlarin ataları 1592'den sonra Bakü'ye geldi. Yazar Abbas Kulu Ağa Bakıhanov'a göre hanedanın ataları, Malati hükümdarı Sultan Ahmed Han'ın saltanatının sona ermesi anlamına geldiği bilinen "Han Ahmed olayından" sonra Gilan'dan Bakü'ye taşınmışlardır.
Bakü hanlarının atalarının Nur ve Kucur hükümdarlarından geldiği, yani Taberistan'da hüküm süren olduğu iddia ediliyor. Hanedanlığın ilk tanınmış üyeleri Memmed Hüseyin Bey ve oğlu Heybet Bey'dir. Heybet Bey'in en büyük oğlu Dergah Kulu Bey, Maştağa şehrini ele geçirip Safevîlerin tayin ettiği sultanı öldürerek mülkü ele geçirdi. Ardından kendisini Han olarak atadı ve Selim Han'ı Abşeron naibi olarak tayin etti. Gazikumuklu Surhay Han'ı ve daha sonra Şirvanlı Hacı Davud'un (Müşkürlü) güçlerini yenerek gücünü Şabran ve Kobustan'a uzattı. Ancak küçük kardeşi Hüseyin'i savaşta kaybetti. 1723'te Dergah Kulu, 700 askerle birlikte kaleyi Mihail Matyuşkin'e teslim etti ve Rus İmparatorluğu tarafından yerel bir hükümdar olarak kabul edildi.
Bakıhanovların büyük kolu, Dergah Kulu Bey'in oğlu ve 1747'de bağımsız hanlığa yükselen Mirza Muhammed'in soyundan geliyordu. Bu hedefe, Rus İmparatorluğu'na hizmet eden hanlar, generaller ve subaylarla ulaşıldı.
Küçük kolun üyeleri, Dergah Kulu'nun merhum kardeşi Hüseyin'in soyundan geldiler. Bu kol, hem Sovyet döneminde hem de Azerbaycan döneminde aktif olan müzisyen, bilim adamı ve sanatçıları çıkardı.
Bakıhanov hanedanının ünü ile başlar. Bakü ve Kuba hanlıklarının Rusya ile yakınlaşmasında büyük hizmetleri vardı. 1824'te Kafkasya Başkomutanı , II. Mirza Muhammed Han'in hizmetlerini övdü ve ona Kuba eyaletinde 7 köy verdi. Bu köyler: Rustov, Hacı Karakaşlı, Amsar, Karakaşlı, Karabağlı, Gülamlı ve Şıhnazarlı'dır. Bu araziler özel mülkiyetine dahil edildi ve hazinenin tüm vergilerinden muaf tutuldu.
Mirza Muhammed'in tek kardeşi Abdürrahim Ağa da Ruslar için çok hizmet verdi. Pavel Sisianov'un Bakü sefeti arifesinde, Bakü'de ailesini tehlike altında bırakıp, generale hizmet etmek için Şamahı'ya gitti.
Mirza Muhammed'in altı oğlunun tümü babalarının izinden gitti ve Rus Ordusu hizmetlerinde görev yaptı. En büyük oğlu Abbas Kulu ağa, Tiflis'teki (Gürcistan) Rus Ordusu'nun askeri komutanlığında tercüman olarak çalıştı. Rus ve Doğu dilleri konusundaki mükemmel bilgisi ve Doğu tarihini yakından tanıması, Kafkasya'nın askeri çevrelerinde ona büyük ün kazandırdı. Bu hizmette albay rütbesine yükselmeyi başardı. Abbas Kulu Ağa'nın üvey kardeşi Cafer Kulu Ağa, 19. yüzyılın ortalarında Kafkas ordusunda savaşan generallerden biri olarak biliniyordu. 1867'de emekli oldu ve babasının Kuba'daki çiftliğini yönetti. Cafer Kulu Ağa 1826 - 1828 Rus-İran Savaşı'nda gösterdiği kahramanlık dolayısıyla üçüncü dereceden ile ödüllendirildi. Sonraki savaşlarda da her zaman öne çıktı ve yine nişan ve madalyalara layık görüldü. Mirza Muhammed'in ikinci eşinin çocuklarından biri olan Kadir Ağa, Rus ordusunda yüzbaşı, Mustafa Ağa da tümgeneral olarak görev yaptı. Mirza Muhammed'in torunlarının çoğu da yine babalarının izinden gitti. Cafer Kulu Ağa'nın her iki oğlu - Hasan ağa ve Ahmed ağa, hayatlarının sonuna kadar Rus ordusunda görev yaptılar.
Abbas Kulu Ağa'nın hiç oğlu olmadı. İki kızından biri Nisa Beyim, Cafer Kulu Ağa'nın oğlu Hasan Ağa ile, diğer kızı Tuğra Hanım ise Cafer Kulu Ağa'nın küçük oğlu Ahmed Ağa ile evlendiler. Firidun Bey Koçerli'nin yazdıklarına göre Tuğra Hanım şiir de yazardı. Hatta şiirlerinden şu iki mısrayı örnek olarak göstermişti:
Tuğra xanımam, aləm ara çünki əzizəm,
Abbasqulu ağa qızı, Zəhraya kənizəm.
Nisa Beyim'in eşi Cafer Kulu Ağa'nın oğlu Hasan Ağa Bakıhanov, Kafkas ordusundaki hizmetlerinden dolayı birçok nişan ve madalyaya layık görülmüştü. Cafer Kulu Ağa'nın en küçük oğlu Ahmed Ağa da nöbetçi albay rütbesiyle orduda görev yaptı. Nurcahan adında bir kız kardeşleri de vardı.
Bakıhanovlar eğitime çok önem verirler ve her zaman ülkenin kültürel hayatıyla ilgilenirlerdi. Mirza Muhammed Han'ın en küçük oğlu Tümgeneral Abdulla Ağa'nın "Əkinçi" (Ekinci) gazetesinin kurucusu Hasanbey Zerdabi ile mektuplaşmaları bunun göstergelerinden biridir. Abdulla ağa ve yeğeni Ahmed ağa, Ekinci gazetesinin yayınlanması için sadece manevi değil maddi destek de sağladı. En çetin ve ağır günlerde Hasan Bey'in yardımına gelerek ona moral destek vermeye çalıştılar. Abdulla Ağa, Kuba'dan Hasan Bey'e yazdığı 19 Haziran 1875 tarihli mektubunda: "... Başladığınız bu çalışmada size başarılar dilerim. Doğru, ilk etapta bazı aksilikler olacak. Her zaman olduğu gibi, bu nedenle cesaretiniz kırılmasın, bu güzel işe devam etmelisiniz." Abdulla Ağa, yerel yöneticiler aracılığıyla Ekinci gazetesinin yayınlanma izninin alınması için elinden geleni yaptı.
Bakıhanovlar geniş bir ailedir. Kolları bugün hâlâ yaşamaktadır. Bakıhanov hanedanının temsilcileri Bakü'nün birçok yerleşim noktasında bulunabilirler. Özellikle Bakü şehrinde yaşayan Bakıhanovlar artık Azerbaycan'ın kültür hayatına verdikleri büyük hizmetlerle tanınan insanlardır.
Bakıhanov hanedanı
Hanlar
| İsimler | Yıllar süren güç | Önceki yargıçla ilişki |
|---|---|---|
| I. Mirza Muhammed Han | 1747-1768 | 'in oğlu |
| 1768-1784 | I. Mirza Muhammed Han'ın oğlu | |
| 1784-1791 | Melik Muhammed Han'ın oğlu | |
| 1791-1792 | I. Mirza Muhammed Han'ın oğlu | |
| 1792-1806 | Muhammed Kulu Han'ın yeğeni |
Ailenin ünlü temsilcileri
- Abbas Kulu Ağa Bakıhanov - yazar, albay.
- - korgeneral.
- - general.
- - Muhafız Albay.
- Abdulla Ağa Bakıhanov - general.
- - katran oyuncusu, pedagog, müzisyen.
- - Azerbaycan halk müziğinin önde gelen temsilcisi, katrancı.
- - Azerbaycan kamançacısı, muğam şarkıcısı.
- - müzisyen.
- - yetenekli bir Azerbaycanlı Arapça filologu.
- - Azerbaycan'ın seçkin bestecisi, Azerbaycan SSR Halk Sanatçısı (1990), profesör (1983).
Kaynakça
- ^ a b c İsmayilov, Eldar (2010). "Бакихановы: бекские линии рода" [Bakıhanovlar: Hanedanın Geçmiş Hatları]. Azerbaycan Tarih-Şecere Derneği'nin Haberleri (Rusça). 7: 64-95, 138, 156. 1 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ekim 2020.
- ^ Bakıhanov, Abbas Kulu Ağa (1951) [ilk yayınlanması 1841]. Gülustani-İram (Farsça).
- ^ Daftary, Farhad (2 Aralık 2013). Geographies of Peace: New Approaches to Boundaries, Diplomacy and Conflict Resolution [Barış Coğrafyaları: Sınırlara Yeni Yaklaşımlar, Diplomasi ve Çatışma Çözümü] (İngilizce). I. B. Tauris. s. 158. ISBN . 1 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ekim 2020.
- ^ Bakı Sähärinin Tarixi: Orta äsrlar dövrü [Bakü Şehir Tarihi: Orta Çağ dönemi] (Azerice). Bakü: Avrasiya Yayınları. 2006. s. 156. ISBN . OCLC 900613609.
- ^ Lockhart, Laurence (1958). The fall of the Safavī dynasty and the Afghan occupation of Persia [Safevî hanedanının düşüşü ve İran'ın Afganistan işgali]. University Press. s. 246. OCLC 2872199.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bakihanovlar Azerbaycan in taninmis soylu hanedan ailelerinden biri Hanedanin temsilcileri 1718 yilinda kurulup 1747 ile 1806 yillari arasinda bagimsiz olan Baku Hanligi ni yonetmistir Bakihanovlar BakixanovlarAzeri soylu hanedanUlkeAzerbaycanAktif bolge ler BakuIlgi odagiPolitikaKoken yeriGilan EyaletiKurulus1718 305 yil once 1718 KurucuI Mirza Muhammed HanGuncel durumuAktifDevrilis1806Son hukumdar az Unvan lar 1747 den itibaren HanBaku Hanligi Safeviler Afsar Hanedani Rus ImparatorluguAilenin ortaya cikisi az Icerisehir Bakihanovlarin atalari 1592 den sonra Baku ye geldi Yazar Abbas Kulu Aga Bakihanov a gore hanedanin atalari Malati hukumdari Sultan Ahmed Han in saltanatinin sona ermesi anlamina geldigi bilinen Han Ahmed olayindan sonra Gilan dan Baku ye tasinmislardir Baku hanlarinin atalarinin Nur ve Kucur hukumdarlarindan geldigi yani Taberistan da hukum suren az oldugu iddia ediliyor Hanedanligin ilk taninmis uyeleri Memmed Huseyin Bey ve oglu Heybet Bey dir Heybet Bey in en buyuk oglu Dergah Kulu Bey Mastaga sehrini ele gecirip Safevilerin tayin ettigi sultani oldurerek mulku ele gecirdi Ardindan kendisini Han olarak atadi ve Selim Han i Abseron naibi olarak tayin etti Gazikumuklu Surhay Han i ve daha sonra Sirvanli Haci Davud un Muskurlu guclerini yenerek gucunu Sabran ve Kobustan a uzatti Ancak kucuk kardesi Huseyin i savasta kaybetti 1723 te Dergah Kulu 700 askerle birlikte kaleyi Mihail Matyuskin e teslim etti ve Rus Imparatorlugu tarafindan yerel bir hukumdar olarak kabul edildi Bakihanovlarin buyuk kolu Dergah Kulu Bey in oglu ve 1747 de bagimsiz hanliga yukselen Mirza Muhammed in soyundan geliyordu Bu hedefe Rus Imparatorlugu na hizmet eden hanlar generaller ve subaylarla ulasildi Kucuk kolun uyeleri Dergah Kulu nun merhum kardesi Huseyin in soyundan geldiler Bu kol hem Sovyet doneminde hem de Azerbaycan doneminde aktif olan muzisyen bilim adami ve sanatcilari cikardi Bakihanov hanedaninin unu az ile baslar Baku ve Kuba hanliklarinin Rusya ile yakinlasmasinda buyuk hizmetleri vardi 1824 te Kafkasya Baskomutani en II Mirza Muhammed Han in hizmetlerini ovdu ve ona Kuba eyaletinde 7 koy verdi Bu koyler Rustov Haci Karakasli Amsar Karakasli Karabagli Gulamli ve Sihnazarli dir Bu araziler ozel mulkiyetine dahil edildi ve hazinenin tum vergilerinden muaf tutuldu Mirza Muhammed in tek kardesi Abdurrahim Aga da Ruslar icin cok hizmet verdi Pavel Sisianov un Baku sefeti arifesinde Baku de ailesini tehlike altinda birakip generale hizmet etmek icin Samahi ya gitti Mirza Muhammed in alti oglunun tumu babalarinin izinden gitti ve Rus Ordusu hizmetlerinde gorev yapti En buyuk oglu Abbas Kulu aga Tiflis teki Gurcistan Rus Ordusu nun askeri komutanliginda tercuman olarak calisti Rus ve Dogu dilleri konusundaki mukemmel bilgisi ve Dogu tarihini yakindan tanimasi Kafkasya nin askeri cevrelerinde ona buyuk un kazandirdi Bu hizmette albay rutbesine yukselmeyi basardi Abbas Kulu Aga nin uvey kardesi Cafer Kulu Aga 19 yuzyilin ortalarinda Kafkas ordusunda savasan generallerden biri olarak biliniyordu 1867 de emekli oldu ve babasinin Kuba daki ciftligini yonetti Cafer Kulu Aga 1826 1828 Rus Iran Savasi nda gosterdigi kahramanlik dolayisiyla ucuncu dereceden en ile odullendirildi Sonraki savaslarda da her zaman one cikti ve yine nisan ve madalyalara layik goruldu Mirza Muhammed in ikinci esinin cocuklarindan biri olan Kadir Aga Rus ordusunda yuzbasi Mustafa Aga da tumgeneral olarak gorev yapti Mirza Muhammed in torunlarinin cogu da yine babalarinin izinden gitti Cafer Kulu Aga nin her iki oglu Hasan aga ve Ahmed aga hayatlarinin sonuna kadar Rus ordusunda gorev yaptilar Abbas Kulu Aga nin hic oglu olmadi Iki kizindan biri Nisa Beyim Cafer Kulu Aga nin oglu Hasan Aga ile diger kizi Tugra Hanim ise Cafer Kulu Aga nin kucuk oglu Ahmed Aga ile evlendiler Firidun Bey Kocerli nin yazdiklarina gore Tugra Hanim siir de yazardi Hatta siirlerinden su iki misrayi ornek olarak gostermisti Tugra xanimam alem ara cunki ezizem Abbasqulu aga qizi Zehraya kenizem Nisa Beyim in esi Cafer Kulu Aga nin oglu Hasan Aga Bakihanov Kafkas ordusundaki hizmetlerinden dolayi bircok nisan ve madalyaya layik gorulmustu Cafer Kulu Aga nin en kucuk oglu Ahmed Aga da nobetci albay rutbesiyle orduda gorev yapti Nurcahan adinda bir kiz kardesleri de vardi Bakihanovlar egitime cok onem verirler ve her zaman ulkenin kulturel hayatiyla ilgilenirlerdi Mirza Muhammed Han in en kucuk oglu Tumgeneral Abdulla Aga nin Ekinci Ekinci gazetesinin kurucusu Hasanbey Zerdabi ile mektuplasmalari bunun gostergelerinden biridir Abdulla aga ve yegeni Ahmed aga Ekinci gazetesinin yayinlanmasi icin sadece manevi degil maddi destek de sagladi En cetin ve agir gunlerde Hasan Bey in yardimina gelerek ona moral destek vermeye calistilar Abdulla Aga Kuba dan Hasan Bey e yazdigi 19 Haziran 1875 tarihli mektubunda Basladiginiz bu calismada size basarilar dilerim Dogru ilk etapta bazi aksilikler olacak Her zaman oldugu gibi bu nedenle cesaretiniz kirilmasin bu guzel ise devam etmelisiniz Abdulla Aga yerel yoneticiler araciligiyla Ekinci gazetesinin yayinlanma izninin alinmasi icin elinden geleni yapti Bakihanovlar genis bir ailedir Kollari bugun hala yasamaktadir Bakihanov hanedaninin temsilcileri Baku nun bircok yerlesim noktasinda bulunabilirler Ozellikle Baku sehrinde yasayan Bakihanovlar artik Azerbaycan in kultur hayatina verdikleri buyuk hizmetlerle taninan insanlardir Bakihanov hanedaniHanlar Isimler Yillar suren guc Onceki yargicla iliskiI Mirza Muhammed Han 1747 1768 in oglu en 1768 1784 I Mirza Muhammed Han in oglu1784 1791 Melik Muhammed Han in oglu1791 1792 I Mirza Muhammed Han in oglu1792 1806 Muhammed Kulu Han in yegeni Abbas Kulu Aga Bakihanov un Kuba sehrindeki muze evi Ailenin unlu temsilcileriAzerbaycan SSR Halk Sanatcisi besteci Abbas Kulu Aga Bakihanov yazar albay korgeneral general Muhafiz Albay Abdulla Aga Bakihanov general katran oyuncusu pedagog muzisyen Azerbaycan halk muziginin onde gelen temsilcisi katranci Azerbaycan kamancacisi mugam sarkicisi muzisyen yetenekli bir Azerbaycanli Arapca filologu Azerbaycan in seckin bestecisi Azerbaycan SSR Halk Sanatcisi 1990 profesor 1983 Kaynakca a b c Ismayilov Eldar 2010 Bakihanovy bekskie linii roda Bakihanovlar Hanedanin Gecmis Hatlari Azerbaycan Tarih Secere Dernegi nin Haberleri Rusca 7 64 95 138 156 1 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Ekim 2020 Bakihanov Abbas Kulu Aga 1951 ilk yayinlanmasi 1841 Gulustani Iram Farsca Daftary Farhad 2 Aralik 2013 Geographies of Peace New Approaches to Boundaries Diplomacy and Conflict Resolution Baris Cografyalari Sinirlara Yeni Yaklasimlar Diplomasi ve Catisma Cozumu Ingilizce I B Tauris s 158 ISBN 978 0 85773 524 9 1 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Ekim 2020 Baki Saharinin Tarixi Orta asrlar dovru Baku Sehir Tarihi Orta Cag donemi Azerice Baku Avrasiya Yayinlari 2006 s 156 ISBN 978 9 95242 167 5 OCLC 900613609 Lockhart Laurence 1958 The fall of the Safavi dynasty and the Afghan occupation of Persia Safevi hanedaninin dususu ve Iran in Afganistan isgali University Press s 246 OCLC 2872199