Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Batı Ermenistan (Batı Ermenicesi: Արեւմտեան Հայաստան - Arevmıdyan Hayasdan), Ermenilerin tarihî ana vatanının bir parçası olan ve günümüzde Türkiye'nin (eski Osmanlı İmparatorluğu) doğusunda kalan bir bölgedir. Bizans Ermenistanı olarak da anılan Batı Ermenistan, MS 387'de Büyük Ermenistan'ın Bizans İmparatorluğu (Batı Ermenistan) ve Sasani İmparatorluğu (Doğu Ermenistan) arasında bölünmesinden sonra ortaya çıkmıştır.
Bölge yüzyıllarca Osmanlı İmparatorluğu yönetiminde kalmıştır. Ermeni Devrimci Federasyonu'nun katkısıyla Batı Ermenistan Yönetimi adı altında 1915-1918 yılları arasında Ermenilerce geçici bir süreyle yönetilen bölgeden 30 Ekim 1918 tarihli Mondros Mütarekesi'nin 24. maddesinde "Altı Ermeni ili" olarak bahsedilmiştir. Batı Ermenistan, 3 Aralık 1920'deki Gümrü Antlaşması sonucunda Türk egemenliğinde kalsa da Ermenistan Cumhuriyeti, Bağımsızlık Bildirgesi'nin 11'inci maddesinde geçen "Ermenistan Cumhuriyeti 1915 yılında Batı Ermenistan'da düzenlenen Ermeni soykırımının uluslararası alanda tanınmasına çalışmaktadır." kısmıyla katliamların soykırım olarak tanınmasının yanı sıra toprak talebini de ulusal hedefler içerisinde saymaktadır.
Tarihçe
Osmanlı İmparatorluğu içindeki ulusların bağımsızlık kazanmaya başladığı dağılma devrinde Ermeniler arasında da bağımsızlık düşüncesi belirmeye başladı. Bu durum, 93 Harbi'nde bölgedeki Ermenilerin büyük bir bölümünün Doğu Anadolu'da ilerleyen Rus ordusuna dini gerekçelerle destek olmasına yol açtı. Ayastefanos Antlaşması sonrası Rus ordusu ele geçirdiği Kars-Ardahan-Batum sınırına çekilirken Erzurum gibi bazı şehir merkezlerinde Müslümanların Ermenilerden intikam alması asayiş güçleri tarafından engellense de birçok yerleşim merkezinde Ermeniler korunamadı. Savaş sonrasında Osmanlı topraklarından Rus topraklarına göç olduğu gibi Rus topraklarından da bölgeye çoğunluğunu Kürtlerin teşkil ettiği bir göç dalgası yaşandı. Mali sıkıntılardan dolayı asayişi sağlayamayacak duruma gelen Osmanlı Devleti'nin otoritesinin zayıflamasıyla Kürt aşiretlerinin başına buyruk faaliyetleri 1877'den sonra artarak devam etti. Kürt aşiretlerinin genellikle zengin kimseleri yağmalaması ve Doğu Anadolu'daki Ermeni toplumunun diğerlerine kıyasla zengin olması bölgedeki Ermenilerin bu dönemde daha çok hedef alınmasına sebep oldu.
Müslümanları kendine tehdit olarak Ermenilerin Taşnak ve Hınçak partilerini kurmasının ardından bölgedeki etnik ve dini çatışmalar mevcut otorite boşluğu içerisinde olağan hale geldi. 1890'lardan itibaren bölgenin tamamında Ermeni-Müslüman kutuplaşması I. Dünya Savaşı'na kadar artarak devam ederken Ermenilerin faaliyetlerini engelleyemeyen Osmanlı hükûmeti tarafından 1890'ların başında başlıcaları Kürt çeteleri olmak üzere bölgedeki Müslüman halkların silahlandırılmasıyla Hamidiye Alayları olarak bilinen birlik oluşturuldu. 1894-1896 arasında bu birlik tarafından gerçekleştirilen katliamlar ve devletin ekonomik yıldırma siyaseti sonucu meydana gelen kıtlık, salgın hastalık gibi olayların sonucunda Ermeni nüfus önemli kayıplar yaşadı. I. Dünya Savaşı'ndan önce Kars-Ardahan-Artvin sınırında, Van, Bitlis ve Erzurum illerinde teşkilatlanan Ermeni ihtilalciler savaş başladıktan sonra Osmanlı topraklarında ilerleyen Rus ordusuna katıldılar.
1915 yılında çıkarılan Tehcir Kanunu'ndan önce Rus kuvvetlerinin desteğiyle Batı Ermenistan'ın birçok bölümünde bağımsızlık talep eden ayaklanmalar çıkaran Ermeniler, bu kanun ile Suriye Çölü'ne topluca sürgün edildi ve katledildi. Bu nedenle bazı tarihçilere göre kanun sonrasında Ermenilerin bölgedeki varlığı resmen sona erdi. Ancak Batı Ermenistan topraklarında savaşmaya devam eden Ermeniler, 1917 Devrimi neticesinde Rus ordusunun bölgeyi terk etmesinin ardından Osmanlılar ile Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti'nin askerleri olarak mücadeleye devam ettiler. 1920 yılı sonlarına kadar devam eden çatışmalar Türk ordusunun galibiyetiyle sonuçlandı ve imzalanan Gümrü Antlaşması ile Batı Ermenistan'daki Ermeni varlığı fiili olarak da son buldu. Bölgedeki kültürel mirasın savaş sonrası sistematik olarak tahrip edilmesi ise bazı araştırmacılar tarafından bir kültürel soykırım örneği olarak kabul edilmektedir.
Bölgede geçmişte yaşayan Ermenilerden bir kısmı günümüzde asimile olmuş ve kimliklerini gizleyerek hayatlarına devam etmektedirler.[]Ermeni Devrimci Federasyonu gibi partilerin sözcülüğünü yaptığı irredantist görüşe göre bu bölge Büyük Ermenistan'ın bir parçasıdır ve toprakların iade edilmesi gerekmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Yenigün, Cüneyt; Efegil, Ertan (2010). Türkiye'nin Değişen Dış Politikası. Nobel Yayın Dağıtım. s. 307. ISBN . 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ocak 2014.
- ^ Myhill, John (2006). Language, Religion and National Identity in Europe and the Middle East: A historical study. Amsterdam: J. Benjamins. s. 32. ISBN .
- ^ "'Demir Çağı'nda Kapadokya'dan Doğu Anadolu'ya göç edenleri, Ermenilerin ataları olarak kabul edebiliriz'". 15 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Aralık 2018.
- ^ The Armenian People from Ancient to Modern Times: Foreign Dominion to Statehood, edited by Richard G. Hovannisian.
- ^ ""24. Altı Ermeni ilinde (Vilâyet-ı sitte) karışıklık çıkarsa, Müttefikler bu illerin herhangi bir bölümünü işgal etme hakkını ellerinde tutarlar."". 20 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2013.
- ^ "Ermeni anayasasında Türkiye karşıtı maddeler". 15 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Aralık 2018.
- ^ Allen, William Edward David; Muratoff, Paul (1953). Caucasian Battlefields: A History of the Wars on the Turco-Caucasian Border. Cambridge University Press. ss. 105-217.
- ^ McCarthy, Justin (2012). Ölüm ve Sürgün: Osmanlı Müslümanlarının Etnik Kıyımı (1821-1922). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. ss. 50-56. ISBN .
- ^ McCarthy, ss. 126-133
- ^ (2003). The Burning Tigris: The Armenian Genocide and America's Response. New York: HarperCollins. ISBN .
- ^ Gürün, Kamuran (1985). The Armenian File: The Myth of Innocence Exposed. Londra. ss. 194-196. ISBN .
- ^ McCarthy, ss. 197-202
- ^ Pastırmacıyan, Karekin (1918). Why Armenia Should be Free: Armenia’s Role in the Present War. Boston: Hairenik Publishing Company. ss. 23-26. ISBN .
- ^ Marie-Aude Baronian; Stephan Besser; Yolande Jansen (2007). Diaspora and Memory: Figures of Displacement in Contemporary Literature, Arts and Politics. Rodopi. s. 174. ISBN .
- ^ Shirinian, Lorne (1992). The Republic of Armenia and the rethinking of the North-American Diaspora in literature. E. Mellen Press. s. ix. ISBN .
This date is important, for it marks the beginning of the Armenian Genocide, which destroyed the over two-thousand-year Armenian presence in historical, Western Armenia.
- ^ McCarthy, s. 215
- ^ (2008). The Armenian Genocide: Cultural and Ethical Legacies. New Brunswick, New Jersey: Transaction Publishers. s. 22. ISBN .
- ^ Jones, Adam (2013). Genocide: A Comprehensive Introduction. Routledge. s. 114. ISBN .
- ^ "Ermenistan Devrimci Federasyonu - Taşnaktsutün - Batı Amerika Bürosu Ermeni Soykırımı için Adalet Taleplerine Dair Beyandır". 15 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Aralık 2018.
- ^ "TÜRKİYE, TARİHİ TOPRAKLARINI ERMENİSTAN'A İADE ETMELİ". 15 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Aralık 2018.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bati Ermenistan Bati Ermenicesi Արեւմտեան Հայաստան Arevmidyan Hayasdan Ermenilerin tarihi ana vataninin bir parcasi olan ve gunumuzde Turkiye nin eski Osmanli Imparatorlugu dogusunda kalan bir bolgedir Bizans Ermenistani olarak da anilan Bati Ermenistan MS 387 de Buyuk Ermenistan in Bizans Imparatorlugu Bati Ermenistan ve Sasani Imparatorlugu Dogu Ermenistan arasinda bolunmesinden sonra ortaya cikmistir Rus Imparatorlugu doneminde Osmanli Imparatorlugu sinirlari icindeki Bati Ermenistan olarak adlandirilan bolge yesil renkle belirtilmistir Gunumuzde ise Kars dahil olmak uzere Turkiye sinirlari icerisinde kalan bolge Bati Ermenistan olarak ifade edilmektedir 1895 te Ermeni diger Hiristiyanlar ve Musluman nufusun Turk Bati Ermenistan da ve Kuzeydogu Osmanli Imparatorlugu nun diger komsu bolgelerindeki dagiliminin haritasi 75 ve uzeri Musluman nufusu 50 75 arasi Musluman nufusu 50 75 arasi Ermeni nufusu 50 75 arasi Rum ve Nestoriyan nufusu Bolge yuzyillarca Osmanli Imparatorlugu yonetiminde kalmistir Ermeni Devrimci Federasyonu nun katkisiyla Bati Ermenistan Yonetimi adi altinda 1915 1918 yillari arasinda Ermenilerce gecici bir sureyle yonetilen bolgeden 30 Ekim 1918 tarihli Mondros Mutarekesi nin 24 maddesinde Alti Ermeni ili olarak bahsedilmistir Bati Ermenistan 3 Aralik 1920 deki Gumru Antlasmasi sonucunda Turk egemenliginde kalsa da Ermenistan Cumhuriyeti Bagimsizlik Bildirgesi nin 11 inci maddesinde gecen Ermenistan Cumhuriyeti 1915 yilinda Bati Ermenistan da duzenlenen Ermeni soykiriminin uluslararasi alanda taninmasina calismaktadir kismiyla katliamlarin soykirim olarak taninmasinin yani sira toprak talebini de ulusal hedefler icerisinde saymaktadir TarihceOsmanli Imparatorlugu icindeki uluslarin bagimsizlik kazanmaya basladigi dagilma devrinde Ermeniler arasinda da bagimsizlik dusuncesi belirmeye basladi Bu durum 93 Harbi nde bolgedeki Ermenilerin buyuk bir bolumunun Dogu Anadolu da ilerleyen Rus ordusuna dini gerekcelerle destek olmasina yol acti Ayastefanos Antlasmasi sonrasi Rus ordusu ele gecirdigi Kars Ardahan Batum sinirina cekilirken Erzurum gibi bazi sehir merkezlerinde Muslumanlarin Ermenilerden intikam almasi asayis gucleri tarafindan engellense de bircok yerlesim merkezinde Ermeniler korunamadi Savas sonrasinda Osmanli topraklarindan Rus topraklarina goc oldugu gibi Rus topraklarindan da bolgeye cogunlugunu Kurtlerin teskil ettigi bir goc dalgasi yasandi Mali sikintilardan dolayi asayisi saglayamayacak duruma gelen Osmanli Devleti nin otoritesinin zayiflamasiyla Kurt asiretlerinin basina buyruk faaliyetleri 1877 den sonra artarak devam etti Kurt asiretlerinin genellikle zengin kimseleri yagmalamasi ve Dogu Anadolu daki Ermeni toplumunun digerlerine kiyasla zengin olmasi bolgedeki Ermenilerin bu donemde daha cok hedef alinmasina sebep oldu Muslumanlari kendine tehdit olarak Ermenilerin Tasnak ve Hincak partilerini kurmasinin ardindan bolgedeki etnik ve dini catismalar mevcut otorite boslugu icerisinde olagan hale geldi 1890 lardan itibaren bolgenin tamaminda Ermeni Musluman kutuplasmasi I Dunya Savasi na kadar artarak devam ederken Ermenilerin faaliyetlerini engelleyemeyen Osmanli hukumeti tarafindan 1890 larin basinda baslicalari Kurt ceteleri olmak uzere bolgedeki Musluman halklarin silahlandirilmasiyla Hamidiye Alaylari olarak bilinen birlik olusturuldu 1894 1896 arasinda bu birlik tarafindan gerceklestirilen katliamlar ve devletin ekonomik yildirma siyaseti sonucu meydana gelen kitlik salgin hastalik gibi olaylarin sonucunda Ermeni nufus onemli kayiplar yasadi I Dunya Savasi ndan once Kars Ardahan Artvin sinirinda Van Bitlis ve Erzurum illerinde teskilatlanan Ermeni ihtilalciler savas basladiktan sonra Osmanli topraklarinda ilerleyen Rus ordusuna katildilar 1915 yilinda cikarilan Tehcir Kanunu ndan once Rus kuvvetlerinin destegiyle Bati Ermenistan in bircok bolumunde bagimsizlik talep eden ayaklanmalar cikaran Ermeniler bu kanun ile Suriye Colu ne topluca surgun edildi ve katledildi Bu nedenle bazi tarihcilere gore kanun sonrasinda Ermenilerin bolgedeki varligi resmen sona erdi Ancak Bati Ermenistan topraklarinda savasmaya devam eden Ermeniler 1917 Devrimi neticesinde Rus ordusunun bolgeyi terk etmesinin ardindan Osmanlilar ile Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti nin askerleri olarak mucadeleye devam ettiler 1920 yili sonlarina kadar devam eden catismalar Turk ordusunun galibiyetiyle sonuclandi ve imzalanan Gumru Antlasmasi ile Bati Ermenistan daki Ermeni varligi fiili olarak da son buldu Bolgedeki kulturel mirasin savas sonrasi sistematik olarak tahrip edilmesi ise bazi arastirmacilar tarafindan bir kulturel soykirim ornegi olarak kabul edilmektedir Bolgede gecmiste yasayan Ermenilerden bir kismi gunumuzde asimile olmus ve kimliklerini gizleyerek hayatlarina devam etmektedirler kaynak belirtilmeli Ermeni Devrimci Federasyonu gibi partilerin sozculugunu yaptigi irredantist goruse gore bu bolge Buyuk Ermenistan in bir parcasidir ve topraklarin iade edilmesi gerekmektedir Ayrica bakinizOsmanli Ermenileri Ermenistan cografyasi Ermenistan tarihiKaynakca Yenigun Cuneyt Efegil Ertan 2010 Turkiye nin Degisen Dis Politikasi Nobel Yayin Dagitim s 307 ISBN 9786053953814 2 Subat 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Ocak 2014 Myhill John 2006 Language Religion and National Identity in Europe and the Middle East A historical study Amsterdam J Benjamins s 32 ISBN 978 90 272 9351 0 Demir Cagi nda Kapadokya dan Dogu Anadolu ya goc edenleri Ermenilerin atalari olarak kabul edebiliriz 15 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Aralik 2018 The Armenian People from Ancient to Modern Times Foreign Dominion to Statehood edited by Richard G Hovannisian 24 Alti Ermeni ilinde Vilayet i sitte karisiklik cikarsa Muttefikler bu illerin herhangi bir bolumunu isgal etme hakkini ellerinde tutarlar 20 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2013 Ermeni anayasasinda Turkiye karsiti maddeler 15 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Aralik 2018 Allen William Edward David Muratoff Paul 1953 Caucasian Battlefields A History of the Wars on the Turco Caucasian Border Cambridge University Press ss 105 217 McCarthy Justin 2012 Olum ve Surgun Osmanli Muslumanlarinin Etnik Kiyimi 1821 1922 Ankara Turk Tarih Kurumu Yayinlari ss 50 56 ISBN 9789751625199 McCarthy ss 126 133 2003 The Burning Tigris The Armenian Genocide and America s Response New York HarperCollins ISBN 0 06 019840 0 Gurun Kamuran 1985 The Armenian File The Myth of Innocence Exposed Londra ss 194 196 ISBN 9789759703042 McCarthy ss 197 202 Pastirmaciyan Karekin 1918 Why Armenia Should be Free Armenia s Role in the Present War Boston Hairenik Publishing Company ss 23 26 ISBN 9789759703042 Marie Aude Baronian Stephan Besser Yolande Jansen 2007 Diaspora and Memory Figures of Displacement in Contemporary Literature Arts and Politics Rodopi s 174 ISBN 9789042021297 Shirinian Lorne 1992 The Republic of Armenia and the rethinking of the North American Diaspora in literature E Mellen Press s ix ISBN 9780773496132 This date is important for it marks the beginning of the Armenian Genocide which destroyed the over two thousand year Armenian presence in historical Western Armenia McCarthy s 215 2008 The Armenian Genocide Cultural and Ethical Legacies New Brunswick New Jersey Transaction Publishers s 22 ISBN 9781412835923 Jones Adam 2013 Genocide A Comprehensive Introduction Routledge s 114 ISBN 9781134259816 Ermenistan Devrimci Federasyonu Tasnaktsutun Bati Amerika Burosu Ermeni Soykirimi icin Adalet Taleplerine Dair Beyandir 15 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Aralik 2018 TURKIYE TARIHI TOPRAKLARINI ERMENISTAN A IADE ETMELI 15 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Aralik 2018