Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Milletvekili, parlamenter, mebus ya da saylav bir parlamentoda oy verenleri temsil eden kişidir. Birçok ülkede bulunan bikameral sistem gereği; parlamento üyelerine değişik isimler verilebilmektedir. Örneğin; senato bulunan sistemlerde seçilen kişi; senatör olarak tanımlanabilmektedir. Parlamenter bağımsız olabileceği gibi sıklıkla görüldüğü üzere bir siyasi partiye bağlı da olabilir. Ülkenin parlamento sistemine ve yürürlükteki mevzuatına göre seçme ve seçilme kuralları ile milletvekilinin görev ve sorumlulukları değişiklik gösterebilir.
Westminster sistemi
Westminster sistemi, hükûmet modelinin Birleşik Krallık siyaseti tarafından uygulanması sonucu şekillenen bir demokratik parlamenter sistemdir. Bu sebeple ismini Birleşik Krallık Parlamentosu'nun konuşlandığı Westminster Sarayı'ndan almıştır.
Avustralya
Avustralya Parlamentosu'nda parlamento üyesi, senato veya temsilciler meclisi üyesini tanımlar. Avustralya Parlamentosu federal parlamentodur (The Parliament of the Commonwealth). Parlamento üyeleri; İngilizce Member of Parliament (Parlamento üyesi) kelimesinin kısaltması olarak MP kelimesini isimlerinden sonra kullanır. (Örneğin; John McCallahan, MP.) Senato üyeleri ise senatör sıfatını kullanır.
Bangladeş
Jatiyo Sangshad adlı ulusal meclisin üyeleri milletvekili sayılır. Her 5 yılda bir yapılan seçimle seçilen 350 parlamento üyelesinin 50 tanesi kadınlar için rezerve edilir.
Birleşik Krallık
Hindistan
İrlanda
Alt meclislere seçilenlere deputy, senatoya seçilenlere senatör denir.
Jamaika
Çift meclisli sistemin üyeleri 5 yıllığına seçilir.
Kanada
Birleşik Krallık parlamento sisteminin yerleştiği Kanada'da alt meclis üyelerine parlamento üyeleri, üst meclis senato üyelerine senatör denir. Senatörler 75 yaşına ulaştığında emekliliğe sevkedilirler.
Kenya
349 milletvekilinin 290 tanesi Kenya'nın şehirlerinden temsilen seçilir. 47 tane kadın vekil ise illeri temsilen seçilir. 12 üye ise temsilciler tarafından seçilir.
Malezya
Çift meclisli Malezya parlamentosu üyelerine Ahli Parlimen denir. Daha önceleri milletvekili anlamında wakil rakyat denilmiştir.
Malta
Malta Parlamentosu çift meclislidir ve 69 milletvekilinden oluşur.
Nauru
Nauru Parlamentosu üyeleri 3 yıllığına seçilir ve 18 kişiden oluşmaktadır. Milletvekilleri Nauru Başkanı'nı seçer.
Pakistan
Çift meclisli Pakistan Ulusal Asamblesi'nin 342 üyesinin 272 tanesi doğrudan seçilir. Kalan 70 tanesi kadınlara ve çeşitli azınlıklara ayrılır. Bir siyasi partinin üstünlük kurması için 172 sandalyeye ulaşması gereklidir.
Singapur
Singapur parlamentosu üyelerinin bir kısmının siyasi partiye bağlı olmaması gerekir.
Sri Lanka
Çift meclisli Sri Lanka parlamentosunun 225 üyesi bulunur. Birleşik Krallık parlamentosu örnek alınarak dizayn edilmiştir. 18 Yaşını dolduran herkes aday olabilir.
Yeni Zelanda
Parlamentonun 120 üyesi 3 yıllığına seçilir. 69 tanesi yerel Maori halkına ayrılmıştır.
Zimbabve
Çift meclisli sistemde parlamenterler ile senatörler 5 yıllığına seçilirler.
Diğer sistemler
Westminister sistemini benimsemeyen ülkeler özgün sistemleri ve adlandırmaları ile parlamenter demokrasiyi uygulamaktadır. Parlamento üyesi her ülkede değişik isimlerle tanımlanabilmektedir. Tek meclislilik mümkündür.
Afganistan
Çift meclisli sistemde Wolesi Jirga denilen halk meclisinin 249 üyesi bulunur. Mesherano Jirga denilen yaşlılar meclisinin ise 102 üyesi olup, 34 tanesi bölge konseylerince 3 yıllığına, 34 tanesi eyalet konseylerince 4 yıllığına, 34 tanesi ise Başkan tarafından 5 yıllığına seçilirler. Milletvekilleri içinde kadın kontenjanı bulunur.
Almanya
Almanya'da da diyet meclisi vardır. 16 federal eyaletin temsil edilmesi eski Prusya Lordlar Kamarası'na benzer ve bunlar halk tarafından seçilmezler.
Avusturya
Avusturya Parlamentosu çift meclislidir. Bunlar Ulusal Konsül ve Federal Konsül'dür. Konsül üyeleri bölgesel diyet meclislerince seçilirler.
Bulgaristan
Filipinler
Hollanda
Çift meclisli Hollanda'da Temsilciler Meclisinin 150 üyesi 4 yıllığına halk tarafından seçilir. Senatonun 75 tane olan üyeleri ise doğrudan halk tarafından seçilmezler. Karayiplerde bulunanlar gibi özel yerleşim yerleri için kontenjan bulundurulur.
İtalya
İspanya
İsrail
İsveç
4 yıllığına halk tarafından 349 milletvekili seçilir. Bir siyasi parti tarafından aday gösterilen 18 yaşını doldurmuş İsveç vatandaşları milletvekili olabilir. Tek meclislidir.
İzlanda
Kamboçya
Kamboçya'nın 123 parlamenteri vardır. Üyeler 5 yıllığına seçilir.
Lübnan
Lübnan parlamentosunun 128 üyesi vardır. Üyelere Naib meclise Meclis an Nuvvab denir.
Kuzey Makedonya
120 üyeli mecliste milletvekillerine Pratenik denir.
Norveç
Parlamentoya Stortinget, parlamentere stortingsrepresentanter denir.
Polonya
Çift meclisli Polonya'da alt meclise Sejm denir. 460 üyesi vardır.
Portekiz
Parlamentoya deputado denir.
Tayland
650 parlamenterin 500'ü meclis üyesi 150'si senatördür.
Türkiye
Vikikaynak'ta Türkiye Milletvekili Yemini ile ilgili metin bulabilirsiniz. |
Tek meclisli sistemde 600 üye halk tarafından beş yıllığına seçilir.
Ukrayna
Tek meclisli sistemde 450 üye halk tarafından seçilir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ocak 2024.
- ^ . Parl.gc.ca. 30 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2012.
- ^ Then, Stephen (11 Ekim 2012). "Here comes a real wakil rakyat". The Star (Malaysia). 13 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2013.
- ^ "Court Services" (PDF). Docs.justice.gov.mt. 21 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 30 Mart 2012.
- ^ "About Parliament", Parliament of Nauru 19 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Pakistan PM loses vital coalition partner as MQM quits". BBC News. 3 Ocak 2011. 10 Haziran 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Haziran 2013.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Milletvekili parlamenter mebus ya da saylav bir parlamentoda oy verenleri temsil eden kisidir Bircok ulkede bulunan bikameral sistem geregi parlamento uyelerine degisik isimler verilebilmektedir Ornegin senato bulunan sistemlerde secilen kisi senator olarak tanimlanabilmektedir Parlamenter bagimsiz olabilecegi gibi siklikla goruldugu uzere bir siyasi partiye bagli da olabilir Ulkenin parlamento sistemine ve yururlukteki mevzuatina gore secme ve secilme kurallari ile milletvekilinin gorev ve sorumluluklari degisiklik gosterebilir Westminster sistemiWestminster sistemi hukumet modelinin Birlesik Krallik siyaseti tarafindan uygulanmasi sonucu sekillenen bir demokratik parlamenter sistemdir Bu sebeple ismini Birlesik Krallik Parlamentosu nun konuslandigi Westminster Sarayi ndan almistir Avustralya Avustralya Parlamentosu nda parlamento uyesi senato veya temsilciler meclisi uyesini tanimlar Avustralya Parlamentosu federal parlamentodur The Parliament of the Commonwealth Parlamento uyeleri Ingilizce Member of Parliament Parlamento uyesi kelimesinin kisaltmasi olarak MP kelimesini isimlerinden sonra kullanir Ornegin John McCallahan MP Senato uyeleri ise senator sifatini kullanir Banglades Jatiyo Sangshad adli ulusal meclisin uyeleri milletvekili sayilir Her 5 yilda bir yapilan secimle secilen 350 parlamento uyelesinin 50 tanesi kadinlar icin rezerve edilir Birlesik Krallik Hindistan Irlanda Alt meclislere secilenlere deputy senatoya secilenlere senator denir Jamaika Cift meclisli sistemin uyeleri 5 yilligina secilir Kanada Birlesik Krallik parlamento sisteminin yerlestigi Kanada da alt meclis uyelerine parlamento uyeleri ust meclis senato uyelerine senator denir Senatorler 75 yasina ulastiginda emeklilige sevkedilirler Kenya 349 milletvekilinin 290 tanesi Kenya nin sehirlerinden temsilen secilir 47 tane kadin vekil ise illeri temsilen secilir 12 uye ise temsilciler tarafindan secilir Malezya Cift meclisli Malezya parlamentosu uyelerine Ahli Parlimen denir Daha onceleri milletvekili anlaminda wakil rakyat denilmistir Malta Malta Parlamentosu cift meclislidir ve 69 milletvekilinden olusur Nauru Nauru Parlamentosu uyeleri 3 yilligina secilir ve 18 kisiden olusmaktadir Milletvekilleri Nauru Baskani ni secer Pakistan Cift meclisli Pakistan Ulusal Asamblesi nin 342 uyesinin 272 tanesi dogrudan secilir Kalan 70 tanesi kadinlara ve cesitli azinliklara ayrilir Bir siyasi partinin ustunluk kurmasi icin 172 sandalyeye ulasmasi gereklidir Singapur Singapur parlamentosu uyelerinin bir kisminin siyasi partiye bagli olmamasi gerekir Sri Lanka Cift meclisli Sri Lanka parlamentosunun 225 uyesi bulunur Birlesik Krallik parlamentosu ornek alinarak dizayn edilmistir 18 Yasini dolduran herkes aday olabilir Yeni Zelanda Parlamentonun 120 uyesi 3 yilligina secilir 69 tanesi yerel Maori halkina ayrilmistir Zimbabve Cift meclisli sistemde parlamenterler ile senatorler 5 yilligina secilirler Diger sistemlerWestminister sistemini benimsemeyen ulkeler ozgun sistemleri ve adlandirmalari ile parlamenter demokrasiyi uygulamaktadir Parlamento uyesi her ulkede degisik isimlerle tanimlanabilmektedir Tek meclislilik mumkundur Afganistan Cift meclisli sistemde Wolesi Jirga denilen halk meclisinin 249 uyesi bulunur Mesherano Jirga denilen yaslilar meclisinin ise 102 uyesi olup 34 tanesi bolge konseylerince 3 yilligina 34 tanesi eyalet konseylerince 4 yilligina 34 tanesi ise Baskan tarafindan 5 yilligina secilirler Milletvekilleri icinde kadin kontenjani bulunur Almanya Almanya da da diyet meclisi vardir 16 federal eyaletin temsil edilmesi eski Prusya Lordlar Kamarasi na benzer ve bunlar halk tarafindan secilmezler Avusturya Avusturya Parlamentosu cift meclislidir Bunlar Ulusal Konsul ve Federal Konsul dur Konsul uyeleri bolgesel diyet meclislerince secilirler Bulgaristan Filipinler Hollanda Cift meclisli Hollanda da Temsilciler Meclisinin 150 uyesi 4 yilligina halk tarafindan secilir Senatonun 75 tane olan uyeleri ise dogrudan halk tarafindan secilmezler Karayiplerde bulunanlar gibi ozel yerlesim yerleri icin kontenjan bulundurulur Italya Ispanya Israil Isvec 4 yilligina halk tarafindan 349 milletvekili secilir Bir siyasi parti tarafindan aday gosterilen 18 yasini doldurmus Isvec vatandaslari milletvekili olabilir Tek meclislidir Izlanda Kambocya Kambocya nin 123 parlamenteri vardir Uyeler 5 yilligina secilir Lubnan Lubnan parlamentosunun 128 uyesi vardir Uyelere Naib meclise Meclis an Nuvvab denir Kuzey Makedonya 120 uyeli mecliste milletvekillerine Pratenik denir Norvec Parlamentoya Stortinget parlamentere stortingsrepresentanter denir Polonya Cift meclisli Polonya da alt meclise Sejm denir 460 uyesi vardir Portekiz Parlamentoya deputado denir Tayland 650 parlamenterin 500 u meclis uyesi 150 si senatordur Turkiye Vikikaynak ta Turkiye Milletvekili Yemini ile ilgili metin bulabilirsiniz Tek meclisli sistemde 600 uye halk tarafindan bes yilligina secilir Ukrayna Tek meclisli sistemde 450 uye halk tarafindan secilir Ayrica bakinizParlamenter sistemKaynakca Arsivlenmis kopya 29 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ocak 2024 Parl gc ca 30 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2012 Then Stephen 11 Ekim 2012 Here comes a real wakil rakyat The Star Malaysia 13 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mart 2013 Court Services PDF Docs justice gov mt 21 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 30 Mart 2012 About Parliament Parliament of Nauru 19 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Pakistan PM loses vital coalition partner as MQM quits BBC News 3 Ocak 2011 10 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Haziran 2013