Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Başur Höyük, Siirt il merkezinin 20 km. kuzeybatısında, Botan Vadisi'ndeki Aktaş Köyü'nde yer alan bir höyüktür. Faaliyete geçmesinden sonra Ilısu Barajı Gölü sahasında kalması beklenmektedir. Tepe, yaklaşık olarak 250 x 150 metre boyutlarındadır. Kültürel dolgunun 15 metre kadar olduğu söylenmektedir. Höyük, 'nden gelip Botan Nehri'ne dökülen kenarındadır. Bu konumuyla Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile Doğu Anadolu Bölgesi arasında "kültürel bir koridor" olarak görülmektedir. Aynı zamanda Nemrut Dağı obsidiyen yatakları ile Mezopotamya'ya kadar uzanan bölge arasında doğal bir ticaret / takas yolu olmuştur. Yerleşimin MÖ 7. binyıla kadar geri gittiği ve yakın zamana kadar iskan edildiği belirtilmektedir. Yakın zamana kadar iskan edilen köy yapıları, Höyük'teki Orta Çağ ile MÖ 1. ve 2. binyıl kalıntılarını önemli ölçüde tahrip etmiştir.
| Arkeolojik Höyük | |
| Adı: | Başur Höyük |
| il: | Siirt |
| İlçe: | Siirt |
| Köy: | Aktaş |
| Türü: | Höyük |
| Tahribat: | |
| Tescil durumu: | |
| Tescil No ve derece: | |
| Tescil tarihi: | |
| Araştırma yöntemi: | Kazı |
Kazılar
Höyük Amerikalı arkeolog Robert J. Braidwood ile Halet Çambel'in Siirt yüzey araştırmaları sırasında 1963 yılında saptanmıştır. Daha sonra 2007 yılında Ege Üniversitesi'nden Haluk Sağlamtimur höyükte beş yıl süren bir kazı çalışması yapmıştır.
Tabakalanma
Kazılarda üç ana tabaka saptanmıştır. Bu tabakalar Orta Çağ (MS 7. – 14. yüzyıllar), MÖ 2. binyıl (Orta Tunç Çağı, MÖ 4. binyıl (Geç Uruk Dönemi) olarak verilmektedir.
Buluntular
En az iki evreli Orta Çağ mimarisi Höyük'ün neredeyse tüm yüzeyine yayılmış durumdadır. Başur Çayı'na doğru uzanan teraslarda da bir, iki konutluk yerleşimlerin olduğu, yüzey araştırmalarından anlaşılmaktadır. Bu konutların avlularındaki çok sayıdaki silodan sağlanan karbonlaşmış tahıllar yerleşimde ağırlıklı olarak nohut, arpa ve buğday yetiştirildiğini ortaya koymaktadır. Yaklaşık 1 km. kuzeyde Orta Çağ yerleşimine ait bir mezarlık alanı bulunmaktadır. Orta Çağ tabakasında ele geçen çanak çömlek buluntularının çoğu hamuru renginde bej astarlı ya da açık kahverengi hamurlu tarak bezemeli maldır. Az sayıda da olsa MS 12. – 14. yüzyıllara tarihlenen sırlı örnekler vardır. Sırlar genellikle mavi ve yeşildir.
Kazı çalışmalarında ortaya çıkan MÖ 2. binyıl yani Orta Tunç Çağı yapıları, çoğunlukla çok odalı bağımsız ve birleşik yapılardır. Ahşap hatıl izi taşıyan sıkıştırılmış toprak dolgular, yapılarda ikinci kat tabanlarının ahşap malzeme üzerine toprak dökülerek yapıldığını göstermektedir. Tek, yer yer de 3-4 sıra taşla yapılan temellerin de ikinci katları taşıyacak şekilde düzenlendiği görülmektedir. Tüm mimari buluntulara bakılarak yerleşmenin Orta Tunç Çağı'nda küçük bir yerleşim olmaktan çok, bölgenin idari ve ekonomik merkezi durumunda olduğunu göstermektedir. Küçük buluntular olarak çok sayıda ağırşak, tanrıça figürinleri ve baskı mühürler sayılabilir. İki katlı yapıların ilk katlarının büyük bölümünün depo amaçlı kullanıldığı anlaşılmaktadır. MÖ 2. binyılın ikinci yarısına tarihlenen bu yapıların büyük bir deprem geçirdiği öne sürülmektedir. Deprem için tarihleme yaklaşık olarak MÖ 14. yüzyıldır.
Kültürel olarak Güney Mezopotamya kökenli Geç Uruk Dönemi'ne, MÖ 4. binyılın ikinci yarısına tarihlenen en eski yapılar birbirine bitişik çok odalı yapılardır. Kalın taş temeller bir ikinci katın varlığına işaret etmektedir. Kerpiç duvarlı bu yapıların bir yangınla tahrip olduğu düşünülmektedir. Kazılarda bu tabakada "anıtsal yapı" olarak tanımlanan büyük bir yapı kompleksi ortaya çıkarılmıştır. İki evreli bu yapının duvar kalınlıkları 1,5 metredir. Yapının içindeki muazzam ateş çukurundan hareketle yapının bir kutsal mekan olduğu ileri sürülmektedir. Depo odalarıyla çevrili bir mekanın içindeki bu ateş çukurunun çapı 1,80 metredir. Bu haliyle bulunduğu mekanın tümünü kaplamaktadır. Bu tabakada geniş bir alana yayılmış depo çukurlarına bakılarak Başur Höyük'ün Geç Uruk Dönemi'nde idari bir merkez olduğu söylenmektedir. Bu durum Höyük'ün, Mezopotamya'ya kadar uzanan doğal bir yol üzerinde olmasıyla birlikte değerlendirilmektedir. İran, Kuzey Suriye ve Güneydoğu Anadolu'da Geç Uruk Dönemi Uruk yayılmasının, hammadde kaynaklarının daha etkin kullanımı amaçlı olduğu düşünülmektedir. Bu amaçla Uruklu yöneticiler ve tüccarlar söz konusu bölgelerde kentsel nitelikte idari merkezler kurmuşlardı. Başur Höyük'ün de bu tip yerleşimlerden biri olduğu anlaşılmaktadır.
Ele geçen tahıl örnekleri ağırlıklı olarak mercimek, buğday ve arpa tarımı yapıldığını göstermektedir.
Dış bağlantılar
- </ref>
Kaynakça
- ^ a b c d e . 15 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2012.
- ^ a b c "TAY – Yerleşme Dönem Ayrıntıları". 15 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ağustos 2012.
- ^ "Ege Üniversitesi İletişim Portalı". 22 Şubat 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ağustos 2012.
- ^ a b . 12 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2012.
- ^ . 6 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2012.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Basur Hoyuk Siirt il merkezinin 20 km kuzeybatisinda Botan Vadisi ndeki Aktas Koyu nde yer alan bir hoyuktur Faaliyete gecmesinden sonra Ilisu Baraji Golu sahasinda kalmasi beklenmektedir Tepe yaklasik olarak 250 x 150 metre boyutlarindadir Kulturel dolgunun 15 metre kadar oldugu soylenmektedir Hoyuk nden gelip Botan Nehri ne dokulen kenarindadir Bu konumuyla Guneydogu Anadolu Bolgesi ile Dogu Anadolu Bolgesi arasinda kulturel bir koridor olarak gorulmektedir Ayni zamanda Nemrut Dagi obsidiyen yataklari ile Mezopotamya ya kadar uzanan bolge arasinda dogal bir ticaret takas yolu olmustur Yerlesimin MO 7 binyila kadar geri gittigi ve yakin zamana kadar iskan edildigi belirtilmektedir Yakin zamana kadar iskan edilen koy yapilari Hoyuk teki Orta Cag ile MO 1 ve 2 binyil kalintilarini onemli olcude tahrip etmistir Arkeolojik HoyukAdi Basur Hoyukil SiirtIlce SiirtKoy AktasTuru HoyukTahribat Tescil durumu Tescil No ve derece Tescil tarihi Arastirma yontemi KaziKazilarHoyuk Amerikali arkeolog Robert J Braidwood ile Halet Cambel in Siirt yuzey arastirmalari sirasinda 1963 yilinda saptanmistir Daha sonra 2007 yilinda Ege Universitesi nden Haluk Saglamtimur hoyukte bes yil suren bir kazi calismasi yapmistir TabakalanmaKazilarda uc ana tabaka saptanmistir Bu tabakalar Orta Cag MS 7 14 yuzyillar MO 2 binyil Orta Tunc Cagi MO 4 binyil Gec Uruk Donemi olarak verilmektedir BuluntularEn az iki evreli Orta Cag mimarisi Hoyuk un neredeyse tum yuzeyine yayilmis durumdadir Basur Cayi na dogru uzanan teraslarda da bir iki konutluk yerlesimlerin oldugu yuzey arastirmalarindan anlasilmaktadir Bu konutlarin avlularindaki cok sayidaki silodan saglanan karbonlasmis tahillar yerlesimde agirlikli olarak nohut arpa ve bugday yetistirildigini ortaya koymaktadir Yaklasik 1 km kuzeyde Orta Cag yerlesimine ait bir mezarlik alani bulunmaktadir Orta Cag tabakasinda ele gecen canak comlek buluntularinin cogu hamuru renginde bej astarli ya da acik kahverengi hamurlu tarak bezemeli maldir Az sayida da olsa MS 12 14 yuzyillara tarihlenen sirli ornekler vardir Sirlar genellikle mavi ve yesildir Kazi calismalarinda ortaya cikan MO 2 binyil yani Orta Tunc Cagi yapilari cogunlukla cok odali bagimsiz ve birlesik yapilardir Ahsap hatil izi tasiyan sikistirilmis toprak dolgular yapilarda ikinci kat tabanlarinin ahsap malzeme uzerine toprak dokulerek yapildigini gostermektedir Tek yer yer de 3 4 sira tasla yapilan temellerin de ikinci katlari tasiyacak sekilde duzenlendigi gorulmektedir Tum mimari buluntulara bakilarak yerlesmenin Orta Tunc Cagi nda kucuk bir yerlesim olmaktan cok bolgenin idari ve ekonomik merkezi durumunda oldugunu gostermektedir Kucuk buluntular olarak cok sayida agirsak tanrica figurinleri ve baski muhurler sayilabilir Iki katli yapilarin ilk katlarinin buyuk bolumunun depo amacli kullanildigi anlasilmaktadir MO 2 binyilin ikinci yarisina tarihlenen bu yapilarin buyuk bir deprem gecirdigi one surulmektedir Deprem icin tarihleme yaklasik olarak MO 14 yuzyildir Kulturel olarak Guney Mezopotamya kokenli Gec Uruk Donemi ne MO 4 binyilin ikinci yarisina tarihlenen en eski yapilar birbirine bitisik cok odali yapilardir Kalin tas temeller bir ikinci katin varligina isaret etmektedir Kerpic duvarli bu yapilarin bir yanginla tahrip oldugu dusunulmektedir Kazilarda bu tabakada anitsal yapi olarak tanimlanan buyuk bir yapi kompleksi ortaya cikarilmistir Iki evreli bu yapinin duvar kalinliklari 1 5 metredir Yapinin icindeki muazzam ates cukurundan hareketle yapinin bir kutsal mekan oldugu ileri surulmektedir Depo odalariyla cevrili bir mekanin icindeki bu ates cukurunun capi 1 80 metredir Bu haliyle bulundugu mekanin tumunu kaplamaktadir Bu tabakada genis bir alana yayilmis depo cukurlarina bakilarak Basur Hoyuk un Gec Uruk Donemi nde idari bir merkez oldugu soylenmektedir Bu durum Hoyuk un Mezopotamya ya kadar uzanan dogal bir yol uzerinde olmasiyla birlikte degerlendirilmektedir Iran Kuzey Suriye ve Guneydogu Anadolu da Gec Uruk Donemi Uruk yayilmasinin hammadde kaynaklarinin daha etkin kullanimi amacli oldugu dusunulmektedir Bu amacla Uruklu yoneticiler ve tuccarlar soz konusu bolgelerde kentsel nitelikte idari merkezler kurmuslardi Basur Hoyuk un de bu tip yerlesimlerden biri oldugu anlasilmaktadir Ele gecen tahil ornekleri agirlikli olarak mercimek bugday ve arpa tarimi yapildigini gostermektedir Dis baglantilar lt ref gt Kaynakca a b c d e 15 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Agustos 2012 a b c TAY Yerlesme Donem Ayrintilari 15 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Agustos 2012 Ege Universitesi Iletisim Portali 22 Subat 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Agustos 2012 a b 12 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Agustos 2012 6 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Agustos 2012