Belediye zabıtası, Türkiye'de belediyelere bağlı olarak belediye sınırları içerisinde kamusal bazı hizmetlerin yürütülmesi ve kontrolünü sağlamaktan sorumlu bir kolluk kuruluşudur. Zabıtalar aynı zamanda yeni kanunlarla birlikte büyükşehir belediyelerinde trafik zabıtası olarak yetkilerini kullanırlar. Özel bir amaç doğrultusunda güvenlik görevini yürüten zabıtalar bir özel kolluk kuvveti görevlisidirler.
Genel bilgiler | |
---|---|
Kuruluş tarihi | 4 Eylül 1826 |
Türü | Kolluk kuvveti |
Bağlılığı | Belediyeler |
Tarihçe
Türkiye'de zabıta teşkilatının kökeni Türk devlet geleneğinde ve İslam kültüründe önemli bir yere sahip olan ihtisap sistemine dayanmaktadır.
Osmanlı İmparatorluğu döneminde şehirlerle ilgili hizmetler, Yeniçeri Ocağı'na bağlı sadrazamlık, yeniçeri ağalığı, sekbanbaşılık, kadılık, subaşılık, Kaptan-ı Deryalık, cebecibaşılık, bostancıbaşılık, topçubaşılık ve seraskerlik gibi farklı kurumlar tarafından yürütülmekteydi. Bu kurumlar arasında günümüz belediye zabıtasına en yakın görevleri kadılar yerine getirmekteydiler. Her kadının yanına bir de icra ve infazlardan sorumlu ihtisap ağası görevlendirilmekteydi. Kadılar, ihtisap ağaları ile birlikte denetimlere çıkmaktaydılar ve çarşı ve pazardaki güvenliği, temizliği, malların fiyatlarını ve kalitesini denetlenmesini sağlamaktaydılar. İhtisap ağaları ayrıca kuloğlanları adı verilen yardımcıları ile beraber ticaret yapacak kişilerden vergi toplamaktaydılar.
1826 yılında Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması sonucu ihtisap ağalığı da kaldırıldı ve yerine 4 Eylül'de Padişah II. Mahmud tarafından İhtisap Nezareti kuruldu. Kuloğlanlarının görevleri de ihtisap neferlerine devredildi. 4 Eylül 1826 tarihi günümüz zabıta teşkilatının kuruluş tarihi olarak kabul edilmektedir.
19. yüzyılda nüfus artışı ve şehirlerin büyümesi sonucu İhtisap Nezareti, görevlerini yerine getirmekte yetersiz kalmaya başlamıştı. Bu yetersizliği ortadan kaldırmak amacıyla 1845 yılında Polis Teşkilatı ve 1846 yılında da Zaptiye Müşirliği kuruldu.
1855 yılında İhtisap Nezareti kaldırıldı ve yerine İstanbul Şehremaneti kuruldu. Belediye zabıta işleri için ise kavaslar görevlendirildi. 1869 yılında çıkarılan bir nizamname ile belediye zabıta işleri yeniden polis teşkilatına devredildi.
Belediye hizmetlerinin 1930 yılında çıkarılan Belediye Kanunu ile yeniden düzenlenmesiyle zabıta, belediye hizmetlerini yürüten ve denetleyen özel bir hizmet zabıtası olarak belirlendi. Bu kanun ile günümüz belediye zabıtası tanımlanmış ve teşkilatın yapısı belirlenmiştir. Ancak, 1956 yılına kadar bu hizmetler polis tarafından yürütülmüş olup bu tarihten itibaren İstanbul başta olmak üzere belediyelerde günümüz zabıta teşkilatları kurularak zabıta hizmetleri verilmeye başlandı.
Rütbeler
Belediye zabıtasının rütbeleri toplam altı rütbeden oluşmaktadır.
Daire Başkanı | Müdür | Amir | Memur | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Zabıta Daire Başkanı | Zabıta Müdürü | Zabıta Şube Müdürü | Zabıta Amiri | Zabıta Komiseri | Zabıta Memuru |
Kaynakça
- ^ a b c d e f . Zabıta.com. 27 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2019.
- ^ "Tarihçe". İstanbul Büyükşehir Belediyesi Zabıta Daire Başkanlığı. Erişim tarihi: 27 Haziran 2019.[]
- ^ "Belediye Zabıta Yönetmeliği" (PDF). 17 Aralık 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 17 Aralık 2021.
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Belediye zabitasi Turkiye de belediyelere bagli olarak belediye sinirlari icerisinde kamusal bazi hizmetlerin yurutulmesi ve kontrolunu saglamaktan sorumlu bir kolluk kurulusudur Zabitalar ayni zamanda yeni kanunlarla birlikte buyuksehir belediyelerinde trafik zabitasi olarak yetkilerini kullanirlar Ozel bir amac dogrultusunda guvenlik gorevini yuruten zabitalar bir ozel kolluk kuvveti gorevlisidirler Belediye zabitasiGenel bilgilerKurulus tarihi4 Eylul 1826TuruKolluk kuvvetiBagliligiBelediyelerTarihceFatih Belediyesi ne ait bir zabita araci Turkiye de zabita teskilatinin kokeni Turk devlet geleneginde ve Islam kulturunde onemli bir yere sahip olan ihtisap sistemine dayanmaktadir Eskisehir Buyuksehir Belediyesi ne ait bir zabita araciIstanbul Buyuksehir Belediyesi nin atli zabitalari Osmanli Imparatorlugu doneminde sehirlerle ilgili hizmetler Yeniceri Ocagi na bagli sadrazamlik yeniceri agaligi sekbanbasilik kadilik subasilik Kaptan i Deryalik cebecibasilik bostancibasilik topcubasilik ve seraskerlik gibi farkli kurumlar tarafindan yurutulmekteydi Bu kurumlar arasinda gunumuz belediye zabitasina en yakin gorevleri kadilar yerine getirmekteydiler Her kadinin yanina bir de icra ve infazlardan sorumlu ihtisap agasi gorevlendirilmekteydi Kadilar ihtisap agalari ile birlikte denetimlere cikmaktaydilar ve carsi ve pazardaki guvenligi temizligi mallarin fiyatlarini ve kalitesini denetlenmesini saglamaktaydilar Ihtisap agalari ayrica kuloglanlari adi verilen yardimcilari ile beraber ticaret yapacak kisilerden vergi toplamaktaydilar 1826 yilinda Yeniceri Ocagi nin kaldirilmasi sonucu ihtisap agaligi da kaldirildi ve yerine 4 Eylul de Padisah II Mahmud tarafindan Ihtisap Nezareti kuruldu Kuloglanlarinin gorevleri de ihtisap neferlerine devredildi 4 Eylul 1826 tarihi gunumuz zabita teskilatinin kurulus tarihi olarak kabul edilmektedir 19 yuzyilda nufus artisi ve sehirlerin buyumesi sonucu Ihtisap Nezareti gorevlerini yerine getirmekte yetersiz kalmaya baslamisti Bu yetersizligi ortadan kaldirmak amaciyla 1845 yilinda Polis Teskilati ve 1846 yilinda da Zaptiye Musirligi kuruldu 1855 yilinda Ihtisap Nezareti kaldirildi ve yerine Istanbul Sehremaneti kuruldu Belediye zabita isleri icin ise kavaslar gorevlendirildi 1869 yilinda cikarilan bir nizamname ile belediye zabita isleri yeniden polis teskilatina devredildi Belediye hizmetlerinin 1930 yilinda cikarilan Belediye Kanunu ile yeniden duzenlenmesiyle zabita belediye hizmetlerini yuruten ve denetleyen ozel bir hizmet zabitasi olarak belirlendi Bu kanun ile gunumuz belediye zabitasi tanimlanmis ve teskilatin yapisi belirlenmistir Ancak 1956 yilina kadar bu hizmetler polis tarafindan yurutulmus olup bu tarihten itibaren Istanbul basta olmak uzere belediyelerde gunumuz zabita teskilatlari kurularak zabita hizmetleri verilmeye baslandi RutbelerBelediye zabitasinin rutbeleri toplam alti rutbeden olusmaktadir Daire Baskani Mudur Amir MemurZabita Daire Baskani Zabita Muduru Zabita Sube Muduru Zabita Amiri Zabita Komiseri Zabita MemuruKaynakca a b c d e f Zabita com 27 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Haziran 2019 Tarihce Istanbul Buyuksehir Belediyesi Zabita Daire Baskanligi Erisim tarihi 27 Haziran 2019 olu kirik baglanti Belediye Zabita Yonetmeligi PDF 17 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 17 Aralik 2021 Dis baglantilar