Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde, uygun değildir. (Eylül 2016) |
Bu madde önerilmeyen biçimde kaynaklandırılmıştır. (Mayıs 2022) () |
Beyaz delik ya da ak delik, kara deliğe düşen bir maddenin solucan delikleri aracılığıyla evrenin başka bir yerinde yeniden ortaya çıktığı noktalardır. Başka bir zamana veya başka bir 'e de açılabilirler. Kara delikler, içine düşen hiçbir şeyin (ışık dahil) kendisinden kaçamadığı cisimlerdir. Bunların tam tersi olan beyaz deliklere ise hiçbir madde giremez, yalnız kara deliğe düşen maddeler çıkabilir. Bu sebeple beyaz delik olarak adlandırılmışlardır. Bu konuda önemli çalışmalar yapmış olan teorik fizikçi Stephen Hawking, son makalesinde solucan deliklerinin ve beyaz deliklerin bulunmadığını savunmuştur.[] Genel görelilikte; beyaz delik, madde ve ışık kendisinden kaçabildiği halde dışarıdan girişe izin vermeyen uzayın varsayımsal bir bölgesidir. Bu anlamda, sadece dışarıdan giriş olabilen, madde ve ışığın kaçamadığı kara deliğin tersidir. Beyaz delikler, sonsuz kara delikler teorisiyle ortaya çıkar. Gelecekteki kara deliğe ek olarak, Einstein alan denkleminin bir çözümü geçmişinde bir beyaz deliğe sahiptir. Fakat, bu alan, yerçekimsel çöküş boyunca oluşturulan kara delikler için mevcut değil ve beyaz deliğin oluşmuş olabileceği bilinen bir fiziksel süreç de yok. Şimdiye kadar hiçbir beyaz delik gözlenmemiştir. Ayrıca, termodinamik yasaları der ki, evrenin net entropisi ya artar ya da sabittir. Bu kural beyaz deliklerin entropiyi düşürme eğilimleriyle ihlal edilir. Tıpkı kara delikler gibi, beyaz delikler de kütle, yük ve açısal momentum özelliklerine sahiptir ve diğer kütleler gibi maddeleri çekerler. Ama beyaz deliğe doğru düşen nesneler asla beyaz deliğin olay ufkuna tam olarak ulaşamazlar(Aşağıda tartışılan maksimum genişletilmiş Schwarzschild çözüm durumda bile, geçmişteki beyaz delik olay ufku, gelecekteki siyah delik olay ufku olur. Böylece, beyaz deliğe doğru düşen herhangi bir nesne, sonunda siyah delik ufkuna ulaşacaktır.) Yüzeyi olmayan, yerçekimsiz bir alan hayal edin. Bu durumda, yerçekimi ivmesi herhangi bir vücut yüzeyinde en fazladır. Ama kara deliklerin bir yüzeyi olmadığından, yerçekimi ivmesi katlanarak artar; fakat asla son değerine ulaşamaz çünkü tekillikte kabul edilen bir yüzel bulunmamaktadır. Kuantum mekaniklerinde, kara delik Hawking radyasyonu yayar ve böylece radyasyon gazıyla termal dengeye gelebilir. Stephen Hawking, termal dengedeki bir kara deliğin zaman tersinin yine termal dengedeki bir kara delik olduğunu savundu çünkü termal denge durumu, zaman- tersinir- değişmezdir. Bu da, beyaz deliklerle kara deliklerin aynı nesne olduğu anlamına gelebilir. Sonradan, sıradan bir kara delikten yayılan Hawking radyasyonu, beyaz delik ışıması olarak tanımlandı. Hawking’in yarı-klasik argümanı kuantum mekanik Ads/CFT benzeşmesinde yeniden oluşturuldu. Aynı zamanda Ads/CFT’de; zaman tersi kendisiyle aynı olan bir gauge teorisinde, anti-de Sitter’deki bir kara delik bir termal gazla açıklanır.[]
Köken
Hiçbir yükü ve yönü olmayan kara deliği tanımlayan Schwarzschild ölçüsünün maksimum derecede genişletilmiş hali olarak bilinen Einstein atom denklemlerinin çözümün bir parçası olduğu tahmin edilmektedir. Burada “maksimum derecede genişletilmiş” ifadesi uzay zamanının hiçbir köşesi olmaması fikrini temsil eder: uzay zamanında herhangi olası bir serbest düşüşteki parçacığın yörüngesi için bu yolun parçacığın geleceğine kadar gelişigüzel bir şekilde devam etmesi olası olmalıdır. Tabi parçacık yörüngesi kara deliğin merkezindeki gibi yerçekimsel kişiliğe çarpmazsa. Bu ihtiyaç gidermek için, parçacıkların dışarıdan dikey olarak düştüğünde giriş yaptıkları karadeliğin içindeki bölgeye ek olarak dışarıdaki bir gözlemcinin dikey olaydan dışarı yükseldiğini gördüğü parçacıkların dış değer buldukları anlamın çıkarmamıza izin verem iç bölgede ayırıcı beyaz delik olmalıdır.Schwarzschild koordinatlarını kullanan dışardaki gözlemci için düşmeyen parçacıklar, son derece uzak bir gelecekte, karadeliğin dikeyine ulaşması için sonsuz zaman alır; gözlemciyi geçen parçacıklar, geçmişteki sınırsız uzaklıkta beyaz deliğin dikeyine geçtiklerin beri sınırsız bir zaman boyunca dışa doğru yol alırlarken. (Her nasılsa, parçacıklar ve diğer objeler sadece ufku geçmek ile dışarıdaki gözlemci arsındaki sınırlı uygun zamanı tecrübe ederler.) Beyaz delikler hakkındaki küçük bir kanıt olmasına rağmen, beyaz deliğin iç bölgesinden dışarı doğru seyahat eden parçacıkların gözlemciyi herhangi bir vakitte geçmesi bakımından ve ayrıca eninde sonunda kara deliğin iç bölgesine ulaşarak akan, içeri doğru seyahat eden parçacıkların gözlemciyi herhangi bir vakitte geçmesinden dolayı dışarıdaki gözlemcinin perspektifinden kara delik /beyaz delik sonsuzmuş gibi görünür.Max, genişletilmiş uzay zamanının içinde iki ayrı iç bölge olduğu gibi ayrıca bazen iki farklı evren olarak da adlandırılan iki ayrı dış bölge vardır; iki iç bölgede olası parçacık yörüngeleri olduğunu anlamamıza izin verir.Bu demektir ki karadelik bölgesi her iki evrenden düşen karışık parçacıkları içerir (ve böylece bir evrenden düşen bir gözleme diğer evrenden düşen bir ışığı görebilir)ve beyaz delik bölgesinden diğer evrenlere kaçan parçacıklar gibi tüm 4 bölgede Kruskal-Szekeres koordinatları kullanıla uzay zamanı grafiklerinde görülebilir. Bu uzay zamanında bulunması mümkün koordinat sistemleri mesela eğer sabit zamanın hiper yüzeyi seçilirse ve gömme diyagram (o zamandaki uzayın eğriliğini tasvir eder) çizilirse, gömme diyagram iki dış alana bağlanmış bir tüp gibi görünür ve bu ‘’Einstein – Rosen köprüsü’’ olarak bilinir ya da Schwarzschild solucan deliği olarak bilinir. Uzayımsı hiper yüzeyin nerede seçildiğine bağlı olarak, Einstein-Rosen köprüsü hem her evrendeki iki kara delik ufku olayını hem de her evrendeki iki beyaz delik ufku olayını bağlar.Köprüyü kullanarak bir evrenden diğer evrene geçmek mümkündür çünkü beyaz delik ufku olayına dışarıdan girmek mümkündür ve her evrenden kara deliğe her giren kaçınılmaz olarak kara delik tekilliğine çarpar.Olabildiğince genişletilmiş Schwarzschild ölçüsü dış gözlemcinin bakış açısına göre daimi olarak var olan kara delik /beyaz delik idealleştirilmesini tanımlar; aynı belirli zamanda yıldız göçmesinden oluşan daha gerçekçi kara delikler farklı bir ölçü gerektirir. Düşen gösterişli cisim kara deliğin geçmişinin diyagramına eklendiğinde diyagramı ilgili olan beyaz delik iç bölgesinden uzaklaştırır. Fakat genel izafiyetin eşitlikleri ters çevrilebilir olduğu için genel izafiyet çöken cisimlerden oluşan bu gerçekçi kara delik tiplerinin zamanı geri getirmesine izin vermek zorundadır. Zamanı geri getirme olayı evrenin başlangıcından beri olan ve cismi ateşlenip kaybolana kadar fışkırtan beyaz delik olabilir. Bazı teorik olarak izinli olmasına rağmen fizikçiler tarafından kara delikler kadar ciddiye alınmazlar çünkü baştaki Big Bang şartları içinde olmadıkları sürece,onların oluşumlarına doğal olarak sebep olacak işlemler yoktur ve onlar var olamazlar. Ayrıca, herhangi küçük miktardaki maddenin dışarıdan horizona doğru düşmesi durumunda beyaz deliğin yüksek derecede kararsız olacağı tahmin edilir. Bu durum uzaktaki gözlemciler tarafından görüldüğü kadarıyla beyaz deliğin patlamasını engelleyebilir. Bu teklikten gelen maddenin beyaz deliğin yerçekimsel yarıçapından kaçması mümkün değildir.[]
1980'ler ve Sonrası
1980 lerin sonunda önerilen ilk kara delik görüşü klasik beyaz deliklerin doğal hali üzerindeki dökülmeler olarak yorumlanabilir. Bazı araştırmacılar kara deliğin ana evrenin dışına doğru genişletilmiş hali olan yeni evrenin oluşmasını sağlayan çekirdekte meydana gelen büyük bir patlamayla oluştuğunu ileri sürüyor. Bazı araştırmacılar, bir kara delik oluştuğunda çekirdekte yeni bir büyük patlama meydana geleceğini öngörürler. Bu büyük patlama bütün evrenin dışından gelen yeni bir evren yaratır. Bükülme cismin esas açısal momentumunu kuantum mekaniği olarak açıklıyor. Genel izafiyet kuramına göre, yeteri kadar sıkıştırılmış kütlenin yerçekimsel çökmesi tek bir kara delik oluşturur. Einstein-Cartan teorisinde Dirac spinor ları ile bükülme arasındaki en küçük eşleşme oldukça yüksek yoğunluklarda fermiyonik cisimlerde önemli olan spin-spin etkileşimi yaratır. Bu tarz bir etkileşim yerçekimsel tekilliğin oluşmasını engeller. Onun yerine, olayın diğer ufkundaki çöken cisim muazzam fakat sonlu yoğunluk ve düzenli Einstein-Rosen köprüsünü oluşturan sıçramalara erişir. Köprünün diğer tarafını yeni, büyüyen bir evren almaya başlar. Bu bebek evrendeki gözlemciler için ana evren sadece beyaz bir delik olarak görünür. Dolayısıyla gözlenenbilen evren daha geniş evrendeki ihtimallerden birisi olarak var olan kara deliğin Einstein-Rosen içeriğidir. Big Bang gözlemlenebilir evrende sonlu tekil olmayan bir Big Bounce du. Bir 2011 dosyası Big Bang‘in kendisinin bir beyaz delik olduğunu savunur. Daha sonra Small Bang denilen beyaz delik oluşumunun tek bir vurumla bütün cisimlerin dağıldığı kendinden bir oluşum olduğunu öne sürer.[]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
1.Carroll, Sean M. (2004). Spacetime and Geometry (5.7 ed.). Addison Wesley. . 2. Hawking, S. W. (1976). "Black Holes and Thermodynamics". Physical Review D 13 (2): 191–197. Bibcode:1976PhRvD..13..191H. doi:10.1103/PhysRevD.13.191. 3. Klebanov, Igor R. (19 May 2006). "TASI lectures: Introduction to the AdS/CFT correspondence". arXiv:hep-th/0009139v2. Bibcode:2001sbg..conf..615K. doi:10.1142/9789812799630_0007. hep-th/0009139 v2. 4. Физическая энциклопедия (in Russian) 1. Советская энциклопедия. 1988. p. 180. 5. Andrew Hamilton. "White Holes and Wormholes". Retrieved 12 October 2011. Yukarı git ^ Andrew Hamilton. "Collapse to a black hole". Retrieved 12 October 2011. 6. a b Wheeler, J. Craig (2007). Cosmic Catastrophes: Exploding Stars, Black Holes, and Mapping the Universe. Cambridge University Press. pp. 197–198. . 7. Frolov, Valeri P.; Igor D. Novikov (1998). Black Hole Physics: Basic Concepts and New Developments. Springer. pp. 580–581. . 8. E. Fahri & A. H. Guth (1987). "An Obstacle to Creating a Universe in the Laboratory". Physics Letters B 183 (2): 149–155. Bibcode:1987PhLB..183..149F. doi:10.1016/0370-2693(87)90429 9.Nikodem J. Popławski (2010). "Radial motion into an Einstein–Rosen bridge". Physics Letters B 687 (2-3): 110–113. arXiv:0902.1994. Bibcode:2010PhLB..687..110P. doi:10.1016/j.physletb.2010.03.029. 10. National Geographic Daily News: "Every Black Hole Contains Another Universe?" 11. N. J. Popławski (2010). "Cosmology with torsion: An alternative to cosmic inflation". Physics Letters B 694 (3): 181–185. arXiv:1007.0587. Bibcode:2010PhLB..694..181P. doi:10.1016/j.physletb.2010.09.056. 12. N. Popławski (2012). "Nonsingular, big-bounce cosmology from spinor-torsion coupling". Physical Review D 85 (10): 107502. arXiv:1111.4595. Bibcode:2012PhRvD..85j7502P. doi:10.1103/PhysRevD.85.107502. 13. A. Retter & S. Heller (2012). "The revival of white holes as Small Bangs". New Astronomy 17 (2): 73–75. arXiv:1105.2776. Bibcode:2012NewA...17...73R. doi:10.1016/j.newast.2011.07.003. 14. J. E. Madriz Aguilar, C. Moreno, M. Bellini. "The primordial explosion of a false white hole from a 5D vacuum". Phys. Lett. B728, 244 (2
diğer kaynaklar
- Embedding of the inverted Schwarzschild Solution 10 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 2d plot White hole in Google
- Ask an Astronomer: "What is a White Hole?"17 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Shockwave cosmology inside a Black Hole25 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Michio Kaku: Mr Parallel Universe7 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- End of Black Hole Is Starting of Big Bang - Discussed in Newsgroup in 199910 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Eylul 2016 Bu madde onerilmeyen bicimde kaynaklandirilmistir Gosterilen kaynaklar kaynak gosterme sablonlari kullanilarak dipnot belirtme bicemine uygun olarak duzenlenmelidir Mayis 2022 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Beyaz delik ya da ak delik kara delige dusen bir maddenin solucan delikleri araciligiyla evrenin baska bir yerinde yeniden ortaya ciktigi noktalardir Baska bir zamana veya baska bir e de acilabilirler Kara delikler icine dusen hicbir seyin isik dahil kendisinden kacamadigi cisimlerdir Bunlarin tam tersi olan beyaz deliklere ise hicbir madde giremez yalniz kara delige dusen maddeler cikabilir Bu sebeple beyaz delik olarak adlandirilmislardir Bu konuda onemli calismalar yapmis olan teorik fizikci Stephen Hawking son makalesinde solucan deliklerinin ve beyaz deliklerin bulunmadigini savunmustur kaynak belirtilmeli Genel gorelilikte beyaz delik madde ve isik kendisinden kacabildigi halde disaridan girise izin vermeyen uzayin varsayimsal bir bolgesidir Bu anlamda sadece disaridan giris olabilen madde ve isigin kacamadigi kara deligin tersidir Beyaz delikler sonsuz kara delikler teorisiyle ortaya cikar Gelecekteki kara delige ek olarak Einstein alan denkleminin bir cozumu gecmisinde bir beyaz delige sahiptir Fakat bu alan yercekimsel cokus boyunca olusturulan kara delikler icin mevcut degil ve beyaz deligin olusmus olabilecegi bilinen bir fiziksel surec de yok Simdiye kadar hicbir beyaz delik gozlenmemistir Ayrica termodinamik yasalari der ki evrenin net entropisi ya artar ya da sabittir Bu kural beyaz deliklerin entropiyi dusurme egilimleriyle ihlal edilir Tipki kara delikler gibi beyaz delikler de kutle yuk ve acisal momentum ozelliklerine sahiptir ve diger kutleler gibi maddeleri cekerler Ama beyaz delige dogru dusen nesneler asla beyaz deligin olay ufkuna tam olarak ulasamazlar Asagida tartisilan maksimum genisletilmis Schwarzschild cozum durumda bile gecmisteki beyaz delik olay ufku gelecekteki siyah delik olay ufku olur Boylece beyaz delige dogru dusen herhangi bir nesne sonunda siyah delik ufkuna ulasacaktir Yuzeyi olmayan yercekimsiz bir alan hayal edin Bu durumda yercekimi ivmesi herhangi bir vucut yuzeyinde en fazladir Ama kara deliklerin bir yuzeyi olmadigindan yercekimi ivmesi katlanarak artar fakat asla son degerine ulasamaz cunku tekillikte kabul edilen bir yuzel bulunmamaktadir Kuantum mekaniklerinde kara delik Hawking radyasyonu yayar ve boylece radyasyon gaziyla termal dengeye gelebilir Stephen Hawking termal dengedeki bir kara deligin zaman tersinin yine termal dengedeki bir kara delik oldugunu savundu cunku termal denge durumu zaman tersinir degismezdir Bu da beyaz deliklerle kara deliklerin ayni nesne oldugu anlamina gelebilir Sonradan siradan bir kara delikten yayilan Hawking radyasyonu beyaz delik isimasi olarak tanimlandi Hawking in yari klasik argumani kuantum mekanik Ads CFT benzesmesinde yeniden olusturuldu Ayni zamanda Ads CFT de zaman tersi kendisiyle ayni olan bir gauge teorisinde anti de Sitter deki bir kara delik bir termal gazla aciklanir kaynak belirtilmeli Evrenin dongusel ilerlemeleriKokenHicbir yuku ve yonu olmayan kara deligi tanimlayan Schwarzschild olcusunun maksimum derecede genisletilmis hali olarak bilinen Einstein atom denklemlerinin cozumun bir parcasi oldugu tahmin edilmektedir Burada maksimum derecede genisletilmis ifadesi uzay zamaninin hicbir kosesi olmamasi fikrini temsil eder uzay zamaninda herhangi olasi bir serbest dususteki parcacigin yorungesi icin bu yolun parcacigin gelecegine kadar gelisiguzel bir sekilde devam etmesi olasi olmalidir Tabi parcacik yorungesi kara deligin merkezindeki gibi yercekimsel kisilige carpmazsa Bu ihtiyac gidermek icin parcaciklarin disaridan dikey olarak dustugunde giris yaptiklari karadeligin icindeki bolgeye ek olarak disaridaki bir gozlemcinin dikey olaydan disari yukseldigini gordugu parcaciklarin dis deger bulduklari anlamin cikarmamiza izin verem ic bolgede ayirici beyaz delik olmalidir Schwarzschild koordinatlarini kullanan disardaki gozlemci icin dusmeyen parcaciklar son derece uzak bir gelecekte karadeligin dikeyine ulasmasi icin sonsuz zaman alir gozlemciyi gecen parcaciklar gecmisteki sinirsiz uzaklikta beyaz deligin dikeyine gectiklerin beri sinirsiz bir zaman boyunca disa dogru yol alirlarken Her nasilsa parcaciklar ve diger objeler sadece ufku gecmek ile disaridaki gozlemci arsindaki sinirli uygun zamani tecrube ederler Beyaz delikler hakkindaki kucuk bir kanit olmasina ragmen beyaz deligin ic bolgesinden disari dogru seyahat eden parcaciklarin gozlemciyi herhangi bir vakitte gecmesi bakimindan ve ayrica eninde sonunda kara deligin ic bolgesine ulasarak akan iceri dogru seyahat eden parcaciklarin gozlemciyi herhangi bir vakitte gecmesinden dolayi disaridaki gozlemcinin perspektifinden kara delik beyaz delik sonsuzmus gibi gorunur Max genisletilmis uzay zamaninin icinde iki ayri ic bolge oldugu gibi ayrica bazen iki farkli evren olarak da adlandirilan iki ayri dis bolge vardir iki ic bolgede olasi parcacik yorungeleri oldugunu anlamamiza izin verir Bu demektir ki karadelik bolgesi her iki evrenden dusen karisik parcaciklari icerir ve boylece bir evrenden dusen bir gozleme diger evrenden dusen bir isigi gorebilir ve beyaz delik bolgesinden diger evrenlere kacan parcaciklar gibi tum 4 bolgede Kruskal Szekeres koordinatlari kullanila uzay zamani grafiklerinde gorulebilir Bu uzay zamaninda bulunmasi mumkun koordinat sistemleri mesela eger sabit zamanin hiper yuzeyi secilirse ve gomme diyagram o zamandaki uzayin egriligini tasvir eder cizilirse gomme diyagram iki dis alana baglanmis bir tup gibi gorunur ve bu Einstein Rosen koprusu olarak bilinir ya da Schwarzschild solucan deligi olarak bilinir Uzayimsi hiper yuzeyin nerede secildigine bagli olarak Einstein Rosen koprusu hem her evrendeki iki kara delik ufku olayini hem de her evrendeki iki beyaz delik ufku olayini baglar Kopruyu kullanarak bir evrenden diger evrene gecmek mumkundur cunku beyaz delik ufku olayina disaridan girmek mumkundur ve her evrenden kara delige her giren kacinilmaz olarak kara delik tekilligine carpar Olabildigince genisletilmis Schwarzschild olcusu dis gozlemcinin bakis acisina gore daimi olarak var olan kara delik beyaz delik ideallestirilmesini tanimlar ayni belirli zamanda yildiz gocmesinden olusan daha gercekci kara delikler farkli bir olcu gerektirir Dusen gosterisli cisim kara deligin gecmisinin diyagramina eklendiginde diyagrami ilgili olan beyaz delik ic bolgesinden uzaklastirir Fakat genel izafiyetin esitlikleri ters cevrilebilir oldugu icin genel izafiyet coken cisimlerden olusan bu gercekci kara delik tiplerinin zamani geri getirmesine izin vermek zorundadir Zamani geri getirme olayi evrenin baslangicindan beri olan ve cismi ateslenip kaybolana kadar fiskirtan beyaz delik olabilir Bazi teorik olarak izinli olmasina ragmen fizikciler tarafindan kara delikler kadar ciddiye alinmazlar cunku bastaki Big Bang sartlari icinde olmadiklari surece onlarin olusumlarina dogal olarak sebep olacak islemler yoktur ve onlar var olamazlar Ayrica herhangi kucuk miktardaki maddenin disaridan horizona dogru dusmesi durumunda beyaz deligin yuksek derecede kararsiz olacagi tahmin edilir Bu durum uzaktaki gozlemciler tarafindan goruldugu kadariyla beyaz deligin patlamasini engelleyebilir Bu teklikten gelen maddenin beyaz deligin yercekimsel yaricapindan kacmasi mumkun degildir kaynak belirtilmeli 1980 ler ve Sonrasi1980 lerin sonunda onerilen ilk kara delik gorusu klasik beyaz deliklerin dogal hali uzerindeki dokulmeler olarak yorumlanabilir Bazi arastirmacilar kara deligin ana evrenin disina dogru genisletilmis hali olan yeni evrenin olusmasini saglayan cekirdekte meydana gelen buyuk bir patlamayla olustugunu ileri suruyor Bazi arastirmacilar bir kara delik olustugunda cekirdekte yeni bir buyuk patlama meydana gelecegini ongorurler Bu buyuk patlama butun evrenin disindan gelen yeni bir evren yaratir Bukulme cismin esas acisal momentumunu kuantum mekanigi olarak acikliyor Genel izafiyet kuramina gore yeteri kadar sikistirilmis kutlenin yercekimsel cokmesi tek bir kara delik olusturur Einstein Cartan teorisinde Dirac spinor lari ile bukulme arasindaki en kucuk eslesme oldukca yuksek yogunluklarda fermiyonik cisimlerde onemli olan spin spin etkilesimi yaratir Bu tarz bir etkilesim yercekimsel tekilligin olusmasini engeller Onun yerine olayin diger ufkundaki coken cisim muazzam fakat sonlu yogunluk ve duzenli Einstein Rosen koprusunu olusturan sicramalara erisir Koprunun diger tarafini yeni buyuyen bir evren almaya baslar Bu bebek evrendeki gozlemciler icin ana evren sadece beyaz bir delik olarak gorunur Dolayisiyla gozlenenbilen evren daha genis evrendeki ihtimallerden birisi olarak var olan kara deligin Einstein Rosen icerigidir Big Bang gozlemlenebilir evrende sonlu tekil olmayan bir Big Bounce du Bir 2011 dosyasi Big Bang in kendisinin bir beyaz delik oldugunu savunur Daha sonra Small Bang denilen beyaz delik olusumunun tek bir vurumla butun cisimlerin dagildigi kendinden bir olusum oldugunu one surer kaynak belirtilmeli Ayrica bakinizKara delik Kuantum mekanigi Uzayzaman Solucan deligiKaynakca1 Carroll Sean M 2004 Spacetime and Geometry 5 7 ed Addison Wesley ISBN 0 8053 8732 3 2 Hawking S W 1976 Black Holes and Thermodynamics Physical Review D 13 2 191 197 Bibcode 1976PhRvD 13 191H doi 10 1103 PhysRevD 13 191 3 Klebanov Igor R 19 May 2006 TASI lectures Introduction to the AdS CFT correspondence arXiv hep th 0009139v2 Bibcode 2001sbg conf 615K doi 10 1142 9789812799630 0007 hep th 0009139 v2 4 Fizicheskaya enciklopediya in Russian 1 Sovetskaya enciklopediya 1988 p 180 5 Andrew Hamilton White Holes and Wormholes Retrieved 12 October 2011 Yukari git Andrew Hamilton Collapse to a black hole Retrieved 12 October 2011 6 a b Wheeler J Craig 2007 Cosmic Catastrophes Exploding Stars Black Holes and Mapping the Universe Cambridge University Press pp 197 198 ISBN 978 0 521 85714 7 7 Frolov Valeri P Igor D Novikov 1998 Black Hole Physics Basic Concepts and New Developments Springer pp 580 581 ISBN 978 0 7923 5145 0 8 E Fahri amp A H Guth 1987 An Obstacle to Creating a Universe in the Laboratory Physics Letters B 183 2 149 155 Bibcode 1987PhLB 183 149F doi 10 1016 0370 2693 87 90429 9 Nikodem J Poplawski 2010 Radial motion into an Einstein Rosen bridge Physics Letters B 687 2 3 110 113 arXiv 0902 1994 Bibcode 2010PhLB 687 110P doi 10 1016 j physletb 2010 03 029 10 National Geographic Daily News Every Black Hole Contains Another Universe 11 N J Poplawski 2010 Cosmology with torsion An alternative to cosmic inflation Physics Letters B 694 3 181 185 arXiv 1007 0587 Bibcode 2010PhLB 694 181P doi 10 1016 j physletb 2010 09 056 12 N Poplawski 2012 Nonsingular big bounce cosmology from spinor torsion coupling Physical Review D 85 10 107502 arXiv 1111 4595 Bibcode 2012PhRvD 85j7502P doi 10 1103 PhysRevD 85 107502 13 A Retter amp S Heller 2012 The revival of white holes as Small Bangs New Astronomy 17 2 73 75 arXiv 1105 2776 Bibcode 2012NewA 17 73R doi 10 1016 j newast 2011 07 003 14 J E Madriz Aguilar C Moreno M Bellini The primordial explosion of a false white hole from a 5D vacuum Phys Lett B728 244 2diger kaynaklarEmbedding of the inverted Schwarzschild Solution 10 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2d plot White hole in Google Ask an Astronomer What is a White Hole 17 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Shockwave cosmology inside a Black Hole25 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Michio Kaku Mr Parallel Universe7 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde End of Black Hole Is Starting of Big Bang Discussed in Newsgroup in 199910 Kasim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde