Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için alakalı konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır. (Haziran 2020) |
Bireysel başvuru, temel hak ve özgürlükleri, kamu gücünün işlem, eylem ya da ihmali nedeniyle ihlâl edilen bireylerin diğer başvuru yollarını tükettikten sonra başvurdukları istisnai ve ikincil nitelikte bir hak arama yolu.
Bireysel başvuru ücretsiz olup, başvurucunun başvurusunun kabul edilemez olduğu kanaatine varılırsa, kabul edilemez kararına karşı başvurulabilecek herhangi temyiz yolu söz konusu değildir.
Bireysel Başvurunun Temel Nitelikleri
Bireysel başvuru yolunun temel niteliklerinin şu şekilde sıralanması mümkündür;
a. Bireysel başvuru, Anayasa’da belirtilen hakları ihlal edilenlere tanınan özel bir hak arama yolu olup diğer hak arama yollarına göre yöntemi ve sonuçları itibarıyla farklı yönleri bulunmaktadır.
b. Bireysel başvurunun varlık nedeni, Anayasa’da güvence altına alınan temel hak ve özgürlüklerin ihlal edilmesini önlemek; ihlal gerçekleşmişse ihlali ve sonuçlarını ortadan kaldırmaktır.
c. Bireysel başvuru kural olarak kamu gücü işlemlerine karşı yapılır. Dolayısıyla bireysel başvuruda kamu gücü karşısında korumasız durumdaki bireyin haklarının garanti altına alınması temel amaçtır.
ç. Bireysel başvuru, ikincil nitelikte bir kanun yoludur. İnsan hakları ihlallerinin önlenmesi, öncelikle tüm idare ve yargı mercilerinin görevidir. Zira idare ve yargı mercileri bireysel hak ihlallerinin önlenmesinde daha etkin konumdadırlar. Bu nedenle söz konusu şikâyetlerin Anayasa Mahkemesine intikal ettirilmesinden önce ilgili mercilerin bu ihlalleri gidermeleri beklenir.
d. Bireysel başvuru, ek bir istinaf ya da temyiz yolu da değildir. Kanun yolunda ortaya çıkan her türlü hukuka aykırılığın giderilmesi değil, ancak Anayasa’da işaret edilen haklardan birinin ihlali iddiası, bireysel başvuruya konu olabilmektedir.
Başvuru Süresi
Anayasa Mahkemesi'ne başvuru süresi, 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un “Bireysel başvuru usulü” kenar başlıklı 47. maddesinin (5) numaralı fıkrasına belirlenmiştir.
Kanun maddesine göre;
“Bireysel başvurunun, başvuru yollarının tüketildiği tarihten; başvuru yolu öngörülmemişse ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekir.”
Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü’nün “Başvuru süresi ve mazeret” başlıklı 64. maddesi şöyledir:
“Bireysel başvurunun, başvuru yollarının tüketildiği tarihten, başvuru yolu öngörülmemişse ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekir. Başvurucu mücbir sebep veya ağır hastalık gibi haklı bir mazereti nedeniyle süresi içinde başvurusunu yapamadığı takdirde, mazeretinin kalktığı tarihten itibaren onbeş gün içinde ve mazeretini belgeleyen delillerle birlikte başvurabilir. Komisyonlar raportörlüğünce mazeretin kabulünün gerekip gerekmediği yönünde karar taslağı hazırlanır. Komisyon, öncelikle başvurucunun mazeretinin geçerli görülüp görülmediğini inceleyerek mazereti kabul veya reddeder. Başvurunun niteliğine uygun düştüğü takdirde mazeret ve kabul edilebilirliğe ilişkin tek bir taslak hazırlanıp bu iki husus birlikte karara bağlanabilir.”
Bireysel Başvuru Nasıl Yapılır?
Bireysel başvuruda bulunabilmek için tüm kanun yollarının tüketilmiş olması gerekir. Kanun yollarının tüketilmesinden sonraki 30 gün içerisinde, Anayasa Mahkemesi'nin sitesinde bulunan bireysel başvuru formu doldurulmalıdır. Başvuru formunda aşağıdaki hususlara yer verilmelidir:
- Başvurucunun ve varsa temsilcisinin kimlik ve adres bilgileri.
- İşlem, eylem ya da ihmal nedeniyle ihlal edildiği ileri sürülen hak ve özgürlükler.
- Dayanılan Anayasa hükümleri.
- İhlal gerekçeleri.
- Başvuru yollarının tüketilmesine ilişkin aşamalar.
- Başvuru yollarının tüketildiği.
- Başvuru yolu öngörülmemişse ihlalin öğrenildiği tarih.
- Varsa uğranılan zarar.
- Dayanılan deliller ile ihlale neden olduğu ileri sürülen işlem veya kararların aslı ya da örneği.
- Harcın ödendiğine dair belge.
- Avukat aracılığıyla yapılması halinde vekaletname.[]
Başvuru formu doğrudan Anayasa Mahkemesi'ne verilebileceği gibi yahut herhangi bir adliyeden muhabere yoluyla da gönderilebilir.
Kaynakça
- ^ a b c d e f g Sağlam, Musa; Ekinci, Hüseyin (2012). (PDF). Ankara Barosu. 6 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2020.
- ^ (PDF). 17 Mart 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ . 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . www.anayasa.gov.tr. 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2022.
 | Hukuk ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin veya maddenin bir bolumunun gelisebilmesi icin alakali konuda uzman kisilere gereksinim duyulmaktadir Ayrintilar icin lutfen tartisma sayfasini inceleyin veya yeni bir tartisma baslatin Konu hakkinda uzman birini bulmaya yardimci olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Haziran 2020 Bireysel basvuru temel hak ve ozgurlukleri kamu gucunun islem eylem ya da ihmali nedeniyle ihlal edilen bireylerin diger basvuru yollarini tukettikten sonra basvurduklari istisnai ve ikincil nitelikte bir hak arama yolu Bireysel basvuru ucretsiz olup basvurucunun basvurusunun kabul edilemez oldugu kanaatine varilirsa kabul edilemez kararina karsi basvurulabilecek herhangi temyiz yolu soz konusu degildir Bireysel Basvurunun Temel NitelikleriBireysel basvuru yolunun temel niteliklerinin su sekilde siralanmasi mumkundur a Bireysel basvuru Anayasa da belirtilen haklari ihlal edilenlere taninan ozel bir hak arama yolu olup diger hak arama yollarina gore yontemi ve sonuclari itibariyla farkli yonleri bulunmaktadir b Bireysel basvurunun varlik nedeni Anayasa da guvence altina alinan temel hak ve ozgurluklerin ihlal edilmesini onlemek ihlal gerceklesmisse ihlali ve sonuclarini ortadan kaldirmaktir c Bireysel basvuru kural olarak kamu gucu islemlerine karsi yapilir Dolayisiyla bireysel basvuruda kamu gucu karsisinda korumasiz durumdaki bireyin haklarinin garanti altina alinmasi temel amactir c Bireysel basvuru ikincil nitelikte bir kanun yoludur Insan haklari ihlallerinin onlenmesi oncelikle tum idare ve yargi mercilerinin gorevidir Zira idare ve yargi mercileri bireysel hak ihlallerinin onlenmesinde daha etkin konumdadirlar Bu nedenle soz konusu sikayetlerin Anayasa Mahkemesine intikal ettirilmesinden once ilgili mercilerin bu ihlalleri gidermeleri beklenir d Bireysel basvuru ek bir istinaf ya da temyiz yolu da degildir Kanun yolunda ortaya cikan her turlu hukuka aykiriligin giderilmesi degil ancak Anayasa da isaret edilen haklardan birinin ihlali iddiasi bireysel basvuruya konu olabilmektedir Basvuru SuresiAnayasa Mahkemesi ne basvuru suresi 6216 sayili Anayasa Mahkemesinin Kurulusu ve Yargilama Usulleri Hakkinda Kanun un Bireysel basvuru usulu kenar baslikli 47 maddesinin 5 numarali fikrasina belirlenmistir Kanun maddesine gore Bireysel basvurunun basvuru yollarinin tuketildigi tarihten basvuru yolu ongorulmemisse ihlalin ogrenildigi tarihten itibaren otuz gun icinde yapilmasi gerekir Anayasa Mahkemesi Ictuzugu nun Basvuru suresi ve mazeret baslikli 64 maddesi soyledir Bireysel basvurunun basvuru yollarinin tuketildigi tarihten basvuru yolu ongorulmemisse ihlalin ogrenildigi tarihten itibaren otuz gun icinde yapilmasi gerekir Basvurucu mucbir sebep veya agir hastalik gibi hakli bir mazereti nedeniyle suresi icinde basvurusunu yapamadigi takdirde mazeretinin kalktigi tarihten itibaren onbes gun icinde ve mazeretini belgeleyen delillerle birlikte basvurabilir Komisyonlar raportorlugunce mazeretin kabulunun gerekip gerekmedigi yonunde karar taslagi hazirlanir Komisyon oncelikle basvurucunun mazeretinin gecerli gorulup gorulmedigini inceleyerek mazereti kabul veya reddeder Basvurunun niteligine uygun dustugu takdirde mazeret ve kabul edilebilirlige iliskin tek bir taslak hazirlanip bu iki husus birlikte karara baglanabilir Bireysel Basvuru Nasil Yapilir Bireysel basvuruda bulunabilmek icin tum kanun yollarinin tuketilmis olmasi gerekir Kanun yollarinin tuketilmesinden sonraki 30 gun icerisinde Anayasa Mahkemesi nin sitesinde bulunan bireysel basvuru formu doldurulmalidir Basvuru formunda asagidaki hususlara yer verilmelidir Basvurucunun ve varsa temsilcisinin kimlik ve adres bilgileri Islem eylem ya da ihmal nedeniyle ihlal edildigi ileri surulen hak ve ozgurlukler Dayanilan Anayasa hukumleri Ihlal gerekceleri Basvuru yollarinin tuketilmesine iliskin asamalar Basvuru yollarinin tuketildigi Basvuru yolu ongorulmemisse ihlalin ogrenildigi tarih Varsa ugranilan zarar Dayanilan deliller ile ihlale neden oldugu ileri surulen islem veya kararlarin asli ya da ornegi Harcin odendigine dair belge Avukat araciligiyla yapilmasi halinde vekaletname kaynak belirtilmeli Basvuru formu dogrudan Anayasa Mahkemesi ne verilebilecegi gibi yahut herhangi bir adliyeden muhabere yoluyla da gonderilebilir Kaynakca a b c d e f g Saglam Musa Ekinci Huseyin 2012 PDF Ankara Barosu 6 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 23 Haziran 2020 PDF 17 Mart 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi www anayasa gov tr 26 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Mayis 2022 Hukuk ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz