Biyouyumluluk, biyomalzemelerin çeşitli bağlamlardaki davranışlarıyla ilgilidir. Terim, bir malzemenin belirli bir durumda uygun bir ana bilgisayar yanıtı ile performans gösterme yeteneğini ifade eder. Terimin belirsizliği, biyomalzemelerin insan vücudu ile nasıl etkileşime girdiğine ve nihayetinde bu etkileşimlerin bir tıbbi cihazın (kalp pili, kalça protezi veya stent gibi) klinik başarısını nasıl belirlediğine dair devam eden anlayış gelişimini yansıtmaktadır. Modern tıbbi cihazlar ve protezler genellikle birden fazla malzemeden yapılır, bu nedenle belirli bir malzemenin biyouyumluluğundan bahsetmek her zaman yeterli olmayabilir.
Vücuttaki bağışıklık tepkisi ve onarım işlevleri çok karmaşık olduğundan, tek bir malzemenin tek bir hücre tipi veya doku ile ilgili biyouyumluluğunu tanımlamak yeterli değildir. Bazen, belirli bir malzemenin (veya daha doğrusu biyomedikal ürünün) biyouyumlu olup olmadığını belirlemek için ISO 10993'e (veya diğer benzer standartlara) uygun olarak kullanılan büyük bir in vitro test pili olan biyouyumluluk testi uygulanır. Bu testler bir malzemenin biyouyumluluğunu belirlemez, ancak hayvan testleri ve son olarak belirli bir uygulamada malzemenin biyouyumluluğunu belirleyecek klinik deneyler ve dolayısıyla implantlar veya ilaç gibi tıbbi cihazlar için önemli bir adım teşkil ederler.
Tarihi
biyouyumluluk kelimesi ilk kez 1970 yılında RJ Hegyeli (Amer Chem Soc Annual Meeting özet) ve CA Homsy tarafından hakemli dergilerde ve toplantılarda bahsedilmiştir. Bilimsel literatürde yaygın olarak kullanılmaya başlanması neredeyse yirmi yıl aldı (aşağıdaki grafiğe bakın).
Son zamanlarda Williams klinik başarıyı hangi faktörlerin belirlediğine ilişkin mevcut bilgi durumunu yeniden değerlendirmeye çalışıyor. Bunu yapmak, bir implantın her zaman pozitif biyoaktif olması gerekmeyebileceğini, ancak herhangi bir zarar vermemesi gerektiğini (yerel veya sistemik olarak) not eder.
Biyouyumluluğun beş tanımı
- "Biyolojik sistemler üzerinde toksik veya zararlı etkilerin olmaması kalitesi".
- Williams'ın tanımı, "Bir malzemenin belirli bir uygulamada uygun bir ana bilgisayar yanıtıyla performans gösterme yeteneği".
- "İmplante edilen aday materyalin konak hayvandaki implant bölgesiyle yakın ilişkisi yoluyla üretilen doku yanıtının, kontrol materyalleriyle uygun olduğu kabul edilen ve oluşturulan doku yanıtıyla karşılaştırılması"
- Bir biyomateryalin, bir tıbbi terapiyle ilgili olarak istenen işlevi, o terapinin alıcısında veya yararlanıcısında herhangi bir istenmeyen yerel veya sistemik etkiye yol açmadan yerine getirme kabiliyetini ifade eder.
- "Biyouyumluluk, vücuda yerleştirilen bir protezin, zararlı değişikliklere neden olmadan doku ile uyum içinde var olabilmesidir".
Yukarıdaki beş tanımla ilgili yorumlar
- Dorland Medical tanımı, biyouyumluluğu yalnızca konak yanıtının olmaması olarak tanımladığı ve konak doku ile biyomateryaller arasında herhangi bir istenen veya pozitif etkileşimi içermediği için Williams Sözlüğüne göre önerilmez.
- Buna “Williams tanımı” veya “William'ın tanımı” da denir. Avrupa Biyomateryaller Konsensüs Konferansı I'de tanımlanmıştır ve 'Williams Biyomateryaller Sözlüğü'nde daha kolay bulunabilir.
- ASTM, hayvan modellerinde yalnızca lokal doku yanıtlarına atıfta bulunduğundan, Williams Sözlüğüne göre önerilmez.
- Dördüncüsü, hem düşük toksisiteye dikkat çeken hem de aynı materyalin çeşitli tıbbi uygulamaları arasındaki farklı taleplerin farkında olması gerektiğini belirten ilk tanımın bir uzantısı veya daha kesin bir versiyonudur.
Tüm bu tanımlar, cihazlarla değil, malzemelerle ilgilidir. Birçok tıbbi cihaz birden fazla malzemeden yapıldığı için bu bir dezavantajdır. Malzemelerin klinik öncesi testlerinin çoğu, cihazlarda değil, malzemenin kendisinde yapılır. Ancak bir aşamada, cihazın şekli, geometrisi ve yüzey işlemi vb. de biyouyumluluğunu etkileyeceğinden, testin cihazı içermesi gerekecektir.
Biyouyumlu
Literatürde, sıklıkla "biyouyumlu" kelimesinin sıfat biçimine rastlıyoruz. Bununla birlikte, Williams'ın tanımına göre, bu herhangi bir anlam ifade etmemektedir, çünkü biyouyumluluk bağlamsaldır, yani biyomateryalin bir parçası olduğu tıbbi cihazın klinik sonucunu sadece materyalin kendisinin belirleyeceğinden çok daha fazlasıdır. Bu aynı zamanda, bir tıbbi cihaz genellikle birden fazla malzemeden yapıldığından, mevcut tanımın zayıf yönlerinden birine işaret etmektedir.
Çinko ve kalsiyum ilaveli magnezyum bazlı metalik camlar, biyolojik olarak parçalanabilen tıbbi implantlar için potansiyel biyouyumlu metalik biyomalzemeler olarak test edilmiştir.
Biyouyumluluk (veya doku uyumluluğu), amaçlandığı gibi uygulandığında bir malzemenin uygun bir konak yanıtı ile performans gösterme yeteneğini tanımlar. Biyouyumlu bir malzeme tamamen "atıl" olmayabilir; aslında konak yanıtının uygunluğu belirleyicidir.
Önerilen alt tanımlar
İlk tanımın kapsamı o kadar geniştir ki, D Williams daha dar tanımlar yapabilmek için uygun uygulama alt gruplarını bulmaya çalışmıştır. 2003 tarihli MDT makalesinde seçilen alt gruplar ve tanımları şöyleydi:
Uzun süreli implante edilmiş cihazların biyouyumluluğu
Uzun süreli vücuda yerleştirilebilir bir tıbbi cihazın biyouyumluluğu, söz konusu konakta herhangi bir istenmeyen yerel veya sistemik etki ortaya çıkarmadan, cihazın istenen işlevini, konakçıda istenen birleşim derecesi ile yerine getirme kabiliyetini ifade eder.
Kısa süreli implante edilebilir cihazların biyouyumluluğu
Geçici teşhis veya tedavi amacıyla kardiyovasküler sistem içine kasıtlı olarak yerleştirilen bir tıbbi cihazın biyouyumluluğu, cihazın amaçlanan işlevini akan kan içinde, cihaz ile kan arasında cihaz performansını olumsuz yönde etkileyen minimum etkileşim ile gerçekleştirebilme yeteneğini ifade eder.
Doku mühendisliği ürünlerinin biyouyumluluğu
Doku mühendisliği ürünleri için bir iskele veya matrisin biyouyumluluğu, doku rejenerasyonunu optimize etmek için moleküler ve mekanik sinyalleme sistemlerinin kolaylaştırılması da dahil olmak üzere uygun hücresel aktiviteyi destekleyecek bir substrat olarak performans gösterme yeteneğini ifade eder. Bu hücrelerde istenmeyen etkiler veya nihai konakçıda herhangi bir istenmeyen yerel veya sistemik tepkinin indüklenmesidir.
Bu tanımlarda biyouyumluluk kavramı, ilk üç tanıma kıyasla malzemelerden ziyade cihazlarla ilgilidir. 15-16 Eylül 2005 tarihlerinde Sorrento'da biyomateryal tanımları üzerine bir konsensüs konferansı yapılmıştır.
Kaynakça
- ^ . mddionline.com (İngilizce). 1 Mayıs 2001. 28 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021.
- ^ . web.archive.org. 24 Eylül 2015. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021.
- ^ . web.archive.org. 29 Kasım 2014. 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021.
- ^ Reshetov, I. V.; Starceva, O. I.; Istranov, A. L.; Vorona, B. N.; Lyundup, A. V.; Gulyaev, I. V.; Melnikov, D. V.; Shtansky, D. V.; Sheveyko, A. N.; Andreev, V. A. (2 Ağustos 2016). "Three-dimensional biocompatible matrix for reconstructive surgery". AIP Conference Proceedings. 1760 (1): 020056. doi:10.1063/1.4960275. ISSN 0094-243X. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021.
- ^ Homsy, Charles A. (1970). "Bio-Compatibility in selection of materials for implantation". Journal of Biomedical Materials Research (İngilizce). 4 (3): 341-356. doi:10.1002/jbm.820040306. ISSN 1097-4636. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021.
- ^ Williams, David F. (1 Temmuz 2008). "On the mechanisms of biocompatibility". Biomaterials (İngilizce). 29 (20): 2941-2953. doi:10.1016/j.biomaterials.2008.04.023. ISSN 0142-9612. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Biyouyumluluk biyomalzemelerin cesitli baglamlardaki davranislariyla ilgilidir Terim bir malzemenin belirli bir durumda uygun bir ana bilgisayar yaniti ile performans gosterme yetenegini ifade eder Terimin belirsizligi biyomalzemelerin insan vucudu ile nasil etkilesime girdigine ve nihayetinde bu etkilesimlerin bir tibbi cihazin kalp pili kalca protezi veya stent gibi klinik basarisini nasil belirledigine dair devam eden anlayis gelisimini yansitmaktadir Modern tibbi cihazlar ve protezler genellikle birden fazla malzemeden yapilir bu nedenle belirli bir malzemenin biyouyumlulugundan bahsetmek her zaman yeterli olmayabilir Vucuttaki bagisiklik tepkisi ve onarim islevleri cok karmasik oldugundan tek bir malzemenin tek bir hucre tipi veya doku ile ilgili biyouyumlulugunu tanimlamak yeterli degildir Bazen belirli bir malzemenin veya daha dogrusu biyomedikal urunun biyouyumlu olup olmadigini belirlemek icin ISO 10993 e veya diger benzer standartlara uygun olarak kullanilan buyuk bir in vitro test pili olan biyouyumluluk testi uygulanir Bu testler bir malzemenin biyouyumlulugunu belirlemez ancak hayvan testleri ve son olarak belirli bir uygulamada malzemenin biyouyumlulugunu belirleyecek klinik deneyler ve dolayisiyla implantlar veya ilac gibi tibbi cihazlar icin onemli bir adim teskil ederler Tarihibiyouyumluluk kelimesi ilk kez 1970 yilinda RJ Hegyeli Amer Chem Soc Annual Meeting ozet ve CA Homsy tarafindan hakemli dergilerde ve toplantilarda bahsedilmistir Bilimsel literaturde yaygin olarak kullanilmaya baslanmasi neredeyse yirmi yil aldi asagidaki grafige bakin Son zamanlarda Williams klinik basariyi hangi faktorlerin belirledigine iliskin mevcut bilgi durumunu yeniden degerlendirmeye calisiyor Bunu yapmak bir implantin her zaman pozitif biyoaktif olmasi gerekmeyebilecegini ancak herhangi bir zarar vermemesi gerektigini yerel veya sistemik olarak not eder Biyouyumlulugun bes tanimi Biyolojik sistemler uzerinde toksik veya zararli etkilerin olmamasi kalitesi Williams in tanimi Bir malzemenin belirli bir uygulamada uygun bir ana bilgisayar yanitiyla performans gosterme yetenegi Implante edilen aday materyalin konak hayvandaki implant bolgesiyle yakin iliskisi yoluyla uretilen doku yanitinin kontrol materyalleriyle uygun oldugu kabul edilen ve olusturulan doku yanitiyla karsilastirilmasi Bir biyomateryalin bir tibbi terapiyle ilgili olarak istenen islevi o terapinin alicisinda veya yararlanicisinda herhangi bir istenmeyen yerel veya sistemik etkiye yol acmadan yerine getirme kabiliyetini ifade eder Biyouyumluluk vucuda yerlestirilen bir protezin zararli degisikliklere neden olmadan doku ile uyum icinde var olabilmesidir Yukaridaki bes tanimla ilgili yorumlarDorland Medical tanimi biyouyumlulugu yalnizca konak yanitinin olmamasi olarak tanimladigi ve konak doku ile biyomateryaller arasinda herhangi bir istenen veya pozitif etkilesimi icermedigi icin Williams Sozlugune gore onerilmez Buna Williams tanimi veya William in tanimi da denir Avrupa Biyomateryaller Konsensus Konferansi I de tanimlanmistir ve Williams Biyomateryaller Sozlugu nde daha kolay bulunabilir ASTM hayvan modellerinde yalnizca lokal doku yanitlarina atifta bulundugundan Williams Sozlugune gore onerilmez Dorduncusu hem dusuk toksisiteye dikkat ceken hem de ayni materyalin cesitli tibbi uygulamalari arasindaki farkli taleplerin farkinda olmasi gerektigini belirten ilk tanimin bir uzantisi veya daha kesin bir versiyonudur Tum bu tanimlar cihazlarla degil malzemelerle ilgilidir Bircok tibbi cihaz birden fazla malzemeden yapildigi icin bu bir dezavantajdir Malzemelerin klinik oncesi testlerinin cogu cihazlarda degil malzemenin kendisinde yapilir Ancak bir asamada cihazin sekli geometrisi ve yuzey islemi vb de biyouyumlulugunu etkileyeceginden testin cihazi icermesi gerekecektir Biyouyumlu Literaturde siklikla biyouyumlu kelimesinin sifat bicimine rastliyoruz Bununla birlikte Williams in tanimina gore bu herhangi bir anlam ifade etmemektedir cunku biyouyumluluk baglamsaldir yani biyomateryalin bir parcasi oldugu tibbi cihazin klinik sonucunu sadece materyalin kendisinin belirleyeceginden cok daha fazlasidir Bu ayni zamanda bir tibbi cihaz genellikle birden fazla malzemeden yapildigindan mevcut tanimin zayif yonlerinden birine isaret etmektedir Cinko ve kalsiyum ilaveli magnezyum bazli metalik camlar biyolojik olarak parcalanabilen tibbi implantlar icin potansiyel biyouyumlu metalik biyomalzemeler olarak test edilmistir Biyouyumluluk veya doku uyumlulugu amaclandigi gibi uygulandiginda bir malzemenin uygun bir konak yaniti ile performans gosterme yetenegini tanimlar Biyouyumlu bir malzeme tamamen atil olmayabilir aslinda konak yanitinin uygunlugu belirleyicidir Onerilen alt tanimlar Ilk tanimin kapsami o kadar genistir ki D Williams daha dar tanimlar yapabilmek icin uygun uygulama alt gruplarini bulmaya calismistir 2003 tarihli MDT makalesinde secilen alt gruplar ve tanimlari soyleydi Uzun sureli implante edilmis cihazlarin biyouyumlulugu Uzun sureli vucuda yerlestirilebilir bir tibbi cihazin biyouyumlulugu soz konusu konakta herhangi bir istenmeyen yerel veya sistemik etki ortaya cikarmadan cihazin istenen islevini konakcida istenen birlesim derecesi ile yerine getirme kabiliyetini ifade eder Kisa sureli implante edilebilir cihazlarin biyouyumlulugu Gecici teshis veya tedavi amaciyla kardiyovaskuler sistem icine kasitli olarak yerlestirilen bir tibbi cihazin biyouyumlulugu cihazin amaclanan islevini akan kan icinde cihaz ile kan arasinda cihaz performansini olumsuz yonde etkileyen minimum etkilesim ile gerceklestirebilme yetenegini ifade eder Doku muhendisligi urunlerinin biyouyumlulugu Doku muhendisligi urunleri icin bir iskele veya matrisin biyouyumlulugu doku rejenerasyonunu optimize etmek icin molekuler ve mekanik sinyalleme sistemlerinin kolaylastirilmasi da dahil olmak uzere uygun hucresel aktiviteyi destekleyecek bir substrat olarak performans gosterme yetenegini ifade eder Bu hucrelerde istenmeyen etkiler veya nihai konakcida herhangi bir istenmeyen yerel veya sistemik tepkinin induklenmesidir Bu tanimlarda biyouyumluluk kavrami ilk uc tanima kiyasla malzemelerden ziyade cihazlarla ilgilidir 15 16 Eylul 2005 tarihlerinde Sorrento da biyomateryal tanimlari uzerine bir konsensus konferansi yapilmistir Kaynakca mddionline com Ingilizce 1 Mayis 2001 28 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Temmuz 2021 web archive org 24 Eylul 2015 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Temmuz 2021 web archive org 29 Kasim 2014 29 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Temmuz 2021 Reshetov I V Starceva O I Istranov A L Vorona B N Lyundup A V Gulyaev I V Melnikov D V Shtansky D V Sheveyko A N Andreev V A 2 Agustos 2016 Three dimensional biocompatible matrix for reconstructive surgery AIP Conference Proceedings 1760 1 020056 doi 10 1063 1 4960275 ISSN 0094 243X 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2021 Homsy Charles A 1970 Bio Compatibility in selection of materials for implantation Journal of Biomedical Materials Research Ingilizce 4 3 341 356 doi 10 1002 jbm 820040306 ISSN 1097 4636 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2021 Williams David F 1 Temmuz 2008 On the mechanisms of biocompatibility Biomaterials Ingilizce 29 20 2941 2953 doi 10 1016 j biomaterials 2008 04 023 ISSN 0142 9612 22 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2021