Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Boğdan Kodaman Savaşları veya Boğdan Girişimleri, 16. yüzyılın sonu ve 17. yüzyılın başında Polonya-Litvanya Topluluğu'nun kodamanlarının Habsburg'ların ve Osmanlı İmparatorluğu'nun beylik üzerinde hakimiyet ve nüfuz sahibi olması üzerine çatışarak Moldavya'nın işlerine müdahale ettiği dönemi ifade eder.
Kodaman Savaşları (1593–1617)
Nedenler
Habsburg'lara karşı muhalefetiyle tanınan Polonya büyük şansölyesi (kanclerz) ve askeri komutan (hetman) Jan Zamoyski, Polonya-Litvanya Birliği'nun güney yönünde genişlemesinin sesli bir destekçisiydi. Polonya-Litvanya Birliği Kralı Stefan Batory'nin Osmanlılara karşı savaş için yaptığı ilk planlardan bu yana Zamoyski, bu planları Polonya-Litvanya Birliği için uzun vadeli iyi bir strateji olarak görerek onları destekledi. Osmanlılara karşı olan her türlü politika Vatikan tarafından da destekleniyordu ve V. Papa Sixtus, Polonya-Litvanya Birliği ile Osmanlılar arasındaki herhangi bir savaşa desteğini güçlü bir şekilde ifade etti. Polonya-Litvanya Birliği'ndan üç güçlü kodaman aile, Potockis, Koreckis ve Wiśniowieckis, Boğdan'lı Hospodar (Prens veya Voyvoda) Ieremia Movilă (Jeremi Mohyła) ile akrabaydı ve onun 1606'daki ölümünden sonra onun soyundan gelenleri desteklediler.
16. yüzyılın sonlarında Polonya-Litvanya Birliği ile Osmanlılar arasındaki hiçbir zaman çok samimi olmayan ilişkiler, Kazakların bağımsız eylemlerinin sayısının artmasıyla daha da kötüleşti. 16. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Kazaklar, Osmanlı hakimiyeti altındaki topraklara akınlar yapmaya başladı. Polonya-Litvanya Birliği, son derece bağımsız Kazakları kontrol edemedi, ancak o zamanlar nominal olarak Polonya-Litvanya Birliği yönetimi altında oldukları için onlardan sorumlu tutuldu. Aynı zamanda Osmanlı idaresi altında yaşayan Tatarlar da Polonya-Litvanya Birliği'na akınlar düzenliyorlardı. Bununla birlikte, Kazaklar Osmanlı İmparatorluğu'nun kalbine, ağzından sadece iki gün uzaklıktaki zengin ticaret limanı şehirlerine baskın düzenlerken, çoğunlukla Polonya-Litvanya Birliği'in oldukça seyrek yerleşim olan güneydoğu bölgelerine saldırdılar. ana ulaşım rotası olarak kullanılan Kazaklar). 1615'e gelindiğinde Kazaklar Konstantinopolis'in eteklerindeki kasabaları bile yakmıştı. Osmanlı İmparatorluğu ile Polonya-Litvanya Birliği arasında ardı ardına yapılan anlaşmalar, her iki tarafa da Kazak ve Tatar faaliyetlerini durdurma çağrısında bulundu, ancak bunlar hiçbir zaman sınırın her iki tarafında da uygulanmadı. Polonya tarafının öne sürdüğü iç anlaşmalarda Kazaklar teknelerini yakmayı ve baskınlarını durdurmayı kabul etti. Ancak Kazak tekneleri hızlı bir şekilde inşa edilebiliyordu ve Kazak yaşam tarzı, şan ve ganimet için periyodik avlanmaları gerektiriyordu. Bazen Kazaklar sadece geçimlerini sağlamak için kaynaklara ihtiyaç duyarken diğer durumlarda Osmanlıların sınırlarındaki baskısını hafifletmeye yardımcı olmak için Habsburglar tarafından onlara rüşvet veriliyordu. Ayrıca onlarca yıldır süren sınır çatışmaları ve mülklerin ve köylerin karşılıklı olarak yağmalanmasının ardından Kazaklar ve Tatarlar arasında yaygın bir düşmanlık vardı. Kazaklar neredeyse her yıl Osmanlı topraklarına ve onların Karadeniz yakınındaki vasallarına baskın düzenliyor ve genellikle misilleme niteliğindeki Tatar baskınlarına neden oluyordu (ve bunun tersi de geçerliydi). Kaos ve misillemelerden oluşan kısır döngü çoğu zaman güneydoğu Lehistan sınırının tamamını düşük seviyeli bir savaş alanına dönüştürdü.
Kaynakça
- ^ Acta Poloniae Historica. Semper. 1975. s. 105.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bogdan Kodaman Savaslari veya Bogdan Girisimleri 1 16 yuzyilin sonu ve 17 yuzyilin basinda Polonya Litvanya Toplulugu nun kodamanlarinin Habsburg larin ve Osmanli Imparatorlugu nun beylik uzerinde hakimiyet ve nufuz sahibi olmasi uzerine catisarak Moldavya nin islerine mudahale ettigi donemi ifade eder Kodaman Savaslari 1593 1617 degistirNedenlerdegistir nbsp Jan Zamoyski Habsburg lara karsi muhalefetiyle taninan Polonya buyuk sansolyesi kanclerz ve askeri komutan hetman Jan Zamoyski Polonya Litvanya Birligi nun guney yonunde genislemesinin sesli bir destekcisiydi Polonya Litvanya Birligi Krali Stefan Batory nin Osmanlilara karsi savas icin yaptigi ilk planlardan bu yana Zamoyski bu planlari Polonya Litvanya Birligi icin uzun vadeli iyi bir strateji olarak gorerek onlari destekledi Osmanlilara karsi olan her turlu politika Vatikan tarafindan da destekleniyordu ve V Papa Sixtus Polonya Litvanya Birligi ile Osmanlilar arasindaki herhangi bir savasa destegini guclu bir sekilde ifade etti Polonya Litvanya Birligi ndan uc guclu kodaman aile Potockis Koreckis ve Wisniowieckis Bogdan li Hospodar Prens veya Voyvoda Ieremia Movilă Jeremi Mohyla ile akrabaydi ve onun 1606 daki olumunden sonra onun soyundan gelenleri desteklediler nbsp Lehistan in en genis sinirlari 1630 16 yuzyilin sonlarinda Polonya Litvanya Birligi ile Osmanlilar arasindaki hicbir zaman cok samimi olmayan iliskiler Kazaklarin bagimsiz eylemlerinin sayisinin artmasiyla daha da kotulesti 16 yuzyilin ikinci yarisindan itibaren Kazaklar Osmanli hakimiyeti altindaki topraklara akinlar yapmaya basladi Polonya Litvanya Birligi son derece bagimsiz Kazaklari kontrol edemedi ancak o zamanlar nominal olarak Polonya Litvanya Birligi yonetimi altinda olduklari icin onlardan sorumlu tutuldu Ayni zamanda Osmanli idaresi altinda yasayan Tatarlar da Polonya Litvanya Birligi na akinlar duzenliyorlardi Bununla birlikte Kazaklar Osmanli Imparatorlugu nun kalbine Dinyeper nehrinin agzindan sadece iki gun uzakliktaki zengin ticaret limani sehirlerine baskin duzenlerken cogunlukla Polonya Litvanya Birligi in oldukca seyrek yerlesim olan guneydogu bolgelerine saldirdilar ana ulasim rotasi olarak kullanilan Kazaklar 1615 e gelindiginde Kazaklar Konstantinopolis in eteklerindeki kasabalari bile yakmisti Osmanli Imparatorlugu ile Polonya Litvanya Birligi arasinda ardi ardina yapilan anlasmalar her iki tarafa da Kazak ve Tatar faaliyetlerini durdurma cagrisinda bulundu ancak bunlar hicbir zaman sinirin her iki tarafinda da uygulanmadi Polonya tarafinin one surdugu ic anlasmalarda Kazaklar teknelerini yakmayi ve baskinlarini durdurmayi kabul etti Ancak Kazak tekneleri hizli bir sekilde insa edilebiliyordu ve Kazak yasam tarzi san ve ganimet icin periyodik avlanmalari gerektiriyordu Bazen Kazaklar sadece gecimlerini saglamak icin kaynaklara ihtiyac duyarken diger durumlarda Osmanlilarin sinirlarindaki baskisini hafifletmeye yardimci olmak icin Habsburglar tarafindan onlara rusvet veriliyordu Ayrica onlarca yildir suren sinir catismalari ve mulklerin ve koylerin karsilikli olarak yagmalanmasinin ardindan Kazaklar ve Tatarlar arasinda yaygin bir dusmanlik vardi Kazaklar neredeyse her yil Osmanli topraklarina ve onlarin Karadeniz yakinindaki vasallarina baskin duzenliyor ve genellikle misilleme niteligindeki Tatar baskinlarina neden oluyordu ve bunun tersi de gecerliydi Kaos ve misillemelerden olusan kisir dongu cogu zaman guneydogu Lehistan sinirinin tamamini dusuk seviyeli bir savas alanina donusturdu Kaynakcadegistir Acta Poloniae Historica Semper 1975 s 105 https tr wikipedia org w index php title Bogdan Kodaman Savaslari amp oldid 33902502 sayfasindan alinmistir