Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yengeç, On ayaklılar (Decapoda) takımından Brachyura infra takımını oluşturan kabuklu türlerin ortak adı. Tipik olarak çok kısa bir kuyrukları vardır, karın ise toraksın altına gizlenmiştir. Genellikle kalın bir dış iskelete sahiptirler ve bir çift ile donatılmışlardır. Yengeçler tüm dünya okyanuslarında bulunurken; ayrıca birçok çeşit tatlısu ve karada yaşayan türü de vardır. Yengeçlerin boyutları sadece birkaç mm olan ile bir bacağının boyu 4 metreye kadar çıkabilen Japon örümcek yengeci arasında değişiklik gösterir.
| Yengeçler | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Mavi yengeç (Callinectes sapidus) | ||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Sınıflandırma | ||||||||||||||
|
Anatomisi
Yengeçlerin beş çift bacakları vardır. Bunların ilki bir çift kıskaç ile modifiye edilmiştir ve hareket etmek için kullanılmazlar. Birkaçı dışında her yengeçte, karın altında gizlenmiştir.
Yengeçler yan yan yürür çünkü bacakları sadece bu yöne doğru bükülür. kaslar da çifter çifter çalışır. Bu kaslardan biri bacağı sadece çeker ve yeniden uzayabilmek için antagonistik bir başka kasın devreye girmesine bağımlıdır. Ayrıca bu yürüme tarzı, suyun yoğunluğu ile de ilgili olabilir. su, havadan yaklaşık 830 kat daha yoğun bir yapıya sahip. Viskozitesi (akışkanlık) ise havanınkinin 60 katı kadar. Bu durum suda yaşayan canlıların, destekleyici iskelete, karada yaşayan canlılar kadar ihtiyaç duymadığını gösteriyor. Örneğin bu yüzden, büyük bir örümcek yengeci su dışında ayakta duramayıp çökebilir. bununla birlikte, suyun içinde hareket etmek, yine suyun yoğunluğundan dolayı havaya göre çok daha zor. bir yengecin vücudunun yanlara doğru sivrileşen bir yapıda olduğu düşünülürse, onun bu yönde yürümesi çok daha kolay olacaktır. (balıkların vücutlarının da yüzdükleri yöne doğru yassılaşmış yapıda olduğunu hatırlayalım. Bu vücut yapısı sayesinde, suyu yararak ilerlemiş olurlar ve daha az dirençle karşılaşırlar.)
Yengeçlerin insanlar gibi damarları yoktur. Bu nedenle yengeçlerde Açık dolaşım görülür.
Çoğu yengeçler açık olarak seksüel gösterirler ve kolayca cinsiyetleri ayrılabilir. Toraksın altında kalan karın bölgesi erkeklerde daha dardır. Dişilerde ise karında çok sayıda pleopod vardır ve açık olarak daha geniştir. Bu durum döllenmiş yumurtanın dişi yengeç tarafından taşınması ile bağlantılıdır. (tüm görüldüğü gibi).
Yemek kültürü
Yengeçler hem otçul hem de etçildir ve genellikle su yosunları ile beslenirler Ayrıca yetenekleri ve türlerine göre yumuşakçalar, solucanlar, diğer kabuklular, mantarlar, bakteriler ve tortular gibi diğer besinleri de yerler. Çoğu yengeçler için bitkisel ve hayvansal kaynaklı karışık beslenme hızlı gelişim ve uygun bir vücut yapısı oluşumu için gereklidir.
Yengeç avcılığı
Yengeçlerin 1½ milyon tonun üzerinde parekende pazarlama miktarı ile tüm dünyada avlanan tüm deniz eklembacaklıları arasında % 20'lik bir payı vardır. Bu toplam içindeki bir tür ise tüm oranın ellide birini teşkil eder: Portunus trituberculatus. Diğer önemli türler ise; Portunus pelagicus, cinsinin pek çok üyesi, mavi yengeç (Callinectes sapidus), , pavurya (Cancer pagurus), Dungeness yengeçi (Cancer magister) ve Scylla serratadır ve her biri yıllık olarak 20,000 tondan fazla yakalanır;
Sınıflandırma
Yengeçlerin evrimi vücutlarının sağlamlığı ve karınlarının küçülmesi ile karakterize olmuştur. Diğer gruplar da karsinizasyon süreci yaşamış olsalar da bu yengeçlerde daha belirgindir. Yengeçlerde karnın en son oynak kısmı aktif değildir, yoktur ve muhtemelen küçülen karnı göğüs kemiğine karşı dik durumda tutmak için kullanılan küçük organlara dönüşmüştürler.
Çoğu eklem bacaklılarda (üreme organları) bacaklarda bulunur. Yaklaşık 850 tür yengeç tatlısu yahut da yarı karasal türlerdir ve dünyanın tropik ve yarı tropik bölgelerinde bulunurlar. Bunların geçmişte yakın ilişkili gruplar olduğu düşünülürdü ancak şimdilerde eski dünyadakiler ve yeni dünyadakiler olmak üzere en az iki ayrı ve bağımsız tür oldukları düşünülmektedir.
Galeri
-
![image]()
Maskeli yengeç, Corystes cassivelaunus -
![image]()
Liocarcinus vernalis -
![image]()
, Atelecyclus rotundatus -
![image]()
Halloween yengeci, Gecarcinus quadratus -
![image]()
Ok yengeci Stenorhynchus seticornis -
![image]()
"Sally lightfoot", Grapsus grapsus -
![image]()
Thia scutellata -
![image]()
Macrocheira kaempferi -
![image]()
Hayalet yengeç, Ocypode quadrata
Benzer hayvanlar
Bazı diğer hayvan grupları da aynı zamanda yengeç diye adlandırılır yahut da isminde yengeç kelimesi geçer. Bunların içinde gerçek yengeçlerle müthiş derecede benzerlikleri olan fakat grubuna bağlı olan , ve 'dir. İngiltere Gıda Standartları Kurumu kral yengecin "yengeç" olarak satılmasına izin verir (HERMİT YENGECİ: hermit yengeci kendini korumak için terk edilmiş bir deniz kabuğunun içine yerleşir. Tehlike anında kabuğunun içine hızlıca çekilir. Büyüdüğünde, kabuğunu daha büyüğüyle değiştirir.)
Kaynakça
- ^ (PDF). Southeastern Regional Taxonomic Center. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Woods, C. M. C. (1993). . volume 27. ss. 309=315. 8 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2007.
no
- ^ Kennish, R. (1996). "Diet composition influeces the fitness of the herbivorous crab Grapsus albolineatus". volume 105, 1. ss. 22-29.
no
[] - ^ Buck, T. L., G. A. Breed, S. C. Pennings, M. E. Chase, M. Zimmer & T. H. Carefoot (2003). "Diet choice in an omnivorous salt-marsh crab: different food types, body size, and habitat complexity". . 292 (1). ss. 103-116. 6 Şubat 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2007.
no
- ^ "Global Capture Production 1950-2004". FAO. 23 Ocak 2016 tarihinde kaynağından .
- ^ Guinot, D & J.–M. Bouchard (1998). . . 20 (4). ss. 613-694. 18 Kasım 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2007.
no
- ^ Sternberg, R. von & N. Cumberlidge (2001). "On the heterotreme-thoracotreme distinction in the Eubrachyura De Saint Laurent, 1980 (Decapoda: Brachyura)". . Cilt 74. ss. 321-338.
no
- ^ Sternberg, R. von, N. Cumberlidge & G. Rodriguez (1999). "On the marine sister groups of the freshwater crabs (Crustacea: Decapoda: Brachyura)". . Cilt 37. ss. 19-38.
no
- ^ "UK list of legal names for fish species". . 26 Eylül 2003. 13 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yengec On ayaklilar Decapoda takimindan Brachyura infra takimini olusturan kabuklu turlerin ortak adi Tipik olarak cok kisa bir kuyruklari vardir karin ise toraksin altina gizlenmistir Genellikle kalin bir dis iskelete sahiptirler ve bir cift ile donatilmislardir Yengecler tum dunya okyanuslarinda bulunurken ayrica bircok cesit tatlisu ve karada yasayan turu de vardir Yengeclerin boyutlari sadece birkac mm olan ile bir bacaginin boyu 4 metreye kadar cikabilen Japon orumcek yengeci arasinda degisiklik gosterir YengeclerMavi yengec Callinectes sapidus Biyolojik siniflandirmaAlem Animalia Hayvanlar Sube Arthropoda Eklem bacaklilar Alt sube Crustacea Kabuklular Sinif MalacostracaTakim Decapoda On bacaklilar Alt takim Infra takim Brachyura Linnaeus 1758SiniflandirmaDe Haan 1833 Rathbun 1917 De Haan 1833 Withers 1932 Patrulius 1959 Alcock 1900 De Haan 1839De Haan 1839 Ortmann 1892 de Saint Laurent 1980 Guinot 1977Dana 1851 Dana 1852 Williams 1980 De Haan 1833 Latreille 1802 Ortmann 1893 Ortmann 1893 Feldmann Schweitzer amp Green 2008 Samouelle 1819 Serene 1965 Macleay 1838 Macleay 1838 Rathbun 1904 Macleay 1838 Miers 1886 Samouelle 1819 Majoidea Samouelle 1819 Dana 1852 Bouvier 1898 Macleay Samouelle 1819 Rafinesque 1815 Ortmann 1896 Ortmann 1893 Alcock 1898 Gill 1894 Miers 1886 H Milne Edwards 1853 Macleay 1838Guinot 1977Paul son 1875 MacLeay 1838 Rafinesque 1815 De Haan 1833AnatomisiYengeclerin bes cift bacaklari vardir Bunlarin ilki bir cift kiskac ile modifiye edilmistir ve hareket etmek icin kullanilmazlar Birkaci disinda her yengecte karin altinda gizlenmistir Yengecler yan yan yurur cunku bacaklari sadece bu yone dogru bukulur kaslar da cifter cifter calisir Bu kaslardan biri bacagi sadece ceker ve yeniden uzayabilmek icin antagonistik bir baska kasin devreye girmesine bagimlidir Ayrica bu yurume tarzi suyun yogunlugu ile de ilgili olabilir su havadan yaklasik 830 kat daha yogun bir yapiya sahip Viskozitesi akiskanlik ise havaninkinin 60 kati kadar Bu durum suda yasayan canlilarin destekleyici iskelete karada yasayan canlilar kadar ihtiyac duymadigini gosteriyor Ornegin bu yuzden buyuk bir orumcek yengeci su disinda ayakta duramayip cokebilir bununla birlikte suyun icinde hareket etmek yine suyun yogunlugundan dolayi havaya gore cok daha zor bir yengecin vucudunun yanlara dogru sivrilesen bir yapida oldugu dusunulurse onun bu yonde yurumesi cok daha kolay olacaktir baliklarin vucutlarinin da yuzdukleri yone dogru yassilasmis yapida oldugunu hatirlayalim Bu vucut yapisi sayesinde suyu yararak ilerlemis olurlar ve daha az direncle karsilasirlar Yengeclerin insanlar gibi damarlari yoktur Bu nedenle yengeclerde Acik dolasim gorulur Cogu yengecler acik olarak seksuel gosterirler ve kolayca cinsiyetleri ayrilabilir Toraksin altinda kalan karin bolgesi erkeklerde daha dardir Disilerde ise karinda cok sayida pleopod vardir ve acik olarak daha genistir Bu durum dollenmis yumurtanin disi yengec tarafindan tasinmasi ile baglantilidir tum goruldugu gibi Yemek kulturuYengecler hem otcul hem de etcildir ve genellikle su yosunlari ile beslenirler Ayrica yetenekleri ve turlerine gore yumusakcalar solucanlar diger kabuklular mantarlar bakteriler ve tortular gibi diger besinleri de yerler Cogu yengecler icin bitkisel ve hayvansal kaynakli karisik beslenme hizli gelisim ve uygun bir vucut yapisi olusumu icin gereklidir Yengec avciligiYemeklik yengecler Iskocya daki balikcilar tarafindan ayristiriliyorlar Yengeclerin 1 milyon tonun uzerinde parekende pazarlama miktari ile tum dunyada avlanan tum deniz eklembacaklilari arasinda 20 lik bir payi vardir Bu toplam icindeki bir tur ise tum oranin ellide birini teskil eder Portunus trituberculatus Diger onemli turler ise Portunus pelagicus cinsinin pek cok uyesi mavi yengec Callinectes sapidus pavurya Cancer pagurus Dungeness yengeci Cancer magister ve Scylla serratadir ve her biri yillik olarak 20 000 tondan fazla yakalanir SiniflandirmaYengeclerin evrimi vucutlarinin saglamligi ve karinlarinin kuculmesi ile karakterize olmustur Diger gruplar da karsinizasyon sureci yasamis olsalar da bu yengeclerde daha belirgindir Yengeclerde karnin en son oynak kismi aktif degildir yoktur ve muhtemelen kuculen karni gogus kemigine karsi dik durumda tutmak icin kullanilan kucuk organlara donusmusturler Cogu eklem bacaklilarda ureme organlari bacaklarda bulunur Yaklasik 850 tur yengec tatlisu yahut da yari karasal turlerdir ve dunyanin tropik ve yari tropik bolgelerinde bulunurlar Bunlarin gecmiste yakin iliskili gruplar oldugu dusunulurdu ancak simdilerde eski dunyadakiler ve yeni dunyadakiler olmak uzere en az iki ayri ve bagimsiz tur olduklari dusunulmektedir GaleriMaskeli yengec Corystes cassivelaunus Liocarcinus vernalis Atelecyclus rotundatus Halloween yengeci Gecarcinus quadratus Ok yengeci Stenorhynchus seticornis Sally lightfoot Grapsus grapsus Thia scutellata Macrocheira kaempferi Hayalet yengec Ocypode quadrataBenzer hayvanlarBazi diger hayvan gruplari da ayni zamanda yengec diye adlandirilir yahut da isminde yengec kelimesi gecer Bunlarin icinde gercek yengeclerle muthis derecede benzerlikleri olan fakat grubuna bagli olan ve dir Ingiltere Gida Standartlari Kurumu kral yengecin yengec olarak satilmasina izin verir HERMIT YENGECI hermit yengeci kendini korumak icin terk edilmis bir deniz kabugunun icine yerlesir Tehlike aninda kabugunun icine hizlica cekilir Buyudugunde kabugunu daha buyuguyle degistirir Kaynakca PDF Southeastern Regional Taxonomic Center 8 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Woods C M C 1993 volume 27 ss 309 315 8 Temmuz 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mart 2007 no Kennish R 1996 Diet composition influeces the fitness of the herbivorous crab Grapsus albolineatus volume 105 1 ss 22 29 no olu kirik baglanti Buck T L G A Breed S C Pennings M E Chase M Zimmer amp T H Carefoot 2003 Diet choice in an omnivorous salt marsh crab different food types body size and habitat complexity 292 1 ss 103 116 6 Subat 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2007 no KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Global Capture Production 1950 2004 FAO 23 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Guinot D amp J M Bouchard 1998 20 4 ss 613 694 18 Kasim 2006 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Mart 2007 no Sternberg R von amp N Cumberlidge 2001 On the heterotreme thoracotreme distinction in the Eubrachyura De Saint Laurent 1980 Decapoda Brachyura Cilt 74 ss 321 338 no Sternberg R von N Cumberlidge amp G Rodriguez 1999 On the marine sister groups of the freshwater crabs Crustacea Decapoda Brachyura Cilt 37 ss 19 38 no KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link UK list of legal names for fish species 26 Eylul 2003 13 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan