Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Broca alanı veya Broca bölgesi insansıbeynin ses üretimiyle bağlantılı işlevleri yürüten bir bölgesidir.
Ses üretimi, iki hastada meydana gelen bozulmaları Pierre Paul Broca bildirdiğinden beri Broca bölgesiyle ilişkilendirilmektedir. O hastalar, beyinlerinin arka alt frontal girusunda meydana gelen yaralanmadan sonra konuşma yetilerini yitirmişlerdi. O zamandan beri, tanımlamış olduğu yaklaşık bölge Broca bölgesi ve ses üretimi eksikliği de Broca afazisi diye anıldı. Broca bölgesi şimdi, Brodmann'ın sitoarkitektonik haritasında 44 ve 45 numaralı alanlara karşılık gelen, alt frontal girusun pars opercularis ve pars triangularis kısımları olarak tanımlanmaktadır. Kronik afazi çalışmaları çeşitli dil ve konuşma işlevlerinde Broca bölgesinin önemli bir rol oynadığını ortaya çıkarmıştır. Ayrıca, işlevsel MRI çalışmaları Broca bölgesindeki çeşitli dil görevleriyle ilişkili aktivasyon dokularını tanımladı. Fakat, beyin tümörleri tarafından Broca bölgesinin yavaş yıkımının konuşma yetilerini nispeten bozulmamış olarak bırakması, bölgenin işlevlerini beynin yakınlardaki bölgelerine kaydırdığını akla getirmektedir.
Anatomi ve bağlantı
Broca bölgesi genellikle, beyin topografisinin ya sulki gibi dış yapı işaretleri ya da belirli bir referans alanındaki koordinatlarının belirtilmesi aracılığıyla görsel denetimi ile tanımlanır. Şu an kullanılmakta olan Talairach ve Tournoux atlası Brodmann'ın sitoarkitektonik haritasını bir şablon beyin üzerine yansıtır. Çünkü Brodmann'ın bölümlendirmesi sitoarkitektonik sınırların öznel görsel denetimine dayalıydı ve ayrıca Brodmann yalnızca bir beynin sadece bir yarıküresini analiz etti. Ayrıca, şekil, boyut ve sulkal ve giral yapıya bağlı konum açısından beyinler arasındaki hatırı sayılır çeşitlilik nedeniyle, ortaya çıkan yerelleşme hassasiyeti sınırlıdır.
Bununla beraber sol yarıküredeki Broca bölgesi ve sağ yarıküredeki homologu genellikle alt frontal girusun pars triangularis (PTr) ve pars opercularis (POp) bölümlerini ima etmek için kullanılan isimlerdir. PTr ve POp, yalnızca olasılıksal olarak alt frontal girusu sırasıyla 44 ve 45 numaralı ön ve arka sitoarkitektonik alanlara bölen yapısal işaretler aracılığıyla Brodmann'ın sınıflandırma şemasıyla tanımlanır.
45 numaralı bölge, motor, bedenduyusal ve alt paryetal bölgelerden daha çok getirici bağlantılar alan 44 numaralı alanla karşılaştırıldığında, prefrontal korteksten, üst temporal girustan ve üst temporal sulkustan daha çok getirici bağlantı alır.
45 ve 44 numaralı alanların hücre mimarileri ve bağlantıları arasındaki farklılıklar bu alanların farklı işlevleri olabileceği izlenimini uyandırmaktadır. Gerçekten de son yapılan beyin görüntüleme çalışmaları gösterdi ki, sırasıyla 45 ve 44 numaralı alanlara karşılık gelen PTr ve Pop, insanda dil algısı ve eylem tanıma/anlama konularında farklı işlevsel roller oynuyor.
Broca bölgesinin yeniden incelenmesi
Son zamanlarda yapılan bir çalışmada, Leborgne ve Lelong'un (Paul Pierre Broca'nın hastaları) koruma altına alınmış beyinleri yüksek çözünürlükü volumetrik MRI kullanılarak yeniden incelendi. Bu çalışmanın amacı beyinleri üç boyutta incelemek ve kortikal ve subkortikal lezyonların kapsamını daha ayrıntılı tanımlamaktı. Çalışma ayrıca subkortikal ilişkinin ölçüsüyle, frontal lobdaki lezyonun tam bölgesini şimdi Broca bölgesi olarak bilinen bölgeyle ilişkili olarak tespit etmenin yollarını da aradı.
Broca'nın hastaları
Leborgne
Leborgne, Paul Pierre Broca'nın bir hastasıydı. Herhangi bir sözcük veya söz öbeği oluşturamıyordu. Sürekli üretebildiği sözcük 'tan' kelimesiydi. Ölümünden sonra, sol frontal lobunda bir lezyon keşfedildi.
Lelong
Lelong, Paul Pierre Broca'nın başka bir hastasıydı. Onun da konuşma üretkenliği azalmıştı. Yalnızca beş kelime söyeleyebiliyordu, bunlar 'yes' (evet), 'no' (hayır), 'three' (üç), 'always' (her zaman) ve 'lelo' (kendi adının yanlış bir şekilde telaffuzu). Otopside, yan frontal lobun Leborgne'dakiyle aynı bölgesinde bir lezyon bulundu. Bu iki durum Paul Pierre Broca'nın konuşmanın bu belirli alanda yerelleştiğine inanmasına yol açtı.
MRI bulguları
Paul Pierre Broca'nın iki tarihî hastasının beyinlerinin yüksek çözünürlüklü MRI ile muayenesi birçok ilginç bulguyu oluşturdu. İlk olarak MRI bulguları Broca bölgesinin dışında bazı başka bölgelerin de hastaların üretken konuşma yetisinin azalmasında katkısının olabileceği izlenimini uyandırdı. Bu bulgu önemlidir; çünkü Broca bölgesindeki lezyonlar tek başına geçici konuşma bozulmasına sebep olabilirse bile, şiddetli konuşma tutukluğuna neden olmayacağı bulunmuştur. Bu yüzden, Broca ile üretken konuşma yetisinin yokluğu olarak gösterilen afazinin, başka bölgelerdeki lezyonlardan da etkilenmiş olabileceği olasılığı vardır. Başka bir bulgu ise, önceleri Broca tarafından konuşma için kritik olarak dikkate alınan bölgenin, Broca bölgesi olarak bilinen bölgeyle tamamen aynı olmadığıydı. Bu çalışma, dil ve bilişin bir zamanlar düşünüldüğünden çok daha karmaşık olduğuna ve çeşitli beyin bölgesi şebekelerinin katılımıyla gerçekleştiğine daha fazla kanıt sunmaktadır.
Broca bölgesi olmadan konuşma
Dil yetisini bozmadan Broca bölgesine hasar verilebileceği bilindiğinden konuşma işleminde Broca bölgesinin rolü sürekli sorgulanmıştır. Bir bilgisayar mühendisi olayında yavaş büyüyen bir glioma çıkarıldı. Tümör ve ameliyat sol alt ve orta frontal girusa, kaudat çekirdeğin başına, iç kapsülün anterior (ön) kısmına ve ön odacığa hasar verdi. Kaldırmadan sonraki üç ayda ufak tefek dil sorunları vardı fakat birey profesyonel işine geri döndü. Bu ufak sorunların içinde ikiden fazla özne, çoklu sebep sonuç bağlacı veya dolaylı anlatım içeren karmaşık cümleleri sentetik olarak oluşturamama vardı. Bu sorunlar araştırmacılar tarafından çalışma belleği sorunlarından dolayı olarak açıklandı. Ayrıca sorunların eksikliğini, yanındaki serebral korteksteki sinirsel esneklikle ve sağ yarıküredeki homolog bölgeye bazı işlevlerin kaymasıyla kapsamlı telâfi edici mekanizmalara atfettiler.
İşlevleri
Dil algısı
Uzun bir süre boyunca Broca bölgesinin rolünün dil algısından çok dil üretimine tahsis edildiği sanılıyordu. Ancak, son kanıtlar Broca bölgesinin aynı zamanda dil anlamada da önemli bir rol oynadığını gösteriyor. Broca bölgesinde lezyonları bulunan ve gramer kurallarına uymayarak konuşan hastalar, cümlelerin anlamlarını tespit etmek için sözdizimsel bilgi kullanma yeteneğinden de yoksunluk gösterdiler. Ayrıca, birçok beyin görüntüleme çalışmaları karmaşık cümlelerin işlenmesi sırasında Broca bölgesinin ve özellikle sol alt frontal girusunun pars opercularis bölümünün ilişkisini gösterdi. Dahası, son zamanlarda fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme (fMRI) deneylerinde fazlaca belirsizlik içeren cümlelerin kurulması sonucunda alt frontal girusun daha etkin bir durumda olduğu bulundu. Bu nedenle alt frontal girusun etkinlik seviyesi ve sözcüksel belirsizlik düzeyi, yüksek belirsizlik içeren içerikle ilişkili artan geri alım taleplerinden dolayı birbirleriyle doğrudan orantılıdır.
Eylem tanıma ve üretimi
Son deneyler Broca bölgesinin çeşitli bilişsel ve algısal görevlere katıldığını göstermiştir. Bordmann'ın 44 numaralı bölgesinin motorla ilişkili işlemlere yaptığı bir önemli katkısı daha bulunmuştur. Hareket eden hayvanlara benzeyen anlamlı el gölgelerinin gözlemi frontal dil bölgesini etkinleştirir, bu da Broca bölgesinin kuşkusuz başkalarının eylemlerini yorumlamada rol oynadığını göstermektedir. Kavrama ve manipülasyon eylemleri yürütülürken de Brodmann'ın 44 numaları alanında etkinlik bildirildi.
Konuşma ile ilgili jestler
Konuşma ile ilgili jestlerin sözcüksel veya cümlesel belirsizliği (iki anlamlılığı) azaltabileceğinden, konuşma ile ilgili jestlerin varlığında algının gelişmesi gerektiği tahmin edilmiştir. Gelişmiş algının sonucunda da, Broca bölgesinin katılımı düşürülmeliydi.
Birçok beyin görüntüleme çalışması da anlamlı kol hareketleri gösterildiğinde Broca bölgesinin etkinliğini göstermiştir. Son zamanlarda yapılan bir araştırma sözcük ve jestin, amaç ve gaye gibi belirli jest yönlerinin tercümesi düzeyinde ilişkili olduğuna kanıt oluşturmuştur. Jest yönlerinin sözcüklerle tercümesinin Broca bölgesinde yapıldığı bulgusu, evrim açısından dilin gelişimini de açıklar. Nitekim, birçok yazar konuşmanın jestlerden oluşan bir ilkel iletişimden evrildiğini önermiştir. (Aşağıdaki Dilin Evrimi bölümüne bakın)
Afazi
Afazi yazma, okuma, konuşma ve dinleme gibi tüm tarzları etkileyen ve beyin hasarı sonucunda oluşan edinilmiş dil bozukluğudur. Genelde kişinin hayatının tüm alanlarında değişiklikler yaratan kronik bir durumdur.
Broca afazisi ve diğer afazilerin karşılaştırılması
Broca afazisi olan hastalar, "ne söylemek istediklerini bilen ama onları söyleyemeyen" bireylerdir. Kendilerine söylenmekte olan şeyleri anlarlar; ancak akıcı olarak konuşamazlar. Ayrıca akıcı olmayan afazi olarak da bilinir. Diğer semptomlar arasında akıcılık, telaffuz, sözcük bulma, sözcük tekrarı ve üretimi ve karmaşık gramer içeren cümleleri hem konuşurken hem yazarken anlama sorunları bulunabilir. Bu özellikler onları başka tür afazisi olan bireylerden ayırt eder. Diğer afazi türlerinde kendilerine söyleneni anlamada daha çok zorluk yaşanabilir. Ayrıca okurken ve yazarken Broca afazisi olan bireylerin verdiğinden daha çok mücadele verebilirler. Broca afazisi bulunan bireylerde de kendi dillerinin çıktısını izlemek için iyi bir yetenek olmasına rağmen, diğer afazi türleri kendi dil başarımlarının daha az farkında olabilirler. Ayrıca lezyonun bölgesi (hasarlı beyin alanı) farklı tür afazilerde değişiklik gösterir.
| Afazi türü | Tekrarlanma | Adlandırma | İşitsel Algı | Akıcılık |
|---|---|---|---|---|
| Broca | Orta şiddetli | Orta şiddetli | Hafif zorluk | Akıcı değil, güçlükle, yavaş |
| Wernicke | Hafif şiddetli | Hafif şiddetli | Kusurlu | Akıcı parafazik |
| İletim | Zayıf | Zayıf | Nispeten iyi | Akıcı |
| Karışık Transkortikal | Orta | Zayıf | Zayıf | Akıcı değil |
| Transkortikal Motor | İyi | Hafif şiddetli | Hafif | Akıcı değil |
| Transkortikal Duyu | İyi | Orta şiddetli | Zayıf | Akıcı |
| Küresel | Zayıf | Zayıf | Zayıf | Akıcı değil |
| Anomik | Hafif | Orta şiddetli | Hafif | Akıcı |
Dilin evrimi
İnsan dilinin kökenini açıklayacak çeşitli modeller sunulmuştur. İnsan dilinin, "bir dizi amaca yönelik el/ağız eylem sunumlarına dayalı, düşük primatlarda zaten bulunan örtük bir iletişim sisteminin evrimsel gelişimi" olarak evrildiği düşünülmektedir. Anlamlı eylemlerin gözlemi sırasında Broca bölgesinin yer aldığı bulgusu bu düşünceyi desteklemektedir. Motor dizilerinin amaç yönünden yorumlanarak eylemlerin anlamlandırılmasında Broca bölgesinin öncülünün yer aldığı hipotez edildi. Daha sonra da bu yeteneğin evrim sırasında genelleştirilerek bu bölgeye anlamlarla başa çıkma yeteneğinin verildiği savunuldu. Hareket eden hayvanlara benzeyen anlamlı el gölgelerinin gözlemi sırasında etkinleşmiş frontal dil bölgeleri, insan dilinin zaten jestsel tanımada görev alan nöral substratlardan evrilmiş olabileceğine kanıt sunmaktadır. Bu nedenle, çalışmalar gösterdi ki insandaki Broca bölgesinin konuşmanın birleştirmenin ve iletişim jestlerini dekode etmenin motor merkezi olduğunu gösterdi. Bu fikirle tutarlı olarak, maymunların ve insanların bilinen atasındaki motor denetimini düzenleyen nöral substratın bilişsel ve dilsel yeteneği artıracak şekilde dönüşmüş olması muhtemeldir.
Başka bir son bulgu da şempanzelerde iletişim amaçlı el jestleri ve ses sinyallerinin üretimi sırasında subkortikal ve neokortikal bölgelerdeki önemli etkinleşme alanlarını gösterdi. Ayrıca şempanzelerin insanlarla iletişim kurmak için kasıtlı olarak el jestleri ve bunların yanı sıra ses sinyalleri ürettiği bulgusu, insan dilinin öncüllerinin hem davranışsal hem de nöroanatomikal düzeylerde var olduğu izlenimini uyandırmaktadır.
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta Broca alanı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ Claudio Cantalupo & William D. Hopkins (29 Kasım 2001). "Nature Asymmetric Broca's area in great apes". Nature. 414 (505). doi:10.1038/35107134. 17 Nisan 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Kasım 2010.
- ^ a b c d N. F. Dronkers, O. Plaisant, M. T. Iba-Zizen, and E. A. Cabanis (2007). "Paul Broca's Historic Cases: High Resolution MR Imaging of the Brains of Leborgne and Lelong". Brain. 130 (Pt 5). s. 1432–1441. doi:10.1093/brain/awm042. (PMID) 17405763.
- ^ a b [6] ^ Plaza K, Gatignol P, Leroy M, Duffau H. (2009). Tümör parça alımından sonra Broca bölgesi olmadan konuşma. Neurocase.9:1-17. PMID 19274574
- ^ Yosef Grodzinsky and Andrea Santi (2008). "The Battle for Broca's Region". Trends in Cognitive Sciences. 12 (12). s. 474–480. doi:10.1016/j.tics.2008.09.001. (PMID) 18930695.
- ^ a b c d e Jeremy I. Skipper, Susan Goldin-Meadow, Howard C. Nusbaum, and Steven L. Small (2007). "Speech-Associated Gestures, Broca's Area, and the Human Mirror System". Brain and Language. 101 (3). s. 260–277. doi:10.1016/j.bandl.2007.02.008. (PMC) 2703472 $2. (PMID) 17533001.
- ^ David Caplan (2006). "Why is Broca's Area Involved in Syntax?". Cortex. 42 (4). s. 469–471. (PMID) 16881251.
- ^ Tanja Crewe, Ina Bornkessel, Stefan Zysset, Richard Wiese, D. Yves von Cramon, and Matthias Schlesewksy (2005). "The Emergence of the Unmarked: A New Perspective on the Language-Specific Function of Broca's Area". Human Brain Mapping. 26 (3). s. 178–190. doi:10.1002/hbm.20154. (PMID) 15929098.
- ^ a b c Luciano Fadiga, Laila Craighero, Maddalena Fabbri Destro, Livio Finos, Nathalie Cotilon-Williams, Andrew T. Smith, and Umberto Castiello (2006). "Language in Shadow". Social Neuroscience. 1 (2). s. 77–89. doi:10.1080/17470910600976430. (PMID) 18633777.
- ^ Luciano Fadiga and Laila Craighero (2006). "Hand Actions and Speech Representation In Broca's Area". Cortex. 42 (4). s. 486–490. (PMID) 16881255.
- ^ Maurizio Gentilucci, Paolo Bernardis, Girolamo Crisi, and Riccardo Dalla Volta (2006). "Repetitive Transcranial Magnetic Stimulation of Broca's Area Affects Verbal Responses to Gesture Observation". Journal of Cognitive Neuroscience. 18 (7). s. 1059–1074. doi:10.1162/jocn.2006.18.7.1059. (PMID) 16839281.
- ^ a b Philip Lieberman (2002). "On the Nature and Evolution of the Neural Bases of Human Language". Yearbook of Physical Anthropology. Cilt 45. s. 36–62. (PMID) 12653308.
- ^ a b c . Atlanta Aphasia Association. 2006. 21 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2008.
- ^ Jared P. Taglialatela, Jamie L. Russell, Jennifer A. Schaeffer, and William D. Hopkins (2008). "Communicative Signaling Activates 'Broca's' Homolog in Chimpanzees". Current Biology. 18 (5). s. 343–348. doi:10.1016/j.cub.2008.01.049. (PMC) 2665181 $2. (PMID) 18308569.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Broca alani veya Broca bolgesi insansibeynin ses uretimiyle baglantili islevleri yuruten bir bolgesidir Ses uretimi iki hastada meydana gelen bozulmalari Pierre Paul Broca bildirdiginden beri Broca bolgesiyle iliskilendirilmektedir O hastalar beyinlerinin arka alt frontal girusunda meydana gelen yaralanmadan sonra konusma yetilerini yitirmislerdi O zamandan beri tanimlamis oldugu yaklasik bolge Broca bolgesi ve ses uretimi eksikligi de Broca afazisi diye anildi Broca bolgesi simdi Brodmann in sitoarkitektonik haritasinda 44 ve 45 numarali alanlara karsilik gelen alt frontal girusun pars opercularis ve pars triangularis kisimlari olarak tanimlanmaktadir Kronik afazi calismalari cesitli dil ve konusma islevlerinde Broca bolgesinin onemli bir rol oynadigini ortaya cikarmistir Ayrica islevsel MRI calismalari Broca bolgesindeki cesitli dil gorevleriyle iliskili aktivasyon dokularini tanimladi Fakat beyin tumorleri tarafindan Broca bolgesinin yavas yikiminin konusma yetilerini nispeten bozulmamis olarak birakmasi bolgenin islevlerini beynin yakinlardaki bolgelerine kaydirdigini akla getirmektedir Anatomi ve baglantiBrodmann alan 44 Broca bolgesi genellikle beyin topografisinin ya sulki gibi dis yapi isaretleri ya da belirli bir referans alanindaki koordinatlarinin belirtilmesi araciligiyla gorsel denetimi ile tanimlanir Su an kullanilmakta olan Talairach ve Tournoux atlasi Brodmann in sitoarkitektonik haritasini bir sablon beyin uzerine yansitir Cunku Brodmann in bolumlendirmesi sitoarkitektonik sinirlarin oznel gorsel denetimine dayaliydi ve ayrica Brodmann yalnizca bir beynin sadece bir yarikuresini analiz etti Ayrica sekil boyut ve sulkal ve giral yapiya bagli konum acisindan beyinler arasindaki hatiri sayilir cesitlilik nedeniyle ortaya cikan yerellesme hassasiyeti sinirlidir Bununla beraber sol yarikuredeki Broca bolgesi ve sag yarikuredeki homologu genellikle alt frontal girusun pars triangularis PTr ve pars opercularis POp bolumlerini ima etmek icin kullanilan isimlerdir PTr ve POp yalnizca olasiliksal olarak alt frontal girusu sirasiyla 44 ve 45 numarali on ve arka sitoarkitektonik alanlara bolen yapisal isaretler araciligiyla Brodmann in siniflandirma semasiyla tanimlanir 45 numarali bolge motor bedenduyusal ve alt paryetal bolgelerden daha cok getirici baglantilar alan 44 numarali alanla karsilastirildiginda prefrontal korteksten ust temporal girustan ve ust temporal sulkustan daha cok getirici baglanti alir 45 ve 44 numarali alanlarin hucre mimarileri ve baglantilari arasindaki farkliliklar bu alanlarin farkli islevleri olabilecegi izlenimini uyandirmaktadir Gercekten de son yapilan beyin goruntuleme calismalari gosterdi ki sirasiyla 45 ve 44 numarali alanlara karsilik gelen PTr ve Pop insanda dil algisi ve eylem tanima anlama konularinda farkli islevsel roller oynuyor Broca bolgesinin yeniden incelenmesiBrodmann alan 45 Son zamanlarda yapilan bir calismada Leborgne ve Lelong un Paul Pierre Broca nin hastalari koruma altina alinmis beyinleri yuksek cozunurluku volumetrik MRI kullanilarak yeniden incelendi Bu calismanin amaci beyinleri uc boyutta incelemek ve kortikal ve subkortikal lezyonlarin kapsamini daha ayrintili tanimlamakti Calisma ayrica subkortikal iliskinin olcusuyle frontal lobdaki lezyonun tam bolgesini simdi Broca bolgesi olarak bilinen bolgeyle iliskili olarak tespit etmenin yollarini da aradi Broca nin hastalari Leborgne Leborgne Paul Pierre Broca nin bir hastasiydi Herhangi bir sozcuk veya soz obegi olusturamiyordu Surekli uretebildigi sozcuk tan kelimesiydi Olumunden sonra sol frontal lobunda bir lezyon kesfedildi Lelong Lelong Paul Pierre Broca nin baska bir hastasiydi Onun da konusma uretkenligi azalmisti Yalnizca bes kelime soyeleyebiliyordu bunlar yes evet no hayir three uc always her zaman ve lelo kendi adinin yanlis bir sekilde telaffuzu Otopside yan frontal lobun Leborgne dakiyle ayni bolgesinde bir lezyon bulundu Bu iki durum Paul Pierre Broca nin konusmanin bu belirli alanda yerellestigine inanmasina yol acti MRI bulgulari Paul Pierre Broca nin iki tarihi hastasinin beyinlerinin yuksek cozunurluklu MRI ile muayenesi bircok ilginc bulguyu olusturdu Ilk olarak MRI bulgulari Broca bolgesinin disinda bazi baska bolgelerin de hastalarin uretken konusma yetisinin azalmasinda katkisinin olabilecegi izlenimini uyandirdi Bu bulgu onemlidir cunku Broca bolgesindeki lezyonlar tek basina gecici konusma bozulmasina sebep olabilirse bile siddetli konusma tutukluguna neden olmayacagi bulunmustur Bu yuzden Broca ile uretken konusma yetisinin yoklugu olarak gosterilen afazinin baska bolgelerdeki lezyonlardan da etkilenmis olabilecegi olasiligi vardir Baska bir bulgu ise onceleri Broca tarafindan konusma icin kritik olarak dikkate alinan bolgenin Broca bolgesi olarak bilinen bolgeyle tamamen ayni olmadigiydi Bu calisma dil ve bilisin bir zamanlar dusunuldugunden cok daha karmasik olduguna ve cesitli beyin bolgesi sebekelerinin katilimiyla gerceklestigine daha fazla kanit sunmaktadir Broca bolgesi olmadan konusma Dil yetisini bozmadan Broca bolgesine hasar verilebilecegi bilindiginden konusma isleminde Broca bolgesinin rolu surekli sorgulanmistir Bir bilgisayar muhendisi olayinda yavas buyuyen bir glioma cikarildi Tumor ve ameliyat sol alt ve orta frontal girusa kaudat cekirdegin basina ic kapsulun anterior on kismina ve on odaciga hasar verdi Kaldirmadan sonraki uc ayda ufak tefek dil sorunlari vardi fakat birey profesyonel isine geri dondu Bu ufak sorunlarin icinde ikiden fazla ozne coklu sebep sonuc baglaci veya dolayli anlatim iceren karmasik cumleleri sentetik olarak olusturamama vardi Bu sorunlar arastirmacilar tarafindan calisma bellegi sorunlarindan dolayi olarak aciklandi Ayrica sorunlarin eksikligini yanindaki serebral korteksteki sinirsel esneklikle ve sag yarikuredeki homolog bolgeye bazi islevlerin kaymasiyla kapsamli telafi edici mekanizmalara atfettiler IslevleriDil algisi Uzun bir sure boyunca Broca bolgesinin rolunun dil algisindan cok dil uretimine tahsis edildigi saniliyordu Ancak son kanitlar Broca bolgesinin ayni zamanda dil anlamada da onemli bir rol oynadigini gosteriyor Broca bolgesinde lezyonlari bulunan ve gramer kurallarina uymayarak konusan hastalar cumlelerin anlamlarini tespit etmek icin sozdizimsel bilgi kullanma yeteneginden de yoksunluk gosterdiler Ayrica bircok beyin goruntuleme calismalari karmasik cumlelerin islenmesi sirasinda Broca bolgesinin ve ozellikle sol alt frontal girusunun pars opercularis bolumunun iliskisini gosterdi Dahasi son zamanlarda fonksiyonel manyetik rezonans goruntuleme fMRI deneylerinde fazlaca belirsizlik iceren cumlelerin kurulmasi sonucunda alt frontal girusun daha etkin bir durumda oldugu bulundu Bu nedenle alt frontal girusun etkinlik seviyesi ve sozcuksel belirsizlik duzeyi yuksek belirsizlik iceren icerikle iliskili artan geri alim taleplerinden dolayi birbirleriyle dogrudan orantilidir Eylem tanima ve uretimi Son deneyler Broca bolgesinin cesitli bilissel ve algisal gorevlere katildigini gostermistir Bordmann in 44 numarali bolgesinin motorla iliskili islemlere yaptigi bir onemli katkisi daha bulunmustur Hareket eden hayvanlara benzeyen anlamli el golgelerinin gozlemi frontal dil bolgesini etkinlestirir bu da Broca bolgesinin kuskusuz baskalarinin eylemlerini yorumlamada rol oynadigini gostermektedir Kavrama ve manipulasyon eylemleri yurutulurken de Brodmann in 44 numalari alaninda etkinlik bildirildi Konusma ile ilgili jestler Konusma ile ilgili jestlerin sozcuksel veya cumlesel belirsizligi iki anlamliligi azaltabileceginden konusma ile ilgili jestlerin varliginda alginin gelismesi gerektigi tahmin edilmistir Gelismis alginin sonucunda da Broca bolgesinin katilimi dusurulmeliydi Bircok beyin goruntuleme calismasi da anlamli kol hareketleri gosterildiginde Broca bolgesinin etkinligini gostermistir Son zamanlarda yapilan bir arastirma sozcuk ve jestin amac ve gaye gibi belirli jest yonlerinin tercumesi duzeyinde iliskili olduguna kanit olusturmustur Jest yonlerinin sozcuklerle tercumesinin Broca bolgesinde yapildigi bulgusu evrim acisindan dilin gelisimini de aciklar Nitekim bircok yazar konusmanin jestlerden olusan bir ilkel iletisimden evrildigini onermistir Asagidaki Dilin Evrimi bolumune bakin AfaziAfazi yazma okuma konusma ve dinleme gibi tum tarzlari etkileyen ve beyin hasari sonucunda olusan edinilmis dil bozuklugudur Genelde kisinin hayatinin tum alanlarinda degisiklikler yaratan kronik bir durumdur Broca afazisi ve diger afazilerin karsilastirilmasi Broca afazisi olan hastalar ne soylemek istediklerini bilen ama onlari soyleyemeyen bireylerdir Kendilerine soylenmekte olan seyleri anlarlar ancak akici olarak konusamazlar Ayrica akici olmayan afazi olarak da bilinir Diger semptomlar arasinda akicilik telaffuz sozcuk bulma sozcuk tekrari ve uretimi ve karmasik gramer iceren cumleleri hem konusurken hem yazarken anlama sorunlari bulunabilir Bu ozellikler onlari baska tur afazisi olan bireylerden ayirt eder Diger afazi turlerinde kendilerine soyleneni anlamada daha cok zorluk yasanabilir Ayrica okurken ve yazarken Broca afazisi olan bireylerin verdiginden daha cok mucadele verebilirler Broca afazisi bulunan bireylerde de kendi dillerinin ciktisini izlemek icin iyi bir yetenek olmasina ragmen diger afazi turleri kendi dil basarimlarinin daha az farkinda olabilirler Ayrica lezyonun bolgesi hasarli beyin alani farkli tur afazilerde degisiklik gosterir Farkli Afazi Turlerinin Temel KarakteristikleriAfazi turu Tekrarlanma Adlandirma Isitsel Algi AkicilikBroca Orta siddetli Orta siddetli Hafif zorluk Akici degil guclukle yavasWernicke Hafif siddetli Hafif siddetli Kusurlu Akici parafazikIletim Zayif Zayif Nispeten iyi AkiciKarisik Transkortikal Orta Zayif Zayif Akici degilTranskortikal Motor Iyi Hafif siddetli Hafif Akici degilTranskortikal Duyu Iyi Orta siddetli Zayif AkiciKuresel Zayif Zayif Zayif Akici degilAnomik Hafif Orta siddetli Hafif AkiciDilin evrimiInsan dilinin kokenini aciklayacak cesitli modeller sunulmustur Insan dilinin bir dizi amaca yonelik el agiz eylem sunumlarina dayali dusuk primatlarda zaten bulunan ortuk bir iletisim sisteminin evrimsel gelisimi olarak evrildigi dusunulmektedir Anlamli eylemlerin gozlemi sirasinda Broca bolgesinin yer aldigi bulgusu bu dusunceyi desteklemektedir Motor dizilerinin amac yonunden yorumlanarak eylemlerin anlamlandirilmasinda Broca bolgesinin onculunun yer aldigi hipotez edildi Daha sonra da bu yetenegin evrim sirasinda genellestirilerek bu bolgeye anlamlarla basa cikma yeteneginin verildigi savunuldu Hareket eden hayvanlara benzeyen anlamli el golgelerinin gozlemi sirasinda etkinlesmis frontal dil bolgeleri insan dilinin zaten jestsel tanimada gorev alan noral substratlardan evrilmis olabilecegine kanit sunmaktadir Bu nedenle calismalar gosterdi ki insandaki Broca bolgesinin konusmanin birlestirmenin ve iletisim jestlerini dekode etmenin motor merkezi oldugunu gosterdi Bu fikirle tutarli olarak maymunlarin ve insanlarin bilinen atasindaki motor denetimini duzenleyen noral substratin bilissel ve dilsel yetenegi artiracak sekilde donusmus olmasi muhtemeldir Baska bir son bulgu da sempanzelerde iletisim amacli el jestleri ve ses sinyallerinin uretimi sirasinda subkortikal ve neokortikal bolgelerdeki onemli etkinlesme alanlarini gosterdi Ayrica sempanzelerin insanlarla iletisim kurmak icin kasitli olarak el jestleri ve bunlarin yani sira ses sinyalleri urettigi bulgusu insan dilinin oncullerinin hem davranissal hem de noroanatomikal duzeylerde var oldugu izlenimini uyandirmaktadir KaynakcaWikimedia Commons ta Broca alani ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Claudio Cantalupo amp William D Hopkins 29 Kasim 2001 Nature Asymmetric Broca s area in great apes Nature 414 505 doi 10 1038 35107134 17 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Kasim 2010 a b c d N F Dronkers O Plaisant M T Iba Zizen and E A Cabanis 2007 Paul Broca s Historic Cases High Resolution MR Imaging of the Brains of Leborgne and Lelong Brain 130 Pt 5 s 1432 1441 doi 10 1093 brain awm042 PMID 17405763 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link a b 6 Plaza K Gatignol P Leroy M Duffau H 2009 Tumor parca alimindan sonra Broca bolgesi olmadan konusma Neurocase 9 1 17 PMID 19274574 Yosef Grodzinsky and Andrea Santi 2008 The Battle for Broca s Region Trends in Cognitive Sciences 12 12 s 474 480 doi 10 1016 j tics 2008 09 001 PMID 18930695 a b c d e Jeremy I Skipper Susan Goldin Meadow Howard C Nusbaum and Steven L Small 2007 Speech Associated Gestures Broca s Area and the Human Mirror System Brain and Language 101 3 s 260 277 doi 10 1016 j bandl 2007 02 008 PMC 2703472 2 PMID 17533001 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link David Caplan 2006 Why is Broca s Area Involved in Syntax Cortex 42 4 s 469 471 PMID 16881251 Tanja Crewe Ina Bornkessel Stefan Zysset Richard Wiese D Yves von Cramon and Matthias Schlesewksy 2005 The Emergence of the Unmarked A New Perspective on the Language Specific Function of Broca s Area Human Brain Mapping 26 3 s 178 190 doi 10 1002 hbm 20154 PMID 15929098 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link a b c Luciano Fadiga Laila Craighero Maddalena Fabbri Destro Livio Finos Nathalie Cotilon Williams Andrew T Smith and Umberto Castiello 2006 Language in Shadow Social Neuroscience 1 2 s 77 89 doi 10 1080 17470910600976430 PMID 18633777 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Luciano Fadiga and Laila Craighero 2006 Hand Actions and Speech Representation In Broca s Area Cortex 42 4 s 486 490 PMID 16881255 Maurizio Gentilucci Paolo Bernardis Girolamo Crisi and Riccardo Dalla Volta 2006 Repetitive Transcranial Magnetic Stimulation of Broca s Area Affects Verbal Responses to Gesture Observation Journal of Cognitive Neuroscience 18 7 s 1059 1074 doi 10 1162 jocn 2006 18 7 1059 PMID 16839281 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link a b Philip Lieberman 2002 On the Nature and Evolution of the Neural Bases of Human Language Yearbook of Physical Anthropology Cilt 45 s 36 62 PMID 12653308 a b c Atlanta Aphasia Association 2006 21 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2008 Jared P Taglialatela Jamie L Russell Jennifer A Schaeffer and William D Hopkins 2008 Communicative Signaling Activates Broca s Homolog in Chimpanzees Current Biology 18 5 s 343 348 doi 10 1016 j cub 2008 01 049 PMC 2665181 2 PMID 18308569 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link