Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bulak Matbaası, Kavalalı Mehmed Ali Paşa tarafından 1820 yılında Mısır'ın şehrinde kurulan basımevi.
1822'de ürünlerini vermeye başlayan matbaa, Mısır'ın modernleşmesinde önemli bir rol oynamış ve Osmanlı Devleti'nde de ilgi uyandırarak dönemin padişahı II. Mahmut tarafından basımevlerinin canlandırılmasında etkili olmuştur.
Günümüzde Amiriye Matbaası adıyla İmbaba'daki binasında faaliyet gösterir.
Tarihçe
Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın valilik görevinde bulunduğu Mısır'daki modernizasyon hareketinin bir parçası olan Bulak Matbaası, Dârüssınâati'l-âmiriyye olarak bilinen Bulak Tersanesi'nde kuruldu. Matbaa binasının ana kapısındaki üç beyitlik Türkçe kitâbeye göre 20 Ekim 1819 – 9 Ekim 1820 arasında inşa edildi. Resmî açılışı 14 Kasım 1821 tarihinde yapılan basımevinin denetimi Bulak Mühendishanesi hocalarından Osman Nûreddin Efendi'ye verilmiştir. Osman Nureddin Efendi, 1824'e kadar bu görevde kaldı.
Matbaanın bibliyografik bilgilerine göre matbaada basılan ilk kitap Rufeil Zahhur'un 1822 tarihli Kāmûsü İtalyanî ve Arabî' adlı İtalyanca-Arapça sözlüktür ancak ilk yıl basılan kitaplar üzerinde yapılan incelemeler neticesinde ilk basılan kitabın Şânizâde Atâullah Efendi'nin Fransızcadan çevirdiği Vesâyânâme-i Seferiyye' olduğu ortaya çıkarılmıştır.
1822-1851 yılları arasında Bulak Matbaası'nda 570 kitap basıldı (259’u Türkçe, 255’i Arapça, on dördü Farsçadır, kırk iki kitabın dili belirtilmemiştir). Matbaanın ilk ürünleri İstanbul'da büyük yankı uyandırıp ilgiyle karşılandı; Osmanlı Devleti’nde dönemin padişahı II. Mahmut tarafından basımevlerinin canlandırılmasında büyük etkisi oldu.
Burada basılan kitaplarda Bulak Matbaası'nın yanı sıra Dârüttıbâa, Matbaatü sâhibi's-saâde, Dârü't-tıbâati'l-ma'mûre, Matbaatü Bulak, Matbaatü'l-kebîr, Dârü't-tıbâati'l-hıdîvâne, Dârü't-tıbâati'l-âmire, Dârü't-tıbâati'l-bâhire, Matbaa-i Âmire, Matbaatü Mısri'l-mahrûse, Dârü't-tıbâati'l-Mısriyye ve Matbaa-i Seniyye-i Mecbûre adları da basımevi adı olarak kullanıldı.
Bulak Matbaası'nda bir yandan çeşitli konularda kitaplar yayımlanırken bir yandan da idarî teşkilâtın her kademesi için birçok tâmim, tâlimat ve kanun bülteni basıldı. Arapça-Türkçe resmî Vekāyi-i Mısriyye gazetesi de 1828-1833 yıllarında Bulak Matbaası'nda basıldı. Mevcut binanın talebe karşılık verememesi üzerine 1829 Ağustosunda tersanenin yakınlarında başka bir yere taşınan matbaa, zamanla başka binalar da tahsis edilmesi ile genişledi.
Mısır valisi Said Paşa döneminde bütçe yetersizliği nedeniyle ancak resmî evrakla özel yayınevlerinin ısmarladığı ders kitaplarını basabilen matbaa 1862 Ağustosunda da demiryolları müfettişi Abdurrahman Rüşdî Bey’e devredildi; adı "Matbaa-i Abdurrahman Rüşdî" oldu.Hidiv İsmâil Paşa döneminde Abdurrahman Rüşdî Bey’den satın alındı ve yönetimi hidivlik dairesine bağlandı, adı "Matbaatü Bûlâkı’s-seniyye" olarak değiştirildi.Hidiv Mehmed Tevfik Paşa döneminde ise millîleştirilip "Matbaatü Bûlâkı’l-âmiriyye adını aldı. 1881-1896 arasında bir duraklama dönemine girdi. Arabi Paşa Ayaklanması ve İngiliz işgali dönemlerinde kapanma noktasına geldi.
13 Ağustos 1956'da çıkarılan bir kanunla resmî matbaalar özerkleştirilince Bulak Matbaası'nın denetimi bir heyete verildi. 1958'de İmbaba'da yeni bir bina yapıldı.
Dış bağlantılar
- Resmi sitesi30 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Arapça)
Kaynakça
- ^ Yaşar, Volkan. "Matbaa, Basın ve Osmanlı Devleti'nde İlk Resmi Gazete Olan Takvim- Vekayi Üzerine Bir Değerlendirme". www.academia.edu. 16 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2017.
- ^ a b "The Location of the Press". www.bibalex.org. bibalex.org sitesi. 22 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2017.
- ^ a b c d e f g Kut, Turgut. (PDF). www.islamansiklopedisi.info. Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, cilt: 06; sayfa: 389. 6 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bulak Matbaasi Kavalali Mehmed Ali Pasa tarafindan 1820 yilinda Misir in sehrinde kurulan basimevi 1900 lerde Bulak Matbaasi binasi 1822 de urunlerini vermeye baslayan matbaa Misir in modernlesmesinde onemli bir rol oynamis ve Osmanli Devleti nde de ilgi uyandirarak donemin padisahi II Mahmut tarafindan basimevlerinin canlandirilmasinda etkili olmustur 2011 Misir Devrimi nde Imbaba daki matbaa binasi onundeki gosteriler sirasinda Gunumuzde Amiriye Matbaasi adiyla Imbaba daki binasinda faaliyet gosterir TarihceKavalali Mehmed Ali Pasa nin valilik gorevinde bulundugu Misir daki modernizasyon hareketinin bir parcasi olan Bulak Matbaasi Darussinaati l amiriyye olarak bilinen Bulak Tersanesi nde kuruldu Matbaa binasinin ana kapisindaki uc beyitlik Turkce kitabeye gore 20 Ekim 1819 9 Ekim 1820 arasinda insa edildi Resmi acilisi 14 Kasim 1821 tarihinde yapilan basimevinin denetimi Bulak Muhendishanesi hocalarindan Osman Nureddin Efendi ye verilmistir Osman Nureddin Efendi 1824 e kadar bu gorevde kaldi Matbaanin bibliyografik bilgilerine gore matbaada basilan ilk kitap Rufeil Zahhur un 1822 tarihli Kamusu Italyani ve Arabi adli Italyanca Arapca sozluktur ancak ilk yil basilan kitaplar uzerinde yapilan incelemeler neticesinde ilk basilan kitabin Sanizade Ataullah Efendi nin Fransizcadan cevirdigi Vesayaname i Seferiyye oldugu ortaya cikarilmistir 1869 da satin alinip Bulak Matbaasi nda kullanilmis zarf baski makinesi Simdi Yeni Iskenderiye Kutuphanesi ndedir 1822 1851 yillari arasinda Bulak Matbaasi nda 570 kitap basildi 259 u Turkce 255 i Arapca on dordu Farscadir kirk iki kitabin dili belirtilmemistir Matbaanin ilk urunleri Istanbul da buyuk yanki uyandirip ilgiyle karsilandi Osmanli Devleti nde donemin padisahi II Mahmut tarafindan basimevlerinin canlandirilmasinda buyuk etkisi oldu Burada basilan kitaplarda Bulak Matbaasi nin yani sira Daruttibaa Matbaatu sahibi s saade Daru t tibaati l ma mure Matbaatu Bulak Matbaatu l kebir Daru t tibaati l hidivane Daru t tibaati l amire Daru t tibaati l bahire Matbaa i Amire Matbaatu Misri l mahruse Daru t tibaati l Misriyye ve Matbaa i Seniyye i Mecbure adlari da basimevi adi olarak kullanildi Bulak Matbaasi nda bir yandan cesitli konularda kitaplar yayimlanirken bir yandan da idari teskilatin her kademesi icin bircok tamim talimat ve kanun bulteni basildi Arapca Turkce resmi Vekayi i Misriyye gazetesi de 1828 1833 yillarinda Bulak Matbaasi nda basildi Mevcut binanin talebe karsilik verememesi uzerine 1829 Agustosunda tersanenin yakinlarinda baska bir yere tasinan matbaa zamanla baska binalar da tahsis edilmesi ile genisledi Misir valisi Said Pasa doneminde butce yetersizligi nedeniyle ancak resmi evrakla ozel yayinevlerinin ismarladigi ders kitaplarini basabilen matbaa 1862 Agustosunda da demiryollari mufettisi Abdurrahman Rusdi Bey e devredildi adi Matbaa i Abdurrahman Rusdi oldu Hidiv Ismail Pasa doneminde Abdurrahman Rusdi Bey den satin alindi ve yonetimi hidivlik dairesine baglandi adi Matbaatu Bulaki s seniyye olarak degistirildi Hidiv Mehmed Tevfik Pasa doneminde ise millilestirilip Matbaatu Bulaki l amiriyye adini aldi 1881 1896 arasinda bir duraklama donemine girdi Arabi Pasa Ayaklanmasi ve Ingiliz isgali donemlerinde kapanma noktasina geldi 13 Agustos 1956 da cikarilan bir kanunla resmi matbaalar ozerklestirilince Bulak Matbaasi nin denetimi bir heyete verildi 1958 de Imbaba da yeni bir bina yapildi Dis baglantilarResmi sitesi30 Kasim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Arapca Kaynakca Yasar Volkan Matbaa Basin ve Osmanli Devleti nde Ilk Resmi Gazete Olan Takvim Vekayi Uzerine Bir Degerlendirme www academia edu 16 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2017 a b The Location of the Press www bibalex org bibalex org sitesi 22 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2017 a b c d e f g Kut Turgut PDF www islamansiklopedisi info Turk Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi cilt 06 sayfa 389 6 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 6 Aralik 2017