Burhan Cahit Doğançay (11 Eylül 1929 - 16 Ocak 2013, İstanbul), Türk fotoğrafçı ve ressam. Doğançay esasen, yarım asır boyunca dünyanın muhtelif şehirlerinde izlediği duvarları sanat eserlerine entegre etmesiyle tanınmıştır. En ünlü tablosu olan Mavi Senfoni, 2009 yılında Murat Ülker tarafından 2,2 milyon TL'ye (1,7 milyon Dolar’a) alınmıştır.
Burhan Doğançay | |
---|---|
Türk ressam ve fotoğraf sanatçısı Burhan Doğançay | |
Genel bilgiler | |
Doğum adı | Burhan Cahit Doğançay |
Doğum | 11 Eylül 1929 İstanbul, Türkiye |
Ölüm | 16 Ocak 2013 (83 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Uyruk | Türkiye |
Ebeveyni | |
Alanı | Fotoğrafçılık, resim |
Sanat eğitimi | |
Ünlü yapıtları | Mavi Senfoni |
Resmî sitesi | |
Ödüller | |
1964- New York Kenti Takdir Belgesi 1984- ENKA Sanat ve Bilim Ödülü 1992- Rusya Kültür Bakanlığı Takdir Madalyası 1995- T.C. Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü ve Madalyası 2004- Ankara Hacettepe Üniversitesi ‘’Sanatta Onursal Doktora’’ Belgesi 2005- Art Forum Ankara Plastik Sanat Fuarı ‘’Sanat Onur Ödülü’’ | |
Hayatı ve Sanatsal katkıları
Burhan Doğançay, 11 Eylül 1929 tarihinde İstanbul'da doğmuştur. İlk sanat eğitimini, ressam babası ve diğer bir ressam 'dan almıştır. Ayrıca; Doğançay, gençlik yıllarında Gençlerbirliği'nde futbol oynamıştır. 1950 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun olduktan sonra; 1950 ile 1955 yılları arasında Fransa'daki 'de sanat kurslarına katılmış ve 1953 yılında Paris Üniversitesi'nde iktisat konusunda doktora yapmıştır. Doğançay, 1960’lı yılların başından beri hayranlık duyduğu şehir duvarlarını eserlerinin konusu olarak seçmiştir. Hava koşulları ve aşınmalara maruz kalan duvarları, çoğu kez toplumlarımızın nabız ölçeği ve insanların şehrin duygularını yansıtan izleriyle, geçen zamanın bir göstergesi olarak değerlendirmiştir. Doğançay’ın deyişiyle bu tutku, bir gün New York’ta 86. Sokakta yürürken gözüne takılan bir şey ile başlamış:
“Şu ana kadar gördüğüm en güzel bir soyut tabloydu. Bir posterin artıkları ile yüzeyinden gelen ve duvarda oluşan parça gölgelerinin desenleri vardı. Daha ziyade portakal renginde ve biraz da mavi ve yeşil ve de kahve rengindeydi. Ayrıca üzerinde, yağmur ve çamurla oluşmuş izler vardı.”
Bu dönemde, resim çalışmalarına devam etmiş ve eserlerini birkaç karma sergide sunmuştur. Daha sonra; 1970'li yıllarda fotoğrafçılığa başlamış ve dünya çapındaki bütün şehir duvarlarını çekmeye girişmiştir. Doğançay, bir şehir gezgini olarak yarım asır boyunca dünyanın çeşitli şehirlerindeki duvarların yüzeylerini doku kaplama sanatıyla yöresellemiştir. Şehir duvarları, sosyal, siyasal ve ekonomik değişimlerin şifreleri ve bu kapsamda yörelerin havasını ve zamanın ruhunu yansıtan belgelerdir. Çalışmalarının içsel ruhunun bir parçası da, hiçbir şeyin hiçbir zaman göründüğü gibi olmadığı önerisidir. Doğançay'ın sanatı duvar sanatı olduğundan, konusunun kaynakları da gerçektir. Dolayısıyla, soyut sanatçı olarak tanımlanamaz. Yine de ilk bakışta çalışmalarının çoğu soyut gibi görünmektedir. Doğançay yaklaşımında, doğal verileri araştırıp, elementlerinin niteliklerini görüntüleyerek süsleyici modeller şekillendirmeyi esas almıştır. Bu bağlamda süreklilikle formüle ettiği dekolaj stratejileriyle devam edip, nouveau réalistes konumlarının içeriğini de etkinlikle bozup yeniden yapar. Doğançay önceleri, duvarların basit bir gözlemcisi ve kayıtçısı olarak başlamış olsa da, çok kısa sürede eserlerinde kapsamlı fikirleri, izlenim ve duyguları ifade edebilen noktalara erişmiştir. Öngörüsü, hem içeriğinde hem de tekniğindeki gayretleriyle genişlemeye devam etmiştir.
Burhan Doğançay İstanbul’da tedavi gördüğü Amerikan Hastanesi’nde öldü. 84 yaşında olan Burhan Doğançay, 18 Ocak Cuma günü Teşvikiye Camii’nde öğle namazını müteakip kılınacak cenaze namazının ardından kendi vasiyeti üzerine 19 Ocak Cumartesi günü Bodrum Turgutreis’te bulunan Karabağ Mezarlığı’nda defnedildi.
Dünyanın Duvarları
1970’lerin ortasında Doğançay, ikinci projesi olarak nitelendirdiği, küremizdeki şehir duvarlarının fotoğraflarını çekmeye kalkıştı. "Dünyanın Duvarları" olarak adlandırdığı bu fotoğraflar zamanımızın bir arşivi ve eserlerinin çekirdeğini teşkil etmekte oldukları gibi, özlerinde yaşadığımız dönemin belgeselleridir. "Ansiklopedik" yaklaşımının odağı, özellikle insanların duvarlarda bıraktıkları yapılara, işaretlere, sembollere ve görüntülere yönlenmiştir. Bu, yaratıcılık eksikliğinden değil, insanlık halini herhangi bir kültürel, ırk ayrımı, siyasi, coğrafi veya biçimsel sınırları olmaksızın, tamamıyla kapsamlı olarak bulmuş olmasındandır. Doğançay kendisi, bu keşiflerinin özünü "Duvarlar toplumun aynasıdır" sözüyle belirtmiştir. Bunun sonucu olan uygulamaları, temel konusunda en çok ilgisini çekeni, kendini kısıtlamaları ve saplantıları ile yakalayabilmesi, (portreler) ve (bitkiler) gibi diğer "belgeselcilerle" kıyaslanabilir. sadece o anı yakalama amacıyla çekilen fotoğraflar olmayıp, özenle ayrıntıyla donanmış yüzey bölütlemeleri, renklerin, yapıların, ışığın ve malzemelerin ustaca incelenmeleri ile bazen, radikal indirgemecilikleri içinde, tek renkli resim (monokrom) benzeri olmalarıdır. Bu proje, son kırk yıl içinde, beş kıtada 100 farklı ülkeden 30,000 kadar görüntüyle hem içerik hem de önem kazanmıştır. 1982 yılında, arşivindeki görüntüler Paris’te Centre Georges Pompidou’da tek kişilik bir gösteri olarak sergilenmiş ve akabinde Brüksel’de Palais des Beaux-Arts ve Montreal’de Musée d'Art Contemporain’de izlenmiştir.
Ressamlık ve Kolaj
Duvarlardan topladığı objeler ve afişler sanat çalışmalarında kullandığı başlıca malzemeler olduğundan, Doğançay’ın genellikle kolaj ve bir ölçüde de fumaj’ı öncelikle tercih etmiş olması da mantıksal bir durumdur. Doğançay şehir ilân panoları ve graffiti ile donanmış duvar yüzeyleri yanı sıra, bakımsız veya kırık pencere ve kapılar gibi girişleri de değişik serilerinde yeniden yaratarak canlandırmıştır. Deneyim sahibi olduğu ve yoğun katılımcısı olarak yaşadığı, sanatın son cesur döneminde kendini mukayese ettiği yegâne ustalar bilhassa Robert Rauschenberg ve Jasper Johns idi. Buna rağmen Doğançay duvar yüzeylerindeki parçacıkların birbirleriyle ilişkilerini, Raushenberger tarzıyla gelişigüzel bir şekilde birleştirmek veya altüst etmek yerine, aynen bulmuş olduğu şekilde renk ve konumlarında minimal denkleştirmelerle yinelemeyi tercih etmiştir.
Çalışmalarını, bir akbabanın gözüyle değil, daha ziyade bir koleksiyoncu gözüyle, büyük oranda kayıt tutma ruhuyla, benzetim niteliğinde uygulamıştır. Eserleri çoğu kez şehrin yıpranma ve yıkılışını, şehir hayatının tekrar yerine koyulamıyacak bir şekilde perişan ve çığırından çıkmış olduğunu, yabancılaşmış bir duyguyla çağrıştırmaktadır. Resimsel parçaları, çoğu kez orijinal içeriklerinden ayrıştırılıp, bazen anlaşılmaz bileşimlerle, yeniden düzenlenmiştir. Dolayısıyla sanatçının tüm eserleri, karmaşık ve eşit oranda deneyimsel çeşitlendirmeleriyle her zaman fotoğrafsal gerçekçilikten soyutlamaya, popüler sanattan görsel/kurgu/kolaja kadar her alanı kapsayacaktır. Temiz kâğıt şeritler ve onların hat sanatı gölgelerinden oluşan Koni Serileri, Kapı Serileri veya İskender’in Duvarları çalışmalarının aksine, 1970’ler ve 1980’lerde şan ve şöhretini kendine belirgin imzasını taşıyan şehir duvarlarını yorumladığı Kurdele Serileri ile kazanmıştır. Bu son derece canlı, kıvrık ve eğrisel şekiller adeta düz ve yekpare-renkli fonlardan fışkırmakta ve bu endamlı zarif kurdele-vari şekiller özellikle ima edilmiş gölgelerle belirtildiği gibi üç boyutlu bir nitelik almaktadır. Bu seriler bilahare Alikobant-alminyum bileşimli gölge heykelleri ve Aubusson duvar halıları çalışmalarına yol açmıştır.
Demirhindi Litografi
1969 yılında, o tarihlerde New York Metropolitan Sanat Müzesinde 20. yüzyıl Sanatları Bölüm Başkanı olan , Doğançay’a Los Angeles’de Tamarind Lithography Workshop enstitüsünde Demirhindi Litografi Atölye Çalışması için burs sağlamıştır. June Wayne tarafından kurulmuş olan Atölye Çalışmasına 1960 ve 1970 yılları arasında, aralarında , , Josef Albers ve gibi sanatçıların da bulunduğu yaklaşık yetmiş sanatçı katılmıştı. Çalışma, taş baskı sanatını Amerika Birleşik Devletlerinde desteklemek üzere tasarlanmış on yıllık bir projeydi. Doğançay, "Duvarlar V" başlıklı onbir parçadan oluşan bir dizi izlenimlerinin de dahil olduğu, toplam onaltı taş baskı yaratmış ve, özünde tekdüzelikle bir iletişim kurduğundan, kariyerinde önemli bir dönüm noktasını kaydetmiştir. Bu atölye çalışmalarında kısmen kullanılan araçların zorunluluğu ile gelişigüzel yaklaşımını mecburen terk etmiş ve konusu olan ham cisimlerden esinlenerek eserlerini grafiksel bir şekilde düzenlemeyi tercih etmiştir. Dayatılan disiplin, görüntüleri içinde daha belirgin düz yüzeylere ve canlı renklere yol açarak, göze çarpan dikkat çekici yeni etkiler yaratmasına yardımcı olmuştur. Yeni değerlendirmeleri, Doğançay’ın konusuyla yöntemi arasında oluşmuş olabilecek herhangi bir uyuşmazlığı da gidermesini sağlamış ve bundan sonraki evriminde engin bir etken olmuştur. Canlı renk tonlarıyla yorumladığı görsel darbeler hem kendisi için, hem de eserlerini izleyenlerin algılamalarını arzuladığı şehir çelişkilerinin hakikatini belirleyen esas niteliktir.
Aubusson duvar dokumaları
Doğançay Paris’te, Fransa’nın şehrindeki L'Atelier Raymond Picaud’un sahibi, Jean-François Picaud ile tanıştırılır. Picaud, duvar dokumaları için ideal bir konu teşkil edebilecek olan Doğançay’ın Kurdeleler serisine hayran kalıp, Doğançay’ı hemencecik birkaç büyük resim taslağı sunmaya davet eder. Jean-François Picaud’ın sözleriyle "Duvar dokuma sanatı 21.ci yüzyılda öncüsünü Burhan Doğançay’da bulmuştur.” 1984 yılında dokunan ilk üç Doğançay duvar dokumaları anında çok önemli başarı oluşturur.
Doğançay Müzesi
Özellikle Burhan Doğançay’ın eserlerine ve ufak bir bölümü de babası Adil Doğançay’ın resimlerine ithaf edilmiş olan Doğançay Müzesi, sanatçının öğrencilik yıllarından bugüne dek yarattığı ve geriye dönük muhtelif sanat aşamalarının değerlendirildiği 100 kadar çalışmasını sergilemektedir. 2004 yılında kurulan ve İstanbul’un Beyoğlu semtinde yer alan Doğançay Müzesi Türkiye’nin ilk çağdaş müzesi addedilmektedir.
Sanat Piyasası
Kasım 2009'da, yaptığı tablolardan Mavi Senfoni, Yıldız Holding yöneticisi Murat Ülker tarafından 1,7 milyon Dolar’a/2,2 milyon TL'ye alınmıştır. Bu kolaj, Doğançay’ın etkileyici çalışmaları silsilesinde bilinçli gelişmelerle ortaya çıkardığı ve iz bıraktığı bir dönüm noktası olan Koni serileri, Kurdele serileri ve coşkuyla keşfettiği şehir mekanları eserleriyle bağlantılıdır. Muhteşem Dönem (İstanbul Modern koleksiyonunda) ve Mimar Sinan (özel koleksiyonda) adlı kardeş çalışmalarıyla birlikte en büyük ve en etkileyici çalışması olan Mavi Senfoni eserinde Doğançay Türkiye tarihi ile bir diyaloğa girmektedir. Bu eseri 1987 yılında Birinci İstanbul Bienali için gerçekleştirilmiştir. İstanbul Modern besteci Kamran İnce’yi Mavi Senfoni’yi müzik olarak bestelemesi için görevlendirmiş ve bu bestenin 26 Haziran 2012 tarihinde dünya prömiyeri solo piyano tarzında Hüseyin Sermet tarafından çalınmıştır. Doğançay’ın Koni Serisi’nden Mavi Güzel adlı eseri ise İstanbul’da Antik AŞ’de 1,050,000 Türk lirası karşılığında satılmıştır.
Sergiler
Kişisel Sergileri (seçmeler)
- 1976: Istanbul: Galeri Baraz. Burhan Doğançay
- 1977: Zurich: Kunstsalon Wolfsberg. Acrylmalereien und Gouachen 1966–1976
- 1982: Paris: Centre Georges Pompidou. Les murs murmurent, ils crient, ils chantent ...
- 1983: Montreal, Musée d'Art Contemporain
- 1983: Antwerp, International Cultural Center
- 1989: Tokyo: The Seibu Museum of Art–Yurakucho Art Forum. Doğançay
- 1992: St. Petersburg: The State Russian Museum. Walls and Doors 1990–91
- 1993: Istanbul: Atatürk Kültür Merkezi. Duvarlar 1990–93
- 2000: New York: The Brooklyn Historical Society. Bridge of Dreams.
- 2001: Istanbul: Dolmabahçe Kültür Merkezi. Doğançay: A Retrospective (Organized by Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Vakfı)
- 2001: Athens, Ohio: Kennedy Museum of Art–Ohio University. Doğançay–Wall Paintings from the Museum Collection
- 2003: Siegen: Siegerlandmuseum. Walls of the World
- 2012: Istanbul: Istanbul Modern Sanat Müzesi Kent Duvarlarının Elli Yılı: Burhan Doğançay Retrospektif
- 2014: Istanbul: Doğançay Müzesi Dünyayı Resimle: Fotoğrafçı Olarak Burhan Doğançay
- 2016: Ankara: CER Modern. Dünyayı Resimle: Fotoğrafçı Olarak Burhan Doğançay
- 2016: Essen: Museum Folkwang. New to the collection: Koleksiyona Yeni Bir İlâve :Burhan Doğançay
- 2016: Taipei: Taiwan National History Museum. Picture the World: Burhan Doğançay as Photographer
- 2017: Vienna: Albertina. Burhan Doğançay (works on paper)
- 2018: Leverkusen: Museum Morsbroich. Zeichen an der Wand
Karma Sergileri (seçmeler)
- 1972: New York: Pace Gallery. Printmakers at Pace
- 1977: New York: The Solomon R. Guggenheim Museum. From the American Collection
- 1983: Washington: The National Museum of Natural History Smithsonian Institution
- 1987: Istanbul: 1. Uluslararası Istanbul Bienali
- 1999: New York: The Museum of the City of New York, The New York Century: World Capital, Home Town, 1900–2000
- 2006: Fredonia, N.Y.: Rockefeller Arts Center Art Gallery. Connoisseurship
- 2009: Salzburg: Museum der Moderne. SPOTLIGHT
- 2009: Biel/Bienne: CentrePasquArt. Collage–Décollage: Doğançay–Villeglé
- 2009: Berlin: Martin-Gropius-Bau. Istanbul Next Wave
- 2010: London: British Museum. Modern Turkish Art at the British Museum
- 2010: Minneapolis, MN: Walker Art Center, Perlman Gallery. 50/50: Audience and Experts Curate the Paper Collection
- 2012: Vienna: Avusturya Belverede Galerisi, Orangerie. Kokoschka sucht einen Rahmen
- 2012: Maastricht: Bonnefantenmuseum. Different Impressions, Changing Traditions
- 2013: Boston: Museum of Fine Arts, Boston. Uncontainable Portraits
- 2013: Doha: Bahrain National Museum. Istanbul Modern-Bahrain
- 2013: Grenoble: Musée de Grenoble-Bibliothèque Teisseire-Malherbe. Les Mots dans l'Art
- 2013: Zurich: Museum Haus Konstruktiv. Hotspot Istanbul
- 2013: Minneapolis: Weisman Art Museum. Reviewing The Real
- 2013: New York: The Metropolitan Museum of Art. Fifty Years of Collecting Islamic Art
- 2014: Boston: Museum of Fine Arts. National Pride (and Prejudice)
- 2015: Stockholm: Moderna Museet. A Larger World
- 2015: Leverkusen: Museum Morsbroich. Eddie Murphy und die Milk-Brothers
- 2016: Los Angeles: LACMA. Islamic Art Now, Part 2
- 2016: Istanbul: Elgiz Müzesi. Yüzler & Maskeler
- 2016: Purchase/NY: Neuberger Museum of Art. Post No Bills: Public Walls as Studio and Source
- 2017: Minneapolis: Weisman Art Museum. Prince from Minneapolis
- 2017: Wolfsburg: Kunstmuseum Wolfsburg. Im Käfig der Freiheit
- 2017: Saint-Paul-de-Vence: Fondation Maeght. Is this how men live?
- 2018: Ankara: Evliyagil Müzesi. Düşünce İkonları: İmgeler ve Metinler
- 2019: Vienna: Albertina. Warhol to Richter
- 2019: Istanbul: Istanbul Modern. İpliğin Olayı: Tekstilde Küresel Anlatımlar
- 2019: Wolfsburg: Kunstmuseum Wolfsburg. Now is the Time
- 2019: Geneva: MAMCO Musée d'art moderne et contemporain. Collection(s)
- 2020: London: Tate Modern. Materials and Objects: Collage
- 2021: London: British Museum. Reflections: Contemporary Art of the Middle East and North Africa
Eserlerinin yer aldığı müzeler (seçme)
- ABD: The Metropolitan Museum of Art, The Museum of Modern Art, The Solomon, R. Guggenheim Museum, The Brooklyn Museum, Walker Art Center, Cleveland Museum of Art, Los Angeles County Museum, The Getty Center, Museum of Fine Arts Houston, Kennedy Museum of Art, Carnegie Museum of Art, St. Louis Art Museum, The Library of Congress, The National Gallery of Art, Weisman Art Museum Minneapolis, Yale University Art Gallery, Arthur M. Sackler Museum, Norton Simon Museum, University of Michigan Museum of Art
- Almanya: Pinakothek der Moderne, Staatsgalerie Stuttgart, Museum Folkwang, Sprengel Museum, Kunstmuseum Wolfsburg, Museum Morsbroich
- Avusturya: Albertina, Avusturya Belverede Galerisi, MUMOK Stiftung Ludwig, Museum der Moderne Salzburg
- Belçika: Musee Royaux des Beaux-Arts, European Parliament
- Büyük Britanya: Tate Modern, British Museum
- Danimarka: Louisiana Museum of Modern Art
- Fransa: Centre Georges Pompidou, Museé de Grenoble, Musee d'Art Moderne et Contemporain de Strasbourg, La Méca - Frac Aquitaine
- İsveç: Moderna Museet
- İsviçre: Kunsthaus Zürich, Kunstmuseum Basel, Kunstmuseum Bern, Musée d'art et d'histoire Genève, Centre Pasqu'Art Biel, Kunstmuseum Winterthur, MAMCO - Musée d'art moderne et contemporain Geneva
- Japonya: The Museum of Modern Art Ibaraki
- Kanada: Art Gallery of Greater Victoria
- Rusya: State Russian Museum
- Türkiye: Istanbul Modern, Doğançay Müzesi, Hacettepe University, Atatürk University Faculty of Fine Arts Museum, Odunpazari Modern Museum
- Ürdün: National Gallery of Fine Arts
- Yunanistan: Benaki Museum
Hakkındaki kitaplar
- Emslander, Fritz, Dogramaci, Burcu, "Burhan Doğançay Zeichen an der Wand", Wien, VfmK, 2018,
- Schröder, Klaus-Albrecht, Lahner, Elsy, "Burhan Dogancay", Wien, Hirmer Verlag, 2017,
- Köb, Eldelbert, Zuckriegel, Margit, Kushner, Marilyn, et al., "Picture the World - Burhan Dogancay As Photographer", Istanbul, Dogancay Museum Publications, 2014, 978-6056504303
- Calikogu, Levent, Giboire, Clive, Taylor, Brandon, Vine, Richard, Fifty Years of Urban Walls: A Burhan Dogançay Retrospective, Munich, Prestel, 2012, .
- Piguet, Philippe, Denaro, Dolores, Collage-Décollage:Dogancay-[[Jacques Villeglé|Villeglé]], Nürnberg, Verlag für Moderne Kunst, 2009, ISBN 978-3-941185-57-9.
- Taylor, Brandon, Urban Walls - A Generation of Collage in Europe and America, New York, Hudson Hills Press, 2008, .
- Blanchebarbe, Ursula, Walls of the World, Bielefeld, Kerber Verlag, 2003,
- Budak, Emel, Burhan Dogancay: A Retrospective, Istanbul, Duran Editions, 2001,
- Vine, Richard, Burhan Dogançay: Works on Paper 1950 -2000, New York: Hudson Hills Press, 2003,
- Lopate, Phillip, Bridge of Dreams, New York, Hudson Hills Press, 1999,
- Moyer, Roy, Rigaud, Jacques, [[Thomas Messer|Messer, Thomas M.]], Dogançay, New York, Hudson Hills Press, 1986, ISBN 978-0-933920-61-3
Ödüller
Kaynakça
- ^ a b "Ünlü ressam hayatını kaybetti". hurriyet.com.tr. 27 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2013.
- ^ Fifty Years of Urban Walls at Istanbul Modern 29 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., retrieved 24 April 2015
- ^ "dogancaymuseum.org". 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ocak 2013.
- ^ British Museum Artist Bio 29 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., retrieved 1 June 2015
- ^ Burhanettin Doğançay (Gençlerbirliği) 12 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Mackolik, retrieved 12 July 2018
- ^ Artnet: Chronology on Burhan Dogancay 29 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., retrieved 30 April 2015
- ^ New York Times Obituary 29 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., retrieved 1 June 2015
- ^ Istanbul Modern 29 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., retrieved 1 June 2015
- ^ Metropolitan Museum Collection 30 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., retrieved 1 June 2015
- ^ Guggenheim Artist Bio 7 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., retrieved 1 June 2015
- ^ Sotheby's WHISPERING WALL II 29 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., retrieved 10 January 2016
- ^ Les Murs Murment, Centre Pompidou 29 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., retrieved 11 September 2015
- ^ Dogancay Museum 16 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., retrieved 1 June 2015
- ^ LACMA Collections 29 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., retrieved 7 December 2016
- ^ MAK, Vienna 29 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., retrieved 9 June 2015
Dış bağlantılar
- Doğançay Müzesi resmî sitesi23 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Burhan Cahit Dogancay 11 Eylul 1929 16 Ocak 2013 Istanbul Turk fotografci ve ressam Dogancay esasen yarim asir boyunca dunyanin muhtelif sehirlerinde izledigi duvarlari sanat eserlerine entegre etmesiyle taninmistir En unlu tablosu olan Mavi Senfoni 2009 yilinda Murat Ulker tarafindan 2 2 milyon TL ye 1 7 milyon Dolar a alinmistir Burhan DogancayTurk ressam ve fotograf sanatcisi Burhan DogancayGenel bilgilerDogum adiBurhan Cahit DogancayDogum11 Eylul 1929 1929 09 11 Istanbul TurkiyeOlum16 Ocak 2013 83 yasinda Istanbul TurkiyeUyrukTurkiyeEbeveyniAlaniFotografcilik resimSanat egitimiUnlu yapitlariMavi SenfoniResmi sitesiOduller1964 New York Kenti Takdir Belgesi 1984 ENKA Sanat ve Bilim Odulu 1992 Rusya Kultur Bakanligi Takdir Madalyasi 1995 T C Cumhurbaskanligi Kultur ve Sanat Buyuk Odulu ve Madalyasi 2004 Ankara Hacettepe Universitesi Sanatta Onursal Doktora Belgesi 2005 Art Forum Ankara Plastik Sanat Fuari Sanat Onur Odulu Hayati ve Sanatsal katkilariBurhan Dogancay 11 Eylul 1929 tarihinde Istanbul da dogmustur Ilk sanat egitimini ressam babasi ve diger bir ressam dan almistir Ayrica Dogancay genclik yillarinda Genclerbirligi nde futbol oynamistir 1950 yilinda Ankara Universitesi Hukuk Fakultesi nden mezun olduktan sonra 1950 ile 1955 yillari arasinda Fransa daki de sanat kurslarina katilmis ve 1953 yilinda Paris Universitesi nde iktisat konusunda doktora yapmistir Dogancay 1960 li yillarin basindan beri hayranlik duydugu sehir duvarlarini eserlerinin konusu olarak secmistir Hava kosullari ve asinmalara maruz kalan duvarlari cogu kez toplumlarimizin nabiz olcegi ve insanlarin sehrin duygularini yansitan izleriyle gecen zamanin bir gostergesi olarak degerlendirmistir Dogancay in deyisiyle bu tutku bir gun New York ta 86 Sokakta yururken gozune takilan bir sey ile baslamis Su ana kadar gordugum en guzel bir soyut tabloydu Bir posterin artiklari ile yuzeyinden gelen ve duvarda olusan parca golgelerinin desenleri vardi Daha ziyade portakal renginde ve biraz da mavi ve yesil ve de kahve rengindeydi Ayrica uzerinde yagmur ve camurla olusmus izler vardi Bu donemde resim calismalarina devam etmis ve eserlerini birkac karma sergide sunmustur Daha sonra 1970 li yillarda fotografciliga baslamis ve dunya capindaki butun sehir duvarlarini cekmeye girismistir Dogancay bir sehir gezgini olarak yarim asir boyunca dunyanin cesitli sehirlerindeki duvarlarin yuzeylerini doku kaplama sanatiyla yoresellemistir Sehir duvarlari sosyal siyasal ve ekonomik degisimlerin sifreleri ve bu kapsamda yorelerin havasini ve zamanin ruhunu yansitan belgelerdir Calismalarinin icsel ruhunun bir parcasi da hicbir seyin hicbir zaman gorundugu gibi olmadigi onerisidir Dogancay in sanati duvar sanati oldugundan konusunun kaynaklari da gercektir Dolayisiyla soyut sanatci olarak tanimlanamaz Yine de ilk bakista calismalarinin cogu soyut gibi gorunmektedir Dogancay yaklasiminda dogal verileri arastirip elementlerinin niteliklerini goruntuleyerek susleyici modeller sekillendirmeyi esas almistir Bu baglamda sureklilikle formule ettigi dekolaj stratejileriyle devam edip nouveau realistes konumlarinin icerigini de etkinlikle bozup yeniden yapar Dogancay onceleri duvarlarin basit bir gozlemcisi ve kayitcisi olarak baslamis olsa da cok kisa surede eserlerinde kapsamli fikirleri izlenim ve duygulari ifade edebilen noktalara erismistir Ongorusu hem iceriginde hem de teknigindeki gayretleriyle genislemeye devam etmistir Burhan Dogancay Istanbul da tedavi gordugu Amerikan Hastanesi nde oldu 84 yasinda olan Burhan Dogancay 18 Ocak Cuma gunu Tesvikiye Camii nde ogle namazini muteakip kilinacak cenaze namazinin ardindan kendi vasiyeti uzerine 19 Ocak Cumartesi gunu Bodrum Turgutreis te bulunan Karabag Mezarligi nda defnedildi Dunyanin Duvarlari 1970 lerin ortasinda Dogancay ikinci projesi olarak nitelendirdigi kuremizdeki sehir duvarlarinin fotograflarini cekmeye kalkisti Dunyanin Duvarlari olarak adlandirdigi bu fotograflar zamanimizin bir arsivi ve eserlerinin cekirdegini teskil etmekte olduklari gibi ozlerinde yasadigimiz donemin belgeselleridir Ansiklopedik yaklasiminin odagi ozellikle insanlarin duvarlarda biraktiklari yapilara isaretlere sembollere ve goruntulere yonlenmistir Bu yaraticilik eksikliginden degil insanlik halini herhangi bir kulturel irk ayrimi siyasi cografi veya bicimsel sinirlari olmaksizin tamamiyla kapsamli olarak bulmus olmasindandir Dogancay kendisi bu kesiflerinin ozunu Duvarlar toplumun aynasidir sozuyle belirtmistir Bunun sonucu olan uygulamalari temel konusunda en cok ilgisini cekeni kendini kisitlamalari ve saplantilari ile yakalayabilmesi portreler ve bitkiler gibi diger belgeselcilerle kiyaslanabilir sadece o ani yakalama amaciyla cekilen fotograflar olmayip ozenle ayrintiyla donanmis yuzey bolutlemeleri renklerin yapilarin isigin ve malzemelerin ustaca incelenmeleri ile bazen radikal indirgemecilikleri icinde tek renkli resim monokrom benzeri olmalaridir Bu proje son kirk yil icinde bes kitada 100 farkli ulkeden 30 000 kadar goruntuyle hem icerik hem de onem kazanmistir 1982 yilinda arsivindeki goruntuler Paris te Centre Georges Pompidou da tek kisilik bir gosteri olarak sergilenmis ve akabinde Bruksel de Palais des Beaux Arts ve Montreal de Musee d Art Contemporain de izlenmistir Ressamlik ve Kolaj Duvarlardan topladigi objeler ve afisler sanat calismalarinda kullandigi baslica malzemeler oldugundan Dogancay in genellikle kolaj ve bir olcude de fumaj i oncelikle tercih etmis olmasi da mantiksal bir durumdur Dogancay sehir ilan panolari ve graffiti ile donanmis duvar yuzeyleri yani sira bakimsiz veya kirik pencere ve kapilar gibi girisleri de degisik serilerinde yeniden yaratarak canlandirmistir Deneyim sahibi oldugu ve yogun katilimcisi olarak yasadigi sanatin son cesur doneminde kendini mukayese ettigi yegane ustalar bilhassa Robert Rauschenberg ve Jasper Johns idi Buna ragmen Dogancay duvar yuzeylerindeki parcaciklarin birbirleriyle iliskilerini Raushenberger tarziyla gelisiguzel bir sekilde birlestirmek veya altust etmek yerine aynen bulmus oldugu sekilde renk ve konumlarinda minimal denklestirmelerle yinelemeyi tercih etmistir Calismalarini bir akbabanin gozuyle degil daha ziyade bir koleksiyoncu gozuyle buyuk oranda kayit tutma ruhuyla benzetim niteliginde uygulamistir Eserleri cogu kez sehrin yipranma ve yikilisini sehir hayatinin tekrar yerine koyulamiyacak bir sekilde perisan ve cigirindan cikmis oldugunu yabancilasmis bir duyguyla cagristirmaktadir Resimsel parcalari cogu kez orijinal iceriklerinden ayristirilip bazen anlasilmaz bilesimlerle yeniden duzenlenmistir Dolayisiyla sanatcinin tum eserleri karmasik ve esit oranda deneyimsel cesitlendirmeleriyle her zaman fotografsal gercekcilikten soyutlamaya populer sanattan gorsel kurgu kolaja kadar her alani kapsayacaktir Temiz kagit seritler ve onlarin hat sanati golgelerinden olusan Koni Serileri Kapi Serileri veya Iskender in Duvarlari calismalarinin aksine 1970 ler ve 1980 lerde san ve sohretini kendine belirgin imzasini tasiyan sehir duvarlarini yorumladigi Kurdele Serileri ile kazanmistir Bu son derece canli kivrik ve egrisel sekiller adeta duz ve yekpare renkli fonlardan fiskirmakta ve bu endamli zarif kurdele vari sekiller ozellikle ima edilmis golgelerle belirtildigi gibi uc boyutlu bir nitelik almaktadir Bu seriler bilahare Alikobant alminyum bilesimli golge heykelleri ve Aubusson duvar halilari calismalarina yol acmistir Demirhindi Litografi 1969 yilinda o tarihlerde New York Metropolitan Sanat Muzesinde 20 yuzyil Sanatlari Bolum Baskani olan Dogancay a Los Angeles de Tamarind Lithography Workshop enstitusunde Demirhindi Litografi Atolye Calismasi icin burs saglamistir June Wayne tarafindan kurulmus olan Atolye Calismasina 1960 ve 1970 yillari arasinda aralarinda Josef Albers ve gibi sanatcilarin da bulundugu yaklasik yetmis sanatci katilmisti Calisma tas baski sanatini Amerika Birlesik Devletlerinde desteklemek uzere tasarlanmis on yillik bir projeydi Dogancay Duvarlar V baslikli onbir parcadan olusan bir dizi izlenimlerinin de dahil oldugu toplam onalti tas baski yaratmis ve ozunde tekduzelikle bir iletisim kurdugundan kariyerinde onemli bir donum noktasini kaydetmistir Bu atolye calismalarinda kismen kullanilan araclarin zorunlulugu ile gelisiguzel yaklasimini mecburen terk etmis ve konusu olan ham cisimlerden esinlenerek eserlerini grafiksel bir sekilde duzenlemeyi tercih etmistir Dayatilan disiplin goruntuleri icinde daha belirgin duz yuzeylere ve canli renklere yol acarak goze carpan dikkat cekici yeni etkiler yaratmasina yardimci olmustur Yeni degerlendirmeleri Dogancay in konusuyla yontemi arasinda olusmus olabilecek herhangi bir uyusmazligi da gidermesini saglamis ve bundan sonraki evriminde engin bir etken olmustur Canli renk tonlariyla yorumladigi gorsel darbeler hem kendisi icin hem de eserlerini izleyenlerin algilamalarini arzuladigi sehir celiskilerinin hakikatini belirleyen esas niteliktir Aubusson duvar dokumalari Dogancay Paris te Fransa nin sehrindeki L Atelier Raymond Picaud un sahibi Jean Francois Picaud ile tanistirilir Picaud duvar dokumalari icin ideal bir konu teskil edebilecek olan Dogancay in Kurdeleler serisine hayran kalip Dogancay i hemencecik birkac buyuk resim taslagi sunmaya davet eder Jean Francois Picaud in sozleriyle Duvar dokuma sanati 21 ci yuzyilda oncusunu Burhan Dogancay da bulmustur 1984 yilinda dokunan ilk uc Dogancay duvar dokumalari aninda cok onemli basari olusturur Dogancay MuzesiOzellikle Burhan Dogancay in eserlerine ve ufak bir bolumu de babasi Adil Dogancay in resimlerine ithaf edilmis olan Dogancay Muzesi sanatcinin ogrencilik yillarindan bugune dek yarattigi ve geriye donuk muhtelif sanat asamalarinin degerlendirildigi 100 kadar calismasini sergilemektedir 2004 yilinda kurulan ve Istanbul un Beyoglu semtinde yer alan Dogancay Muzesi Turkiye nin ilk cagdas muzesi addedilmektedir Sanat PiyasasiKasim 2009 da yaptigi tablolardan Mavi Senfoni Yildiz Holding yoneticisi Murat Ulker tarafindan 1 7 milyon Dolar a 2 2 milyon TL ye alinmistir Bu kolaj Dogancay in etkileyici calismalari silsilesinde bilincli gelismelerle ortaya cikardigi ve iz biraktigi bir donum noktasi olan Koni serileri Kurdele serileri ve coskuyla kesfettigi sehir mekanlari eserleriyle baglantilidir Muhtesem Donem Istanbul Modern koleksiyonunda ve Mimar Sinan ozel koleksiyonda adli kardes calismalariyla birlikte en buyuk ve en etkileyici calismasi olan Mavi Senfoni eserinde Dogancay Turkiye tarihi ile bir diyaloga girmektedir Bu eseri 1987 yilinda Birinci Istanbul Bienali icin gerceklestirilmistir Istanbul Modern besteci Kamran Ince yi Mavi Senfoni yi muzik olarak bestelemesi icin gorevlendirmis ve bu bestenin 26 Haziran 2012 tarihinde dunya promiyeri solo piyano tarzinda Huseyin Sermet tarafindan calinmistir Dogancay in Koni Serisi nden Mavi Guzel adli eseri ise Istanbul da Antik AS de 1 050 000 Turk lirasi karsiliginda satilmistir SergilerKisisel Sergileri secmeler 1976 Istanbul Galeri Baraz Burhan Dogancay 1977 Zurich Kunstsalon Wolfsberg Acrylmalereien und Gouachen 1966 1976 1982 Paris Centre Georges Pompidou Les murs murmurent ils crient ils chantent 1983 Montreal Musee d Art Contemporain 1983 Antwerp International Cultural Center 1989 Tokyo The Seibu Museum of Art Yurakucho Art Forum Dogancay 1992 St Petersburg The State Russian Museum Walls and Doors 1990 91 1993 Istanbul Ataturk Kultur Merkezi Duvarlar 1990 93 2000 New York The Brooklyn Historical Society Bridge of Dreams 2001 Istanbul Dolmabahce Kultur Merkezi Dogancay A Retrospective Organized by Dr Nejat F Eczacibasi Vakfi 2001 Athens Ohio Kennedy Museum of Art Ohio University Dogancay Wall Paintings from the Museum Collection 2003 Siegen Siegerlandmuseum Walls of the World 2012 Istanbul Istanbul Modern Sanat Muzesi Kent Duvarlarinin Elli Yili Burhan Dogancay Retrospektif 2014 Istanbul Dogancay Muzesi Dunyayi Resimle Fotografci Olarak Burhan Dogancay 2016 Ankara CER Modern Dunyayi Resimle Fotografci Olarak Burhan Dogancay 2016 Essen Museum Folkwang New to the collection Koleksiyona Yeni Bir Ilave Burhan Dogancay 2016 Taipei Taiwan National History Museum Picture the World Burhan Dogancay as Photographer 2017 Vienna Albertina Burhan Dogancay works on paper 2018 Leverkusen Museum Morsbroich Zeichen an der WandKarma Sergileri secmeler 1972 New York Pace Gallery Printmakers at Pace 1977 New York The Solomon R Guggenheim Museum From the American Collection 1983 Washington The National Museum of Natural History Smithsonian Institution 1987 Istanbul 1 Uluslararasi Istanbul Bienali 1999 New York The Museum of the City of New York The New York Century World Capital Home Town 1900 2000 2006 Fredonia N Y Rockefeller Arts Center Art Gallery Connoisseurship 2009 Salzburg Museum der Moderne SPOTLIGHT 2009 Biel Bienne CentrePasquArt Collage Decollage Dogancay Villegle 2009 Berlin Martin Gropius Bau Istanbul Next Wave 2010 London British Museum Modern Turkish Art at the British Museum 2010 Minneapolis MN Walker Art Center Perlman Gallery 50 50 Audience and Experts Curate the Paper Collection 2012 Vienna Avusturya Belverede Galerisi Orangerie Kokoschka sucht einen Rahmen 2012 Maastricht Bonnefantenmuseum Different Impressions Changing Traditions 2013 Boston Museum of Fine Arts Boston Uncontainable Portraits 2013 Doha Bahrain National Museum Istanbul Modern Bahrain 2013 Grenoble Musee de Grenoble Bibliotheque Teisseire Malherbe Les Mots dans l Art 2013 Zurich Museum Haus Konstruktiv Hotspot Istanbul 2013 Minneapolis Weisman Art Museum Reviewing The Real 2013 New York The Metropolitan Museum of Art Fifty Years of Collecting Islamic Art 2014 Boston Museum of Fine Arts National Pride and Prejudice 2015 Stockholm Moderna Museet A Larger World 2015 Leverkusen Museum Morsbroich Eddie Murphy und die Milk Brothers 2016 Los Angeles LACMA Islamic Art Now Part 2 2016 Istanbul Elgiz Muzesi Yuzler amp Maskeler 2016 Purchase NY Neuberger Museum of Art Post No Bills Public Walls as Studio and Source 2017 Minneapolis Weisman Art Museum Prince from Minneapolis 2017 Wolfsburg Kunstmuseum Wolfsburg Im Kafig der Freiheit 2017 Saint Paul de Vence Fondation Maeght Is this how men live 2018 Ankara Evliyagil Muzesi Dusunce Ikonlari Imgeler ve Metinler 2019 Vienna Albertina Warhol to Richter 2019 Istanbul Istanbul Modern Ipligin Olayi Tekstilde Kuresel Anlatimlar 2019 Wolfsburg Kunstmuseum Wolfsburg Now is the Time 2019 Geneva MAMCO Musee d art moderne et contemporain Collection s 2020 London Tate Modern Materials and Objects Collage 2021 London British Museum Reflections Contemporary Art of the Middle East and North AfricaEserlerinin yer aldigi muzeler secme ABD The Metropolitan Museum of Art The Museum of Modern Art The Solomon R Guggenheim Museum The Brooklyn Museum Walker Art Center Cleveland Museum of Art Los Angeles County Museum The Getty Center Museum of Fine Arts Houston Kennedy Museum of Art Carnegie Museum of Art St Louis Art Museum The Library of Congress The National Gallery of Art Weisman Art Museum Minneapolis Yale University Art Gallery Arthur M Sackler Museum Norton Simon Museum University of Michigan Museum of Art Almanya Pinakothek der Moderne Staatsgalerie Stuttgart Museum Folkwang Sprengel Museum Kunstmuseum Wolfsburg Museum Morsbroich Avusturya Albertina Avusturya Belverede Galerisi MUMOK Stiftung Ludwig Museum der Moderne Salzburg Belcika Musee Royaux des Beaux Arts European Parliament Buyuk Britanya Tate Modern British Museum Danimarka Louisiana Museum of Modern Art Fransa Centre Georges Pompidou Musee de Grenoble Musee d Art Moderne et Contemporain de Strasbourg La Meca Frac Aquitaine Isvec Moderna Museet Isvicre Kunsthaus Zurich Kunstmuseum Basel Kunstmuseum Bern Musee d art et d histoire Geneve Centre Pasqu Art Biel Kunstmuseum Winterthur MAMCO Musee d art moderne et contemporain Geneva Japonya The Museum of Modern Art Ibaraki Kanada Art Gallery of Greater Victoria Rusya State Russian Museum Turkiye Istanbul Modern Dogancay Muzesi Hacettepe University Ataturk University Faculty of Fine Arts Museum Odunpazari Modern Museum Urdun National Gallery of Fine Arts Yunanistan Benaki MuseumHakkindaki kitaplarEmslander Fritz Dogramaci Burcu Burhan Dogancay Zeichen an der Wand Wien VfmK 2018 978 3903228726 Schroder Klaus Albrecht Lahner Elsy Burhan Dogancay Wien Hirmer Verlag 2017 ISBN 978 3777428871 Kob Eldelbert Zuckriegel Margit Kushner Marilyn et al Picture the World Burhan Dogancay As Photographer Istanbul Dogancay Museum Publications 2014 978 6056504303 Calikogu Levent Giboire Clive Taylor Brandon Vine Richard Fifty Years of Urban Walls A Burhan Dogancay Retrospective Munich Prestel 2012 ISBN 978 3 7913 5219 0 Piguet Philippe Denaro Dolores Collage Decollage Dogancay Jacques Villegle Villegle Nurnberg Verlag fur Moderne Kunst 2009 ISBN 978 3 941185 57 9 Taylor Brandon Urban Walls A Generation of Collage in Europe and America New York Hudson Hills Press 2008 ISBN 978 1 55595 288 4 Blanchebarbe Ursula Walls of the World Bielefeld Kerber Verlag 2003 ISBN 978 3 936646 07 8 Budak Emel Burhan Dogancay A Retrospective Istanbul Duran Editions 2001 ISBN 978 975 97427 2 0 Vine Richard Burhan Dogancay Works on Paper 1950 2000 New York Hudson Hills Press 2003 ISBN 978 1 55595 226 6 Lopate Phillip Bridge of Dreams New York Hudson Hills Press 1999 ISBN 978 1 55595 173 3 Moyer Roy Rigaud Jacques Thomas Messer Messer Thomas M Dogancay New York Hudson Hills Press 1986 ISBN 978 0 933920 61 3Oduller1995 Cumhurbaskanligi Kultur ve Sanat Buyuk OduluKaynakca a b Unlu ressam hayatini kaybetti hurriyet com tr 27 Subat 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2013 Fifty Years of Urban Walls at Istanbul Modern 29 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde retrieved 24 April 2015 dogancaymuseum org 23 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ocak 2013 British Museum Artist Bio 29 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde retrieved 1 June 2015 Burhanettin Dogancay Genclerbirligi 12 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Mackolik retrieved 12 July 2018 Artnet Chronology on Burhan Dogancay 29 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde retrieved 30 April 2015 New York Times Obituary 29 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde retrieved 1 June 2015 Istanbul Modern 29 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde retrieved 1 June 2015 Metropolitan Museum Collection 30 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde retrieved 1 June 2015 Guggenheim Artist Bio 7 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde retrieved 1 June 2015 Sotheby s WHISPERING WALL II 29 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde retrieved 10 January 2016 Les Murs Murment Centre Pompidou 29 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde retrieved 11 September 2015 Dogancay Museum 16 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde retrieved 1 June 2015 LACMA Collections 29 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde retrieved 7 December 2016 MAK Vienna 29 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde retrieved 9 June 2015Dis baglantilarDogancay Muzesi resmi sitesi23 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde