Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Ağustos 2021) () ( |
Büyük beyaz köpek balığı (Carcharodon carcharias), Lamnidae familyasından bir köpek balığı türü.
Carcharodon charcharias | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Carcharodon carcharias | |||||||||||||||
Bir köpekbalığı ve bir dalgıcı gösteren çizim. Köpekbalığı, insandan yaklaşık üç kat daha uzundur. | |||||||||||||||
Korunma durumu | |||||||||||||||
Hassas (IUCN 3.1) | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||
Carcharodon charcharias Linnaeus, 1758 | |||||||||||||||
Büyük beyaz köpek balığının dünya denizlerindeki dağılımı. | |||||||||||||||
Sinonimler | |||||||||||||||
|
Büyük yetişkin dişilerinin boyu 6,1 metreye, ağırlığı 2.268 kilograma ulaşabilen bu köpek balığı, bütün dünyadaki ılıman sularda bulunur.
Büyük beyaz köpek balığının Akdeniz havzasındaki temel besinleri, orkinos balıklarıdır. Ancak orkinos balıklarının neslinin azalması sonucu yunuslar ile beslenmeye ağırlık verdikleri tahmin edilmektedir. Balina, yunus, diğer köpek balığı türleri, deniz kunduzları, foklar, penguenler, tuna balığı en favori yiyeceklerindendir. Avına alttan yaklaşarak öldürücü vuruşunu yaparken de avını ısırarak uzaklaşır. Avının kan kaybından ölmesini bekledikten sonra avını yer. diğer köpek balıkları gibi çiğneme yeteneği yoktur avını parça parça kopartarak ya da tüm olarak yutar. Büyük beyaz köpek balığının yediği büyük bir av onu 1-2 ay idare edebilir.
Türkiye karasularında en son kaydedilen iki birey, 5 temmuz 2008 tarihinde Edremit Körfezi'nde yakalanmıştır. İhtiyoloji Araştırmaları Topluluğu tarafından incelenen her iki bireyin de yavru olması ve bir tanesinin yeni doğmuş olması, yavruların Kuzey Ege sularında doğduğuna dair ipucu vermiştir. Çoğu filmde katil köpek balığı diye anılır. Dünya rekorlarına en uzun süre mesafe yol kat eden köpek balığı olan Nicole, Afrika açıklarından başlayarak 3 ayda Avustralya'ya mercan resifine gidip gelerek rekor kırmıştır.
Çenelerinde 3000'e yakın kesici diş birkaç sıra halinde bulunur. ilk iki sıra ısırma ve kopartma için kullanılırken arka sıralar besini daha küçük parçalara ayırmak için kullanılır. Yassı üçgen biçimli kesici dişler kırılma kopma gibi durumlarda yeniden çıkar. Üremeleri ovipardır (iç döllenme). Yani yumurtlarlar ancak yumurta dişi bireyin karnında büyür gelişir ve yumurtadan çıkar. Ortalama 2-14 adet yavrularlar. Büyük beyaz köpek balığı diğer köpek balıkları gibi koku almada çok hassastır. 100 litre suda tek bir kan damlasının kokusunu fark edebilir. Elektriksel yük değişimlerine karşı oldukça hassaslardır. 0.005 mikrovoltluk değişimleri fark edebilirler. Avının atan kalbinin ya da solungaçlarının yaydığı elektriği fark edecek kadar hassastırlar. Esir ortamına alışık değillerdir. Tutsak olarak fazla uzun ömürlü olmadıkları görülmüştür. Büyük beyaz köpekbalıklarının çoğu filmlerde (özellikle Jaws) korkunç yaratıklar olarak tanıtılması nedeniyle çok avlanmış ve soyları tükenme tehlikesine gelmiştir. Bir büyük beyaz saldırısının arı sokmasından daha az gerçekleştiği saptanmıştır ve bilinen ilk köpekbalığı saldırısı 1916'da New Jersey sahillerinde yaşanmıştır.
Kaynakça
- ^ Rigby, C.L.; Barreto, R.; Carlson, J.; Fernando, D.; Fordham, S.; Francis, M.P.; Herman, K.; Jabado, R.W.; Liu, K.M.; Lowe, C.G.; Marshall, A.; Pacoureau, N.; Romanov, E.; Sherley, R.B.; Winker, H. (2019). "Carcharodon carcharias". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2019: e.T3855A2878674. Erişim tarihi: 19 Aralık 2019.
Köpekbalığı ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Carcharodon charcharias haber gazete kitap akademik JSTOR Agustos 2021 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Buyuk beyaz kopek baligi Carcharodon carcharias Lamnidae familyasindan bir kopek baligi turu Carcharodon charcharias Yasadigi donem araligi 11 63 0 myo Ust Miyosen Gunumuz PreYeYeOSDCPTJKPgNCarcharodon carchariasBir kopekbaligi ve bir dalgici gosteren cizim Kopekbaligi insandan yaklasik uc kat daha uzundur Korunma durumuHassas IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif ChondrichthyesTakim LamniformesFamilya LamnidaeCins CarcharodonTur C charchariasIkili adlandirmaCarcharodon charchariasLinnaeus 1758Buyuk beyaz kopek baliginin dunya denizlerindeki dagilimi SinonimlerSqualus carcharias Linnaeus 1758 Carharodon carcharias Linnaeus 1758 Squalus caninus Osbeck 1765 Carcharias lamia Rafinesque 1810 Carcharias verus Cloquet 1817 Squalus vulgaris Richardson 1836 Carcharias vulgaris Richardson 1836 Carcharodon smithii Agassiz 1838 Carcharodon smithi Bonaparte 1838 Carcharodon rondeletii Muller amp Henle 1839 Carcharodon capensis Smith 1839 Carcharias atwoodi Storer 1848 Carcharias maso Morris 1898 Carcharodon albimors Whitley 1939 Buyuk yetiskin disilerinin boyu 6 1 metreye agirligi 2 268 kilograma ulasabilen bu kopek baligi butun dunyadaki iliman sularda bulunur Buyuk beyaz kopek baliginin Akdeniz havzasindaki temel besinleri orkinos baliklaridir Ancak orkinos baliklarinin neslinin azalmasi sonucu yunuslar ile beslenmeye agirlik verdikleri tahmin edilmektedir Balina yunus diger kopek baligi turleri deniz kunduzlari foklar penguenler tuna baligi en favori yiyeceklerindendir Avina alttan yaklasarak oldurucu vurusunu yaparken de avini isirarak uzaklasir Avinin kan kaybindan olmesini bekledikten sonra avini yer diger kopek baliklari gibi cigneme yetenegi yoktur avini parca parca kopartarak ya da tum olarak yutar Buyuk beyaz kopek baliginin yedigi buyuk bir av onu 1 2 ay idare edebilir Turkiye karasularinda en son kaydedilen iki birey 5 temmuz 2008 tarihinde Edremit Korfezi nde yakalanmistir Ihtiyoloji Arastirmalari Toplulugu tarafindan incelenen her iki bireyin de yavru olmasi ve bir tanesinin yeni dogmus olmasi yavrularin Kuzey Ege sularinda dogduguna dair ipucu vermistir Cogu filmde katil kopek baligi diye anilir Dunya rekorlarina en uzun sure mesafe yol kat eden kopek baligi olan Nicole Afrika aciklarindan baslayarak 3 ayda Avustralya ya mercan resifine gidip gelerek rekor kirmistir Buyuk beyaz kopek baliginin oldukca kuvvetli cenesi vardir Cenelerinde 3000 e yakin kesici dis birkac sira halinde bulunur ilk iki sira isirma ve kopartma icin kullanilirken arka siralar besini daha kucuk parcalara ayirmak icin kullanilir Yassi ucgen bicimli kesici disler kirilma kopma gibi durumlarda yeniden cikar Uremeleri ovipardir ic dollenme Yani yumurtlarlar ancak yumurta disi bireyin karninda buyur gelisir ve yumurtadan cikar Ortalama 2 14 adet yavrularlar Buyuk beyaz kopek baligi diger kopek baliklari gibi koku almada cok hassastir 100 litre suda tek bir kan damlasinin kokusunu fark edebilir Elektriksel yuk degisimlerine karsi oldukca hassaslardir 0 005 mikrovoltluk degisimleri fark edebilirler Avinin atan kalbinin ya da solungaclarinin yaydigi elektrigi fark edecek kadar hassastirlar Esir ortamina alisik degillerdir Tutsak olarak fazla uzun omurlu olmadiklari gorulmustur Buyuk beyaz kopekbaliklarinin cogu filmlerde ozellikle Jaws korkunc yaratiklar olarak tanitilmasi nedeniyle cok avlanmis ve soylari tukenme tehlikesine gelmistir Bir buyuk beyaz saldirisinin ari sokmasindan daha az gerceklestigi saptanmistir ve bilinen ilk kopekbaligi saldirisi 1916 da New Jersey sahillerinde yasanmistir Kaynakca Rigby C L Barreto R Carlson J Fernando D Fordham S Francis M P Herman K Jabado R W Liu K M Lowe C G Marshall A Pacoureau N Romanov E Sherley R B Winker H 2019 Carcharodon carcharias IUCN Tehdit Altindaki Turlerin Kirmizi Listesi 2019 e T3855A2878674 Erisim tarihi 19 Aralik 2019 Kopekbaligi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz