Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tsihia Kilisesi (Gürcüce: ციხიას ეკლესია), tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı ve eski adı Tsihia olan Yoncalı köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir. Bulunduğu mahallenin eski adından dolayı Cakelebi Kilisesi (ჯაყელების ეკლესია) olarak da bilinir.
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Yoncalı, Şavşat |
| Koordinatlar | 41°21′24″K 42°26′01″D / 41.35667°K 42.43361°D |
| İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Durum | Kalıntılar |
| Mimari | |
| Mimari tür | Kilise |
| Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
| Tamamlanma | 12. yüzyıl |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Kesme taş |
Tarihçe
Tsihia köyünde Gürcülerden kalma üç adet kiliseden biri olan Tsihia Kilisesi, 12. yüzyılda, bugün "Cakeller" (ჯაყელები) olarak adlandırılan mahallede inşa edilmiştir. Mahallenin adı Samtshe-Saatabago devletini yöneten Cakeli sülalesinden gelir. 1886 Rus nüfus tespitinde “Çakellar” (Чакелларъ) olarak kaydedilmiş olan mahallede sadece 4 hane bulunuyordu. Kilisenin inşa tarihi, kiliseye ait Gürcüce yazıtın 2005 yılında Gürcü tarihçi Buba Kudava tarafından tespit edilmesiyle anlaşılmıştır. Bu yazıtta 12. yüzyılda yaşamış Gürcü devlet adamı Abulasani'nin adı geçmektedir. Tsihia Kilisesi'nin ve Tsihia köyünün bulunduğu Şavşeti bu sırada Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biriydi. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü, 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Bugünkü köyün sınırları içinde üç kilisenin bulunması buranın büyük bir yerleşim olduğunu göstermektedir.
Kalıntılar
Gürcüce yazıtı olan Tsihia Kilisesi, günümüzde "Cakeller" (ჯაყელები) olarak adlandırılan mahallede bulunuyordu. Bugün kilisenin bulunduğu yerde kaba yonu büyük taşlar kalmıştır. Bu kiliseye ait irice ve pembe kesme taş ise, kilisenin kalıntısının olduğu noktanın 400 metre güneybatısında, eski mezarlığın olduğu yerde 2005 yılında bulunmuştur. Taşın üzerinde dört satırdan oluşan ve Gürcü alfabesinin Asomtavruli harfleriyle oyulmuş bir yazı vardır. Bu yazılı taş, köylülerin verdiği bilgiye göre, kilisenin bulunduğu “Çakeller” mahallesinden buraya taşınmıştır. Söz konusu yazı da bu taşın bir kiliseye ait olduğunu göstermektedir. 12. yüzyıla ait bu yazıda, kilisenin banisi Gürcü yerel yönetici Abulasani’nin adı geçmektedir.
Kaynakça
- ^ a b c 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 47. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b Tao-Klarceti: Tarihsel ve Kültürel Anıtlar (ტაო-კლარჯეთი: ისტორიისა და კულტურის ძეგლები), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 172, .
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 1448". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Haziran 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tsihia Kilisesi Gurcuce ციხიას ეკლესია tarihsel Savseti bolgesinde gunumuzde Artvin ilinin Savsat ilcesine bagli ve eski adi Tsihia olan Yoncali koyunde Orta Cag dan kalma Gurcu kilisesidir Bulundugu mahallenin eski adindan dolayi Cakelebi Kilisesi ჯაყელების ეკლესია olarak da bilinir Tsihia KilisesiTemel bilgilerKonumYoncali SavsatKoordinatlar41 21 24 K 42 26 01 D 41 35667 K 42 43361 D 41 35667 42 43361InancDogu Ortodoks KilisesiMezhepGurcu Ortodoks KilisesiDurumKalintilarMimariMimari turKiliseMimari bicimGurcu mimarisiTamamlanma12 yuzyilOzelliklerMalzemelerKesme tasTarihceTsihia koyunde Gurculerden kalma uc adet kiliseden biri olan Tsihia Kilisesi 12 yuzyilda bugun Cakeller ჯაყელები olarak adlandirilan mahallede insa edilmistir Mahallenin adi Samtshe Saatabago devletini yoneten Cakeli sulalesinden gelir 1886 Rus nufus tespitinde Cakellar Chakellar olarak kaydedilmis olan mahallede sadece 4 hane bulunuyordu Kilisenin insa tarihi kiliseye ait Gurcuce yazitin 2005 yilinda Gurcu tarihci Buba Kudava tarafindan tespit edilmesiyle anlasilmistir Bu yazitta 12 yuzyilda yasamis Gurcu devlet adami Abulasani nin adi gecmektedir Tsihia Kilisesi nin ve Tsihia koyunun bulundugu Savseti bu sirada Gurcistan i olusturan bolgelerden biriydi Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Bugunku koyun sinirlari icinde uc kilisenin bulunmasi buranin buyuk bir yerlesim oldugunu gostermektedir KalintilarGurcuce yaziti olan Tsihia Kilisesi gunumuzde Cakeller ჯაყელები olarak adlandirilan mahallede bulunuyordu Bugun kilisenin bulundugu yerde kaba yonu buyuk taslar kalmistir Bu kiliseye ait irice ve pembe kesme tas ise kilisenin kalintisinin oldugu noktanin 400 metre guneybatisinda eski mezarligin oldugu yerde 2005 yilinda bulunmustur Tasin uzerinde dort satirdan olusan ve Gurcu alfabesinin Asomtavruli harfleriyle oyulmus bir yazi vardir Bu yazili tas koylulerin verdigi bilgiye gore kilisenin bulundugu Cakeller mahallesinden buraya tasinmistir Soz konusu yazi da bu tasin bir kiliseye ait oldugunu gostermektedir 12 yuzyila ait bu yazida kilisenin banisi Gurcu yerel yonetici Abulasani nin adi gecmektedir Kaynakca a b c 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 47 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 a b Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar ტაო კლარჯეთი ისტორიისა და კულტურის ძეგლები Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 172 ISBN 9789941478178 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Sira no 1448 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Haziran 2023