Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cao Xueqin (Çince: 曹雪芹; pinyin: Cáo Xuěqín), (1715 ya da 1724 — 1763 ya da 1764) Qing Hanedanı dönemi Çinli yazar. Çincenin dört büyük klâsik romanından biri sayılan Kızıl Köşkün Rüyası'nın yazarıdır. Doğduğunda adı Cao Zhan (曹霑) ve erginlik adı da Mengruan'dır (夢阮; 梦阮; "Ruan hakkında rüyâ" ya da "Ruan'ın rüyâsı" anlamına gelir).
| Cao Xueqin | |
|---|---|
 Cao Xueqin | |
| Doğum | 1715 ya da 1724 Nankin, Çin |
| Ölüm | 1763 ya da 1764 Pekin civarı |
| Meslek | Roman yazarı, şair, düşünür, ressam |
| Milliyet | Çinli |
Ailesi
Cao, 1610'ların sonlarına doğru Mançu krallığına kul () olmak üzere zorlanmış olan Han Ulusu'nun bir klanına mensup olarak doğmuştur. Ataları, Sekiz Sancak içinde yer alan Beyaz Sancak Birliklerinde (Çince: 正白旗) askerî hizmetleriyle kendilerini göstermiş ve resmî görevlerde bulunmuşlardır.
İmparator Kangxi'nin idaresi sırasında klanın prestiji ve gücü arttı. Cao'nun büyükbabası Cao Yin (曹寅) İmparator Kangxi'nin çocukken oyun arkadaşı iken Cao Yin'in annesi Lady Sun (孫氏) Kangxi'nin sütannesiydi. Tahta geçtikten iki yıl sonra Kangxi, Cao'nun büyük büyükbabası Cao Xi'yi (曹璽) İmparatorluk Dokumaları Sorumlusu (織造) olarak atamış ve aile Jiangnin'e taşınmıştır.
Cao Xi'nin 1684 yılında ölmesinin ardından, Kangxi'nin sırdaşı olan Cao Yin babasının görevini devraldı. Döneminin önde gelen münevverlerinden biri olan Cao Yin aynı zamanda çok hevesli bir kitap kolleksiyoncusuydu. 18. yüzyılın başlarında Cao klanı çok zengin ve etkili bir konuma gelmiştir. Öyle ki İmparator Kangxi'nin güneye Nankin bölgesine yaptığı altı ayrı gezinin dördünde imparatora ev sahipliği yapmışlardır.
Cao Yin'in 1712 yılında ölmesinden sonra hâlâ tahtta olan Kangxi resmî görevi Cao Yin'in tek oğlu olan Cao Yong'a (曹顒) verdi. Cao Yong 1715 yılında öldü. Kangxi ailenin baba soyundan gelen yeğeni Cao Fu'yu (曹頫) evlat edinerek Cao Yin'in öldükten sonra evladı olarak kabul etmesine izin vermiş ve onu bu göreve getirmiştir. Dolayısıyla klan İmparatorluk Dokumaları Sorumluluğunu üç nesil boyunca Jiangning'de elinde tutmuştur.
Ailenin talihi Kangxi'nin ölümüne ve Yongzheng'in tahta çıkışına kadar sürdü. İmparator Yongzheng aileye ciddi bir şekilde saldırdı ve Cao Fu'yu hapse atarak tüm mal varlıklarına el koydu. Bunun nedeninin ekonomik olarak doğru idare edilememesi olduğudur ancak imparatorun politik nedenlerle de hareket ettiğine inananlar bulunmaktadır. Cao Fu bir yıl sonra hapisten çıktığında tamamen yoksul duruma düşmüş olan naile Pekin'e taşınmak zorunda kaldı. O zamanlar küçük bir çocuk olan Cao Xueqin ailesiyle birlikte yoksulluk içinde yaşamaktaydı.
Yaşamı
Cao'nun çocukluğu ve erişkinliği hakkında hemen hemen hiçbir kayıt günümüze kadar erişmemiştir. Araştırmacılar Cao'nun tam doğum yılı hakkında hâlâ tartışmaktadır. Öldüğü sıralarda kırk ile elli yaş arasında olduğu bilinmektedir. Cao ya Cao Fu'nun ya da Cao Yong'un oğludur. Cao Yong'un tek oğlunun o öldükten sonra 1715'te doğduğu bilinmektedir ve bazı araştırmacılar bu çocuğun Cao Xueqin olduğuna inanmaktadır.
Cao hakkında bilinenlerin çoğu çağdaşlarının ve arkadaşlarının anlattıklarından kalmadır. Cao Pekin'in batı civarındaki mahallelere yerleşmiş ve ömrünün geri kalanını yoksulluk içinde tablolarını satarak geçirmiştir. Cao'nun müzmin olarak içki içtiği kaydedilmiştir. Arkadaşları ve tanıdıkları Cao'dan zeki, çok yetenekli ve on yılı aşkın sürece Kızıl Köşkün Rüyası olduğu sanılan eseri üzerinde durup dinlenmeksizin çalışan biri olarak söz ederler. Özellikle kayalıkları ve taşları tasvir eden resimleri ile 'nin eserlerine benzettikleri şiirlerinin özgünlüğü arkadaşları tarafından övülmüştür. Cao 1763-1764 yılları arasında öldüğünde eserini tamamlanmaya yakın bir şekilde bırakmıştır. İlk taslağı tamamlanmıştı ancak el yazmasının bazı sayfaları arkadaşlar ya da akrabalar tarafından okunmak üzere ödünç alındıktan sonra kaybolmuştur. Cao'nun bir oğlu kendisinden önce ölmüş ancak karısı ondan sonra ölmüştür.
Cao öldükten sonra yaşamı bıyunca yazdığı eserle tanınmıştır. Yorumcu bir arkadaşının dediği gibi "kan ve gözyaşı" içinde yazılan roman şanlı şöhretli bir ailenin en iyi zamanlarının ve sonrasında gelen düşüşün hayat dolu canlandırmasıdır. Yakın aile ve arkadaşlarından oluşan küçük bir grup, oğlunun ölümü nedeniyle duyduğu üzüntüden 1763-1764 yıllarından Cao'nun aniden öldüğü sırada el yazmalarını temize çekiyordu. Cao'nun ölümünden kısa bir süre sonra bu eserin yaklaşık 80 bölümlük el yazmaları Pekin'de dolaşmaktaydı.
1791 yılında Cao'nun çalıştığı el yazmalarına ulaştığını iddia eden Cheng Weiyuan (程偉元) ve (高鶚) "tam tekmil" 120 bölümlük bir versiyonu basmışlardır. İlk baskı bu baskıdır ve bir yıl sonra daha çok düzeltme ile basılan baskı aynı zamanda en çok basılmış olan versiyondur. Modern araştırmacılar 1791 baskısında son 40 bölümün yazarının kim olduğunun bilinmediğini savunur.
Notlar
| Wikimedia Commons'ta Cao Xueqin ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ a b c Briggs, Asa *(ed.) (1989) The Longman Encyclopedia, Longman,
- ^ Zhou, Ruchang. Cao Xueqin. ss. 230-233.
- ^ Zhang Yiquan: Hong lou meng volume 1. p.2 cited in the introduction to The Dream of the Red Chamber. by Li-Tche Houa and Jacqueline Alézaïs.La Pléiade 1979
- ^ Tanner, Harold Miles (2008). China: A history. Indianapolis, Ind.: Hackett. s. 363. ISBN . 24 Haziran 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Şubat 2013.
- ^ a b China: Five thousand years of history and civilization. Hong Kong: City University of Hong Kong Press. 2007. s. 722. ISBN . 19 Haziran 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Şubat 2013.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cao Xueqin Cince 曹雪芹 pinyin Cao Xueqin 1715 ya da 1724 1763 ya da 1764 Qing Hanedani donemi Cinli yazar Cincenin dort buyuk klasik romanindan biri sayilan Kizil Koskun Ruyasi nin yazaridir Dogdugunda adi Cao Zhan 曹霑 ve erginlik adi da Mengruan dir 夢阮 梦阮 Ruan hakkinda ruya ya da Ruan in ruyasi anlamina gelir Cao XueqinCao XueqinDogum1715 ya da 1724 Nankin CinOlum1763 ya da 1764 Pekin civariMeslekRoman yazari sair dusunur ressamMilliyetCinliAilesiCao 1610 larin sonlarina dogru Mancu kralligina kul olmak uzere zorlanmis olan Han Ulusu nun bir klanina mensup olarak dogmustur Atalari Sekiz Sancak icinde yer alan Beyaz Sancak Birliklerinde Cince 正白旗 askeri hizmetleriyle kendilerini gostermis ve resmi gorevlerde bulunmuslardir Imparator Kangxi nin idaresi sirasinda klanin prestiji ve gucu artti Cao nun buyukbabasi Cao Yin 曹寅 Imparator Kangxi nin cocukken oyun arkadasi iken Cao Yin in annesi Lady Sun 孫氏 Kangxi nin sutannesiydi Tahta gectikten iki yil sonra Kangxi Cao nun buyuk buyukbabasi Cao Xi yi 曹璽 Imparatorluk Dokumalari Sorumlusu 織造 olarak atamis ve aile Jiangnin e tasinmistir Cao Xi nin 1684 yilinda olmesinin ardindan Kangxi nin sirdasi olan Cao Yin babasinin gorevini devraldi Doneminin onde gelen munevverlerinden biri olan Cao Yin ayni zamanda cok hevesli bir kitap kolleksiyoncusuydu 18 yuzyilin baslarinda Cao klani cok zengin ve etkili bir konuma gelmistir Oyle ki Imparator Kangxi nin guneye Nankin bolgesine yaptigi alti ayri gezinin dordunde imparatora ev sahipligi yapmislardir Cao Yin in 1712 yilinda olmesinden sonra hala tahtta olan Kangxi resmi gorevi Cao Yin in tek oglu olan Cao Yong a 曹顒 verdi Cao Yong 1715 yilinda oldu Kangxi ailenin baba soyundan gelen yegeni Cao Fu yu 曹頫 evlat edinerek Cao Yin in oldukten sonra evladi olarak kabul etmesine izin vermis ve onu bu goreve getirmistir Dolayisiyla klan Imparatorluk Dokumalari Sorumlulugunu uc nesil boyunca Jiangning de elinde tutmustur Ailenin talihi Kangxi nin olumune ve Yongzheng in tahta cikisina kadar surdu Imparator Yongzheng aileye ciddi bir sekilde saldirdi ve Cao Fu yu hapse atarak tum mal varliklarina el koydu Bunun nedeninin ekonomik olarak dogru idare edilememesi oldugudur ancak imparatorun politik nedenlerle de hareket ettigine inananlar bulunmaktadir Cao Fu bir yil sonra hapisten ciktiginda tamamen yoksul duruma dusmus olan naile Pekin e tasinmak zorunda kaldi O zamanlar kucuk bir cocuk olan Cao Xueqin ailesiyle birlikte yoksulluk icinde yasamaktaydi YasamiCao nun cocuklugu ve eriskinligi hakkinda hemen hemen hicbir kayit gunumuze kadar erismemistir Arastirmacilar Cao nun tam dogum yili hakkinda hala tartismaktadir Oldugu siralarda kirk ile elli yas arasinda oldugu bilinmektedir Cao ya Cao Fu nun ya da Cao Yong un ogludur Cao Yong un tek oglunun o oldukten sonra 1715 te dogdugu bilinmektedir ve bazi arastirmacilar bu cocugun Cao Xueqin olduguna inanmaktadir Cao hakkinda bilinenlerin cogu cagdaslarinin ve arkadaslarinin anlattiklarindan kalmadir Cao Pekin in bati civarindaki mahallelere yerlesmis ve omrunun geri kalanini yoksulluk icinde tablolarini satarak gecirmistir Cao nun muzmin olarak icki ictigi kaydedilmistir Arkadaslari ve tanidiklari Cao dan zeki cok yetenekli ve on yili askin surece Kizil Koskun Ruyasi oldugu sanilan eseri uzerinde durup dinlenmeksizin calisan biri olarak soz ederler Ozellikle kayaliklari ve taslari tasvir eden resimleri ile nin eserlerine benzettikleri siirlerinin ozgunlugu arkadaslari tarafindan ovulmustur Cao 1763 1764 yillari arasinda oldugunde eserini tamamlanmaya yakin bir sekilde birakmistir Ilk taslagi tamamlanmisti ancak el yazmasinin bazi sayfalari arkadaslar ya da akrabalar tarafindan okunmak uzere odunc alindiktan sonra kaybolmustur Cao nun bir oglu kendisinden once olmus ancak karisi ondan sonra olmustur Cao oldukten sonra yasami biyunca yazdigi eserle taninmistir Yorumcu bir arkadasinin dedigi gibi kan ve gozyasi icinde yazilan roman sanli sohretli bir ailenin en iyi zamanlarinin ve sonrasinda gelen dususun hayat dolu canlandirmasidir Yakin aile ve arkadaslarindan olusan kucuk bir grup oglunun olumu nedeniyle duydugu uzuntuden 1763 1764 yillarindan Cao nun aniden oldugu sirada el yazmalarini temize cekiyordu Cao nun olumunden kisa bir sure sonra bu eserin yaklasik 80 bolumluk el yazmalari Pekin de dolasmaktaydi 1791 yilinda Cao nun calistigi el yazmalarina ulastigini iddia eden Cheng Weiyuan 程偉元 ve 高鶚 tam tekmil 120 bolumluk bir versiyonu basmislardir Ilk baski bu baskidir ve bir yil sonra daha cok duzeltme ile basilan baski ayni zamanda en cok basilmis olan versiyondur Modern arastirmacilar 1791 baskisinda son 40 bolumun yazarinin kim oldugunun bilinmedigini savunur NotlarWikimedia Commons ta Cao Xueqin ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir a b c Briggs Asa ed 1989 The Longman Encyclopedia Longman ISBN 0 582 91620 8 Zhou Ruchang Cao Xueqin ss 230 233 Zhang Yiquan Hong lou meng volume 1 p 2 cited in the introduction to The Dream of the Red Chamber by Li Tche Houa and Jacqueline Alezais La Pleiade 1979 Tanner Harold Miles 2008 China A history Indianapolis Ind Hackett s 363 ISBN 978 0 87220 915 2 24 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Subat 2013 a b China Five thousand years of history and civilization Hong Kong City University of Hong Kong Press 2007 s 722 ISBN 978 962 937 140 1 19 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Subat 2013