Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ginepig veya kobay (Cavia porcellus), tıknaz, birçok renkte ve şekilde tüyleri olan evcil kemiricidir. Özellikle Amerika ve Avrupa’da oldukça popüler bir evcil hayvandır.
| Ginepig | ||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||
Cavia porcellus (Erxleben, 1777) | ||||||||||||||||||||||
| Sinonimler | ||||||||||||||||||||||
| Mus porcellus |
Köken
Orta ve Güney Amerika, evcil kürklünün atası olan yabani kürklünün yurdudur. Yabani kürklüler ve diğer kobay türleri tüm Güney ve Orta Amerika’ya yayılmışlardır. Yabani kobay, mara (pampa tavşanı), kapibara (su domuzu) gibi türlerden oluşan , kemirgenler arasında en geniş aileyi oluştururlar.
Yaklaşık on bin yıl öncesine tarihlenen ilk evcil kürklü kemikleri Peru’da bulunmuştur. Tıpkı bugün olduğu gibi o dönemde de Güney Amerika’da kobaylar etleri için besleniyordu. Kobayların yetiştirilmesinden kadınlar sorumluydu. Gerektiğinde kesip yemeğini pişiren gene kadınlardı. Özellikle İnka döneminde evcil kobayların yetiştirilmesi iyice yayıldı.
İspanyolların Güney Amerika’yı keşfetmeleriyle beraber evcil kobaylar Avrupa’ya taşınmaya başlandı. Zamanla Avrupa’da ve tüm dünyada evlerde beslenen popüler bir hayvan haline geldi.
Yaşam alanı
Evcil Gine domuzu atası olan yabani Gine domuzu Güney Amerika’da özellikle And Dağları eteklerinde yaşamaktadır. Burada bir erkek, dişiler ve yavrulardan oluşan klanlar halinde yaşarlar. Yavru erkekler büyüdüklerinde klandan ayrılarak diğer klanlara katılır ve kendi haremlerini kurarlar.
Kobaylar doğada bütün gün gizlenerek yiyecek ararlar. Otlar, tohumlar, kökler, çiçekler temel besin kaynaklarıdır. Tehlike anlarında hiçbir zaman çok uzaklaşmadıkları inlerine kaçarlar.
Sosyallik
Gine domuzu doğada bir erkek ve dişilerden oluşan geniş aileler halinde yaşarlar. Erkek yavrular ergen olunca ya klanın başında yer alan dominant erkekle kavga ederek klanda kalır ya da klandan ayrılarak kendi haremini oluştururlar. Aile fertleri arasında güçlü bağlar vardır. Hep beraber dolaşırlar, hep beraber yemek yerler. Birbirleriyle insanların da duyabileceği sesler çıkararak sürekli olarak iletişim halindedirler. Eğer aile fertlerinden biri diğer grup üyelerini göremez ya da kaybederse oldukça yüksek ses çıkararak yardım çağrısında bulunur. Özelikle yavrular annelerini kaybettiklerinde bu sesi çokça çıkarır.
Kobaylar sosyal hayvandır. Bu sebeple hiçbir şekilde tek tutulması doğru değildir. Hatta bazı ülkelerde kobayları tek beslemek suç sayılır. En az iki kobayı birlikte beslemek ideal olanıdır.
Beslenme
Evcil kobaylar tamamıyla vejetaryen olup, ot, tohum, meyve, sebze, kök ve dallarla beslenirler. Birçok evcil hayvan mağazasında satılan hazır kobay yemleri tohumlardan, preslenmiş ot ve baharatlardan (pellet) oluşur. Ayrıca fıstık ya da çekirdek gibi kuruyemişler de bu yemler içinde yer alır.
Kobaylar, tıpkı insanlar gibi C vitaminini kendi vücutlarında üretemezler. Bu sebeple kobaylara verilmesi gereken hazır yemlerde kesinlikle C vitamini takviyesi bulunması gerekir. Ayrıca zaman zaman domates ya da maydanoz gibi C vitamini açısından zengin meyve ve sebzelerle beslenmeleri gerekir.
Kobaylar günlük lif ihtiyaçlarını otlardan karşılarlar. Bu sebeple evde beslenen kobaylara her gün ot ve saman vermek gerekir.
Ayrıca kafeslerinde her zaman temiz, taze su bulundurmak gerekir.
Bakım
Kobaylar geniş alanlara ihtiyaç duyar. Bu sebeple kafeslerinin mümkün olduğunca büyük olması gerekir. Mağazalarda satılan çoğu kafes, yeterli büyüklükte değildir. Ayrıca son dönemlerde, özellikle Almanya’da kobayların bahçelerde geniş ve korunaklı alanlarda beslenmeleri gittikçe popülerleşmektedir. Kışın ve soğuk havalarda dışarıda tutulmaları sakıncalıdır çünkü çok çabuk üşütüp ölebilirler. Yazın, fazla güneşte bırakılmamalıdır.
Kobay kafeslerinin zeminleri, evcil hayvan mağazalarında satılan küçük evcil hayvanlar (tavşan, kemirgen ve sürüngenler) için üretilen talaşla doldurulur. Gazete kâğıdı çok çabuk ıslanıp, geç kuruduğu için hijyenik değildir; bakteri üremesine sebep olur. Bu sebeple hiçbir şekilde kullanılmaması gerekir. Ayrıca kafeste, kobayların diledikleri zaman içlerine girip uyuyabilecekleri ya da saklanabilecekleri ağaç kavukları ve yuvalar olması gerekir. Kemirgenler için özel üretilen suluklarda her daim temiz su bulunması gerekir. Ayrıca kafeste her zaman ot, saman ve hazır yem bulundurulmalıdır.
Kobaylar her gün en az bir saat serbest bırakılmalıdır. Serbest bırakıldıkları odalarda kablolara ve zehirli çiçeklere dikkat etmek gerekir.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ginepig veya kobay Cavia porcellus tiknaz bircok renkte ve sekilde tuyleri olan evcil kemiricidir Ozellikle Amerika ve Avrupa da oldukca populer bir evcil hayvandir GinepigBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataAlt sube VertebrataInfa sube GnathostomataSinif MammaliaUst takim HystricomorphaTakim Rodentia Kemiriciler Familya CaviidaeAlt familya Cins CaviaTur C porcellusIkili adlandirmaCavia porcellus Erxleben 1777 SinonimlerMus porcellus Cavia cobaya Cavia cutleri Cavia leucopyga Cavia longipilisKokenGuineapig Orta ve Guney Amerika evcil kurklunun atasi olan yabani kurklunun yurdudur Yabani kurkluler ve diger kobay turleri tum Guney ve Orta Amerika ya yayilmislardir Yabani kobay mara pampa tavsani kapibara su domuzu gibi turlerden olusan kemirgenler arasinda en genis aileyi olustururlar Yaklasik on bin yil oncesine tarihlenen ilk evcil kurklu kemikleri Peru da bulunmustur Tipki bugun oldugu gibi o donemde de Guney Amerika da kobaylar etleri icin besleniyordu Kobaylarin yetistirilmesinden kadinlar sorumluydu Gerektiginde kesip yemegini pisiren gene kadinlardi Ozellikle Inka doneminde evcil kobaylarin yetistirilmesi iyice yayildi Ispanyollarin Guney Amerika yi kesfetmeleriyle beraber evcil kobaylar Avrupa ya tasinmaya baslandi Zamanla Avrupa da ve tum dunyada evlerde beslenen populer bir hayvan haline geldi Yasam alaniEvcil Gine domuzu atasi olan yabani Gine domuzu Guney Amerika da ozellikle And Daglari eteklerinde yasamaktadir Burada bir erkek disiler ve yavrulardan olusan klanlar halinde yasarlar Yavru erkekler buyuduklerinde klandan ayrilarak diger klanlara katilir ve kendi haremlerini kurarlar Kobaylar dogada butun gun gizlenerek yiyecek ararlar Otlar tohumlar kokler cicekler temel besin kaynaklaridir Tehlike anlarinda hicbir zaman cok uzaklasmadiklari inlerine kacarlar SosyallikGine domuzu dogada bir erkek ve disilerden olusan genis aileler halinde yasarlar Erkek yavrular ergen olunca ya klanin basinda yer alan dominant erkekle kavga ederek klanda kalir ya da klandan ayrilarak kendi haremini olustururlar Aile fertleri arasinda guclu baglar vardir Hep beraber dolasirlar hep beraber yemek yerler Birbirleriyle insanlarin da duyabilecegi sesler cikararak surekli olarak iletisim halindedirler Eger aile fertlerinden biri diger grup uyelerini goremez ya da kaybederse oldukca yuksek ses cikararak yardim cagrisinda bulunur Ozelikle yavrular annelerini kaybettiklerinde bu sesi cokca cikarir Kobaylar sosyal hayvandir Bu sebeple hicbir sekilde tek tutulmasi dogru degildir Hatta bazi ulkelerde kobaylari tek beslemek suc sayilir En az iki kobayi birlikte beslemek ideal olanidir BeslenmeRiems te bir Ginepig aniti Evcil kobaylar tamamiyla vejetaryen olup ot tohum meyve sebze kok ve dallarla beslenirler Bircok evcil hayvan magazasinda satilan hazir kobay yemleri tohumlardan preslenmis ot ve baharatlardan pellet olusur Ayrica fistik ya da cekirdek gibi kuruyemisler de bu yemler icinde yer alir Kobaylar tipki insanlar gibi C vitaminini kendi vucutlarinda uretemezler Bu sebeple kobaylara verilmesi gereken hazir yemlerde kesinlikle C vitamini takviyesi bulunmasi gerekir Ayrica zaman zaman domates ya da maydanoz gibi C vitamini acisindan zengin meyve ve sebzelerle beslenmeleri gerekir Kobaylar gunluk lif ihtiyaclarini otlardan karsilarlar Bu sebeple evde beslenen kobaylara her gun ot ve saman vermek gerekir Ayrica kafeslerinde her zaman temiz taze su bulundurmak gerekir BakimKobaylar genis alanlara ihtiyac duyar Bu sebeple kafeslerinin mumkun oldugunca buyuk olmasi gerekir Magazalarda satilan cogu kafes yeterli buyuklukte degildir Ayrica son donemlerde ozellikle Almanya da kobaylarin bahcelerde genis ve korunakli alanlarda beslenmeleri gittikce populerlesmektedir Kisin ve soguk havalarda disarida tutulmalari sakincalidir cunku cok cabuk usutup olebilirler Yazin fazla guneste birakilmamalidir Kobay kafeslerinin zeminleri evcil hayvan magazalarinda satilan kucuk evcil hayvanlar tavsan kemirgen ve surungenler icin uretilen talasla doldurulur Gazete kagidi cok cabuk islanip gec kurudugu icin hijyenik degildir bakteri uremesine sebep olur Bu sebeple hicbir sekilde kullanilmamasi gerekir Ayrica kafeste kobaylarin diledikleri zaman iclerine girip uyuyabilecekleri ya da saklanabilecekleri agac kavuklari ve yuvalar olmasi gerekir Kemirgenler icin ozel uretilen suluklarda her daim temiz su bulunmasi gerekir Ayrica kafeste her zaman ot saman ve hazir yem bulundurulmalidir Kobaylar her gun en az bir saat serbest birakilmalidir Serbest birakildiklari odalarda kablolara ve zehirli ciceklere dikkat etmek gerekir