Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cezayir Adası'nın Fethi, Osmanlıların elindeki Cezayir kentinin açıklarında bulunan ve 1510 yılından beri İspanyol İmparatorluğu'nun işgalindeki 'nın (Peñón de Argel) 1529 yılında Barbaros Hayrettin Paşa komutasındaki Osmanlı birliklerince kuşatılıp ele geçirilmesiyle sonuçlanan askerî harekât.
| Cezayir Adası'nın Fethi (1529) | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1515-1577 Osmanlı-İspanya Savaşı | |||||||||
 Cezayir Adasının anakarayla birleştirildikten sonraki görüntüsü | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
 İspanyol İmparatorluğu |  Osmanlı İmparatorluğu | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| (ölü) | Barbaros Hayrettin Paşa | ||||||||
| Güçler | |||||||||
| * Cezayir Paşalığı filosu | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| 400 esir * (takviye güce ait) 10 gemi ve 355 asker esir, 150 asker ölü | Hafif | ||||||||
Kuşatma öncesi
1492 yılında Granada Savaşı sonucunda İber Yarımadası'ndaki son Müslüman topraklarını da ele geçiren İspanyollar Reconquista adı verilen bu süreçten sonra taarruzlarını İspanya kıyılarına yakın Kuzey Afrika kıyılarına yönelttiler. 1505'te Mers El Kebir'in işgaliyle bu kıyılara tutunan İspanyol İmparatorluğu, Pedro Navarro komutasındaki (1501'de Kefalonya'da Osmanlılara karşı da savaşmıştı) bir donanmayla Bicâye ve Trablus'u ele geçirdi ve Cezayir hakimini yenerek vergiye bağladığı gibi imzalanan antlaşma uyarınca kentin açıklarındaki adacığı da işgal etti.
Adacığa bir kale inşa eden İspanyollar bu sayede Cezayir kentini de denetim altında tutma olanağına eriştiler. Zira, kentte kaleye yönelik en ufak bir hareketlenme olduğunda toplarla ateş altına alınıp etkisiz hale getirilebiliyordu.
1516 yılında İspanya Kralı II. Fernando'nun ölmesiyle 1510 yılındaki antlaşmanın geçersiz hale geldiğini savunan Cezayirliler bir yıl önce Barbaros Hayrettin Paşa'yı (Hızır Reis) yardıma çağırdılar. Kenti ele geçiren Barbaros Hayrettin Paşa, 1516 ve 1518'de Cezayir'i kurtarmaya gelen iki İspanyol donanmasını hezimete uğratıp, 1519'da resmen Osmanlı Devleti'ne bağlandıysa da, bir süre sonra kentteki muhalefetin artması nedeniyle 1521'de Cicel'e çekildi. 1525 yılında ordusuyla Cezayir'i bir kez daha zapteden Barbaros Hayrettin Paşa, (3 yıl hazırlık yaptıktan sonra) daha güçlü bir orduya sahip bir şekilde ve halkın da tam desteğini arkasına almış olarak 19 yıldır kentin açıklarındaki adadaki kaleyi işgal eden İspanyol garnizonunun üzerine yürüdü.
Kuşatma
Barbaros Hayrettin Paşa filosunun da demirli olduğu limana bu kadar yakın mesafede düşman kuvvetlerinin konuşlanmış olmasını güvenlik sorunu teşkil ettiğini görerek 1529 yılında nihayet kaleyi kuşatmaya karar verdi. Kaledeki İspanyol garnizonunun komutanı 'a bir ültimatom göndererek kaleyi terk etmelerini talep etti. Müstahkem konumuna ve garnizonun kuvvetine güvenen komutan de Vargas ültimatomu reddetti.
Bunun üzerine kış boyunca dökülmüş geniş çaplı toplarla 6 Mayıs'ta kaleye yönelik ilk salvo atışı başladı. Günlerce süren karşılıklı bombardımana Barbaros Hayrettin Paşa'nın kalenin arkasını çevirmiş olan kadırgalar da katıldı ve kale çift ateş arasında kaldı. 16 Mayıs günü itibarıyla kalenin siperleri yıkıldı ve surları da bir hayli zarar gördü. Bunun üzerine Barbaros Hayrettin Paşa komutasındaki Türk askerleri (leventler) kale duvarlarına merdivenleri dayayarak hücuma geçtiler. 800 askeri ölen İspanyol komutan 29 Mayıs günü kale komutanı kalan 400 askeriyle birlikte teslim oldu. Komutan de Vargas'la birlikte kaleden kenti top ateşine tutup camilerine yıkan İspanyol topçubaşı idam edildiler.
Kuşatma sonrası
Barbaros Hayrettin Paşa kaleyi fethettikten sonra dahiyane bir planla Cezayir'de bulunan esirlerden faydalanarak kaleyi tamamen yıktırdı ve çıkan taşlarla adayı sahilden ayıran denizi doldurtarak gemilerin sığınabileceği kullanışlı bir liman inşa ettirdi (liman halen bu şekliyle kullanılmaktadır).
Birkaç gün sonra ise Osmanlılar İspanyollara karşı ikinci bir zafer daha kazandılar. Kaleye silah ve mühimmat getiren, ancak kalenin yıkılması ve adanın anakarayla birleşmesi nedeniyle yanlış yere geldiklerini zanneden ve fetihten habersiz 10 gemilik İspanyol savaş filosu içindeki cephanelikle birlikte ele geçirildi. İspanyol askerlerin yaklaşık 150'si kılıçtan geçirilirken teslim olan 355'i de esir edildi.
Aynı yıl Osmanlılar İspanyollara karşı üçüncü zaferlerini denizde kazandılar. Barbaros Hayrettin Paşa'nın aynı yıl Aydın Reis komutasında 10 gemiyle sefere gönderdiği Türk filosu önce Cebelitarık Boğazı'nda beş gemi zaptetti. Ardından ise İspanya'nın güneyindeki bazı kentleri topa tutarak bol miktarda esir ve ganimet ele geçirdi. Ayrıca, kıyılardan topladıkları birçok Endülüslü'yü Cezayir'e nakletmek üzere gemilere bindirdiler. Bu filoyu mağlup etmek üzere İspanya Kralı (aynı zamanda Kutsal Roma İmparatoru) V. Karl tarafından gönderilen komutasındaki İspanyol filosu da 28 Ekim 1529'da Formentera Deniz Muharebesi'nde büyük bir yenilgiye uğradı.
Ayrıca bakınız
- Formentera Deniz Muharebesi (1529)
Kaynakça
Dış bağlantılar
- "Ottoman Algeria in Western Diplomatic History with Particular Emphasis on Relations with the United States of America, 1776-1816", Fatima Maameri, Université Mentouri, Constantine (2008), s. 38-42
- İslam Ansiklopedisi, "Barbaros Hayreddin Paşa" maddesi 27 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- "Barbaros Hayreddin Paşa ve Mağrib'in Osmanlılaşması", Dr. Miguel Angel de Bunes Ibarra, (Çeviri: Dr. Mehmet Necati Kutlu), s. 269-274
- "Beylerbeyilerden Dayılara Cezayir-i Garp Vilayeti/Eyaletinin Yönetimi ve Yöneticileri", Orhan Kılıç, Cappadocia Journal of History and Social Sciences, Vol. 9-Ekim-2017, s. 419-421
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cezayir Adasi nin Fethi Osmanlilarin elindeki Cezayir kentinin aciklarinda bulunan ve 1510 yilindan beri Ispanyol Imparatorlugu nun isgalindeki nin Penon de Argel 1529 yilinda Barbaros Hayrettin Pasa komutasindaki Osmanli birliklerince kusatilip ele gecirilmesiyle sonuclanan askeri harekat Cezayir Adasi nin Fethi 1529 1515 1577 Osmanli Ispanya SavasiCezayir Adasinin anakarayla birlestirildikten sonraki goruntusuTarih6 29 Mayis 1529BolgeCezayirSonucKesin Osmanli zaferiCografi DegisikliklerCezayir kentinin aciklarindaki ada Osmanli egemenligine gectiTaraflarIspanyol ImparatorluguOsmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderler olu Barbaros Hayrettin PasaGucler1 200 asker sonradan takviye olarak gelen 10 gemi5 000 asker Cezayir Pasaligi filosuKayiplar800 olu 400 esir takviye guce ait 10 gemi ve 355 asker esir 150 asker oluHafifKusatma oncesiAdaciklar anakarayla birlestirilmeden onceki cografi gorunum 1492 yilinda Granada Savasi sonucunda Iber Yarimadasi ndaki son Musluman topraklarini da ele geciren Ispanyollar Reconquista adi verilen bu surecten sonra taarruzlarini Ispanya kiyilarina yakin Kuzey Afrika kiyilarina yonelttiler 1505 te Mers El Kebir in isgaliyle bu kiyilara tutunan Ispanyol Imparatorlugu Pedro Navarro komutasindaki 1501 de Kefalonya da Osmanlilara karsi da savasmisti bir donanmayla Bicaye ve Trablus u ele gecirdi ve Cezayir hakimini yenerek vergiye bagladigi gibi imzalanan antlasma uyarinca kentin aciklarindaki adacigi da isgal etti Adaciga bir kale insa eden Ispanyollar bu sayede Cezayir kentini de denetim altinda tutma olanagina eristiler Zira kentte kaleye yonelik en ufak bir hareketlenme oldugunda toplarla ates altina alinip etkisiz hale getirilebiliyordu 1516 yilinda Ispanya Krali II Fernando nun olmesiyle 1510 yilindaki antlasmanin gecersiz hale geldigini savunan Cezayirliler bir yil once Barbaros Hayrettin Pasa yi Hizir Reis yardima cagirdilar Kenti ele geciren Barbaros Hayrettin Pasa 1516 ve 1518 de Cezayir i kurtarmaya gelen iki Ispanyol donanmasini hezimete ugratip 1519 da resmen Osmanli Devleti ne baglandiysa da bir sure sonra kentteki muhalefetin artmasi nedeniyle 1521 de Cicel e cekildi 1525 yilinda ordusuyla Cezayir i bir kez daha zapteden Barbaros Hayrettin Pasa 3 yil hazirlik yaptiktan sonra daha guclu bir orduya sahip bir sekilde ve halkin da tam destegini arkasina almis olarak 19 yildir kentin aciklarindaki adadaki kaleyi isgal eden Ispanyol garnizonunun uzerine yurudu KusatmaBarbaros Hayrettin Pasa filosunun da demirli oldugu limana bu kadar yakin mesafede dusman kuvvetlerinin konuslanmis olmasini guvenlik sorunu teskil ettigini gorerek 1529 yilinda nihayet kaleyi kusatmaya karar verdi Kaledeki Ispanyol garnizonunun komutani a bir ultimatom gondererek kaleyi terk etmelerini talep etti Mustahkem konumuna ve garnizonun kuvvetine guvenen komutan de Vargas ultimatomu reddetti Bunun uzerine kis boyunca dokulmus genis capli toplarla 6 Mayis ta kaleye yonelik ilk salvo atisi basladi Gunlerce suren karsilikli bombardimana Barbaros Hayrettin Pasa nin kalenin arkasini cevirmis olan kadirgalar da katildi ve kale cift ates arasinda kaldi 16 Mayis gunu itibariyla kalenin siperleri yikildi ve surlari da bir hayli zarar gordu Bunun uzerine Barbaros Hayrettin Pasa komutasindaki Turk askerleri leventler kale duvarlarina merdivenleri dayayarak hucuma gectiler 800 askeri olen Ispanyol komutan 29 Mayis gunu kale komutani kalan 400 askeriyle birlikte teslim oldu Komutan de Vargas la birlikte kaleden kenti top atesine tutup camilerine yikan Ispanyol topcubasi idam edildiler Kusatma sonrasiAnakarayla birlestirilmeden once Cezayir Adasi Kalesi Barbaros Hayrettin Pasa kaleyi fethettikten sonra dahiyane bir planla Cezayir de bulunan esirlerden faydalanarak kaleyi tamamen yiktirdi ve cikan taslarla adayi sahilden ayiran denizi doldurtarak gemilerin siginabilecegi kullanisli bir liman insa ettirdi liman halen bu sekliyle kullanilmaktadir Birkac gun sonra ise Osmanlilar Ispanyollara karsi ikinci bir zafer daha kazandilar Kaleye silah ve muhimmat getiren ancak kalenin yikilmasi ve adanin anakarayla birlesmesi nedeniyle yanlis yere geldiklerini zanneden ve fetihten habersiz 10 gemilik Ispanyol savas filosu icindeki cephanelikle birlikte ele gecirildi Ispanyol askerlerin yaklasik 150 si kilictan gecirilirken teslim olan 355 i de esir edildi Ayni yil Osmanlilar Ispanyollara karsi ucuncu zaferlerini denizde kazandilar Barbaros Hayrettin Pasa nin ayni yil Aydin Reis komutasinda 10 gemiyle sefere gonderdigi Turk filosu once Cebelitarik Bogazi nda bes gemi zaptetti Ardindan ise Ispanya nin guneyindeki bazi kentleri topa tutarak bol miktarda esir ve ganimet ele gecirdi Ayrica kiyilardan topladiklari bircok Enduluslu yu Cezayir e nakletmek uzere gemilere bindirdiler Bu filoyu maglup etmek uzere Ispanya Krali ayni zamanda Kutsal Roma Imparatoru V Karl tarafindan gonderilen komutasindaki Ispanyol filosu da 28 Ekim 1529 da Formentera Deniz Muharebesi nde buyuk bir yenilgiye ugradi Ayrica bakinizFormentera Deniz Muharebesi 1529 Kaynakca a b Barbaros Hayrettin Pasa nin Hatiralari 2 cilt Tercuman YayinlariDis baglantilar Ottoman Algeria in Western Diplomatic History with Particular Emphasis on Relations with the United States of America 1776 1816 Fatima Maameri Universite Mentouri Constantine 2008 s 38 42 Islam Ansiklopedisi Barbaros Hayreddin Pasa maddesi 27 Agustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Barbaros Hayreddin Pasa ve Magrib in Osmanlilasmasi Dr Miguel Angel de Bunes Ibarra Ceviri Dr Mehmet Necati Kutlu s 269 274 Beylerbeyilerden Dayilara Cezayir i Garp Vilayeti Eyaletinin Yonetimi ve Yoneticileri Orhan Kilic Cappadocia Journal of History and Social Sciences Vol 9 Ekim 2017 s 419 421