Chang'e 6

Chang'e 6 (Çince: 嫦娥六号; pinyin: Cháng'é liùhào), Çin Ulusal Uzay İdaresi tarafından gerçekleştirilen robotik bir Ay keşif göreviydi. Çin Ay Keşif Programı'ndaki öncüllerine benzer şekilde bu uzay aracı da adını Çin ay tanrıçası Chang'e'den almıştır.

Chang'e 6

Chang'e 6'nın ikizi Chang'e 5'in sanatsal bir tasviri
Görev türü	Örnek getirme görevi
Uygulayıcı	CNSA
COSPAR kimliği	2024-083A
SATCAT no.	59627
Görev süresi	52 gün, 20 saat, 39 dakika
Uzay aracı özellikleri
Üretici
Fırlatma ağırlığı	8.350 kg (18.410 lb)
Görev başlangıcı
Fırlatma tarihi	3 Mayıs 2024 (3 Mayıs 2024) 09:27:29 UTC
Roket
Fırlatma yeri
Görev sonu
İniş tarihi	25 Haziran 2024 06:07 UTC Dönüş kapsülü
İniş yeri	İç Moğolistan, Çin
Ay yörünge aracı
Yörüngeye yerleşme	8 Mayıs 2024 02:12 UTC
Yörüngeden ayrılma	20 Haziran 2024 ~15:00 UTC
Yörünge parametreleri
Periapsis yüksekliği	220 km (140 mi)
Eğiklik	137°
Ay iniş aracı
İniş tarihi	1 Haziran 2024 22:23:16 UTC
Kalkış tarihi	3 Haziran 2024 23:38:10 UTC
İniş yeri	güney denizi 41°38′19″S 153°59′07″W / 41.6385°G 153.9852°B / -41.6385; -153.9852
Ay keşif aracı
İniş tarihi	1 Haziran 2024 22:23:16 UTC
İniş yeri	güney denizi
Örnek Yükseltici ile Kenetlenme
Kenetlenme tarihi	6 Haziran 2024 06:48 UTC
Ayrılma tarihi	6 Haziran 2024
Çin Ay Keşif Programı ←   →   Chang'e sondaları ← Chang'e 5  →

Görev, 3 Mayıs 2024 tarihinde sondanın Çin'in Hainan adasından fırlatılmasıyla başladı. Görevin ve mobil bir kamera gezgini 1 Haziran 2024'te Ay'ın uzak yüzüne indi. Çin'in ikinci örnek getirme görevinin bir parçası olarak, iniş aracının robotik kepçesi ve matkabı Ay yüzeyinden örnekler aldı ve bu örnekleri 3 Haziran 2024'te Ay yörüngesine fırlatılmış olan yükseltici modülüne yerleştirdi. Yükseltici modülü, 6 Haziran 2024'te Ay yörüngesindeki yörünge modülüyle kenetlendi ve daha sonra örnekleri taşıyan konteyneri Dünya'ya nihai dönüşü için yörüngedeki atmosfere giriş modülüne aktardı. Görevin iniş aracı ve mini gezgini de Ay yüzeyinde bilimsel deneyler gerçekleştirdi. Görevin tamamı yaklaşık 53 gün sürdü ve 25 Haziran 2024 tarihinde sona erdi.

Genel Bakış

Çin Ay Keşif Programı, artan teknolojik ilerlemenin dört aşamasında yürütülecek şekilde tasarlanmıştır:

• İlk aşamanın hedefi Ay yörüngesine ulaşmaktı. Bu, 2007'de Chang'e 1 ve 2010'da Chang'e 2 tarafından tamamlandı.
• İkinci aşama, 2013'te Chang'e 3 ve 2019'da Chang'e 4 tarafından gerçekleştirilen ve başarılı olan Ay'a inmeyi ve gezinmeyi amaçladı.
• Üçüncü aşama, ay örneklerinin toplanıp Dünya'ya gönderilmesini içeriyor; ilk olarak 2020'de Chang'e 5 tarafından tamamlandı ve Chang'e 6 tarafından devam etmektedir.
• Dördüncü aşama, Ay'ın güney kutbu yakınında bir robotik araştırma istasyonunun geliştirilmesinden oluşuyor. Program, 2030'larda insanlı Ay inişlerini kolaylaştırmayı ve muhtemelen Ay'ın güney kutbu yakınında insanlı bir karakol inşa etmeyi amaçlıyor.

Chang'e 6 daha fazla malzeme toplamak için ayın uzak tarafının güney yarımküresine indi. Spesifik olarak, Chang'e 6 misyonunun iniş bölümü, kendisi de Ay'ın uzak tarafındaki daha büyük Güney Kutbu-Aitkin (SPA) çarpışma havzasında yer alan Apollo kraterinin güney kısmıydı.

Chang'e 6 iniş aracı 1 Haziran 2024'te 22:23 UTC'de indi Numune toplamanın tamamlanması ve numunenin sondanın robotik matkabı ve robot kolu tarafından yükselticiye yerleştirilmesinin ardından, yükseltici, 3 Haziran 2024'te 23:38 UTC'de sondanın iniş kısmının tepesinden başarıyla havalandı.

Görev tamamen başarılı olursa Çin, Ay'ın uzak tarafından örnekler getiren ilk ülke olacaktır.

Ayrıca bakınız

• Ay'a yapılacak görevlerin listesi
• Ay suyu

Kaynakça

1. ^ . Çin Ulusal Uzay İdaresi. 3 Mayıs 2024. 3 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2024. 
2. ^ ^{a b c} Jones, Andrew (10 Ocak 2024). "China's Chang'e-6 probe arrives at spaceport for first-ever lunar far side sample mission". SpaceNews. 3 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ocak 2024. 
3. ^ "Long March 5 – Chang'e 6". nextspaceflight.com. 29 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mayıs 2024. 
4. ^ "嫦娥六号探测器成功实施近月制动顺利进入环月轨道飞行" (Çince). 中国新闻网. 8 Mayıs 2024. 8 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2024. 
5. ^ ^{a b c} Jones, Andrew (1 Haziran 2024). "Chang'e-6 lands on far side of the moon to collect unique lunar samples". SpaceNews. 2 Haziran 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Haziran 2024. 
6. ^ ^{a b} Seger Yu [@SegerYu] (1 Haziran 2024). "落月时刻 2024-06-02 06:23:15.861" (X gönderisi) (Çince) – X vasıtasıyla. 
7. ^ ^{a b} Lee, Liz; Baptista, Eduardo (3 Haziran 2024). . Reuters.com. 4 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2024. 
8. ^ ^{a b} "大陸「嫦娥六號」明年5月發射 擬帶回月球背面岩石採樣" (Çince). 聯合報. 25 Nisan 2023. 25 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2023. 
9. ^ "First Look: Chang'e 6" (İngilizce). Lunar Reconnaissance Orbiter Camera. 14 Haziran 2024. 14 Haziran 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Haziran 2024. 
10. ^ "新华全媒+丨嫦娥六号完成月球轨道交会对接与在轨样品转移" (Çince). 新华网. 6 Haziran 2024. 6 Haziran 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Haziran 2024. 
11. ^ "嫦娥六号着陆器和上升器合影来了!". CNSA. 4 Haziran 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Haziran 2024. 
12. ^ Huaxia (3 Haziran 2024). . Xinhua.com. 4 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2024. 
13. ^ . Space.com. 3 Mayıs 2024. 3 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2024. 

Dış bağlantılar

• Wikimedia Commons'ta Chang'e 6 ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
• China's Deep Space Exploration Roadmap. (2018)