Cirth (ok. kirt), J. R. R. Tolkien tarafından eserlerinde kullanma amacıyla icad edilmiş ve geliştirilmiş sunî bir alfabedir. Cirth kelimesi Rünler anlamına gelir. Bu alfabenin her bir harfine certh denir.
Hobbit ve Yüzüklerin Efendisi eserlerinde cüceler tarafından kullanılan bir alfabe olarak geçen bu rünler, aslında 'nden uyarlanmıştır. Birçok Avrupa dilinden farklı olarak Ş,Ç ve peltek se sesleri için hususî karakterler yer almaktadır. Kelimeleri birbirinden ayırmak için boşluk yerine nokta kullanılmaktadır. Bundan başka da bir noktalama işareti yoktur. Çift ünsüzler tek bir ile ifade edilir. Muhtemelen bu alfabe, cücelerin diliyle bir bağlantı kurmak için kullanılmıştır. Bununla birlikte daha çok diğer dillerden ya da diğer dillere yapılan uyarlamalarda kullanıldığı görülür.
Hayalî Orta Dünya tarihinde Cirth'in kökenini teşkil eden Certhas Daeron, Doriath'lı Thingol'ün ozanı tarafından icat edilmiştir. Daha sonraları Anghertas Daeron diye bilinen alfabeye dönüşmüştür. Daha sonra Cirth'in yerini -Fëanor tarafından geliştirilmiş olan- almış olsa da Cüceler tarafından benimsenip kendi dilleri Khuzdul'u (başka adıyla Angerthas Moria ya da Angherthas Ereboru) yazmak için kullanılmıştır. Çünkü Cirth'in harfleri Tengwar'a göre daha düz çizgilerden oluştuğu için yazmak kolaydı. Balin'in Moria'daki türbesinde bu alfabe kullanılarak "Fundin'in oğlu Balin burada yatıyor" yazılmıştı. Bununla birlikte Cirth, eski veya daha yeni versiyonlarıyla hem hem de tarafından kullanılmıştır. Örneğin; Daleliler, Rohirrim ve Moria Orkları tarafından kullanılmıştır.
Alfabedeki harflerin çoğunda 'ta görülen şekiller vardır (Hobbit'te kullanılmıştır). Fakat bu karakterlerin çoğunun seslendirilişi, Cirth'teki benzerlerinden farklılık arz etmektedir. Dahası Cirth'teki sesletim çok daha sistematiktir. Bazı harfler Göktürk alfabesi ile aynıdır.
Orta Dünya ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cirth ok kirt J R R Tolkien tarafindan eserlerinde kullanma amaciyla icad edilmis ve gelistirilmis suni bir alfabedir Cirth kelimesi Runler anlamina gelir Bu alfabenin her bir harfine certh denir Bu tablo Angerthas Daeron ve Angerthas Moriada ortak olarak bulunan harfleri gostermektedir Ek E de yer almaktadir Bazi karakterler Elfce ve icin farkli sesleri karsilamaktadir ve bazilari sadece iki dilden birinde gorulmektedir Hobbit ve Yuzuklerin Efendisi eserlerinde cuceler tarafindan kullanilan bir alfabe olarak gecen bu runler aslinda nden uyarlanmistir Bircok Avrupa dilinden farkli olarak S C ve peltek se sesleri icin hususi karakterler yer almaktadir Kelimeleri birbirinden ayirmak icin bosluk yerine nokta kullanilmaktadir Bundan baska da bir noktalama isareti yoktur Cift unsuzler tek bir ile ifade edilir Muhtemelen bu alfabe cucelerin diliyle bir baglanti kurmak icin kullanilmistir Bununla birlikte daha cok diger dillerden ya da diger dillere yapilan uyarlamalarda kullanildigi gorulur Hayali Orta Dunya tarihinde Cirth in kokenini teskil eden Certhas Daeron Doriath li Thingol un ozani tarafindan icat edilmistir Daha sonralari Anghertas Daeron diye bilinen alfabeye donusmustur Daha sonra Cirth in yerini Feanor tarafindan gelistirilmis olan almis olsa da Cuceler tarafindan benimsenip kendi dilleri Khuzdul u baska adiyla Angerthas Moria ya da Angherthas Ereboru yazmak icin kullanilmistir Cunku Cirth in harfleri Tengwar a gore daha duz cizgilerden olustugu icin yazmak kolaydi Balin in Moria daki turbesinde bu alfabe kullanilarak Fundin in oglu Balin burada yatiyor yazilmisti Bununla birlikte Cirth eski veya daha yeni versiyonlariyla hem hem de tarafindan kullanilmistir Ornegin Daleliler Rohirrim ve Moria Orklari tarafindan kullanilmistir Alfabedeki harflerin cogunda ta gorulen sekiller vardir Hobbit te kullanilmistir Fakat bu karakterlerin cogunun seslendirilisi Cirth teki benzerlerinden farklilik arz etmektedir Dahasi Cirth teki sesletim cok daha sistematiktir Bazi harfler Gokturk alfabesi ile aynidir Orta Dunya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz