Czesław Miłosz (d. 30 Haziran 1911 - ö. 14 Ağustos 2004) Polonyalı şair ve deneme yazarı.
Czesław Miłosz | |
---|---|
Polonyalı şair ve deneme yazarı | |
Doğum | 30 Haziran 1911 , Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 14 Ağustos 2004 (93 yaşında) Kraków, Polonya |
Ödüller | Nobel Edebiyat Ödülü (1980) |
İmza | |
20. yüzyıl Polonya edebiyatının en önemli şairlerinden biri olan Milosz, özellikle totaliter rejimlere karşı duruşuyla hatırlanır. 1980 yılı Nobel Edebiyat Ödülü'nün sahibidir.
II. Dünya Savaşı'nı, ülkenin Naziler tarafından işgalini ardından gelen Sovyet egemenliğini Polonya'da yaşadı. 1951'de Batı'ya sığındı. En önemli eseri olan Tutsak Edilmiş Akıl(1953)'da, totalitarizmin Polonya toplumu, özellikle de entelektüel kesim üzerindeki etkilerini ele aldı.
Hayatı
1911 yılında günümüzde Litvanya sınırları içinde bulunan Šeteniai adlı köyde bir malikanede doğdu. Polonya'nın seçkin sınıf ailelerinden birine mensuptur. Çocukluğunun bir bölümü babasının inşaat mühendisi olarak çalıştığı Çarlık Rusyası'nda geçti. 1917 yılında Rżew kentinde Ekim Devrimi'ne yakından tanık oldu. Ailesi I. Dünya Savaşı'ndan sonra Polonya'ya döndü. Vilnius Üniversitesi'nde hukuk öğrenimi gördü. İlk şiirleri üniversite dergisinde yayımlandı.
Vilnius'ta 1931-1934 yılları arasında faaliyet gösteren Żagarylar adlı şair grubuna dahil oldu. Ülkedeki ekonomik kriz, faşizm, otoriter eğilimler nedeniyle grubun diğer şairleri gibi Miłosz da iyimserlik ve umutta uzak eserler verdi. İlk şiir kitabı "Donmuş Zaman Şiiri (Poemat O Czasie Zastygłym) 1933'te yayımladı. 1934 yılında hukuk öğrenimini tamamladı; ulusal kültür fonuyla burslu olarak Paris'e gitti. Ertesi yıl ülkesine döndü ve Polonya Radyosu'nda çalışmaya başladı ancak liberal görüşleri ve olayları değerlendiriş biçimi yüzünden bir yıl sonra radyodaki işinden uzaklaştırıldı. 1936'da yayımladığı "Üç Kış" (Trzy Zimy) adlı kitabı büyük ilgi gördü ve şair Polonya edebiyatında önemli bir yer edindi.
1939'da ülkesinin Nazi Almanyası ve Sovyet Rusya tarafından işgali üzerine Varşova'da direniş hareketinin içinde yer aldı. İşgal yıllarında Jan Syruc takma adıyla gizlice yazılar ve kitaplar yayımladı. "Şiirler" (Wierszy) adlı kitabı, Varşova'da basılan ilk yer altı şiir kitabı oldu. 1942 yılında yayımladığı "Özgür Şarkı" (Pieśń Niepodległa) ise o dönemki vatansever şiirler arasında en popüler olan ve "yeraltı Varşovası" için çok önemli olan şiirlerin bir derlemesi idi. Şair, direniş hareketinin içinde yer almasına rağmen Varşova ayaklanmasına katılmamış bu yüzden sertçe eleştirilmiştir. Ayaklanmanın başarısızlıkla sonuçlanmasından sonra Krakov'a yerleşti. Aylık "Twórczość" dergisinin redaktörlerinden biri oldu ve "Kurtuluş" adlı şiir kitabını yayımladı. Bu eser, Polonya Halk Cumhuriyetinin ilk yıllarındaki en büyük şiirsel olayı değerlendirilir.
1946-1949 yılları arasında Washington'da, 1950 yılında Paris'te kültür ateşesi olarak görevlendirildi. İnsanın tarihine karşı olan sorumluluklarından bahseden "Ahlaki Tez" adlı kitabını 1948'de yayımladı. 1951'de Dışişleri'ndeki görevini bırakıp Fransa'dan siyasal sığınma talep etti ve hayatını mülteci olarak sürdürdü.
"Tutsak Edilmiş Akıl" (1953) adlı deneme kitabında kaçışının nedenlerini ve totalarizmin entelektüel kesim üzerindeki etkilerini anlattı. 1960 yılına kadar yaşamını Paris'te çevirmen ve serbest yazar olarak sürdürdü. Sosyalist ve komünist sisteme yapılan bir saldırı olarak kabul edilen "Esir Akıl" (Zniewolony Umysł) başlıklı kitabı 1953'te yayımlandı. Bunu "Gün Işığı" (Światło Dzienne) başlıklı şiir kitabı ve "İktidarı Kazanmak" (Zdobycie Władzy) başlıklı romanı ile n "Issa Vadisi" (Dolina Issy) ve "Şiirsel Tez" (Traktat Poetycki) adlı kitapları izledi. Eserleri ülkesinde yasaklandı.
1960'ta Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de edebiyat dersleri vermek üzere ABD'ye gitti. Slav Dilleri ve Edebiyatları bölümünde profesör oldu. Ders verdiği dönemin bir ürünü olarak 1969'da "Polonya Edebiyat Tarihi" adlı kitabını yayımladı. Çağdaş Amerikan kültürünü inceledi ve bu konudaki denemelerini "San Francisco Körfezi'nde Gördüklerim" (1969) adlı kitapta topladı. 1970 yılında ABD vatandaşı oldu. O güne kadar Polonya'da "deneme yazarı" olarak tanınmış olan Miłosz, 1973'te şiirlerini "Seçilmiş Şiirler" (Selected Poems) başlığıyla İngilizce olarak yayımladı.
Pek çok uluslararası ödül kazanan sanatçı, 1980 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü. Uluslararası başarısı sayesinde otuz yıllık aradan sonra 1981 yılında ülkesine gitti; Varşova'daki Edebiyat Müzesi'nde özel bir karşılama töreni ile karşılandı.Lublin'de işçi önderi Lech Wałęsa'yla toplantıya katıldı. 1981-1982 döneminde Harvard Üniversitesi'nde dersler verdi.
1990 yılında Polonya'ya döndü. Son yıllarını yoğun bir çalışma ile geçirdi; satış rekoru kıran kitaplar yazdı. 14 Ağustos 2004'te Krakov'daki evinde öldü.
Eserleri
- The Captive Mind (1953)
- Wiersze (1940)
- The Issa Valley (1955)
- A Treatise on Poetry (1957)
- Dar (1998)
- Native Realm (1959)
- Road-side dog (1997)
- The Land of Ulro (1977)
- Na brzegu rzeki (1994)
Kaynakça
- ^ a b c "Czeslaw Milosz". www.poetryfoundation.org. Poetryfoundation.org sitesi. 28 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Eylül 2017.
- ^ a b c d Çetin, Aybike. . tez.yok.gov.tr. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi, 2008. 28 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2017.
- ^ a b c d Kılık, Aybike. (PDF). dergiler.ankara.edu.tr/. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, Sayı 53, Yıl 2013. 3 Haziran 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2017.
- ^ Yüce, Neşe Taluy. . dtcfdergisi.ankara.edu.tr. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, Sayı: 44, Yıl: 2004. 28 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2017.
- ^ Wroe, Nicholas. "A century's witness". www.theguardian.com. The Guardian, 10 Kasım 2001. 28 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Eylül 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Czeslaw Milosz d 30 Haziran 1911 o 14 Agustos 2004 Polonyali sair ve deneme yazari Czeslaw MiloszPolonyali sair ve deneme yazariDogum30 Haziran 1911 1911 06 30 Rus ImparatorluguOlum14 Agustos 2004 93 yasinda Krakow PolonyaOdullerNobel Edebiyat Odulu 1980 Imza 20 yuzyil Polonya edebiyatinin en onemli sairlerinden biri olan Milosz ozellikle totaliter rejimlere karsi durusuyla hatirlanir 1980 yili Nobel Edebiyat Odulu nun sahibidir II Dunya Savasi ni ulkenin Naziler tarafindan isgalini ardindan gelen Sovyet egemenligini Polonya da yasadi 1951 de Bati ya sigindi En onemli eseri olan Tutsak Edilmis Akil 1953 da totalitarizmin Polonya toplumu ozellikle de entelektuel kesim uzerindeki etkilerini ele aldi Hayati1911 yilinda gunumuzde Litvanya sinirlari icinde bulunan Seteniai adli koyde bir malikanede dogdu Polonya nin seckin sinif ailelerinden birine mensuptur Cocuklugunun bir bolumu babasinin insaat muhendisi olarak calistigi Carlik Rusyasi nda gecti 1917 yilinda Rzew kentinde Ekim Devrimi ne yakindan tanik oldu Ailesi I Dunya Savasi ndan sonra Polonya ya dondu Vilnius Universitesi nde hukuk ogrenimi gordu Ilk siirleri universite dergisinde yayimlandi Vilnius ta 1931 1934 yillari arasinda faaliyet gosteren Zagarylar adli sair grubuna dahil oldu Ulkedeki ekonomik kriz fasizm otoriter egilimler nedeniyle grubun diger sairleri gibi Milosz da iyimserlik ve umutta uzak eserler verdi Ilk siir kitabi Donmus Zaman Siiri Poemat O Czasie Zastyglym 1933 te yayimladi 1934 yilinda hukuk ogrenimini tamamladi ulusal kultur fonuyla burslu olarak Paris e gitti Ertesi yil ulkesine dondu ve Polonya Radyosu nda calismaya basladi ancak liberal gorusleri ve olaylari degerlendiris bicimi yuzunden bir yil sonra radyodaki isinden uzaklastirildi 1936 da yayimladigi Uc Kis Trzy Zimy adli kitabi buyuk ilgi gordu ve sair Polonya edebiyatinda onemli bir yer edindi 1939 da ulkesinin Nazi Almanyasi ve Sovyet Rusya tarafindan isgali uzerine Varsova da direnis hareketinin icinde yer aldi Isgal yillarinda Jan Syruc takma adiyla gizlice yazilar ve kitaplar yayimladi Siirler Wierszy adli kitabi Varsova da basilan ilk yer alti siir kitabi oldu 1942 yilinda yayimladigi Ozgur Sarki Piesn Niepodlegla ise o donemki vatansever siirler arasinda en populer olan ve yeralti Varsovasi icin cok onemli olan siirlerin bir derlemesi idi Sair direnis hareketinin icinde yer almasina ragmen Varsova ayaklanmasina katilmamis bu yuzden sertce elestirilmistir Ayaklanmanin basarisizlikla sonuclanmasindan sonra Krakov a yerlesti Aylik Tworczosc dergisinin redaktorlerinden biri oldu ve Kurtulus adli siir kitabini yayimladi Bu eser Polonya Halk Cumhuriyetinin ilk yillarindaki en buyuk siirsel olayi degerlendirilir 1946 1949 yillari arasinda Washington da 1950 yilinda Paris te kultur atesesi olarak gorevlendirildi Insanin tarihine karsi olan sorumluluklarindan bahseden Ahlaki Tez adli kitabini 1948 de yayimladi 1951 de Disisleri ndeki gorevini birakip Fransa dan siyasal siginma talep etti ve hayatini multeci olarak surdurdu Tutsak Edilmis Akil 1953 adli deneme kitabinda kacisinin nedenlerini ve totalarizmin entelektuel kesim uzerindeki etkilerini anlatti 1960 yilina kadar yasamini Paris te cevirmen ve serbest yazar olarak surdurdu Sosyalist ve komunist sisteme yapilan bir saldiri olarak kabul edilen Esir Akil Zniewolony Umysl baslikli kitabi 1953 te yayimlandi Bunu Gun Isigi Swiatlo Dzienne baslikli siir kitabi ve Iktidari Kazanmak Zdobycie Wladzy baslikli romani ile n Issa Vadisi Dolina Issy ve Siirsel Tez Traktat Poetycki adli kitaplari izledi Eserleri ulkesinde yasaklandi 1960 ta Kaliforniya Universitesi Berkeley de edebiyat dersleri vermek uzere ABD ye gitti Slav Dilleri ve Edebiyatlari bolumunde profesor oldu Ders verdigi donemin bir urunu olarak 1969 da Polonya Edebiyat Tarihi adli kitabini yayimladi Cagdas Amerikan kulturunu inceledi ve bu konudaki denemelerini San Francisco Korfezi nde Gorduklerim 1969 adli kitapta topladi 1970 yilinda ABD vatandasi oldu O gune kadar Polonya da deneme yazari olarak taninmis olan Milosz 1973 te siirlerini Secilmis Siirler Selected Poems basligiyla Ingilizce olarak yayimladi Pek cok uluslararasi odul kazanan sanatci 1980 yilinda Nobel Edebiyat Odulu ne layik goruldu Uluslararasi basarisi sayesinde otuz yillik aradan sonra 1981 yilinda ulkesine gitti Varsova daki Edebiyat Muzesi nde ozel bir karsilama toreni ile karsilandi Lublin de isci onderi Lech Walesa yla toplantiya katildi 1981 1982 doneminde Harvard Universitesi nde dersler verdi 1990 yilinda Polonya ya dondu Son yillarini yogun bir calisma ile gecirdi satis rekoru kiran kitaplar yazdi 14 Agustos 2004 te Krakov daki evinde oldu EserleriThe Captive Mind 1953 Wiersze 1940 The Issa Valley 1955 A Treatise on Poetry 1957 Dar 1998 Native Realm 1959 Road side dog 1997 The Land of Ulro 1977 Na brzegu rzeki 1994 Kaynakca a b c Czeslaw Milosz www poetryfoundation org Poetryfoundation org sitesi 28 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Eylul 2017 a b c d Cetin Aybike tez yok gov tr Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi 2008 28 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Eylul 2017 a b c d Kilik Aybike PDF dergiler ankara edu tr Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Dergisi Sayi 53 Yil 2013 3 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 27 Eylul 2017 Yuce Nese Taluy dtcfdergisi ankara edu tr Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Dergisi Sayi 44 Yil 2004 28 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Eylul 2017 Wroe Nicholas A century s witness www theguardian com The Guardian 10 Kasim 2001 28 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Eylul 2017