Cılka Han - Türk, Yakut ve Altay mitolojisinde Çocuk Tanrısı. Çocuk doğduğunda kaderini belirler. Doğumu yapan kadını da korur. Çocuğu olamayan kadınlar tarafından ondan çocuk dilenir.
Yakutların mitolojik inançlarında, iyiliksever ve "Ayıhı"lardan olan bir ruhtur. İnanışa göre, "Cılka Han", çocuk doğduğunda onun kaderini belirler. Mitolojik metinlerde, onun ve eşinin göklerde yaşadığı söylenir. Doğum ruhu çocuk vermediği zaman, Yakutlar çocuğu bu kez "Cılka Han"dan dilerler. Canını "Cılka Han"ın verdiği çocuğun geleceği iyi olur ve bu çocuk, herhangi bir hastalıktan veya kazadan dolayı ölmez. Hayvanların telef olduğu veya kuraklık zamanlarda, yine "Cılka Han"a yalvarılıp dua edilir.
Çınkıs Hanım
Çınkıs Hanım, Türk ve Altay mitolojisinde çocuk tanrıçasıdır. Cılka Han’ın karısıdır. Adı sürekli onunla birlikte anılır. Bebeklerin ve çocukların koruyuculuğunu yapar. Çınkı/Çıngı ateş, kıvılcım demektir. Bu durumda ateşin koruyucu özelliğiyle bağdaştırılabilir. Çocukların da oyuncağı olan Çıngırak ile ilginç bir kökensel ortaklık vardır. Ayrıca Cengiz ismi ile de ilgili görünmektedir. Bu durumda Deniz ve Okyanus anlamları taşır.
Üçmüstü
Üçmüstü Hanım, Türk ve Altay mitolojisinde çocuk tanrıçasıdır. Çocukları kötü ruhlardan korur. Ayrı bir tanrıça mı yoksa çocuk tanrıçasını tanımlayan bir sıfat mı olduğu konusu kesin değildir. Üç boynuzu vardır. Burada üç tane, yani kötücül varlıklara ait olan sayıda (tek rakamlı) boynuzu bulunması ilgi çekicidir. Bu durumdan onun kötücül bir varlık olması gerektiği akla gelir fakat tam aksine çocukları korumaktadır. Buna yönelik yapılabilecek bir açıklama şu olabilir: Çocukları kötü ruhlardan koruduğu için en az bu kötü varlıklar kadar güçlü olmalıdır. Sözcük anlamı, üçlenmiş demektir. Üç boynuz manası taşır.
Etimoloji
(Cıl/Yıl) kökünden türemiştir. Dostluk ve sevgi anlamı içeren bir köktür. Cılga yol demektir ve kader içeriği ile bağlantılı olmalıdır. Türkçe Cıl/Cil sözcüğü kabarmak anlamına gelir ve hamilelik ile bağlantılı olabilir.
Kaynakça
- ^ Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Celal Beydili, Yurt Yayınevi (Sayfa - 128)
- ^ Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Ayrıca bakınız
Türk mitolojisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cilka Han Turk Yakut ve Altay mitolojisinde Cocuk Tanrisi Cocuk dogdugunda kaderini belirler Dogumu yapan kadini da korur Cocugu olamayan kadinlar tarafindan ondan cocuk dilenir Yakutlarin mitolojik inanclarinda iyiliksever ve Ayihi lardan olan bir ruhtur Inanisa gore Cilka Han cocuk dogdugunda onun kaderini belirler Mitolojik metinlerde onun ve esinin goklerde yasadigi soylenir Dogum ruhu cocuk vermedigi zaman Yakutlar cocugu bu kez Cilka Han dan dilerler Canini Cilka Han in verdigi cocugun gelecegi iyi olur ve bu cocuk herhangi bir hastaliktan veya kazadan dolayi olmez Hayvanlarin telef oldugu veya kuraklik zamanlarda yine Cilka Han a yalvarilip dua edilir Cinkis HanimCinkis Hanim Turk ve Altay mitolojisinde cocuk tanricasidir Cilka Han in karisidir Adi surekli onunla birlikte anilir Bebeklerin ve cocuklarin koruyuculugunu yapar Cinki Cingi ates kivilcim demektir Bu durumda atesin koruyucu ozelligiyle bagdastirilabilir Cocuklarin da oyuncagi olan Cingirak ile ilginc bir kokensel ortaklik vardir Ayrica Cengiz ismi ile de ilgili gorunmektedir Bu durumda Deniz ve Okyanus anlamlari tasir UcmustuUcmustu Hanim Turk ve Altay mitolojisinde cocuk tanricasidir Cocuklari kotu ruhlardan korur Ayri bir tanrica mi yoksa cocuk tanricasini tanimlayan bir sifat mi oldugu konusu kesin degildir Uc boynuzu vardir Burada uc tane yani kotucul varliklara ait olan sayida tek rakamli boynuzu bulunmasi ilgi cekicidir Bu durumdan onun kotucul bir varlik olmasi gerektigi akla gelir fakat tam aksine cocuklari korumaktadir Buna yonelik yapilabilecek bir aciklama su olabilir Cocuklari kotu ruhlardan korudugu icin en az bu kotu varliklar kadar guclu olmalidir Sozcuk anlami uclenmis demektir Uc boynuz manasi tasir Etimoloji Cil Yil kokunden turemistir Dostluk ve sevgi anlami iceren bir koktur Cilga yol demektir ve kader icerigi ile baglantili olmalidir Turkce Cil Cil sozcugu kabarmak anlamina gelir ve hamilelik ile baglantili olabilir Kaynakca Turk Mitolojisi Ansiklopedik Sozluk Celal Beydili Yurt Yayinevi Sayfa 128 Turk Soylence Sozlugu Deniz Karakurt Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 27 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ayrica bakinizTurk halk astronomisiTurk mitolojisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz