Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dış gebelik veya ektopik gebelik, gebelik ürünü olan döllenmiş yumurtanın (fertilize ovum) rahim boşluğu dışında yerleşmesiyle oluşan bir gebelik komplikasyonudur. Çok nadir istisnalar haricinde embriyo canlılığını sürdüremez. Bununla birlikte anne için de ciddi bir risk oluşturur. Annede iç kanamalar gelişebilir ve bu durum hayatı tehdit edebilir. Gebeliğin ilk 3 ayındaki (ilk trimester) anne ölümlerinin en sık sebebidir.
| Dış gebelik | |
|---|---|
 | |
| Ektopik gebelik çizimi | |
| Uzmanlık | Ebelik, Jinekoloji  |
Ektopik gebelik en sık olarak Fallop tüplerinde (tuba uterina) görülür ve tubal gebelik adını alır. Bununla birlikte yumurtalıkta, servikste, abdomende de görülebilir. Hatta rahimi alınmış kadınlarda bile gösterilmiştir.
Nedenleri
Tam olarak neden çoğu zaman saptanamayabilir. Fakat Türkiye'de bu hastalığın en sık sebebi kronik jinekolojik enfeksiyonlardır (özellikle kronik vajinal iltihapların önemsenmemesi). Diğer saptanacak nedenler arasında; kadın üreme sisteminde var olan bir anormallik ya da apandisit, safra kesi iltihabı gibi karın içinde enflamasyon - yapışıklık yaratan sıkıntılardan da kaynaklanabildiği görülmektedir. Hiçbir sıkıntısı olmayan kişilerde nadiren görülebilmektedir; detaylı anamnez veya fizik muayene yapıldığında mutlaka zeminde bir (özellikle jinekolojik enfeksiyöz) patoloji sekeli vardır.
Risk faktörleri
- Tubal ameliyatlar (bağlı tubaların tekrardan açılmaları, her türlü cerrahi girişim)
- Tubal ligasyon (tüplerin bağlanması)
- Geçirilmiş dış gebelik öyküsünün varlığı
- Tubal patolojiler (hidrosalpenks, piyosalpenks, sineşi - yapışıklık oluşması)
- Yardımcı üreme teknikleri (IVF gebeliklerde, Ovulasyon indüksiyonu)
- Geçirilmiş genital enfeksiyonlar ve bunların artan sayısı (pelvik enflamatuar hastalık - rahim iltihabı, kronik vajinal akıntı, endometrit, kronik servisit)[]
- Jinekolojik enfeksiyona yatkınlık oluşturan her durum indirekt olarak risk faktörü olmaktadır
- Endometriozis (tubalarda yapışıklık yapıyor)
- Kromozomal anomaliler
- Rahim içi araç (spiral) kullanıyor olmak
- Gecikmiş ovulasyon
- Progesteron ağırlıklı ertesi gün haplarının kullanımı (reçetesiz kullanımı çok yaygındır)
- Semen içerisindeki anormal prostoglandin düzeyleri
- Uterus anomalileri gibi risk faktörleri tanımlanmıştır.
Belirtileri
- Vajinal kanama
- Vajinal akıntı (pürülan ve kanlı olabilir)
- Karın Ağrısı: Tek veya çift taraflı, alt karın bölgesinde ve kolik tarzında olabilir.
- Bel ağrısı
- Adet gecikmesi
- Omuz başı sancısı
- Gebelik testinin çoğu zaman pozitif çıkması
- Bayılma
- Mide bulantısı ve baygınlık hissinin oluşması.
Tanı yöntemleri
- Şüphelenmek
- Beta hCG hormonu ölçümü
- Serum progesteron seviyesi ölçümü
- Ultrason
- Kürtaj
- Laparoskopi
- Açık Laparotomi
Ektopik gebelik bir anda tanısı konulamayan jinekolojik hastalıklardandır. Tıbbi acil hal yaratan bu durumun tanısının hızlı bir şekilde konulabilmesi için Hekime uyum en önemli faktördür. Tekrar tekrar muayene ve testler gerekebilmektedir.
Tedavi
Hastaneye ulaşıldığı vakit kan testleri yapılacak ve ultrason görüntüsü alınacaktır. Ultrasonda rahim içi boş ancak gebelik testi pozitif görünüyor ise büyük ihtimalle dış gebelik söz konusu olabilecektir. Eğer kadın aşırı rahatsızlık hissi yaşamıyorsa ve hayati bir belirti gözlemlenmemişse birkaç gün boyunca hormon testleri yapılarak gözlem altında dış gebelik olup olmadığı anlaşılacaktır. Eğer dış gebelik durumu kesin görülüyorsa laparoskopi yapılacaktır. Dış gebelik tespit edilen kişilerin çoğunlukla hemoglobin değerleri kanamaya bağlı düşük çıkabilecek ve kan transfüzyonu gerekebilecektir.
Medikal
Metotreksat Kullanılır. Genellikle tek doz yeterlidir.
Cerrahi
- Salpingosentez
- lineer salpingostomi
- Salpenjektomi
- Salpingo-ooforektomi
- Laparatomi
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Page EW, Villee CA, Villee DB (1976). Human Reproduction, 2nd Edition. W. B. Saunders, Philadelphia, 1976. s. 211. ISBN .
- ^ WHO: Maternal and perinatal health 20 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Erişim:27.02.2012.
- ^ Dış Gebelik 20 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . tupbebekklinigi.com. Erişim: 26 Nisan 2013
- ^ Russell, Jeffrey B. (Mart 1987). "The Etiology of Ectopic Pregnancy". Clinical Obstetrics and Gynecology (İngilizce). 30 (1): 181-190. doi:10.1097/00003081-198703000-00025. ISSN 0009-9201. 15 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2022.
- ^ Dış Gebelik Belirtileri 27 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Erişim: 07.09.2015
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Dış gebelik ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- The Ectopic Pregnancy Trust17 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Information and support for those who have suffered the condition by a medically overseen and moderated UK based charity, recognised by the National Health Service (UK) Department of Health (UK) and
- Brown discharge first trimester17 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Information and support for pregnant women
| Sınıflandırma | D |
|---|---|
| Dış kaynaklar |
|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dis gebelik veya ektopik gebelik gebelik urunu olan dollenmis yumurtanin fertilize ovum rahim boslugu disinda yerlesmesiyle olusan bir gebelik komplikasyonudur Cok nadir istisnalar haricinde embriyo canliligini surduremez Bununla birlikte anne icin de ciddi bir risk olusturur Annede ic kanamalar gelisebilir ve bu durum hayati tehdit edebilir Gebeligin ilk 3 ayindaki ilk trimester anne olumlerinin en sik sebebidir Dis gebelikEktopik gebelik cizimiUzmanlikEbelik Jinekoloji Ektopik gebelik en sik olarak Fallop tuplerinde tuba uterina gorulur ve tubal gebelik adini alir Bununla birlikte yumurtalikta servikste abdomende de gorulebilir Hatta rahimi alinmis kadinlarda bile gosterilmistir NedenleriTam olarak neden cogu zaman saptanamayabilir Fakat Turkiye de bu hastaligin en sik sebebi kronik jinekolojik enfeksiyonlardir ozellikle kronik vajinal iltihaplarin onemsenmemesi Diger saptanacak nedenler arasinda kadin ureme sisteminde var olan bir anormallik ya da apandisit safra kesi iltihabi gibi karin icinde enflamasyon yapisiklik yaratan sikintilardan da kaynaklanabildigi gorulmektedir Hicbir sikintisi olmayan kisilerde nadiren gorulebilmektedir detayli anamnez veya fizik muayene yapildiginda mutlaka zeminde bir ozellikle jinekolojik enfeksiyoz patoloji sekeli vardir Risk faktorleriTubal ameliyatlar bagli tubalarin tekrardan acilmalari her turlu cerrahi girisim Tubal ligasyon tuplerin baglanmasi Gecirilmis dis gebelik oykusunun varligi Tubal patolojiler hidrosalpenks piyosalpenks sinesi yapisiklik olusmasi Yardimci ureme teknikleri IVF gebeliklerde Ovulasyon induksiyonu Gecirilmis genital enfeksiyonlar ve bunlarin artan sayisi pelvik enflamatuar hastalik rahim iltihabi kronik vajinal akinti endometrit kronik servisit kaynak belirtilmeli Jinekolojik enfeksiyona yatkinlik olusturan her durum indirekt olarak risk faktoru olmaktadir Endometriozis tubalarda yapisiklik yapiyor Kromozomal anomaliler Rahim ici arac spiral kullaniyor olmak Gecikmis ovulasyon Progesteron agirlikli ertesi gun haplarinin kullanimi recetesiz kullanimi cok yaygindir Semen icerisindeki anormal prostoglandin duzeyleri Uterus anomalileri gibi risk faktorleri tanimlanmistir BelirtileriVajinal kanama Vajinal akinti purulan ve kanli olabilir Karin Agrisi Tek veya cift tarafli alt karin bolgesinde ve kolik tarzinda olabilir Bel agrisi Adet gecikmesi Omuz basi sancisi Gebelik testinin cogu zaman pozitif cikmasi Bayilma Mide bulantisi ve bayginlik hissinin olusmasi Tani yontemleriSuphelenmek Beta hCG hormonu olcumu Serum progesteron seviyesi olcumu Ultrason Kurtaj Laparoskopi Acik Laparotomi Ektopik gebelik bir anda tanisi konulamayan jinekolojik hastaliklardandir Tibbi acil hal yaratan bu durumun tanisinin hizli bir sekilde konulabilmesi icin Hekime uyum en onemli faktordur Tekrar tekrar muayene ve testler gerekebilmektedir TedaviHastaneye ulasildigi vakit kan testleri yapilacak ve ultrason goruntusu alinacaktir Ultrasonda rahim ici bos ancak gebelik testi pozitif gorunuyor ise buyuk ihtimalle dis gebelik soz konusu olabilecektir Eger kadin asiri rahatsizlik hissi yasamiyorsa ve hayati bir belirti gozlemlenmemisse birkac gun boyunca hormon testleri yapilarak gozlem altinda dis gebelik olup olmadigi anlasilacaktir Eger dis gebelik durumu kesin goruluyorsa laparoskopi yapilacaktir Dis gebelik tespit edilen kisilerin cogunlukla hemoglobin degerleri kanamaya bagli dusuk cikabilecek ve kan transfuzyonu gerekebilecektir Dosya Tubal pregnancy gross pathology 01ee049 lores jpg Tubal gebelik ameliyat ile cikarilmis Medikal Metotreksat Kullanilir Genellikle tek doz yeterlidir Cerrahi Salpingosentez lineer salpingostomi Salpenjektomi Salpingo ooforektomi LaparatomiAyrica bakinizGebelik Abdominal gebelikKaynakca Page EW Villee CA Villee DB 1976 Human Reproduction 2nd Edition W B Saunders Philadelphia 1976 s 211 ISBN 0 7216 7042 3 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link WHO Maternal and perinatal health 20 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 27 02 2012 Dis Gebelik 20 Agustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde tupbebekklinigi com Erisim 26 Nisan 2013 Russell Jeffrey B Mart 1987 The Etiology of Ectopic Pregnancy Clinical Obstetrics and Gynecology Ingilizce 30 1 181 190 doi 10 1097 00003081 198703000 00025 ISSN 0009 9201 15 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2022 Dis Gebelik Belirtileri 27 Subat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 07 09 2015Dis baglantilarWikimedia Commons ta Dis gebelik ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir The Ectopic Pregnancy Trust17 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Information and support for those who have suffered the condition by a medically overseen and moderated UK based charity recognised by the National Health Service UK Department of Health UK and Brown discharge first trimester17 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Information and support for pregnant womenSiniflandirmaDICD 10 O 1 ICD 9 CM 633ICD O MXXXX YMeSH D011271DiseasesDB 4089Dis kaynaklarMedlinePlus 000895Patient UK Dis gebelik