Dasamobi Kilisesi (Gürcüce: დასამობის ეკლესია), tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı ve eski adı Dasamobi olan Dereiçi köyünde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kiliseydi. Bu yapı günümüze ulaşmamıştır.
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Dereiçi, Şavşat |
Koordinatlar | 41°19′34″K 42°14′08″D / 41.32611°K 42.23556°D |
Durum | Ortadan kalkmış |
Mimari | |
Mimari tür | Kilise |
Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
Tamamlanma | Orta Çağ |
Özellikler | |
Malzemeler | Taş |
Tarihçe
Dasamobi Kilisesi ile Dasamobi köyünün bulunduğu Şavşeti, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biriydi. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ikinci yarısının hemen başında Gürcülerden ele geçirmiştir. Osmanlı idaresinin kurduğu Şavşat sancağının 1554 yılındaki yöneticisi de iosebiti adında bir Gürcü beyi (tavadi) idi. Osmanlı döneminde köy halkının Müslüman olması sonucunda kilise cemaatini ve işlevini yitirmiş, zaman içinde harabeye dönmüştür. Nitekim 1886 tarihli Rus nüfus tespitinde Çihori köyünün bir mahallesi olan Dasamobi'de 3 hane Müslüman Gürcü yaşıyordu. 1904 yılında, Nikolay Marr'ın araştırma gezisi sırasında kilise büyük ölçüde yıkılmış, yıkıntılar kilisenin içine ve etrafına yığılmıştı. Bununla birlikte, yaşlı bir kadının kilisenin yanında bir bostan yaptıktan sonra felç geçirip öldüğü şeklindeki bir inançtan dolayı kilisenin taşlarına köylülerce yağmalanmamıştı. Bu tarihte kilise Phikuri'de yaşayan Ermeniler ve Dasamobi'de yaşayan Müslüman Gürcüler tarafından ziyaret ediliyordu. Bu yapıdan geriye günümüze bir şey kalmamıştır.
Mimari
Nikolay Marr, 1904 yılında, Şavşeti ve Klarceti bölgelerindeki araştırma gezisi sırasında, Phikuri köyünden yola çıkıp Gigadzistzkali adı dereyi geçtikten sonra Dasamobi Kilisesi’ne ulaştığını yazar. Marr’ın verdiği bilgiye göre, kilise bu tarihte yarı yarıya yıkıktı ve ancak planını çıkarmak mümkündü. Marr’ın “Şavşet-İmerhevi tipi” olarak adlandırdığı dikdörtgen planlı, tek nefli ve yuvarlak apsisli kilisenin içi ve etrafı yıkıntılarla doluydu. Güney duvarının yıkıntılarında ceviz ağacı büyümüştü. Kilisenin içinde ve duvarlarında da ağaçlar büyümeye başlamıştı. Kilisenin iç mekânda uzunluğu yaklaşık yaklaşık 10,5 metre, genişliği yaklaşık 7,5 metre idi. Kilisenin bulunduğu alan taş duvarla çevrilmişti.
Kaynakça
- ^ a b c Nikolay Marr, Şavşeti ve Klarceti Gezi Günlükleri (შავშეთსა და კლარჯეთში მოგზაურობის დღიურები), Batum, 2015, s. 156-157. 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ a b 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 163. 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Şavşeti (შავშეთი), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikidze, Cemal Karalidze, Batum, 2011, s. 16. 19 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Batum oblastı", Sıra no: 1479". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mart 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dasamobi Kilisesi Gurcuce დასამობის ეკლესია tarihsel Savseti bolgesinde gunumuzde Artvin ilinin Savsat ilcesine bagli ve eski adi Dasamobi olan Dereici koyunde Orta Cag da Gurculerden kalma bir kiliseydi Bu yapi gunumuze ulasmamistir Dasamobi KilisesiTemel bilgilerKonumDereici SavsatKoordinatlar41 19 34 K 42 14 08 D 41 32611 K 42 23556 D 41 32611 42 23556DurumOrtadan kalkmisMimariMimari turKiliseMimari bicimGurcu mimarisiTamamlanmaOrta CagOzelliklerMalzemelerTasTarihceDasamobi Kilisesi ile Dasamobi koyunun bulundugu Savseti tarihsel Gurcistan i olusturan bolgelerden biriydi Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi 16 yuzyilin ikinci yarisinin hemen basinda Gurculerden ele gecirmistir Osmanli idaresinin kurdugu Savsat sancaginin 1554 yilindaki yoneticisi de iosebiti adinda bir Gurcu beyi tavadi idi Osmanli doneminde koy halkinin Musluman olmasi sonucunda kilise cemaatini ve islevini yitirmis zaman icinde harabeye donmustur Nitekim 1886 tarihli Rus nufus tespitinde Cihori koyunun bir mahallesi olan Dasamobi de 3 hane Musluman Gurcu yasiyordu 1904 yilinda Nikolay Marr in arastirma gezisi sirasinda kilise buyuk olcude yikilmis yikintilar kilisenin icine ve etrafina yigilmisti Bununla birlikte yasli bir kadinin kilisenin yaninda bir bostan yaptiktan sonra felc gecirip oldugu seklindeki bir inanctan dolayi kilisenin taslarina koylulerce yagmalanmamisti Bu tarihte kilise Phikuri de yasayan Ermeniler ve Dasamobi de yasayan Musluman Gurculer tarafindan ziyaret ediliyordu Bu yapidan geriye gunumuze bir sey kalmamistir MimariNikolay Marr 1904 yilinda Savseti ve Klarceti bolgelerindeki arastirma gezisi sirasinda Phikuri koyunden yola cikip Gigadzistzkali adi dereyi gectikten sonra Dasamobi Kilisesi ne ulastigini yazar Marr in verdigi bilgiye gore kilise bu tarihte yari yariya yikikti ve ancak planini cikarmak mumkundu Marr in Savset Imerhevi tipi olarak adlandirdigi dikdortgen planli tek nefli ve yuvarlak apsisli kilisenin ici ve etrafi yikintilarla doluydu Guney duvarinin yikintilarinda ceviz agaci buyumustu Kilisenin icinde ve duvarlarinda da agaclar buyumeye baslamisti Kilisenin ic mekanda uzunlugu yaklasik yaklasik 10 5 metre genisligi yaklasik 7 5 metre idi Kilisenin bulundugu alan tas duvarla cevrilmisti Kaynakca a b c Nikolay Marr Savseti ve Klarceti Gezi Gunlukleri შავშეთსა და კლარჯეთში მოგზაურობის დღიურები Batum 2015 s 156 157 9 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 434 11 2 a b 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2017 s 163 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 Savseti შავშეთი Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikidze Cemal Karalidze Batum 2011 s 16 19 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 407 11 6 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Batum oblasti Sira no 1479 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mart 2024