Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yoz madde veya dejenere maddePauli dışlama ilkesinin termal basınca ek olarak veya termal basınç yerine önemli bir basınç uyguladığı oldukça yoğun bir fermiyonik madde halidir. Tanım; elektronlar, protonlar, nötronlar veya diğer fermiyonlardan oluşan maddeler için geçerlidir. Terim esas olarak astrofizikte, yerçekimi basıncının kuantum mekanik etkilerinin önemli olduğu kadar aşırı olduğu yoğun yıldız nesnelerine atıfta bulunmak için kullanılır. Bu tür madde, termal basıncın tek başına yerçekimi çökmesini önlemek için yeterli olmadığı beyaz cüceler ve nötron yıldızları gibi son yıldız evrim hallerinde yıldızlarda doğal olarak bulunur.
Dejenere madde genellikle etkileşmeyen fermiyonların bir topluluğu olan ideal bir Fermi gazı olarak modellenir. Kuantum mekaniği tanımında, sonlu bir hacimle sınırlı parçacıklar, yalnızca kuantum halleri adı verilen ayrı bir enerji kümesi alabilir. Pauli dışlama ilkesi, özdeş fermiyonların aynı kuantum durumunu işgal etmesini engeller. En düşük toplam enerjide (parçacıkların termal enerjisi önemsiz olduğunda) tüm en düşük enerji kuantum durumları doldurulur ve bu duruma tam dejenerasyon denir. Bu yozlaşma basıncı, mutlak sıfır sıcaklığında bile sıfır değildir. Parçacık eklemek veya hacmi azaltmak parçacıkları daha yüksek enerjili kuantum hallerine çıkmaya zorlar. Bu durumda bir sıkıştırma kuvveti gereklidir ve bu bir basınç olarak kendini gösterir. Anahtar özellik, bu yozlaşma basıncının sıcaklığa değil, sadece fermiyonların yoğunluğuna bağlı olmasıdır. Yozlaşma basıncı, yıldızın termal yapısından bağımsız olarak yoğun yıldızları dengede tutar.
Fermiyonları ışık hızına yakın hızlara sahip (parçacık kinetik enerjisi, durgun kütle enerjisinden daha büyük) olan dejenere bir kütleye göreli dejenere madde denir.
Ayrıca bakınız
- Dejenere enerji seviyeleri
- Fermi sıvı teorisi
- Yerçekimi zaman genişlemesi
- Madde dalgası
- Metalik hidrojen
Kaynakça
- ^ Academic Press dictionary of science and technology. Morris, Christopher G., Academic Press. San Diego: Academic Press. 1992. ss. 662. ISBN . OCLC 22952145.
- ^ see http://apod.nasa.gov/apod/ap100228.html 29 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Andrew G. Truscott, Kevin E. Strecker, William I. McAlexander, Guthrie Partridge, and Randall G. Hulet, "Observation of Fermi Pressure in a Gas of Trapped Atoms", Science, 2 March 2001
Dış bağlantılar
- Dejenere gazların ayrıntılı matematiksel açıklaması 24 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Dejenere yıldız türlerinin kütle yarıçapı diyagramı 24 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yoz madde veya dejenere maddePauli dislama ilkesinin termal basinca ek olarak veya termal basinc yerine onemli bir basinc uyguladigi oldukca yogun bir fermiyonik madde halidir Tanim elektronlar protonlar notronlar veya diger fermiyonlardan olusan maddeler icin gecerlidir Terim esas olarak astrofizikte yercekimi basincinin kuantum mekanik etkilerinin onemli oldugu kadar asiri oldugu yogun yildiz nesnelerine atifta bulunmak icin kullanilir Bu tur madde termal basincin tek basina yercekimi cokmesini onlemek icin yeterli olmadigi beyaz cuceler ve notron yildizlari gibi son yildiz evrim hallerinde yildizlarda dogal olarak bulunur Dejenere madde genellikle etkilesmeyen fermiyonlarin bir toplulugu olan ideal bir Fermi gazi olarak modellenir Kuantum mekanigi taniminda sonlu bir hacimle sinirli parcaciklar yalnizca kuantum halleri adi verilen ayri bir enerji kumesi alabilir Pauli dislama ilkesi ozdes fermiyonlarin ayni kuantum durumunu isgal etmesini engeller En dusuk toplam enerjide parcaciklarin termal enerjisi onemsiz oldugunda tum en dusuk enerji kuantum durumlari doldurulur ve bu duruma tam dejenerasyon denir Bu yozlasma basinci mutlak sifir sicakliginda bile sifir degildir Parcacik eklemek veya hacmi azaltmak parcaciklari daha yuksek enerjili kuantum hallerine cikmaya zorlar Bu durumda bir sikistirma kuvveti gereklidir ve bu bir basinc olarak kendini gosterir Anahtar ozellik bu yozlasma basincinin sicakliga degil sadece fermiyonlarin yogunluguna bagli olmasidir Yozlasma basinci yildizin termal yapisindan bagimsiz olarak yogun yildizlari dengede tutar Fermiyonlari isik hizina yakin hizlara sahip parcacik kinetik enerjisi durgun kutle enerjisinden daha buyuk olan dejenere bir kutleye goreli dejenere madde denir Ayrica bakinizDejenere enerji seviyeleri Fermi sivi teorisi Yercekimi zaman genislemesi Madde dalgasi Metalik hidrojenKaynakca Academic Press dictionary of science and technology Morris Christopher G Academic Press San Diego Academic Press 1992 ss 662 ISBN 0122004000 OCLC 22952145 see http apod nasa gov apod ap100228 html 29 Mayis 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Andrew G Truscott Kevin E Strecker William I McAlexander Guthrie Partridge and Randall G Hulet Observation of Fermi Pressure in a Gas of Trapped Atoms Science 2 March 2001Dis baglantilarDejenere gazlarin ayrintili matematiksel aciklamasi 24 Subat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dejenere yildiz turlerinin kutle yaricapi diyagrami 24 Subat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde