Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Türkiye'de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü veya kısaca Derleme Sözlüğü, Anadolu'da halk ağzında bulunan, halk tarafından kullanılan ancak yazı diline girmemiş Türkçe sözcüklerin derlenmesi amacıyla Türk Dil Kurumu tarafından 1932-1960 yılları arasında yürütülen faaliyet sonucu ortaya çıkan sözlüktür. Derleme çalışmaları ise Türk Dil Kurumu bünyesinde Ağız Araştırmaları Bilim ve Uygulama Kolu tarafından hala devam ettirilmektedir. Ayrıca pek çok akademisyen ve gönüllü, akademik ve bireysel çalışmaları ile derlemeye günümüzde de katkı sağlamaktadır.
Eser, 1932-1934 yılları arasında yapılan ve Söz Derleme Dergisi olarak basılan 6 ciltlik bir derleme, 1952-1959 yılları arasında yapılan ikinci bir derleme ve Anadilden Derlemeler adli sözlük çalışmasının birleşmesinden oluşan 12 ciltlik bir sözlüktür. Derleme, ülkenin çeşitli bölgelerindeki uzmanlar ve gönüllüler tarafından gönderilen 600.000'den fazla fişe dayanılarak yapılmıştır. İlk derlemeye dört beş bin kişi kadar, ikinci derlemeye ise 917 kişi katılmıştır. İkinci derlemeye katılanların adları ve her birinin nerelerden, ne kadar söz derlediği bellidir.
Türkçenin derlenmesine yönelik çalışmalar
Derleme sözlükler, halk ağzında bulunan ve yazın diline geçmemiş kelimelerin derlenmesiyle oluşur. Türkiye'de Türk Dil Kurumunun bünyesinde derleme çalışmaları, ilk Türk Dil Kurultayının toplanmasının ardından Bakanlar Kurulunun 21 Kasım 1932 tarihinde kabul ettiği talimatname ile başlamıştır.
Bundan daha önce, 1920’li yıllarda Rıza Nur’un Maarif Vekili olduğu sıralarda özel bir yönetmelikle Anadolu ağızlarındaki Türkçe sözlerin derlenmesine başlanmıştır. Ragıp Hulisi önderliğinde 1929-1930 yılları arasında yeni derlemeler yapılmıştır. Hamit Zübeyir ve İshak Refet tarafından 1932’de Anadilden Derlemeler adı altında bir sözlük yayınlanmıştır. Anadilden Derlemeler adlı eser daha sonra Derleme Sözlüğü'nün bir parçası haline gelmiştir.
Kaynakça
- ^ a b Koraş, Yrd Doç Dr Hikmet (1 Nisan 2002). "Derleme Sözlüğü'ne İlâveler". Türklük Bilimi Araştırmaları (12): 171. ISSN 1300-7874. 2 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2024.
- ^ Reşide Gürses, Türk dil Kurumunda Yapılan Ağız Çalışmalarına Genel Bir Bakış, Türk Dili, S. 607, C. LXXXIV, Temmuz 2002, s. 175-189
- ^ a b Erdoğan, Songül (21 Nisan 2022). "Türkiye'de "Derleme Sözlüğü" ile ilgili yapılan çalışmalar üzerine bir bibliyografya denemesi (1990-2021)". RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi (27): 212-227. doi:10.29000/rumelide.1104192. ISSN 2148-7782. 2 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2024.
- ^ a b Demirci, Metin (2017). "DERLEME SÖZLÜĞÜ'NE OSMANĠYE, DÜZĠÇĠ AĞZINDAN KATKILAR - I"
|url=değerini kontrol edin (). Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi. 6 (3): 1360-1383. ISSN 2147-0146. - ^ GÜL, Meltem (2013). "A STUDY ON TURKISH DİCTİONARY". The Journal of Academic Social Science Studies. Volume 6 Issue 2 (6). doi:10.9761/jasss_530. ISSN 2147-2971.
- ^ a b Akalın, Şükrü Haluk: “Atatürk Döneminde Türkçe ve Türk Dil Kurumu” Türk Dili, S. 607, C. LXXXIV, Temmuz 2002, Ankara 2002
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turkiye de Halk Agzindan Derleme Sozlugu veya kisaca Derleme Sozlugu Anadolu da halk agzinda bulunan halk tarafindan kullanilan ancak yazi diline girmemis Turkce sozcuklerin derlenmesi amaciyla Turk Dil Kurumu tarafindan 1932 1960 yillari arasinda yurutulen faaliyet sonucu ortaya cikan sozluktur Derleme calismalari ise Turk Dil Kurumu bunyesinde Agiz Arastirmalari Bilim ve Uygulama Kolu tarafindan hala devam ettirilmektedir Ayrica pek cok akademisyen ve gonullu akademik ve bireysel calismalari ile derlemeye gunumuzde de katki saglamaktadir Eser 1932 1934 yillari arasinda yapilan ve Soz Derleme Dergisi olarak basilan 6 ciltlik bir derleme 1952 1959 yillari arasinda yapilan ikinci bir derleme ve Anadilden Derlemeler adli sozluk calismasinin birlesmesinden olusan 12 ciltlik bir sozluktur Derleme ulkenin cesitli bolgelerindeki uzmanlar ve gonulluler tarafindan gonderilen 600 000 den fazla fise dayanilarak yapilmistir Ilk derlemeye dort bes bin kisi kadar ikinci derlemeye ise 917 kisi katilmistir Ikinci derlemeye katilanlarin adlari ve her birinin nerelerden ne kadar soz derledigi bellidir Turkcenin derlenmesine yonelik calismalarDerleme sozlukler halk agzinda bulunan ve yazin diline gecmemis kelimelerin derlenmesiyle olusur Turkiye de Turk Dil Kurumunun bunyesinde derleme calismalari ilk Turk Dil Kurultayinin toplanmasinin ardindan Bakanlar Kurulunun 21 Kasim 1932 tarihinde kabul ettigi talimatname ile baslamistir Bundan daha once 1920 li yillarda Riza Nur un Maarif Vekili oldugu siralarda ozel bir yonetmelikle Anadolu agizlarindaki Turkce sozlerin derlenmesine baslanmistir Ragip Hulisi onderliginde 1929 1930 yillari arasinda yeni derlemeler yapilmistir Hamit Zubeyir ve Ishak Refet tarafindan 1932 de Anadilden Derlemeler adi altinda bir sozluk yayinlanmistir Anadilden Derlemeler adli eser daha sonra Derleme Sozlugu nun bir parcasi haline gelmistir Kaynakca a b Koras Yrd Doc Dr Hikmet 1 Nisan 2002 Derleme Sozlugu ne Ilaveler Turkluk Bilimi Arastirmalari 12 171 ISSN 1300 7874 2 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2024 Reside Gurses Turk dil Kurumunda Yapilan Agiz Calismalarina Genel Bir Bakis Turk Dili S 607 C LXXXIV Temmuz 2002 s 175 189 a b Erdogan Songul 21 Nisan 2022 Turkiye de Derleme Sozlugu ile ilgili yapilan calismalar uzerine bir bibliyografya denemesi 1990 2021 RumeliDE Dil ve Edebiyat Arastirmalari Dergisi 27 212 227 doi 10 29000 rumelide 1104192 ISSN 2148 7782 2 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2024 a b Demirci Metin 2017 DERLEME SOZLUGU NE OSMANĠYE DUZĠCĠ AGZINDAN KATKILAR I url degerini kontrol edin yardim Uluslararasi Turkce Edebiyat Kultur Egitim TEKE Dergisi 6 3 1360 1383 ISSN 2147 0146 GUL Meltem 2013 A STUDY ON TURKISH DICTIONARY The Journal of Academic Social Science Studies Volume 6 Issue 2 6 doi 10 9761 jasss 530 ISSN 2147 2971 a b Akalin Sukru Haluk Ataturk Doneminde Turkce ve Turk Dil Kurumu Turk Dili S 607 C LXXXIV Temmuz 2002 Ankara 2002