Detoksifikasyon (genellikle detoks olarak kısaltılır ve bazen vücut temizliği olarak adlandırılır), vücudu belirtilmemiş "toksinlerden" kurtarmayı amaçlayan bir tür alternatif tıp tedavisidir. Detoksifikasyon ile yaygın olarak ilişkili faaliyetler arasında diyet yapmak, oruç tutmak, belirli gıdaları (yağlar, karbonhidratlar, meyveler, sebzeler, meyve suları, şifalı bitkiler veya su gibi) tüketmek veya bunlardan kaçınmak, kolon temizliği, şelasyon tedavisi ve amalgam içeren diş dolgularının çıkarılması yer alır.
Bilim adamları ve sağlık kuruluşları, detoksifikasyon kavramını, sağlam olmayan bilimsel temeli ve iddialar için kanıt eksikliği nedeniyle eleştirdiler. "Toksinler" genellikle tanımsız kalır ve hastada toksik birikime dair çok az veya hiç kanıt yoktur. İngiliz kuruluşu Sense About Science, bazı detoks diyetlerini ve ticari ürünleri "zaman ve para kaybı" olarak tanımlarken, İngiliz Diyetisyenler Derneği bu fikri "saçmalık" ve "pazarlama efsanesi" olarak nitelendirdi. Dara Mohammadi, "detokslamayı" "bir aldatmaca size bir şeyler satmak için tasarlanmış sahte bir tıbbi kavram" olarak özetliyor ve tamamlayıcı tıp profesörü Edzard Ernst, bunu bağımlılık için geleneksel tıbbi tedaviler için bir terim olarak tanımlıyor. "sahte bir muamele satmak için girişimciler, şarlatanlar tarafından yaratıldı".
Arka fon
Tasfiyenin etkisiz olduğuna dair şüpheler 1830'larda yaygınlaştı. Biyokimya ve mikrobiyoloji 19. yüzyılda oto-zehirlenme teorisini destekliyor gibi görünüyordu, ancak yirminci yüzyılın başlarında detoksifikasyon temelli yaklaşımlar hızla gözden düştü. Ana akım tıp tarafından terk edilmiş olsa da, fikir hayal gücünde ve alternatif tıp uygulayıcıları arasında devam etti. 1970'lerde ve sonrasında alternatif tıbbın yükselişiyle birlikte iç temizlik kavramları yeniden canlandı. Çevreci hareketin yükselişiyle birlikte birçok detoks diyeti, kirlilik ve toksik kontaminasyon hakkında çevresel fikirleri savunmak için diyet biçimini politik bir platform olarak kullanıyor.
Türler
Detoks diyetleri
Detoks diyetleri, detoksifiye edici etkileri olduğunu iddia eden diyet planlarıdır. Genel fikir, çoğu gıdanın kirletici maddeler içerdiğini ileri sürer: lezzet arttırıcılar, gıda boyaları, böcek ilaçları ve koruyucular gibi insan yaşamı için gereksiz sayılan maddelerdir. Bilim adamları, diyetisyenler ve doktorlar genellikle "detoks diyetlerini" zararsız olarak görürken (beslenme eksikliği ile sonuçlanmadıkça), destekleyici olgusal kanıtların veya tutarlı gerekçelerin olmaması nedeniyle "detoks diyetlerinin" değeri ve gerekliliği konusunda genellikle tartışırlar. Bir kişinin bir hastalıktan muzdarip olduğu durumlarda, detoks diyetinin etkinliğine olan inanç, gecikmeye veya etkili tedaviyi aramada başarısızlığa neden olabilir.
Detoks diyetleri, son derece sınırlı gıda gruplarının tüketilmesini (sadece su veya meyve suyu, örneğin meyve suyu orucu olarak bilinen bir tür oruç), bazı gıdaların (yağlar gibi) diyetten çıkarılmasını veya işlenmiş gıdaların ortadan kaldırılmasını içerebilir. Detoks diyetleri genellikle lif bakımından yüksektir. Taraftarlar, bunun vücudun birikmiş depolanmış yağları yakmasına, yağda depolanan "toksinleri" kana salmasına neden olduğunu ve daha sonra kan, deri, idrar, dışkı ve nefes yoluyla ortadan kaldırılabileceğini iddia ediyor. Ana tıp görüşü, vücudun toksinlerden kurtulma mekanizmalarına sahip olduğu ve sağlıklı beslenmenin vücut için en iyisi olduğu yönündedir. Tek günlük kısa bir orucun zarar verme olasılığı düşük olsa da, uzun süreli oruç tutmak (belirli detoks diyetlerinin önerdiği gibi) sağlık açısından tehlikeli sonuçlar doğurabilir ve hatta ölümcül olabilir.
Kolon temizliği
Kolon temizliği, savunuculara göre kolonda kalan ve spesifik olmayan semptomlar ve genel sağlık bozukluğu oluşturan yiyecekleri çıkarmak için biraz tuz ve bazen kahve veya otlar içeren bir lavmanın (kolonik) uygulanması gerekir. Bununla birlikte, kolon genellikle kendi kendini temizlemek için herhangi bir yardıma ihtiyaç duymaz. Uygulama, yanlış uygulanırsa potansiyel olarak tehlikeli olabilir.
Ağır Metaller
Uygulayıcılar, cıva zehirlenmesinin kontamine balıkların tüketiminden ve diş amalgam dolgularından kaynaklandığı fikrini ele almak için bir tedavi olarak detoksifikasyon önerebilir – Quackwatch şöyle diyor: "İyi dolguları çıkarmak sadece para kaybı değildir. Bazı durumlarda diş kaybına neden olur. Çünkü dolgular delinirken çevredeki diş yapısının bir kısmı da onunla birlikte kaldırılacaktır."
"Detoksifikasyon" cihazları
Bazı cihazların vücuttan toksinleri attığı iddia ediliyor. Bir versiyon, hafif bir elektrik akımı kullanan bir ayak banyosunu içerirken, bir diğeri, cilde (genellikle ayak) uygulanan küçük yapışkan pedleri içerir. Her iki durumda da, sözde bir kahverengi "toksin" üretimi kısa bir gecikmeden sonra ortaya çıkar. Ayak banyosu durumunda, "toksin" aslında elektrotlardan sızan az miktarda paslanmış demirdir. Yapışkan pedler, cildin nemine tepki olarak pedlerin bileşenlerinin oksidasyonu nedeniyle renk değiştirir. Her iki durumda da, suyun veya flasterin ciltle temas edip etmemesine bakılmaksızın aynı renk değişiklikleri meydana gelir (sadece suya ihtiyaç duyarlar - dolayısıyla renk değişikliğinin herhangi bir vücut detoksifikasyon işleminden kaynaklanmadığını kanıtlar)
Eleştiri
Sağlam olmayan bilimsel temel
Detoks diyetleriyle ilgili 2015 tarihli bir klinik kanıt incelemesi şu sonuca varmıştır: "Şu anda, kilo yönetimi veya toksin eliminasyonu için detoks diyetlerinin kullanımını destekleyen hiçbir ikna edici kanıt yoktur. Detoks ürünlerinin tüketicilere olan finansal maliyetleri, doğrulanmamış iddialar ve potansiyel sağlık riskleri göz önüne alındığında, sağlık uzmanları tarafından cesareti kırılmalı ve bağımsız düzenleyici inceleme ve izlemeye tabi olmalıdır."
Detoksifikasyon ve vücut temizleme ürünleri ve diyetleri, sağlam olmayan bilimsel temelleri, özellikle de var olmayan "toksinleri" önermeleri ve meşru tıbbi detoksifikasyon kavramını benimsemeleri nedeniyle eleştirilmiştir. Mayo Clinic'e göre, "toksinler" tipik olarak tanımlanmadan kalır ve tedavi edilen hastalarda toksik birikim kanıtı çok az veya hiç yoktur. İngiliz Diyetisyenler Derneği (BDA) Bilgi Sayfasına göre, "Tüm detoks fikri saçmalık. Vücut, atıkları ve toksinleri detoksifiye etmek ve uzaklaştırmak için kendi mekanizmaları gelişmiş bir sistemdir." Diğer eleştirmenler bu fikri bir "aldatmaca" ve bir "aldatmaca" olarak adlandırırken, fikir bir "pazarlama efsanesi" olarak nitelendirildi. Sense about Science organizasyonu, "detoks" ürünlerini araştırdı ve onları zaman ve para kaybı olarak nitelendirdi. Bu terimin farklı şirketler tarafından farklı şekilde kullanıldığı, çoğu iddialarını destekleyecek hiçbir kanıt sunulmadığı ve çoğu durumda kullanımı "temizlik veya fırçalama gibi sıradan şeylerin" basitçe yeniden adlandırılması olduğu sonucuna varan bir raporla sonuçlandı.
Kaynakça
- ^ a b Klein, A. V.; Kiat, H. (2015). "Detox diets for toxin elimination and weight management: a critical review of the evidence". Journal of Human Nutrition and Dietetics (İngilizce). 28 (6): 675-686. doi:10.1111/jhn.12286. ISSN 1365-277X. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ a b c d . web.archive.org. 26 Ağustos 2013. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ a b BDA. . www.bda.uk.com. 8 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ . the Guardian (İngilizce). 5 Aralık 2014. 5 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ Loudon, Irvine (2001). Western Medicine: An Illustrated History (İngilizce). Oxford University Press. ISBN . 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ ALVAREZ, WALTER C. (4 Ocak 1919). "ORIGIN OF THE SO-CALLED AUTO-INTOXICATION SYMPTOMS". Journal of the American Medical Association. 72 (1): 8-13. doi:10.1001/jama.1919.02610010014002. ISSN 0002-9955.
- ^ a b Ernst, E. (Haziran 1997). "Colonic Irrigation and the Theory of Autointoxication: A Triumph of Ignorance over Science". Journal of Clinical Gastroenterology (İngilizce). 24 (4): 196-198. ISSN 0192-0790. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ Chen, Thomas S. N.; Chen, Peter S. Y. (Ağustos 1989). "Intestinal Autointoxication: A Medical Leitmotif". Journal of Clinical Gastroenterology (İngilizce). 11 (4): 434-441. ISSN 0192-0790. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ Adams, Cecil (25 Mayıs 1990). . The Straight Dope (İngilizce). 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ BDA. . www.bda.uk.com. 31 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ . The Sydney Morning Herald (İngilizce). 27 Nisan 2005. 16 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ "Woman left brain damaged by detox" (İngilizce). 23 Temmuz 2008. 23 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ Jennifer Andrews. . LEAFtv (İngilizce). 23 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ Zelman, Kathleen M.; MPH; RD; LD. . WebMD (İngilizce). 23 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ a b c d Kreidler, Marc (8 Haziran 2011). (İngilizce). 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ . NBC News (İngilizce). 1 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ . web.archive.org. 24 Nisan 2015. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ . Mayo Clinic (İngilizce). 27 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ (İngilizce). 4 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ . sciencebasedmedicine.org (İngilizce). 2 Ocak 2014. 2 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ "Scientists dismiss 'detox myth'" (İngilizce). 5 Ocak 2009. 11 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
- ^ . The Independent (İngilizce). 22 Ekim 2011. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Detoksifikasyon genellikle detoks olarak kisaltilir ve bazen vucut temizligi olarak adlandirilir vucudu belirtilmemis toksinlerden kurtarmayi amaclayan bir tur alternatif tip tedavisidir Detoksifikasyon ile yaygin olarak iliskili faaliyetler arasinda diyet yapmak oruc tutmak belirli gidalari yaglar karbonhidratlar meyveler sebzeler meyve sulari sifali bitkiler veya su gibi tuketmek veya bunlardan kacinmak kolon temizligi selasyon tedavisi ve amalgam iceren dis dolgularinin cikarilmasi yer alir Bilim adamlari ve saglik kuruluslari detoksifikasyon kavramini saglam olmayan bilimsel temeli ve iddialar icin kanit eksikligi nedeniyle elestirdiler Toksinler genellikle tanimsiz kalir ve hastada toksik birikime dair cok az veya hic kanit yoktur Ingiliz kurulusu Sense About Science bazi detoks diyetlerini ve ticari urunleri zaman ve para kaybi olarak tanimlarken Ingiliz Diyetisyenler Dernegi bu fikri sacmalik ve pazarlama efsanesi olarak nitelendirdi Dara Mohammadi detokslamayi bir aldatmaca size bir seyler satmak icin tasarlanmis sahte bir tibbi kavram olarak ozetliyor ve tamamlayici tip profesoru Edzard Ernst bunu bagimlilik icin geleneksel tibbi tedaviler icin bir terim olarak tanimliyor sahte bir muamele satmak icin girisimciler sarlatanlar tarafindan yaratildi Arka fonTasfiyenin etkisiz olduguna dair supheler 1830 larda yayginlasti Biyokimya ve mikrobiyoloji 19 yuzyilda oto zehirlenme teorisini destekliyor gibi gorunuyordu ancak yirminci yuzyilin baslarinda detoksifikasyon temelli yaklasimlar hizla gozden dustu Ana akim tip tarafindan terk edilmis olsa da fikir hayal gucunde ve alternatif tip uygulayicilari arasinda devam etti 1970 lerde ve sonrasinda alternatif tibbin yukselisiyle birlikte ic temizlik kavramlari yeniden canlandi Cevreci hareketin yukselisiyle birlikte bircok detoks diyeti kirlilik ve toksik kontaminasyon hakkinda cevresel fikirleri savunmak icin diyet bicimini politik bir platform olarak kullaniyor TurlerDetoks diyetleri Detoks diyetleri detoksifiye edici etkileri oldugunu iddia eden diyet planlaridir Genel fikir cogu gidanin kirletici maddeler icerdigini ileri surer lezzet arttiricilar gida boyalari bocek ilaclari ve koruyucular gibi insan yasami icin gereksiz sayilan maddelerdir Bilim adamlari diyetisyenler ve doktorlar genellikle detoks diyetlerini zararsiz olarak gorurken beslenme eksikligi ile sonuclanmadikca destekleyici olgusal kanitlarin veya tutarli gerekcelerin olmamasi nedeniyle detoks diyetlerinin degeri ve gerekliligi konusunda genellikle tartisirlar Bir kisinin bir hastaliktan muzdarip oldugu durumlarda detoks diyetinin etkinligine olan inanc gecikmeye veya etkili tedaviyi aramada basarisizliga neden olabilir Detoks diyetleri son derece sinirli gida gruplarinin tuketilmesini sadece su veya meyve suyu ornegin meyve suyu orucu olarak bilinen bir tur oruc bazi gidalarin yaglar gibi diyetten cikarilmasini veya islenmis gidalarin ortadan kaldirilmasini icerebilir Detoks diyetleri genellikle lif bakimindan yuksektir Taraftarlar bunun vucudun birikmis depolanmis yaglari yakmasina yagda depolanan toksinleri kana salmasina neden oldugunu ve daha sonra kan deri idrar diski ve nefes yoluyla ortadan kaldirilabilecegini iddia ediyor Ana tip gorusu vucudun toksinlerden kurtulma mekanizmalarina sahip oldugu ve saglikli beslenmenin vucut icin en iyisi oldugu yonundedir Tek gunluk kisa bir orucun zarar verme olasiligi dusuk olsa da uzun sureli oruc tutmak belirli detoks diyetlerinin onerdigi gibi saglik acisindan tehlikeli sonuclar dogurabilir ve hatta olumcul olabilir Kolon temizligi Kolon temizligi savunuculara gore kolonda kalan ve spesifik olmayan semptomlar ve genel saglik bozuklugu olusturan yiyecekleri cikarmak icin biraz tuz ve bazen kahve veya otlar iceren bir lavmanin kolonik uygulanmasi gerekir Bununla birlikte kolon genellikle kendi kendini temizlemek icin herhangi bir yardima ihtiyac duymaz Uygulama yanlis uygulanirsa potansiyel olarak tehlikeli olabilir Agir Metaller Uygulayicilar civa zehirlenmesinin kontamine baliklarin tuketiminden ve dis amalgam dolgularindan kaynaklandigi fikrini ele almak icin bir tedavi olarak detoksifikasyon onerebilir Quackwatch soyle diyor Iyi dolgulari cikarmak sadece para kaybi degildir Bazi durumlarda dis kaybina neden olur Cunku dolgular delinirken cevredeki dis yapisinin bir kismi da onunla birlikte kaldirilacaktir Detoksifikasyon cihazlari Bazi cihazlarin vucuttan toksinleri attigi iddia ediliyor Bir versiyon hafif bir elektrik akimi kullanan bir ayak banyosunu icerirken bir digeri cilde genellikle ayak uygulanan kucuk yapiskan pedleri icerir Her iki durumda da sozde bir kahverengi toksin uretimi kisa bir gecikmeden sonra ortaya cikar Ayak banyosu durumunda toksin aslinda elektrotlardan sizan az miktarda paslanmis demirdir Yapiskan pedler cildin nemine tepki olarak pedlerin bilesenlerinin oksidasyonu nedeniyle renk degistirir Her iki durumda da suyun veya flasterin ciltle temas edip etmemesine bakilmaksizin ayni renk degisiklikleri meydana gelir sadece suya ihtiyac duyarlar dolayisiyla renk degisikliginin herhangi bir vucut detoksifikasyon isleminden kaynaklanmadigini kanitlar ElestiriSaglam olmayan bilimsel temel Detoks diyetleriyle ilgili 2015 tarihli bir klinik kanit incelemesi su sonuca varmistir Su anda kilo yonetimi veya toksin eliminasyonu icin detoks diyetlerinin kullanimini destekleyen hicbir ikna edici kanit yoktur Detoks urunlerinin tuketicilere olan finansal maliyetleri dogrulanmamis iddialar ve potansiyel saglik riskleri goz onune alindiginda saglik uzmanlari tarafindan cesareti kirilmali ve bagimsiz duzenleyici inceleme ve izlemeye tabi olmalidir Detoksifikasyon ve vucut temizleme urunleri ve diyetleri saglam olmayan bilimsel temelleri ozellikle de var olmayan toksinleri onermeleri ve mesru tibbi detoksifikasyon kavramini benimsemeleri nedeniyle elestirilmistir Mayo Clinic e gore toksinler tipik olarak tanimlanmadan kalir ve tedavi edilen hastalarda toksik birikim kaniti cok az veya hic yoktur Ingiliz Diyetisyenler Dernegi BDA Bilgi Sayfasina gore Tum detoks fikri sacmalik Vucut atiklari ve toksinleri detoksifiye etmek ve uzaklastirmak icin kendi mekanizmalari gelismis bir sistemdir Diger elestirmenler bu fikri bir aldatmaca ve bir aldatmaca olarak adlandirirken fikir bir pazarlama efsanesi olarak nitelendirildi Sense about Science organizasyonu detoks urunlerini arastirdi ve onlari zaman ve para kaybi olarak nitelendirdi Bu terimin farkli sirketler tarafindan farkli sekilde kullanildigi cogu iddialarini destekleyecek hicbir kanit sunulmadigi ve cogu durumda kullanimi temizlik veya fircalama gibi siradan seylerin basitce yeniden adlandirilmasi oldugu sonucuna varan bir raporla sonuclandi Kaynakca a b Klein A V Kiat H 2015 Detox diets for toxin elimination and weight management a critical review of the evidence Journal of Human Nutrition and Dietetics Ingilizce 28 6 675 686 doi 10 1111 jhn 12286 ISSN 1365 277X 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Temmuz 2021 a b c d web archive org 26 Agustos 2013 8 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2021 a b BDA www bda uk com 8 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2021 the Guardian Ingilizce 5 Aralik 2014 5 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2021 Loudon Irvine 2001 Western Medicine An Illustrated History Ingilizce Oxford University Press ISBN 978 0 19 924813 1 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Temmuz 2021 ALVAREZ WALTER C 4 Ocak 1919 ORIGIN OF THE SO CALLED AUTO INTOXICATION SYMPTOMS Journal of the American Medical Association 72 1 8 13 doi 10 1001 jama 1919 02610010014002 ISSN 0002 9955 a b Ernst E Haziran 1997 Colonic Irrigation and the Theory of Autointoxication A Triumph of Ignorance over Science Journal of Clinical Gastroenterology Ingilizce 24 4 196 198 ISSN 0192 0790 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Temmuz 2021 Chen Thomas S N Chen Peter S Y Agustos 1989 Intestinal Autointoxication A Medical Leitmotif Journal of Clinical Gastroenterology Ingilizce 11 4 434 441 ISSN 0192 0790 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Temmuz 2021 Adams Cecil 25 Mayis 1990 The Straight Dope Ingilizce 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2021 BDA www bda uk com 31 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2021 The Sydney Morning Herald Ingilizce 27 Nisan 2005 16 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2021 Woman left brain damaged by detox Ingilizce 23 Temmuz 2008 23 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Temmuz 2021 Jennifer Andrews LEAFtv Ingilizce 23 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2021 Zelman Kathleen M MPH RD LD WebMD Ingilizce 23 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2021 a b c d Kreidler Marc 8 Haziran 2011 Ingilizce 9 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2021 NBC News Ingilizce 1 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2021 web archive org 24 Nisan 2015 8 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2021 Mayo Clinic Ingilizce 27 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2021 Ingilizce 4 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2021 sciencebasedmedicine org Ingilizce 2 Ocak 2014 2 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2021 Scientists dismiss detox myth Ingilizce 5 Ocak 2009 11 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Temmuz 2021 The Independent Ingilizce 22 Ekim 2011 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2021