Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Devrik cümleler, öğeleri bir dilin yaygın kullanım kurallarına göre sıralanmamış cümlelerdir. Türkçede devrik cümleler, yüklemi cümle sonunda olmayan cümlelerdir. Devrik cümleler edebî sanat yapmak için, yüklemi vurgulamak için veya pratik amaçlarla kullanılırlar. Hatalı veya bozuk cümleler değillerdir. Devrik olmayan (yüklemi sonda olan) cümlelere kurallı cümle denir. Aşağıdaki devrik cümle örneklerinde yüklemlerin altı çizilidir:
- Çıkar ağzından şu baklayı artık.
- Babam söyledi bugün geleceğinizi.
Edebî dilde devrik cümlelere sıkça başvurulur:
- Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden
- Eteklerinde güneş rengi bir yığın yaprak
- Ve bir zaman bakacaksın semâya ağlayarak - Ahmet Haşim
Vurgu
Türkçede yüklem çoğunlukla cümle sonunda bulunur. Özne, tümleç gibi diğer öğeler ise vurguya bağlı olarak sıralanır. Genellikle cümlede en fazla vurgulanmak isteyen öğe yükleme en yakın olandır. Aşağıdaki kurallı cümlelerde vurgulanmak istenen öğeler büyük harfle, yüklemler ise kalın harfle yazılmıştır:
- Bu raporu BEN hazırladım.
- Ben ŞU RAPORU hazırladım.
- Yarın hep birlikte ANKARA'YA gideceğiz.
- Ankara'ya HEP BİRLİKTE gideceğiz.
- BURAYA gel.
- GEL buraya.
Gizli özne
Türkçede gizli özne yaygın olarak kullanılır. Gizli özneler hem kurallı cümlelerde hem de devrik cümlelerde bulunabilir:
- Yarın görüşürüz. ("biz" gizli özne, kurallı cümle)
- İzliyor musun televizyondaki programı? ("sen" gizli özne, devrik cümle)
Bir cümlede özneden, her zaman yüklemin önünde yer almasıyla ve yüklemin aldığı kişi ekiyle ayırt edilir. Örneğin: "Kalem aldım." cümlesinde kalem belirtisiz nesnedir. Yüklemin almış olduğu -m kişi ekinden anladığımız üzere cümlenin görünmeyen öznesi "ben"dir. Yüklemin üçüncü şahısla çekimlendiği cümlelerdeyse anlatım bozukluğu olmasını engellemek için kullanılması gerekebilir.
Eksiltili cümle
Devrik cümleler, eksiltili cümleler ile karıştırılmamalıdır. Türkçede eksiltili cümle, yüklemi "olmayan" cümledir. Bu tür cümlelerde metnin veya konuşmanın geneline bakarak yüklemin ne olduğu tahmin edilir:
- - Nereye gidiyorsun?
- - Okula. (Eksiltili cümle, "gidiyorum" yüklemi düşmüş.)
Anlatım bozukluğu
Zaman zaman devrik cümle kavramı -hatalı olarak- anlatım bozukluğu ile eş anlamlı olarak kullanılır. Anlatım bozuklukları yanlış sözcük seçimi, yapım ve çekim eklerini yerinde kullanmama gibi dilbilgisi hataları sonucu ortaya çıkar:
- Sabahtan itibaren yağmur yağıyor. ("İtibaren" yerine "beri" kullanılmalı.)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Devrik cumleler ogeleri bir dilin yaygin kullanim kurallarina gore siralanmamis cumlelerdir Turkcede devrik cumleler yuklemi cumle sonunda olmayan cumlelerdir Devrik cumleler edebi sanat yapmak icin yuklemi vurgulamak icin veya pratik amaclarla kullanilirlar Hatali veya bozuk cumleler degillerdir Devrik olmayan yuklemi sonda olan cumlelere kuralli cumle denir Asagidaki devrik cumle orneklerinde yuklemlerin alti cizilidir Cikar agzindan su baklayi artik Babam soyledi bugun geleceginizi Edebi dilde devrik cumlelere sikca basvurulur Agir agir cikacaksin bu merdivenlerden Eteklerinde gunes rengi bir yigin yaprak Ve bir zaman bakacaksin semaya aglayarak Ahmet HasimVurguTurkcede yuklem cogunlukla cumle sonunda bulunur Ozne tumlec gibi diger ogeler ise vurguya bagli olarak siralanir Genellikle cumlede en fazla vurgulanmak isteyen oge yukleme en yakin olandir Asagidaki kuralli cumlelerde vurgulanmak istenen ogeler buyuk harfle yuklemler ise kalin harfle yazilmistir Bu raporu BEN hazirladim Ben SU RAPORU hazirladim Yarin hep birlikte ANKARA YA gidecegiz Ankara ya HEP BIRLIKTE gidecegiz BURAYA gel GEL buraya Gizli ozneTurkcede gizli ozne yaygin olarak kullanilir Gizli ozneler hem kuralli cumlelerde hem de devrik cumlelerde bulunabilir Yarin gorusuruz biz gizli ozne kuralli cumle Izliyor musun televizyondaki programi sen gizli ozne devrik cumle Bir cumlede ozneden her zaman yuklemin onunde yer almasiyla ve yuklemin aldigi kisi ekiyle ayirt edilir Ornegin Kalem aldim cumlesinde kalem belirtisiz nesnedir Yuklemin almis oldugu m kisi ekinden anladigimiz uzere cumlenin gorunmeyen oznesi ben dir Yuklemin ucuncu sahisla cekimlendigi cumlelerdeyse anlatim bozuklugu olmasini engellemek icin kullanilmasi gerekebilir Eksiltili cumleDevrik cumleler eksiltili cumleler ile karistirilmamalidir Turkcede eksiltili cumle yuklemi olmayan cumledir Bu tur cumlelerde metnin veya konusmanin geneline bakarak yuklemin ne oldugu tahmin edilir Nereye gidiyorsun Okula Eksiltili cumle gidiyorum yuklemi dusmus Anlatim bozukluguZaman zaman devrik cumle kavrami hatali olarak anlatim bozuklugu ile es anlamli olarak kullanilir Anlatim bozukluklari yanlis sozcuk secimi yapim ve cekim eklerini yerinde kullanmama gibi dilbilgisi hatalari sonucu ortaya cikar Sabahtan itibaren yagmur yagiyor Itibaren yerine beri kullanilmali