Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dikta (Obiter dictum), "diğer söylenenler" anlamına gelen Latince bir ifadedir ve herhangi bir hakim veya arabulucu tarafından "geçerken söylenen" bir yorumu ifade eder. Bu kavram, İngiliz ortak hukukundan türetilmiştir ve bir karar sadece iki unsurdan oluşur: ratio decidendi ve obiter dicta. Yargısal örnek oluşturma amacıyla ratio decidendi bağlayıcı iken, obiter dicta yalnızca ikna edici niteliktedir.
Anlam
Bir yargı ifadesi, sadece dava için önemli olan gerçeklere ve hukuka atıfta bulunursa ratio decidendi olabilir. Önemli olmayan ifadeler veya varsayımsal gerçeklere veya ilişkisiz hukuk konularına atıfta bulunan ifadeler ise obiter dicta olarak adlandırılır. Obiter dicta (sıklıkla sadece dicta veya obiter olarak da adlandırılır), bir hakimin yaptığı ve mahkemenin kararının gerekli bir parçası olmayan açıklama veya gözlemlerdir. Bir mahkeme görüşünde, obiter dicta, "örneklem veya benzetme veya argüman yoluyla sunulan sözcükler"içerebilir, ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla. Ratio decidendi'ye karşın, obiter dicta, yargı kararının konusu değildir, hatta bazen hukuki açıdan doğru ifadeler olsalar dahi. Sözde Wambaugh'ın Ters Çevirme Testi, bir yargı ifadesinin ratio mu yoksa obiter mi olduğunu belirlemek için kullanılır; bu testte argümanı tersine çevirerek, eğer ifade çıkarılmış olsaydı karar farklı olur muydu diye sorulur. Eğer öyleyse, ifade önemlidir ve ratio'dur; eğer önemli değilse, obiterdir.
Bir mahkeme, bir dava hakkında yargı yetkisine sahip olmadığına karar verirse (veya davanın teknik bir nedenle reddedilmesine rağmen), ancak yine de davaya ilişkin haklarında görüşler sunarsa, bu görüşler obiter dicta olabilir. Diğer obiter dicta örnekleri, bir hakimin görüşe bağlam sağlamak için bir yanağa yorum yapması veya ilgili bir hukuk alanını ayrıntılı olarak incelemesi durumunda ortaya çıkabilir. Bir hakim, bir konuyu aydınlatmak için varsayımsal bir örnek verirse, Carlill davasında olduğu gibi, bu olayın özelliğiyle ilgili olmasa bile obiter olacaktır.
University of Florida araştırmacıları Teresa Reid-Rambo ve Leanne Pflaum, obiter dicta'nın nasıl bağlayıcı hale gelebileceğini açıklar. Onlara göre, obiter dicta'nın bağlayıcı hale gelmesi için şu süreç yaşanır.
Kararlarında mahkemeler, önceki davaların görüş metinlerinde bulunan "obiter dicta" bölümlerini alıntılayabilirler ve alıntılanan bölümün "obiter dicta" statüsünü belirtip belirtmemelerine bağlı olarak, bir sonraki davada kararın veya hükmün bir parçası haline gelebilir. Alıntılanan "obiter dicta" bölümü, sonraki mahkemenin gerçekten ne karar verdiğine ve alıntılanan bölümdeki ilkeyi nasıl ele aldığına bağlı olarak, bir sonraki davada kararın veya hükmün bir parçası haline gelebilir.
Similere
Similere (Norman Fransızcasıyla "göründüğü gibi"), obiter'e benzer bir kavramdır ve belirsiz veya sadece hakimin görüşünü temsil ettiğini ifade eder. Örneğin, Simpkins v Pays (1955) davasında, bir büyükanne, torun ve bir kiracı Pazar Empire News gazetesinde haftalık yarışmalara katıldılar. Her hafta, üç kadın birlikte tahminde bulunuyor ve katılım bedelini birlikte ödüyordu; ancak kupon üzerinde büyükanne adı yazılıydı. Büyükanne 750 sterlinlik ödül parasını aldı ve diğer ikisiyle paylaşmayı reddetti. Kiracı, ödül parasının üçte biri için dava açarak başarıyla hak kazandı; ancak Sellers J, torunun da 250 sterlin alması gerektiği yönünde bir semble ekledi, çünkü torun davada taraf değildi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . U.S. Court of Appeals for the Third Circuit. Harvard Law School. 7 Ağustos 2003. s. 265. 27 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Simply labeling a statement in an opinion as a 'holding' does not necessarily make it so. Gratuitous statements in an opinion that do not implicate the adjudicative facts of the case's specific holding do not have the bite of precedent. They bind neither coordinate nor inferior courts in the judicial hierarchy. They are classic obiter dicta: 'statement[s] of law in the opinion which could not logically be a major premise of the selected facts of the decision.'
- ^ . U.S. Court of Appeals for the Third Circuit. Harvard Law School. 6 Ağustos 2010. s. 741. 2 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
To be sure, Supreme Court dicta, even while nonbinding, are still highly persuasive.
() - ^ a b , p. 967 (5th ed. 1979).
- ^ Reid-Rambo, Teresa, and Leanne J. Pflaum. "Chapter 5: Sources of Law; Reading and Interpreting Cases", Legal Writing by Design: A Guide to Great Briefs and Memos. Durham, NC: Carolina Academic, 2013. 85. Print.
- ^ 'Simpkins v Pays' [1955] 1 WLR 975 Queen's Bench Division
- ^ . 11 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2014.
External links
![image]()
Vikisözlük'te Dikta ile ilgili tanım bulabilirsiniz.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dikta Obiter dictum diger soylenenler anlamina gelen Latince bir ifadedir ve herhangi bir hakim veya arabulucu tarafindan gecerken soylenen bir yorumu ifade eder Bu kavram Ingiliz ortak hukukundan turetilmistir ve bir karar sadece iki unsurdan olusur ratio decidendi ve obiter dicta Yargisal ornek olusturma amaciyla ratio decidendi baglayici iken obiter dicta yalnizca ikna edici niteliktedir AnlamBir yargi ifadesi sadece dava icin onemli olan gerceklere ve hukuka atifta bulunursa ratio decidendi olabilir Onemli olmayan ifadeler veya varsayimsal gerceklere veya iliskisiz hukuk konularina atifta bulunan ifadeler ise obiter dicta olarak adlandirilir Obiter dicta siklikla sadece dicta veya obiter olarak da adlandirilir bir hakimin yaptigi ve mahkemenin kararinin gerekli bir parcasi olmayan aciklama veya gozlemlerdir Bir mahkeme gorusunde obiter dicta orneklem veya benzetme veya arguman yoluyla sunulan sozcukler icerebilir ancak bunlarla sinirli olmamak kaydiyla Ratio decidendi ye karsin obiter dicta yargi kararinin konusu degildir hatta bazen hukuki acidan dogru ifadeler olsalar dahi Sozde Wambaugh in Ters Cevirme Testi bir yargi ifadesinin ratio mu yoksa obiter mi oldugunu belirlemek icin kullanilir bu testte argumani tersine cevirerek eger ifade cikarilmis olsaydi karar farkli olur muydu diye sorulur Eger oyleyse ifade onemlidir ve ratio dur eger onemli degilse obiterdir Bir mahkeme bir dava hakkinda yargi yetkisine sahip olmadigina karar verirse veya davanin teknik bir nedenle reddedilmesine ragmen ancak yine de davaya iliskin haklarinda gorusler sunarsa bu gorusler obiter dicta olabilir Diger obiter dicta ornekleri bir hakimin goruse baglam saglamak icin bir yanaga yorum yapmasi veya ilgili bir hukuk alanini ayrintili olarak incelemesi durumunda ortaya cikabilir Bir hakim bir konuyu aydinlatmak icin varsayimsal bir ornek verirse Carlill davasinda oldugu gibi bu olayin ozelligiyle ilgili olmasa bile obiter olacaktir University of Florida arastirmacilari Teresa Reid Rambo ve Leanne Pflaum obiter dicta nin nasil baglayici hale gelebilecegini aciklar Onlara gore obiter dicta nin baglayici hale gelmesi icin su surec yasanir Kararlarinda mahkemeler onceki davalarin gorus metinlerinde bulunan obiter dicta bolumlerini alintilayabilirler ve alintilanan bolumun obiter dicta statusunu belirtip belirtmemelerine bagli olarak bir sonraki davada kararin veya hukmun bir parcasi haline gelebilir Alintilanan obiter dicta bolumu sonraki mahkemenin gercekten ne karar verdigine ve alintilanan bolumdeki ilkeyi nasil ele aldigina bagli olarak bir sonraki davada kararin veya hukmun bir parcasi haline gelebilir SimilereSimilere Norman Fransizcasiyla gorundugu gibi obiter e benzer bir kavramdir ve belirsiz veya sadece hakimin gorusunu temsil ettigini ifade eder Ornegin Simpkins v Pays 1955 davasinda bir buyukanne torun ve bir kiraci Pazar Empire News gazetesinde haftalik yarismalara katildilar Her hafta uc kadin birlikte tahminde bulunuyor ve katilim bedelini birlikte oduyordu ancak kupon uzerinde buyukanne adi yaziliydi Buyukanne 750 sterlinlik odul parasini aldi ve diger ikisiyle paylasmayi reddetti Kiraci odul parasinin ucte biri icin dava acarak basariyla hak kazandi ancak Sellers J torunun da 250 sterlin almasi gerektigi yonunde bir semble ekledi cunku torun davada taraf degildi Ayrica bakinizDiktatorlukKaynakca U S Court of Appeals for the Third Circuit Harvard Law School 7 Agustos 2003 s 265 27 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Simply labeling a statement in an opinion as a holding does not necessarily make it so Gratuitous statements in an opinion that do not implicate the adjudicative facts of the case s specific holding do not have the bite of precedent They bind neither coordinate nor inferior courts in the judicial hierarchy They are classic obiter dicta statement s of law in the opinion which could not logically be a major premise of the selected facts of the decision U S Court of Appeals for the Third Circuit Harvard Law School 6 Agustos 2010 s 741 2 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi To be sure Supreme Court dicta even while nonbinding are still highly persuasive a b p 967 5th ed 1979 Reid Rambo Teresa and Leanne J Pflaum Chapter 5 Sources of Law Reading and Interpreting Cases Legal Writing by Design A Guide to Great Briefs and Memos Durham NC Carolina Academic 2013 85 Print Simpkins v Pays 1955 1 WLR 975 Queen s Bench Division 11 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2014 External linksVikisozluk te Dikta ile ilgili tanim bulabilirsiniz