Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dizi yanılsaması, aynı diatonik veya kromatik dizinin ton olarak yükselen ve düşen hallerinin; sağ-sol yönselliğinde değişerek, aynı anda duyurulması sonucu deneyimlenen yanılsamadır. Bu yanılsamanın tecrübe edilmesinde etkili olan olgu; uyaran bütününün gruplanmasında öncelik olarak tonsal (veya frekans bazındaki) yakınlığın belirlenmesinin, yönün belirlenmesinden baskın gelmesidir.
Dizi yanılsaması 1973 yılında (en) tarafından tespit edilmiştir. Yaptığı deneyde deneklere kulaklık aracılığıyla; ton olarak inen bir majör dizinin ve aynı dizinin ton olarak çıkan halinin notaları, her notada geldiği yön değişecek şekilde dinletilmiştir. Öyle ki; çıkan diziden nota sol kulaktan duyurulduğunda, sağ kulaktan inen diziden nota duyurulmuştur. Do majör dizisi için deneyin harfler ile gösterilişi şu şekildedir;
Sağ kulak ; C' D A F - F A D C'
Sol kulak; C B E G - G E B C
( Bağlı notalar aralarında kısa çizgi olacak şekilde gösterilmiştir.)
Deneklerin yapılan deneyde algıladıkları ise; dizinin inen halini bir yönden, çıkan halini ise diğer yönden geldiği şeklinde olmuştur. Sağlak deneklerin dizinin çıkan halini sağdan, inen halini soldan duyduğu gözlemlenmiştir. Solak deneklerin ise uyaran bütününü görece daha tutarlı algıladıkları tespit edilmiştir. Sağlak deneklerin algıladığı ses bütününün harfler ile gösterilişi şu şekildedir;
Sağ kulak ; C' B A G - G A B C'
Sol kulak ; C D E F - F E D C
Deney sonucu olarak; uyaran bütününde ton veya frekans bazında ardı sıra gelmesi muhtemel girdilerin yön tespitindeki tutarlılıktan ödün verilerek bir araya gruplanışı, gruplamada önceliğin yön belirlemeye göre daha çok ton ve tonsal yakınlık belirlemede olduğu ortaya çıkmıştır.
Kaynakça
- ^ Carson, Ben (Bahar 2007). "What Are Musical Illusions?". American Journal of Psychology. 120 (1).
- ^ Deutsch, Diana (Kasım 1975). "Musical Illusions". Scientific American. 233 (4).
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2017.
- ^ . 25 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2017.
 | Psikoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dizi yanilsamasi ayni diatonik veya kromatik dizinin ton olarak yukselen ve dusen hallerinin sag sol yonselliginde degiserek ayni anda duyurulmasi sonucu deneyimlenen yanilsamadir Bu yanilsamanin tecrube edilmesinde etkili olan olgu uyaran butununun gruplanmasinda oncelik olarak tonsal veya frekans bazindaki yakinligin belirlenmesinin yonun belirlenmesinden baskin gelmesidir Dizi yanilsamasi 1973 yilinda en tarafindan tespit edilmistir Yaptigi deneyde deneklere kulaklik araciligiyla ton olarak inen bir major dizinin ve ayni dizinin ton olarak cikan halinin notalari her notada geldigi yon degisecek sekilde dinletilmistir Oyle ki cikan diziden nota sol kulaktan duyuruldugunda sag kulaktan inen diziden nota duyurulmustur Do major dizisi icin deneyin harfler ile gosterilisi su sekildedir Sag kulak C D A F F A D C Sol kulak C B E G G E B C Bagli notalar aralarinda kisa cizgi olacak sekilde gosterilmistir Deneklerin yapilan deneyde algiladiklari ise dizinin inen halini bir yonden cikan halini ise diger yonden geldigi seklinde olmustur Saglak deneklerin dizinin cikan halini sagdan inen halini soldan duydugu gozlemlenmistir Solak deneklerin ise uyaran butununu gorece daha tutarli algiladiklari tespit edilmistir Saglak deneklerin algiladigi ses butununun harfler ile gosterilisi su sekildedir Sag kulak C B A G G A B C Sol kulak C D E F F E D C Deney sonucu olarak uyaran butununde ton veya frekans bazinda ardi sira gelmesi muhtemel girdilerin yon tespitindeki tutarliliktan odun verilerek bir araya gruplanisi gruplamada onceligin yon belirlemeye gore daha cok ton ve tonsal yakinlik belirlemede oldugu ortaya cikmistir Kaynakca Carson Ben Bahar 2007 What Are Musical Illusions American Journal of Psychology 120 1 Deutsch Diana Kasim 1975 Musical Illusions Scientific American 233 4 Arsivlenmis kopya 28 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ocak 2017 25 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ocak 2017 Psikoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz