Doğum oranı, (kaba doğum hızı), bir yılda doğan canlı bebek sayısını yıl ortası nüfusa bölünmesi ve 1000 ile çarpılmasıyla bulunan oran. 1000 nüfus başına bir yıldaki doğum miktarını oransal olarak verir. Doğumlar göç ile birlikte bir mekandaki nüfusun artmasının sebebidir. Doğumlar ile ölümler arasındaki fark Doğal Nüfus Artışını verir.
Türkiye'de kaba doğum hızı 2012'de ‰17.1 iken, 2013 yılında ‰16.92'ye düşmüştür. 2013 yılı için kaba doğum hızının en yüksek olduğu iller; Şanlıurfa ‰33, Şırnak ‰29.9, Ağrı ‰29.3, Van ‰28.6 illeridir. Doğum oranının en düşük olduğu iller ise şunlardır: ‰10.1 Kırklareli, ‰10.6 Edirne, ‰10.6 Çanakkale, ‰11 Tunceli. Dünyada olduğu gibi Türkiye'de de doğum oranları azalmaktadır.
Dünya genelinde doğum oranlarında genel bir düşüş görülmektedir. Ortalama son 50 yılda 5.4 çocuktan, 2.1 çocuğa gerilemiştir. Yıllar itibarıyla Türkiye'deki doğum oranları şöyledir: 1980: ‰3.41, 1985: ‰2.59, 1990: ‰2.65, 2000: ‰2.53. Doğum oranı Fransa'da ‰13.1, Angola ve Mali'de ‰50, Hong Kong ve Ukrayna'da ‰8, Türkiye'de ‰17.3'tür.
Yıl | KDH | Yıl | KDH |
---|---|---|---|
1950–1955 | 37.2 | 2000–2005 | 21.2 |
1955–1960 | 35.3 | 2005–2010 | 20.3 |
1960–1965 | 34.9 | 2010–2015 | 19.4 |
1965–1970 | 33.4 | 2015–2020 | 18.2 |
1970–1975 | 30.8 | 2020–2025 | 16.9 |
1975–1980 | 28.4 | 2025–2030 | 15.8 |
1980–1985 | 27.9 | 2030–2035 | 15.0 |
1985–1990 | 27.3 | 2035–2040 | 14.5 |
1990–1995 | 24.7 | 2040–2045 | 14.0 |
1995–2000 | 22.5 | 2045–2050 | 13.4 |
Doğum oranının değişimi
- Yavaş değişim: Ülkenin sosyal, kültürel ve ekonomik gelişmesine bağlı olarak doğum oranının düşmesidir. Sanayileşme, kadının çalışma hayatına katılması, eğitim düzeyinde iyileşme, şehirleşme nedenler arasındadır.
- Gönüllü değişim:Devletlerin uyguladığı nüfus politikalarının sonucunda doğum oranının hızla düşmesidir. Çin'de 1970'lerde başlanan tek çocuk siyaseti, 2002'de yasal hale getirilmiştir. Sert şekilde uygulanan nüfus planlaması doğum oranlarını önemli ölçütü düşürmüştür. bugün 1.3 milyar nüfusuyla dünya lideri olan Çin 2050 yılında 1.6 milyar olacak ve tahtını Hindistana devredecektir.
- Kriz modeli: Sosyal ve siyasal sistemde insanları sıkıntıya düşüren genel olaylar neden olur. Savaş, ihtilal, kargaşa, terör, göç, afetler doğum oranlarında ani düşüşlere neden olur. Türkiye en düşük nüfus artışının 1945 yılında yaşamıştır. II. Dünya Savaşı'na Türkiye'nin girmemiş olmasına rağmen etkilenmiştir.
Doğumlar ve siyaset
Dünya ülkeleri kendilerine özgü sebeplerle doğum oranlarına müdahale etmeye çalışırlar. Doğum oranları, ölüm oranlarıyla birlikte nüfus artış hızını belirler. Gelişmiş ülkeler düşen nüfus artış hızlarını artırmaya çalışır. Gelişmekte olan ülkeler kalkınmayı yavaşlattığı düşüncesi ile doğumları azaltmaya çalışırlar.
Türkiye, dünyada Endonezya'dan sonra en hızlı yaşlanan ikinci ülkedir. Yaşlı nüfusun getireceği sıkıntılardan kurtulmak için belli bir nüfus artış hızının korunması gerektiği düşünülmektedir. Bu gerekçeyle devrin başbakanı Erdoğan tarafından uzun süre en az üç çocuk söylemi gündemde tutuldu. Eski zamanlara nazaran doğumları özendirmek amacıyla çeşitli teşvikler açıklandı Aynı zamanlarda Rusya Devlet Başkanı Putin,İran cumhurbaşkanı Ahmedinejat da doğumları teşvik eden politikalar uyguladılar.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b (PDF). DEMOGRAFİ: Nüfus meselelerine sosyolojik bir bakış. acikders.org.tr. 7 Ocak 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2015.
- ^ . tuik.gov.tr. 7 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2015.
- ^ . United Nations. 25 Ağustos 2011. 10 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2011.
- ^ ÇAMURCU, Yrd.Doç.Dr.Hayri. (PDF). balikesir.edu.tr. 24 Mart 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2015.
- ^ "Hızla yaşlanıyoruz!". milliyet.com.tr. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ocak 2015.
- ^ "Erdoğan neden 3 çocuk istediğini açıkladı?". milliyet.com.tr. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ocak 2015.
- ^ "YAP bebeği KAP teşviki". hurriyet.com.tr. 30 Ocak 2013. 23 Haziran 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ocak 2015.
- ^ "Putin: Rusya'da 3 çocuklu aile standart olmalı". haber7.com. 12 Aralık 2013. 14 Şubat 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ocak 2015.
- ^ "Başbakan'ın tavsiyesini o ülke de dinledi". haber7.com. 7 Ocak 2014. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ocak 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dogum orani kaba dogum hizi bir yilda dogan canli bebek sayisini yil ortasi nufusa bolunmesi ve 1000 ile carpilmasiyla bulunan oran 1000 nufus basina bir yildaki dogum miktarini oransal olarak verir Dogumlar goc ile birlikte bir mekandaki nufusun artmasinin sebebidir Dogumlar ile olumler arasindaki fark Dogal Nufus Artisini verir Dunya kaba dogum hizi 2017Dunya kaba dogum hizi 2014 Turkiye de kaba dogum hizi 2012 de 17 1 iken 2013 yilinda 16 92 ye dusmustur 2013 yili icin kaba dogum hizinin en yuksek oldugu iller Sanliurfa 33 Sirnak 29 9 Agri 29 3 Van 28 6 illeridir Dogum oraninin en dusuk oldugu iller ise sunlardir 10 1 Kirklareli 10 6 Edirne 10 6 Canakkale 11 Tunceli Dunyada oldugu gibi Turkiye de de dogum oranlari azalmaktadir Dunya genelinde dogum oranlarinda genel bir dusus gorulmektedir Ortalama son 50 yilda 5 4 cocuktan 2 1 cocuga gerilemistir Yillar itibariyla Turkiye deki dogum oranlari soyledir 1980 3 41 1985 2 59 1990 2 65 2000 2 53 Dogum orani Fransa da 13 1 Angola ve Mali de 50 Hong Kong ve Ukrayna da 8 Turkiye de 17 3 tur Dunyada tahmini Kaba Dogum Hizi KDH 1950 2050 UN medium variant 2009 rev Yil KDH Yil KDH1950 1955 37 2 2000 2005 21 21955 1960 35 3 2005 2010 20 31960 1965 34 9 2010 2015 19 41965 1970 33 4 2015 2020 18 21970 1975 30 8 2020 2025 16 91975 1980 28 4 2025 2030 15 81980 1985 27 9 2030 2035 15 01985 1990 27 3 2035 2040 14 51990 1995 24 7 2040 2045 14 01995 2000 22 5 2045 2050 13 4Dogum oraninin degisimiYavas degisim Ulkenin sosyal kulturel ve ekonomik gelismesine bagli olarak dogum oraninin dusmesidir Sanayilesme kadinin calisma hayatina katilmasi egitim duzeyinde iyilesme sehirlesme nedenler arasindadir Gonullu degisim Devletlerin uyguladigi nufus politikalarinin sonucunda dogum oraninin hizla dusmesidir Cin de 1970 lerde baslanan tek cocuk siyaseti 2002 de yasal hale getirilmistir Sert sekilde uygulanan nufus planlamasi dogum oranlarini onemli olcutu dusurmustur bugun 1 3 milyar nufusuyla dunya lideri olan Cin 2050 yilinda 1 6 milyar olacak ve tahtini Hindistana devredecektir Kriz modeli Sosyal ve siyasal sistemde insanlari sikintiya dusuren genel olaylar neden olur Savas ihtilal kargasa teror goc afetler dogum oranlarinda ani dususlere neden olur Turkiye en dusuk nufus artisinin 1945 yilinda yasamistir II Dunya Savasi na Turkiye nin girmemis olmasina ragmen etkilenmistir Dogumlar ve siyasetDunya ulkeleri kendilerine ozgu sebeplerle dogum oranlarina mudahale etmeye calisirlar Dogum oranlari olum oranlariyla birlikte nufus artis hizini belirler Gelismis ulkeler dusen nufus artis hizlarini artirmaya calisir Gelismekte olan ulkeler kalkinmayi yavaslattigi dusuncesi ile dogumlari azaltmaya calisirlar Turkiye dunyada Endonezya dan sonra en hizli yaslanan ikinci ulkedir Yasli nufusun getirecegi sikintilardan kurtulmak icin belli bir nufus artis hizinin korunmasi gerektigi dusunulmektedir Bu gerekceyle devrin basbakani Erdogan tarafindan uzun sure en az uc cocuk soylemi gundemde tutuldu Eski zamanlara nazaran dogumlari ozendirmek amaciyla cesitli tesvikler aciklandi Ayni zamanlarda Rusya Devlet Baskani Putin Iran cumhurbaskani Ahmedinejat da dogumlari tesvik eden politikalar uyguladilar Ayrica bakinizOlum orani Demografi Morbidite orani Dogum oranina gore egemen devletler ve bagimli bolgelerin listesiKaynakca a b PDF DEMOGRAFI Nufus meselelerine sosyolojik bir bakis acikders org tr 7 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 6 Ocak 2015 tuik gov tr 7 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Ocak 2015 United Nations 25 Agustos 2011 10 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ekim 2011 CAMURCU Yrd Doc Dr Hayri PDF balikesir edu tr 24 Mart 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 7 Ocak 2015 Hizla yaslaniyoruz milliyet com tr 19 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ocak 2015 Erdogan neden 3 cocuk istedigini acikladi milliyet com tr 19 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ocak 2015 YAP bebegi KAP tesviki hurriyet com tr 30 Ocak 2013 23 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ocak 2015 Putin Rusya da 3 cocuklu aile standart olmali haber7 com 12 Aralik 2013 14 Subat 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ocak 2015 Basbakan in tavsiyesini o ulke de dinledi haber7 com 7 Ocak 2014 22 Subat 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ocak 2015