Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dr. Moreau'nun Adası (özgün adı: The Island of Doctor Moreau), İngiliz yazar Herbert George Wells'in 1896'da yayınlanan bilimkurgu romanıdır.
Romanın metni bir gemi kazasından kurtarılan Edward Prendick'in anlatımıdır. adı verilen ameliyatlar ve deneyler ile hayvanlardan insana benzer melez varlıklar yaratan çılgın bilim adamı Doktor Moreau'nun öyküsünün anlatıldığı roman, acı ve zulüm, ahlaki sorumluluk, insan kimliği, insanın doğaya müdahalesi ve travmanın etkileri gibi bir dizi temayı ele alır. Wells yıllar sonra romanı "gençliğe özgü bir küfür egzersizi" olarak tanımlayacaktı.
Erken dönem bilimkurgunun klasik bir eseri olan Doktor Moreau'nun Adası, Wells'in en tanınmış kitaplarından biridir ve daha gelişmiş bir ırkın, başka bir türün evrimine müdahale ettiği bilim kurgu motifi "yükselme"nin ilk kez kullanıldığı eser olarak pek çok çalışmaya ilham vermiş, ayrıca sinema filmi ve diğer medyalarda defalarca uyarlamaları yapılmıştır.
Roman, yayımlandığı dönemde özellikle Avrupa ve Amerika'da çok ilgi çekmiş ve hayvanlarla deneyler yapılmaması konusunda ciddi tartışmalara yolaçmıştır.
Konusu
Edward Prendick, güney Pasifik Okyanusu'ndaki bir gemi kazasında, enkazdan sağ kurtulan, bilimsel eğitim almış bir İngiliz'dir. Oradan geçen Ipecacuanha adlı bir gemi onu kurtarır ve Montgomery adında bir adam onu iyileştirir. Prendick ayrıca Montgomery'nin uşağı gibi görünen M'ling adında hayvansı bir yerliyle tanışır. Gemi Montgomery'ye ait çok sayıda hayvan taşımaktadır. Montgomery'nin varış noktası olan adaya yaklaştıklarında kaptan, Prendick'in Montgomery ile birlikte gemiyi terk etmesini ister. Montgomery, Prendick'i adada ağırlayamayacağını açıklar, Buna rağmen kaptan Prendick'i bir sandalla denize bırakır ve yelken açar. Kaptanın Prendick'i terk ettiğini gören Montgomery, ona acıyıp yeniden kurtarır.
Kimselerin uğramadığı volkanik bu ada, pek ıssız sayılmaz: Kendisini deneylerine adamış bir bilim insanı olan , alkolik asistanı Montgomery, onun tuhaf hizmetkârı M'ling ve Moreau'nun korkunç deneylerinin ürünü tuhaf yaratıklar adada yaşamaktadır. Prendick, 'nun, Londra'da tanınmış bir fizyolog olduğunu ve canlı hayvanlar üzerindeki korkunç deneyleri ortaya çıkınca Büyük Britanya'dan kaçtığını duyduğunu hatırlayacaktı.
Prendick, Doktor'un deneyleri yüzünden korkuya kapılıp adanın içine kaçtığı zaman burada onu Tembel Adam da dahil olmak üzere benzer şekilde yarı insan/yarı hayvan yaratıklardan oluşan bir koloniye götüren bir Maymun Adamla tanışır. Liderleri, Kanun Sözcüsü adında büyük, gri, belirsiz bir yaratıktır ve Kanun adı verilen, hayvani davranışlara karşı yasaklar içeren ve Moreau'ya övgüler içeren tuhaf bir dua okutur:
“Dört ayak üstünde yürümeyeceksin; Yasa böyle buyurur. Biz İnsan değil miyiz?”
“Suyu dilinle içine çekerek İçmeyeceksin; Yasa böyle buyurur. Biz İnsan değil miyiz?”
“Et de, Balık da yemeyeceksin; Yasa böyie buyurur. Biz İnsan değil miyiz?”
“Ağaçların Kabuklarına pençe atmayacaksın; Yasa böyie buyurur. Biz İnsan değil miyiz?”
“Başka İnsanları kovalamayacaksın; Yasa böyle buyurur. Biz İnsan değil miyiz?”
Zaman geçtikçe Prendick, Canavar Halkının tuhaflığına alışmaya başlar. Ancak bir gün, üzerinde halen deneyler yapılmakta olan puma kadın kendisini esir tutan bağlardan kurtulur ve laboratuvardan kaçar. Dr. Moreau onun peşine düşer, ancak sonunda giriştikleri kavga ikisinin de ölümlerine yol açacaktır. Prendick adayı terk etmeye karar verir, bu arada Montgomery, hizmetkarı M'ling ve Kanun Sözcüsü'nün Canavar Halkı ile yaşanan bir tartışmanın ardından öldüğü bir kargaşaya şahit olur. Aynı zamanda sırada Prendick kazayla deneylerin yapıldığı ve tüm malzemelerin saklandığı binaların yanmasına sebep olur.
Prendick, Moreau ve Montgomery'nin ölümlerinden sonra aylarca adada "Canavar Halkı" ile birlikte yaşar. Zaman ilerledikçe insana dönüştürülmüş hayvanlar gerçek içgüdülerine geri dönmeye, adanın tavşanlarını avlamaya, dört ayak üzerinde yürümeye başlar. Prendick'in talimatlarına uymayı bırakırlar. Prendick'in adadan kurtulmak için sal inşa etme çabaları başarısızlıkla sonuçlanır, ancak şans eseri, bir gemi kazasından sağlam kurtulan cankurtaran sandalı adaya sürüklenir. Adayı terk etmek için bu sandalı kullanan Prendick üç gün sonra bir gemi tarafından kurtarılır. Hikâyesini anlattığında onu kurtaranlar deli olduğunu düşünür. O da bunun üzerine hafıza kaybı numarası yapar. İngiltere'ye döndükten sonra şehir hayatında hayvanlara dönüşmek üzereymiş gibi görünen insanların arasında rahat edemez, Londra'dan ayrılır ve kırsal kesimde neredeyse yalnızlık içinde yaşar ve çalışmalarında biraz huzur bulduğu kimya ve astronomiye kendini adar.
Dr. Moreau'nun asıl amacına ulaşmak istemesi ve bunun için büyük şeyler feda etmesi de kitabın yargıya açık kısımlarındandır.
Tarihsel bağlam
Romanın 1896'da yayımlandığı dönemde, Avrupa'da insan ırkının yozlaşması olasılığı konusunda süregelen bir tartışma yaşanıyordu. Hayvanlarda dirikesime karşı artan muhalefet, 1875'te Ulusal Canlı Deneyi Önleme Derneği ve 1898'de Britanya Dirikesimin Kaldırılması Birliği gibi grupların oluşmasına yol açtı. Dr. Moreau Adası, etik, felsefi ve bilimsel kaygıları, bu temaların ortaya çıkardığı tartışmaları ve 1800'lerin sonlarında sosyal normları büyük ölçüde bozan Darwinci evrim fikirlerini yansıtmaktadır.
1924 yılında Wells, eserlerinin toplu basımı sırasında Doktor Moreau'nun Adası kitabında Oscar Wilde'ın duruşmasından ilham aldığını açıklayacaktı:
"Doktor Moreau'nun Adası" 1895 yılında yazıldı ve "Muhteşem Ziyaret" henüz hazırken yapımına başlandı. Bu teolojik bir grotesktir ve Swift'in etkisi bunda çok belirgindir. O zamanlar, dahi bir adamın zarafetsiz ve acınası çöküşüyle ilgili skandal bir duruşma vardı ve bu hikaye, insanlığın makul bir şekle kabaca yontulmuş ve sürekli iç çatışma içinde olan bir hayvandan başka bir şey olmadığının hatırlatılmasına yaratıcı bir zihnin tepkisiydi. içgüdü ile emir arasında. Bu hikaye bu ideali somutlaştırıyor, ancak bu somutlaşmanın dışında alegorik bir niteliği yok. İnsanları yontulmuş, kafası karışmış ve işkence görmüş hayvanlar olarak gören anlayışa mümkün olan en yüksek canlılığı vermek için yazılmıştır. Okuyucu bu koleksiyondaki tarih üzerine yazılanları okumaya başladığında, insanın yeniden şekillendirilmiş bir hayvan olduğu fikrinin artık alevli bir karikatürde değil, tartılmış ve yerleşmiş bir kanaat olarak olduğunu görecektir.
Film uyarlamaları
1977- Dr. Moreau'nun Adası (Özgün adı: The Island of Dr. Moreau), yönetmenliğini Don Taylor'ın yaptığı ABD yapımı film.
1996- Dr. Moreau'nun Adası (Özgün adı: The Island of Dr. Moreau), baş rollerinde Marlon Brando ve Val Kilmer'in yer aldığı, yönetmenliğini John Frankenheimer'ın yaptığı ABD yapımı film.
Bilimsel inandırıcılık
HG Wells, "Bireysel Plastisitenin Sınırları" (1895) adlı bir makalesinde, Doktor Moreau'nun Adası'nda tasvir edilen olayların, bu tür canlı deneylerin bilim kurgunun sınırları dışında test edilmesi durumunda tamamen mümkün olduğuna olan inancını açıkladı.
Modern tıptaki çalışmalar, insan dışındaki hayvanların, konuşma gibi insani yetenekleri taklit edecek gerekli beyin yapısına sahip olmadıklarını gösterdi. Yabancı dokulara karşı oluşan bağışıklık tepkileri ile ilgili çalışmalar ise farklı türler arasındaki doku aktarımları bir yana, aynı tür içinde bile transplantasyonun oldukça zor olduğunu ortaya koyuyor. Bununla birlikte, Stanford Üniversitesi'ndeki bir araştırma ekibi, otizm, DEHB ve şizofreni gibi nörolojik durumları incelemek için laboratuvardaki bir tabaktan alınan bir grup canlı insan beyin hücresini yeni doğmuş bir farenin beynine başarıyla nakletti.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Patrick Parrinder, Robert M. Philmus (1980). "H. G. Wells's Literary Criticism". Preface to the Scientific Romances (Eng). The Harvester Press Limited. s. 243.
- ^ Wells. Doktor Moreau’nun Adası. İş Bankası Kültür Yayınları. ISBN . 23 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2024.
- ^ "The Works of H. G. Wells (Atlantic Edition)/Preface to Volume 2 - Wikisource, the free online library". en.wikisource.org (İngilizce). 23 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Aralık 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Aralık 2016.
- ^ Revah, Omer; Gore, Felicity; Kelley, Kevin W.; Andersen, Jimena; Sakai, Noriaki; Chen, Xiaoyu; Li, Min-Yin; Birey, Fikri; Yang, Xiao; Saw, Nay L.; Baker, Samuel W. (Ekim 2022). "Maturation and circuit integration of transplanted human cortical organoids". Nature (İngilizce). 610 (7931): 319-326. doi:10.1038/s41586-022-05277-w. ISSN 1476-4687. 4 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Şubat 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dr Moreau nun Adasi ozgun adi The Island of Doctor Moreau Ingiliz yazar Herbert George Wells in 1896 da yayinlanan bilimkurgu romanidir Dr Moerau Adasi romanin Ithaki Yayinlari ndan cikmis bir baskisinin kapagi Romanin metni bir gemi kazasindan kurtarilan Edward Prendick in anlatimidir adi verilen ameliyatlar ve deneyler ile hayvanlardan insana benzer melez varliklar yaratan cilgin bilim adami Doktor Moreau nun oykusunun anlatildigi roman aci ve zulum ahlaki sorumluluk insan kimligi insanin dogaya mudahalesi ve travmanin etkileri gibi bir dizi temayi ele alir Wells yillar sonra romani genclige ozgu bir kufur egzersizi olarak tanimlayacakti Erken donem bilimkurgunun klasik bir eseri olan Doktor Moreau nun Adasi Wells in en taninmis kitaplarindan biridir ve daha gelismis bir irkin baska bir turun evrimine mudahale ettigi bilim kurgu motifi yukselme nin ilk kez kullanildigi eser olarak pek cok calismaya ilham vermis ayrica sinema filmi ve diger medyalarda defalarca uyarlamalari yapilmistir Roman yayimlandigi donemde ozellikle Avrupa ve Amerika da cok ilgi cekmis ve hayvanlarla deneyler yapilmamasi konusunda ciddi tartismalara yolacmistir KonusuEdward Prendick guney Pasifik Okyanusu ndaki bir gemi kazasinda enkazdan sag kurtulan bilimsel egitim almis bir Ingiliz dir Oradan gecen Ipecacuanha adli bir gemi onu kurtarir ve Montgomery adinda bir adam onu iyilestirir Prendick ayrica Montgomery nin usagi gibi gorunen M ling adinda hayvansi bir yerliyle tanisir Gemi Montgomery ye ait cok sayida hayvan tasimaktadir Montgomery nin varis noktasi olan adaya yaklastiklarinda kaptan Prendick in Montgomery ile birlikte gemiyi terk etmesini ister Montgomery Prendick i adada agirlayamayacagini aciklar Buna ragmen kaptan Prendick i bir sandalla denize birakir ve yelken acar Kaptanin Prendick i terk ettigini goren Montgomery ona aciyip yeniden kurtarir Kimselerin ugramadigi volkanik bu ada pek issiz sayilmaz Kendisini deneylerine adamis bir bilim insani olan alkolik asistani Montgomery onun tuhaf hizmetkari M ling ve Moreau nun korkunc deneylerinin urunu tuhaf yaratiklar adada yasamaktadir Prendick nun Londra da taninmis bir fizyolog oldugunu ve canli hayvanlar uzerindeki korkunc deneyleri ortaya cikinca Buyuk Britanya dan kactigini duydugunu hatirlayacakti Prendick Doktor un deneyleri yuzunden korkuya kapilip adanin icine kactigi zaman burada onu Tembel Adam da dahil olmak uzere benzer sekilde yari insan yari hayvan yaratiklardan olusan bir koloniye goturen bir Maymun Adamla tanisir Liderleri Kanun Sozcusu adinda buyuk gri belirsiz bir yaratiktir ve Kanun adi verilen hayvani davranislara karsi yasaklar iceren ve Moreau ya ovguler iceren tuhaf bir dua okutur Dort ayak ustunde yurumeyeceksin Yasa boyle buyurur Biz Insan degil miyiz Suyu dilinle icine cekerek Icmeyeceksin Yasa boyle buyurur Biz Insan degil miyiz Et de Balik da yemeyeceksin Yasa boyie buyurur Biz Insan degil miyiz Agaclarin Kabuklarina pence atmayacaksin Yasa boyie buyurur Biz Insan degil miyiz Baska Insanlari kovalamayacaksin Yasa boyle buyurur Biz Insan degil miyiz Zaman gectikce Prendick Canavar Halkinin tuhafligina alismaya baslar Ancak bir gun uzerinde halen deneyler yapilmakta olan puma kadin kendisini esir tutan baglardan kurtulur ve laboratuvardan kacar Dr Moreau onun pesine duser ancak sonunda giristikleri kavga ikisinin de olumlerine yol acacaktir Prendick adayi terk etmeye karar verir bu arada Montgomery hizmetkari M ling ve Kanun Sozcusu nun Canavar Halki ile yasanan bir tartismanin ardindan oldugu bir kargasaya sahit olur Ayni zamanda sirada Prendick kazayla deneylerin yapildigi ve tum malzemelerin saklandigi binalarin yanmasina sebep olur Prendick Moreau ve Montgomery nin olumlerinden sonra aylarca adada Canavar Halki ile birlikte yasar Zaman ilerledikce insana donusturulmus hayvanlar gercek icgudulerine geri donmeye adanin tavsanlarini avlamaya dort ayak uzerinde yurumeye baslar Prendick in talimatlarina uymayi birakirlar Prendick in adadan kurtulmak icin sal insa etme cabalari basarisizlikla sonuclanir ancak sans eseri bir gemi kazasindan saglam kurtulan cankurtaran sandali adaya suruklenir Adayi terk etmek icin bu sandali kullanan Prendick uc gun sonra bir gemi tarafindan kurtarilir Hikayesini anlattiginda onu kurtaranlar deli oldugunu dusunur O da bunun uzerine hafiza kaybi numarasi yapar Ingiltere ye dondukten sonra sehir hayatinda hayvanlara donusmek uzereymis gibi gorunen insanlarin arasinda rahat edemez Londra dan ayrilir ve kirsal kesimde neredeyse yalnizlik icinde yasar ve calismalarinda biraz huzur buldugu kimya ve astronomiye kendini adar Dr Moreau nun asil amacina ulasmak istemesi ve bunun icin buyuk seyler feda etmesi de kitabin yargiya acik kisimlarindandir Tarihsel baglamRomanin 1896 da yayimlandigi donemde Avrupa da insan irkinin yozlasmasi olasiligi konusunda suregelen bir tartisma yasaniyordu Hayvanlarda dirikesime karsi artan muhalefet 1875 te Ulusal Canli Deneyi Onleme Dernegi ve 1898 de Britanya Dirikesimin Kaldirilmasi Birligi gibi gruplarin olusmasina yol acti Dr Moreau Adasi etik felsefi ve bilimsel kaygilari bu temalarin ortaya cikardigi tartismalari ve 1800 lerin sonlarinda sosyal normlari buyuk olcude bozan Darwinci evrim fikirlerini yansitmaktadir 1924 yilinda Wells eserlerinin toplu basimi sirasinda Doktor Moreau nun Adasi kitabinda Oscar Wilde in durusmasindan ilham aldigini aciklayacakti Doktor Moreau nun Adasi 1895 yilinda yazildi ve Muhtesem Ziyaret henuz hazirken yapimina baslandi Bu teolojik bir grotesktir ve Swift in etkisi bunda cok belirgindir O zamanlar dahi bir adamin zarafetsiz ve acinasi cokusuyle ilgili skandal bir durusma vardi ve bu hikaye insanligin makul bir sekle kabaca yontulmus ve surekli ic catisma icinde olan bir hayvandan baska bir sey olmadiginin hatirlatilmasina yaratici bir zihnin tepkisiydi icgudu ile emir arasinda Bu hikaye bu ideali somutlastiriyor ancak bu somutlasmanin disinda alegorik bir niteligi yok Insanlari yontulmus kafasi karismis ve iskence gormus hayvanlar olarak goren anlayisa mumkun olan en yuksek canliligi vermek icin yazilmistir Okuyucu bu koleksiyondaki tarih uzerine yazilanlari okumaya basladiginda insanin yeniden sekillendirilmis bir hayvan oldugu fikrinin artik alevli bir karikaturde degil tartilmis ve yerlesmis bir kanaat olarak oldugunu gorecektir Film uyarlamalari1977 Dr Moreau nun Adasi Ozgun adi The Island of Dr Moreau yonetmenligini Don Taylor in yaptigi ABD yapimi film 1996 Dr Moreau nun Adasi Ozgun adi The Island of Dr Moreau bas rollerinde Marlon Brando ve Val Kilmer in yer aldigi yonetmenligini John Frankenheimer in yaptigi ABD yapimi film Bilimsel inandiricilikHG Wells Bireysel Plastisitenin Sinirlari 1895 adli bir makalesinde Doktor Moreau nun Adasi nda tasvir edilen olaylarin bu tur canli deneylerin bilim kurgunun sinirlari disinda test edilmesi durumunda tamamen mumkun olduguna olan inancini acikladi Modern tiptaki calismalar insan disindaki hayvanlarin konusma gibi insani yetenekleri taklit edecek gerekli beyin yapisina sahip olmadiklarini gosterdi Yabanci dokulara karsi olusan bagisiklik tepkileri ile ilgili calismalar ise farkli turler arasindaki doku aktarimlari bir yana ayni tur icinde bile transplantasyonun oldukca zor oldugunu ortaya koyuyor Bununla birlikte Stanford Universitesi ndeki bir arastirma ekibi otizm DEHB ve sizofreni gibi norolojik durumlari incelemek icin laboratuvardaki bir tabaktan alinan bir grup canli insan beyin hucresini yeni dogmus bir farenin beynine basariyla nakletti Ayrica bakinizIthaki Bilimkurgu Klasikleri dizisiKaynakca Patrick Parrinder Robert M Philmus 1980 H G Wells s Literary Criticism Preface to the Scientific Romances Eng The Harvester Press Limited s 243 KB1 bakim Tanimlanamayan dil link Wells Doktor Moreau nun Adasi Is Bankasi Kultur Yayinlari ISBN 9786052951125 23 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2024 The Works of H G Wells Atlantic Edition Preface to Volume 2 Wikisource the free online library en wikisource org Ingilizce 23 Subat 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Subat 2024 Arsivlenmis kopya 23 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Aralik 2016 Arsivlenmis kopya 27 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Aralik 2016 Revah Omer Gore Felicity Kelley Kevin W Andersen Jimena Sakai Noriaki Chen Xiaoyu Li Min Yin Birey Fikri Yang Xiao Saw Nay L Baker Samuel W Ekim 2022 Maturation and circuit integration of transplanted human cortical organoids Nature Ingilizce 610 7931 319 326 doi 10 1038 s41586 022 05277 w ISSN 1476 4687 4 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Subat 2024