Dördüncü nesil savaş, biridir. Harp ile siyasetin, asker ile sivilin, barış ile çatışmanın, savaş alanı ile emniyetli bölgenin aralarındaki bulanık hatların olması olarak nitelendirilen savaş türü. Sanayi Çağı'nda savaş ile beraber modern savaştır.
Bu askerî doktrin, ilk defa 1989 yılında aralarında William S. Lind'in de bulunduğu bir Amerikalı analist takımı tarafından savaş halinin tek merkezden idare edilmeyen bir biçime dönüşmesini tanımlamak için kullanıldı. En basit tanımı esas hasım tarafların bir devlet olmayıp onun yerine şiddetli bir ideolojik ağ olduğu herhangi bir savaşı içerir. Bu terimin terörizme ve asimetrik savaşa benzerlik göstermesine rağmen çok daha kapsamlıdır. Kölelere özgürlük için isyana kalkışan Spartaküs veya Roma Senatosunda Julius Ceasar'ın suikaste uğraması gibi klasik örnekler, modern savaş kavramındaki rakibi devreden çıkarmanın yolunu arayan savaş mücadelesi tipleriydi. Dördüncü nesil savaşlarda, hasmın bir üstünlüğü olan kazanma inancı körelten önceki nesil savaşlarda kabul edilemez addedilen klasik taktikleri sıklıkla kullanılır.
Unsurları
Dördüncü Nesil Savaş, aşağıda listelenen unsurları içine alan çatışmalar olarak tanımlanır:
- Karmaşık ve uzun dönemli
- Terörizmi kullanan
- Milli olmayan veya milli sınırları aşan hüviyette
- Düşman'ın kültürüne doğrudan tecavüz eden
- Bir hayli teferruatlı psikolojik savaş, bilhassa medyayı manipule eden
- Politik, ekonomik, içtimai ve askerî bütün mevcut şebekeler kullanılır
- Bütün şebekelerin aktörlerini içine alan düşük yoğunluklu çatışmalarda cereyan eder
- Mücadele dışı unsurlar taktik ikilemlerde kullanılır
Tarihçe
Kavram ilk olarak William S. Lind, Albay Keith Nightengale (USA), Yüzbaşı John F. Schmitt (USMC), Albay Joseph W. Sutton (USA), Yarbay Gary I. Wilson (USMCR) tarafından 1989 yılında Deniz Piyadeleri Gazetesinde yazdıkları "Savaşın değişen yüzü: Dördüncü Nesile doğru" (İngilizce:The Changing Face of War: Into the Fourth Generation) başlıklı makalelerinde tanımlanmıştır:
Savaş ve barış arasındaki ayrımın bulanıklaşıp ortadan kalkacağı savaş. Bu savaş, muhtemelen belirlenmiş muharebe alanlarının veya cephelerinin olmadığı doğrusal olmayan bir hususiyeti olacaktır. Siviller ve askerler arasındaki fark ortadan kalkacaktır.
Bu yazarlar tarafından tanımlanan savaş nesilleri şu şekildedir:
Birinci nesil savaşlar
Hat ve kol düzenleri taktikleri ve ağızdan barut doldurmalı silahlar çağı. Yoğun ateş gücü yerine insan gücü ve süngü harbi bu savaş türündeki muharebelerde esas taktik unsurdur.
İkinci nesil savaşlar
Görmeyerek atış ile desteklenen doğrusal ateş ve hareket taktikleri çağı. Havan atışı ile desteklenen ve yoğun ateş gücünün yıkıcı tesirinden faydalanmayı esas alan taktikler içermektedir.
Üçüncü nesil savaşlar
Düşman muharip kuvvetleriyle göğüs göğüse muharebe etmek ve onları yok etmek yerine hatlarına sızmayı, etrafını sarmayı ve kendini savunması güç küçük parçalara bölmeyi esas taktik olarak kullanan ve düz bir hat üzerindeki cepheler yerine derinlikte savunma taktikleri çağı.
Kurtuluş Savaşındaki Sakarya Meydan Muharebesinde düşmanı bir hat üzerinde karşılamak yerine coğrafi derinliğe çekmek ve cephe derinliğinde satıh üzerinde gerçekleşen çarpışmalarda yıpratarak Sakarya Nehri içinde çember içine almayı ve lojistik destekten mahrum halde yok etmeyi amaçlamıştı. İkinci dünya savaşında Rommel'in çölde gerçekleştirdiği tank muharebeleri de 3. nesil savaşa bir örnektir.
Dördüncü nesil savaş
Dördüncü nesil savaşlarda artık ateş veya manevra esas savaş unsuru olmaktan çıkmıştır. Silahlı çatışmalar düşmanı yok etmeyi doğrudan hedeflemeyip onun maneviyatını ve kazanma azmini kırmak suretiyle etkili olmayı amaçlamaktadır. Terörist saldırılarla toplumu yıldırmak ve asimetrik savaş unsurları ile hasım tarafın hareket ve tepki kabiliyetlerini kısıtlamak, teknolojik iletişim araçları, sivil toplum örgütleri ve benzeri aktörler vasıtasıyla hasmın düşman karşısında çaresiz olduğu psikolojisine düşmesine ve kararlılığını yitirmesini sağlamak temel taktiklerdendir. Düşman genellikle belirli bir ülke olmadığı durumları iyi manipüle etmek ve hasım ülkenin içinde etnik çatışmalar çıkarmak veya din ve mezhep düşmanlıkları vücuda getirerek onları körüklemek belli başlı taktikler arasındadır.
Kaynakça
- Global Streteji Enstitüsü, emekli Tuğ. Gen. Nejat Eslen 11 Eylül 2006[]
- Tarih boyu savaş ve strateji, Nejat Eslen, Truva,
Dipnotlar
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dorduncu nesil savas biridir Harp ile siyasetin asker ile sivilin baris ile catismanin savas alani ile emniyetli bolgenin aralarindaki bulanik hatlarin olmasi olarak nitelendirilen savas turu Sanayi Cagi nda savas ile beraber modern savastir Bu askeri doktrin ilk defa 1989 yilinda aralarinda William S Lind in de bulundugu bir Amerikali analist takimi tarafindan savas halinin tek merkezden idare edilmeyen bir bicime donusmesini tanimlamak icin kullanildi En basit tanimi esas hasim taraflarin bir devlet olmayip onun yerine siddetli bir ideolojik ag oldugu herhangi bir savasi icerir Bu terimin terorizme ve asimetrik savasa benzerlik gostermesine ragmen cok daha kapsamlidir Kolelere ozgurluk icin isyana kalkisan Spartakus veya Roma Senatosunda Julius Ceasar in suikaste ugramasi gibi klasik ornekler modern savas kavramindaki rakibi devreden cikarmanin yolunu arayan savas mucadelesi tipleriydi Dorduncu nesil savaslarda hasmin bir ustunlugu olan kazanma inanci korelten onceki nesil savaslarda kabul edilemez addedilen klasik taktikleri siklikla kullanilir UnsurlariDorduncu Nesil Savas asagida listelenen unsurlari icine alan catismalar olarak tanimlanir Karmasik ve uzun donemli Terorizmi kullanan Milli olmayan veya milli sinirlari asan huviyette Dusman in kulturune dogrudan tecavuz eden Bir hayli teferruatli psikolojik savas bilhassa medyayi manipule eden Politik ekonomik ictimai ve askeri butun mevcut sebekeler kullanilir Butun sebekelerin aktorlerini icine alan dusuk yogunluklu catismalarda cereyan eder Mucadele disi unsurlar taktik ikilemlerde kullanilirTarihceKavram ilk olarak William S Lind Albay Keith Nightengale USA Yuzbasi John F Schmitt USMC Albay Joseph W Sutton USA Yarbay Gary I Wilson USMCR tarafindan 1989 yilinda Deniz Piyadeleri Gazetesinde yazdiklari Savasin degisen yuzu Dorduncu Nesile dogru Ingilizce The Changing Face of War Into the Fourth Generation baslikli makalelerinde tanimlanmistir Savas ve baris arasindaki ayrimin bulaniklasip ortadan kalkacagi savas Bu savas muhtemelen belirlenmis muharebe alanlarinin veya cephelerinin olmadigi dogrusal olmayan bir hususiyeti olacaktir Siviller ve askerler arasindaki fark ortadan kalkacaktir Bu yazarlar tarafindan tanimlanan savas nesilleri su sekildedir Birinci nesil savaslar Hat ve kol duzenleri taktikleri ve agizdan barut doldurmali silahlar cagi Yogun ates gucu yerine insan gucu ve sungu harbi bu savas turundeki muharebelerde esas taktik unsurdur Ikinci nesil savaslar Gormeyerek atis ile desteklenen dogrusal ates ve hareket taktikleri cagi Havan atisi ile desteklenen ve yogun ates gucunun yikici tesirinden faydalanmayi esas alan taktikler icermektedir Ucuncu nesil savaslar Dusman muharip kuvvetleriyle gogus goguse muharebe etmek ve onlari yok etmek yerine hatlarina sizmayi etrafini sarmayi ve kendini savunmasi guc kucuk parcalara bolmeyi esas taktik olarak kullanan ve duz bir hat uzerindeki cepheler yerine derinlikte savunma taktikleri cagi Kurtulus Savasindaki Sakarya Meydan Muharebesinde dusmani bir hat uzerinde karsilamak yerine cografi derinlige cekmek ve cephe derinliginde satih uzerinde gerceklesen carpismalarda yipratarak Sakarya Nehri icinde cember icine almayi ve lojistik destekten mahrum halde yok etmeyi amaclamisti Ikinci dunya savasinda Rommel in colde gerceklestirdigi tank muharebeleri de 3 nesil savasa bir ornektir Dorduncu nesil savas Dorduncu nesil savaslarda artik ates veya manevra esas savas unsuru olmaktan cikmistir Silahli catismalar dusmani yok etmeyi dogrudan hedeflemeyip onun maneviyatini ve kazanma azmini kirmak suretiyle etkili olmayi amaclamaktadir Terorist saldirilarla toplumu yildirmak ve asimetrik savas unsurlari ile hasim tarafin hareket ve tepki kabiliyetlerini kisitlamak teknolojik iletisim araclari sivil toplum orgutleri ve benzeri aktorler vasitasiyla hasmin dusman karsisinda caresiz oldugu psikolojisine dusmesine ve kararliligini yitirmesini saglamak temel taktiklerdendir Dusman genellikle belirli bir ulke olmadigi durumlari iyi manipule etmek ve hasim ulkenin icinde etnik catismalar cikarmak veya din ve mezhep dusmanliklari vucuda getirerek onlari koruklemek belli basli taktikler arasindadir KaynakcaGlobal Streteji Enstitusu emekli Tug Gen Nejat Eslen 11 Eylul 2006 olu kirik baglanti Tarih boyu savas ve strateji Nejat Eslen Truva ISBN 975 6237 45 7DipnotlarAyrica bakinizPartizan silahli kuvvetler Besinci Kol Asimetrik savas Terorizm Tarih oncesi savas Antik Cag da savas Orta Cag da savas Barutlu silahlarla savas