Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda bir yorum yapın.
|
Kriyojeni, fizikte çok düşük sıcaklıklarda yapılan üretim ve işlemler için kullanılan terimdir.Kriyojenist ise bu düşük sıcaklıklarda bu işlemleri yapan kişiye denir. Kriyojenist Celcius ve Fahrenheit'ın yerine mutlak değerler içeren Kelvin ve rankin skalalarını baz alır. Kriyojeni terimi çoğu zaman kurgu veya popüler kültürde yanlış olarak kullanılır. Bu bilim dalı birkaç terim içerir. Örneğin kriyobiyoloji, düşük sıcaklıkların organizmalara etkisini inceleyen bir biyoloji dalıdır. Kriyoameliyat, -196 santigrat dereceye kadar düşük sıcaklıklarda yapılan kanser hücreleri yok etme ameliyatlarına denir. Kriyoni, insan ve hayvan parçalarını gelecekte tekrar canlandırabilecek olan kriyomuhafazanın gelişmekte olan tıbbi teknoloji dalıdır. Sahadaki araştırmacılar kriyobiyoloji, kriyojeni, akışbilimi'nin de içinde bulunduğu birçok bilimin sonuçlarını uygulamaya koymaya çalışıyorlar. Kriyoelektronik, düşük sıcaklıklardaki süperiletkenliği inceleyen bilim dalıdır. Kriyotronik, kriyoelektroniğin pratik uygulamasıdır. Kriyoetik, kriyoniklerin etiksel içeriklerini inceleyen daldır. Kimin vücudunu dondurup öldürücü koşullardan kurtulmak ve gelecekte tedavi edilebilip önlenebilecek şeyler için vücudunu dondurmak istediğine odaklanır.
Etimoloji
Kriyojeni kelimesinin kökü yunancadan gelir ve anlamı "dondurucu soğuğun üretimi"dir. Ancak bu terim günümüzde düşük sıcaklık halinin sinonimidir. Hangi sıcaklıkta soğutma biter ve kriyojeni başlar tam tanımlanmamıştır ama çoğu bilim insanı -150 santigrat derecenin altını kriyojeni kabul ederler. ABD'deki Ulusal Standartlar ve Teknolojiler Enstitüsü -180 santigrat derece altını kriyojeni kabul etmektedir. Kalıcı denilen gazların normal kaynama noktaları -180 santigrat derecenin altında olduğundan dolayı bu sınır mantıklı bir yerde çizilmiştir.
Endüstriyel Uygulamalar
Sıvı helyum ve sıvı nitrojen gibi sıvılaştırılmış gazlar birçok kriyojenik uygulamada kullanılırlar. Sıvı nitrojen kriyojeni'de en çok kullanılan elementtir ve elde etmek dünya genelinde yasaldır. Sıvı helyum'un da en düşük sıcaklıkları elde etmeye yaradığı için kullanımı yaygındır. Bu sıvılar Dewar şişelerinde saklanabilirler. Bu şişeler 2 duvarlı, duvarları arasında yüksek vakum bulunan ve sıvıya ısı transferini engelleyen şişelerdir. Tipik labarotuar Dewar şişeleri küreseldir, camdan yapılmadır ve dıştan metal bir dış konteyner ile korunur. Sıvı helyum gibi aşırı soğuk sıvıları içeren Dewar şişeleri iki duvar arasında sıvı nitrojen bulunur. Dewar şişeleri mucidi James Dewar'ın adını almıştır, Dewar aynı zamanda ilk kez hidrojeni sıvılaştıran adamdır.
Kriyojenik İşleme
Kriyojenik bilim dalı 2. Dünya Savaşı sırasında bilimadamlarının donmuş metallerin yıpranmaya daha dayanıklı olduğunu fark etmeleriyle gelişti. Bu kriyojenik teoriye dayanarak ticari kriyojenik işlem endüstrisi 1966'da Ed Busch tarafından açıldı. Isıl işlem endüstrisiyle birlikte Bursch 1966'da Detroit'te CryoTech adında bir şirket kurdu. Bu şirket 1999'da dünyanın en büyük ve en eski ticari kriyojenik işleme şirketi oldu. Busch orijinal olarak metal aletlerin yaşam süresini %200-%400 uzatma olasılığı deneyleri yaptı. Bu deneyler sırasında ısıl işlem yerine kriyojenik işlem kullandı. Sıvı nitrojen gibi kriyojenler daha sonra soğutma ve dondurma uygulamalarında kullanıldı. Statin ilaçlarının aktif içeriklerini üreten bazı kimyasal reaksiyonlar -100 santigrat derece gibi düşük sıcaklıklarda gerçekleşmelidir. Özel kriyojenik kimyasal reaktörler, reaksiyon ısısını çıkarmak ve reaksiyon için düşük sıcaklık oluşturur. Yemeklerin ve aşılar gibi biyoteknolojik ürünlerin dondurulması tutulma veya patlamalı dondurucu sistemler gerektirir. Bazı yumuşak ya da elastik materyaller çok soğuk sıcaklıklarda katı ve kırılgan hale gelirler. Bu da kriyojenik değirmen'i yüksek sıcaklıklarda döndürülemeyen bazı materyaller için bir seçenek olarak gösteriyor.
Kriyojenik işleme, ısıl işleme için bir vekil değildir. Daha çok ısıtma-söndürme-artış döngüsüne ektir. Normalde bir eşya söndürülürse son sıcaklığı ortamla aynıdır. Bunun tek sebebi ise çoğu ısıl işleyiciler soğutucu içeriğe sahip değildirler. Ortam sıcaklığıyla ilgili önemli metalurjisel hiçbir şey yoktur. Kriyojenik işlem ortam sıcaklığından -320 fahrenheit'a kadar devam eder. Çoğu örnekte kriyojenik döngü ısıl artış prosedürüyle devam eder. Tüm alaşımlar aynı kimyasal bileşenlere sahip olmadığı gibi, artış prosedürü materyalin kimyasal bileşenlerine veya ısı geçmişine göre değişkenlik gösterir. Toplam işlem 3-4 gün sürer.
İlgili yayınlar
- Haselden, G. G. (1971) Cryogenic fundamentals Academic Press, New York,
Dış bağlantılar
- 300 Below - Founder of Commercial Cryogenic Industry (Since 1966)31 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- An Introduction to Cryogenics
- National High Magnetic Field Laboratory
- Cryogenic Society of America, Inc. (CSA) 1 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Lancaster University, Ultra Low Temperature Physics29 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - ULT research group homepage
- IEA superconductivity agreement 22 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede bircok sorun bulunmaktadir Lutfen sayfayi gelistirin veya bu sorunlar konusunda tartisma sayfasinda bir yorum yapin Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Temmuz 2014 Kriyojeni fizikte cok dusuk sicakliklarda yapilan uretim ve islemler icin kullanilan terimdir Kriyojenist ise bu dusuk sicakliklarda bu islemleri yapan kisiye denir Kriyojenist Celcius ve Fahrenheit in yerine mutlak degerler iceren Kelvin ve rankin skalalarini baz alir Kriyojeni terimi cogu zaman kurgu veya populer kulturde yanlis olarak kullanilir Bu bilim dali birkac terim icerir Ornegin kriyobiyoloji dusuk sicakliklarin organizmalara etkisini inceleyen bir biyoloji dalidir Kriyoameliyat 196 santigrat dereceye kadar dusuk sicakliklarda yapilan kanser hucreleri yok etme ameliyatlarina denir Kriyoni insan ve hayvan parcalarini gelecekte tekrar canlandirabilecek olan kriyomuhafazanin gelismekte olan tibbi teknoloji dalidir Sahadaki arastirmacilar kriyobiyoloji kriyojeni akisbilimi nin de icinde bulundugu bircok bilimin sonuclarini uygulamaya koymaya calisiyorlar Kriyoelektronik dusuk sicakliklardaki superiletkenligi inceleyen bilim dalidir Kriyotronik kriyoelektronigin pratik uygulamasidir Kriyoetik kriyoniklerin etiksel iceriklerini inceleyen daldir Kimin vucudunu dondurup oldurucu kosullardan kurtulmak ve gelecekte tedavi edilebilip onlenebilecek seyler icin vucudunu dondurmak istedigine odaklanir Sivi azot nitrojen EtimolojiKriyojeni kelimesinin koku yunancadan gelir ve anlami dondurucu sogugun uretimi dir Ancak bu terim gunumuzde dusuk sicaklik halinin sinonimidir Hangi sicaklikta sogutma biter ve kriyojeni baslar tam tanimlanmamistir ama cogu bilim insani 150 santigrat derecenin altini kriyojeni kabul ederler ABD deki Ulusal Standartlar ve Teknolojiler Enstitusu 180 santigrat derece altini kriyojeni kabul etmektedir Kalici denilen gazlarin normal kaynama noktalari 180 santigrat derecenin altinda oldugundan dolayi bu sinir mantikli bir yerde cizilmistir Endustriyel UygulamalarKriyojenik musluk Sivi helyum ve sivi nitrojen gibi sivilastirilmis gazlar bircok kriyojenik uygulamada kullanilirlar Sivi nitrojen kriyojeni de en cok kullanilan elementtir ve elde etmek dunya genelinde yasaldir Sivi helyum un da en dusuk sicakliklari elde etmeye yaradigi icin kullanimi yaygindir Bu sivilar Dewar siselerinde saklanabilirler Bu siseler 2 duvarli duvarlari arasinda yuksek vakum bulunan ve siviya isi transferini engelleyen siselerdir Tipik labarotuar Dewar siseleri kureseldir camdan yapilmadir ve distan metal bir dis konteyner ile korunur Sivi helyum gibi asiri soguk sivilari iceren Dewar siseleri iki duvar arasinda sivi nitrojen bulunur Dewar siseleri mucidi James Dewar in adini almistir Dewar ayni zamanda ilk kez hidrojeni sivilastiran adamdir Kriyojenik IslemeKriyojenik bilim dali 2 Dunya Savasi sirasinda bilimadamlarinin donmus metallerin yipranmaya daha dayanikli oldugunu fark etmeleriyle gelisti Bu kriyojenik teoriye dayanarak ticari kriyojenik islem endustrisi 1966 da Ed Busch tarafindan acildi Isil islem endustrisiyle birlikte Bursch 1966 da Detroit te CryoTech adinda bir sirket kurdu Bu sirket 1999 da dunyanin en buyuk ve en eski ticari kriyojenik isleme sirketi oldu Busch orijinal olarak metal aletlerin yasam suresini 200 400 uzatma olasiligi deneyleri yapti Bu deneyler sirasinda isil islem yerine kriyojenik islem kullandi Sivi nitrojen gibi kriyojenler daha sonra sogutma ve dondurma uygulamalarinda kullanildi Statin ilaclarinin aktif iceriklerini ureten bazi kimyasal reaksiyonlar 100 santigrat derece gibi dusuk sicakliklarda gerceklesmelidir Ozel kriyojenik kimyasal reaktorler reaksiyon isisini cikarmak ve reaksiyon icin dusuk sicaklik olusturur Yemeklerin ve asilar gibi biyoteknolojik urunlerin dondurulmasi tutulma veya patlamali dondurucu sistemler gerektirir Bazi yumusak ya da elastik materyaller cok soguk sicakliklarda kati ve kirilgan hale gelirler Bu da kriyojenik degirmen i yuksek sicakliklarda dondurulemeyen bazi materyaller icin bir secenek olarak gosteriyor Kriyojenik isleme isil isleme icin bir vekil degildir Daha cok isitma sondurme artis dongusune ektir Normalde bir esya sondurulurse son sicakligi ortamla aynidir Bunun tek sebebi ise cogu isil isleyiciler sogutucu icerige sahip degildirler Ortam sicakligiyla ilgili onemli metalurjisel hicbir sey yoktur Kriyojenik islem ortam sicakligindan 320 fahrenheit a kadar devam eder Cogu ornekte kriyojenik dongu isil artis proseduruyle devam eder Tum alasimlar ayni kimyasal bilesenlere sahip olmadigi gibi artis proseduru materyalin kimyasal bilesenlerine veya isi gecmisine gore degiskenlik gosterir Toplam islem 3 4 gun surer Ilgili yayinlarHaselden G G 1971 Cryogenic fundamentals Academic Press New York ISBN 0 12 330550 0Dis baglantilar300 Below Founder of Commercial Cryogenic Industry Since 1966 31 Mayis 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde An Introduction to Cryogenics National High Magnetic Field Laboratory Cryogenic Society of America Inc CSA 1 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lancaster University Ultra Low Temperature Physics29 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ULT research group homepage IEA superconductivity agreement 22 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde