Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde olması gerekenden az içermektedir veya içermemektedir. (Ocak 2021) |
Eşik İyesi – Türk halk inancında eşiğin koruyucu ruhu. Eşgik İyesi veya Esik İyesi olarak da söylenir. Eşanlamlı olarak Astana İyesi veya Bosağa (Busağa, Busava, Bosaha, Bosaka) İyesi ifadeleri de kullanılır. Moğollar Bohogo Ezen derler.
Özellikleri
İnanca göre, her eşiğin koruyucu bir ruhu vardır ve bu ruh eşikte yani kapının girişinde yatar. Bu ruh inanca göre, ineklerin yollarını kaybetmeden evlerini bulabilmesini sağlar, hayvanları korur. Eşikte oturuyor olmak veya eşikte konuşmak iyi görülmez bunun nedeni ruhun eşikte olması, beklemesidir. Eşiğin baht ve talih (kader) ile ilgisi olduğuna inanılır çünkü eşik iki farklı alemi simgeleyen esrarengiz bir sınır olarak görülür. Günümüz çağdaş beşeri bilimlerde kullanılan terimlerden bilinç eşiği ve duyum eşiği gibi kavramlar da bu sınır anlayışını ortaya koymaktadır. Açık-kapalı, içeri-dışarı, soğuk alan-sıcak alan ve aydınlık-karanlık gibi kavramların hepsi evin dış çevren farklılığının sonucudur. Bazen “Kara Çuha” adı da verilir. Astana Kazakistan’ın başkentidir ve bu sözcük de aynı zamanda başkent demektir.
Zengi Ata
Batı Sibirya inançlarında "Senge Baba" (Tatarca: Zänki Baba, "Zengi Ata") bir "Eşik İyesi"dir. Eşikte yaşar ve evin önündeki hayvanları korur. Tatarlar arasında da "Zengi Babay" inanışı yaygındır. "Zengi Baba"nın ruhuna tapınmak için özel törenler yapılır, bu törenlerin özel yemeği olan "avuz" (ağız) sütü hazırlanır. bir molla veya hoca davet edilir. Bu kişi yeni doğmuş bebeklerin hayırlı olması için "Zengi Baba"ya dua eder. Orta Asya'daki Türk dervişliği hakkındaki eski kayıtlarda; "Zengi Baba"dan, Türkler arasında ün kazanmış Türkistan şeyhlerinden biri olarak bahsedilir.
Kara Çuha
Azerbaycan geleneksel inançlarına göre bir evliya olan "Kara Çuha", evin eşiğinde durur ama göze görünmez. Evin eşiğine varıldığında, "Kara Çuha"ya selam vermek gerekir. Bir diğer inanışagöre de eşiğin kendi sahibi vardır. Bu varlığın adı, "Astana Cini"dir.
Etimoloji
(Eş/Es/As) kökünden türemiştir. Kapı basamağı. Bir şeyin başlangıç yeri. Bir şeyin sınırı.
Kaynakça
| Türk mitolojisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde olmasi gerekenden az ic baglanti icermektedir veya hic icermemektedir Lutfen bu sayfadan ilgili maddelere ic baglanti vermeye calisin Ocak 2021 Esik Iyesi Turk halk inancinda esigin koruyucu ruhu Esgik Iyesi veya Esik Iyesi olarak da soylenir Esanlamli olarak Astana Iyesi veya Bosaga Busaga Busava Bosaha Bosaka Iyesi ifadeleri de kullanilir Mogollar Bohogo Ezen derler OzellikleriInanca gore her esigin koruyucu bir ruhu vardir ve bu ruh esikte yani kapinin girisinde yatar Bu ruh inanca gore ineklerin yollarini kaybetmeden evlerini bulabilmesini saglar hayvanlari korur Esikte oturuyor olmak veya esikte konusmak iyi gorulmez bunun nedeni ruhun esikte olmasi beklemesidir Esigin baht ve talih kader ile ilgisi olduguna inanilir cunku esik iki farkli alemi simgeleyen esrarengiz bir sinir olarak gorulur Gunumuz cagdas beseri bilimlerde kullanilan terimlerden bilinc esigi ve duyum esigi gibi kavramlar da bu sinir anlayisini ortaya koymaktadir Acik kapali iceri disari soguk alan sicak alan ve aydinlik karanlik gibi kavramlarin hepsi evin dis cevren farkliliginin sonucudur Bazen Kara Cuha adi da verilir Astana Kazakistan in baskentidir ve bu sozcuk de ayni zamanda baskent demektir Zengi AtaBati Sibirya inanclarinda Senge Baba Tatarca Zanki Baba Zengi Ata bir Esik Iyesi dir Esikte yasar ve evin onundeki hayvanlari korur Tatarlar arasinda da Zengi Babay inanisi yaygindir Zengi Baba nin ruhuna tapinmak icin ozel torenler yapilir bu torenlerin ozel yemegi olan avuz agiz sutu hazirlanir bir molla veya hoca davet edilir Bu kisi yeni dogmus bebeklerin hayirli olmasi icin Zengi Baba ya dua eder Orta Asya daki Turk dervisligi hakkindaki eski kayitlarda Zengi Baba dan Turkler arasinda un kazanmis Turkistan seyhlerinden biri olarak bahsedilir Kara CuhaAzerbaycan geleneksel inanclarina gore bir evliya olan Kara Cuha evin esiginde durur ama goze gorunmez Evin esigine varildiginda Kara Cuha ya selam vermek gerekir Bir diger inanisagore de esigin kendi sahibi vardir Bu varligin adi Astana Cini dir Etimoloji Es Es As kokunden turemistir Kapi basamagi Bir seyin baslangic yeri Bir seyin siniri Kaynakca a b Turk Mitolojisi Ansiklopedik Sozluk Celal Beydili Yurt Yayinevi Turk mitolojisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz