Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Seyyid Ebu'l-Kasım Kaşanî veya kısaca Ayetullah Kaşanî (Farsça: سید ابوالقاسم کاشانی), İranlı merci-i taklid, siyasetçi.
| Ayetullah Ebu'l-Kasım Kaşanî | |
|---|---|
 | |
| 14. İran Meclisi Başkanı | |
| Görev süresi 8 Ağustos 1952 - 1 Temmuz 1953 | |
| Hükümdar | Muhammed Rıza Pehlevi |
| Yerine geldiği | Hasan İmami |
| Yerine gelen | Abdullah Muazzami |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1882 Tahran, İran |
| Ölüm | 14 Mart 1962 Tahran, İran |
| Partisi | Mücahidin-i İslam |
| Dini | Şii İslam |
Politikaya Rıza Pehlevi zamanında Meclis-i Müessisan üyeliğini kabul ederek başladı. Uzun bir süre sessiz kalarak ders okuttu. 1941'de İran'ın İngiliz ve Rus orduları tarafından işgal edilmesi üzerine tekrar politikaya girdi. 2 yıl sonra İngiliz düşmanlarıyla iş birliği yaptığı iddiasıyla tutuklandı ve bir süre ev hapsinde tutuldu. Ev hapsinden çıktıktan sonra basın özgürlüğünü kısıtlayan bir kanun tasarısına muhalefet ederek başbakanın hükûmetten düşmesine sebep oldu. Ardından gelen başbakanla anlaşamayınca tekrar tutuklanıp ev hapsine alındı.
Nevvab Safevi'nin kurduğu İslam Fedaileri örgütüyle yakın ilişkiler kurduğundan örgütün gerçek lideri sayıldı. Kaşani'nin parlamenter sistem içerisinde mücadele metodunu benimsemesi, İslam Fedaileri'nin ise meclis dışı şiddet hareketlerini benimsemesi üzerine araları açıldı. Ancak Şah'a düzenlenen bir suikasttan sonra İslam Fedaileri'nin faaliyetlerinin yasaklanması üzerine Kaşanî'de tutuklanarak sürgüne gönderildi.
10 Haziran 1950'de sürgünden döndükten sonra protesto gösterisine devam etti. Anglo-İran Petrol Şirketi'nin millileştirilmesini destekledi. İngiliz taraftarı Başbakan Ali Rezmara'nın öldürülmesi üzerine verdiği destekle milliyetçi Başbakan Muhammed Musaddık iktidara getirildi. İslam Fedaileri örgütü ile olan ilişkisi bütünüyle kesildi.
Musaddık'ın Şah ile çekişmesinden dolayı istifa etmesi üzerine yerine Kıvamüssaltana geçti. Kaşanî yeni başbakanı İngiliz ajanlığı ile suçladı ve Tahran'da protesto gösterileri tertip ettirdi. Bunun üzerine Musaddık tekrar başbakanlığa getirildi. Musaddık'ın, Kaşanî'ye sadece meclis başkanlığı verip diğer işlere karıştırmaması aralarının açılmasına sebep oldu. Musaddık'ın darbe ile devrilmesinin ardından İngilizlerle ile ilişkilerin tekrar kurulmasını ve meclis seçimlerinin hileli yapıldığını iddia edip protesto etmesi Kaşanî'nin Ekim 1955'te tekrar tutuklanmasına sebep oldu. Üç ay sonra serbest bırakıldı. Ancak siyasetten ilgisini çekti. Oğlu Seyyid Mustafa'nın 1958'de ölmesinin ardından girdiği buhrandan çıkamayarak 14 Mart 1962'de öldü.
Kaynakça
- ^ Hamid Algar, TDV İslâm Ansiklopedisi, cilt: 25, sayfa: 6-7
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Seyyid Ebu l Kasim Kasani veya kisaca Ayetullah Kasani Farsca سید ابوالقاسم کاشانی Iranli merci i taklid siyasetci Ayetullah Ebu l Kasim Kasani14 Iran Meclisi BaskaniGorev suresi 8 Agustos 1952 1 Temmuz 1953Hukumdar Muhammed Riza PehleviYerine geldigi Hasan ImamiYerine gelen Abdullah MuazzamiKisisel bilgilerDogum 1882 Tahran IranOlum 14 Mart 1962 Tahran IranPartisi Mucahidin i IslamDini Sii Islam Politikaya Riza Pehlevi zamaninda Meclis i Muessisan uyeligini kabul ederek basladi Uzun bir sure sessiz kalarak ders okuttu 1941 de Iran in Ingiliz ve Rus ordulari tarafindan isgal edilmesi uzerine tekrar politikaya girdi 2 yil sonra Ingiliz dusmanlariyla is birligi yaptigi iddiasiyla tutuklandi ve bir sure ev hapsinde tutuldu Ev hapsinden ciktiktan sonra basin ozgurlugunu kisitlayan bir kanun tasarisina muhalefet ederek basbakanin hukumetten dusmesine sebep oldu Ardindan gelen basbakanla anlasamayinca tekrar tutuklanip ev hapsine alindi Nevvab Safevi nin kurdugu Islam Fedaileri orgutuyle yakin iliskiler kurdugundan orgutun gercek lideri sayildi Kasani nin parlamenter sistem icerisinde mucadele metodunu benimsemesi Islam Fedaileri nin ise meclis disi siddet hareketlerini benimsemesi uzerine aralari acildi Ancak Sah a duzenlenen bir suikasttan sonra Islam Fedaileri nin faaliyetlerinin yasaklanmasi uzerine Kasani de tutuklanarak surgune gonderildi 10 Haziran 1950 de surgunden dondukten sonra protesto gosterisine devam etti Anglo Iran Petrol Sirketi nin millilestirilmesini destekledi Ingiliz taraftari Basbakan Ali Rezmara nin oldurulmesi uzerine verdigi destekle milliyetci Basbakan Muhammed Musaddik iktidara getirildi Islam Fedaileri orgutu ile olan iliskisi butunuyle kesildi Musaddik in Sah ile cekismesinden dolayi istifa etmesi uzerine yerine Kivamussaltana gecti Kasani yeni basbakani Ingiliz ajanligi ile sucladi ve Tahran da protesto gosterileri tertip ettirdi Bunun uzerine Musaddik tekrar basbakanliga getirildi Musaddik in Kasani ye sadece meclis baskanligi verip diger islere karistirmamasi aralarinin acilmasina sebep oldu Musaddik in darbe ile devrilmesinin ardindan Ingilizlerle ile iliskilerin tekrar kurulmasini ve meclis secimlerinin hileli yapildigini iddia edip protesto etmesi Kasani nin Ekim 1955 te tekrar tutuklanmasina sebep oldu Uc ay sonra serbest birakildi Ancak siyasetten ilgisini cekti Oglu Seyyid Mustafa nin 1958 de olmesinin ardindan girdigi buhrandan cikamayarak 14 Mart 1962 de oldu Kaynakca Hamid Algar TDV Islam Ansiklopedisi cilt 25 sayfa 6 7