Edirnekâri, bir ahşap süsleme sanatıdır.
Tanımı
Mimari eserlerin iç dekorasyonunda, taş, ahşap, mukavva ve deri eşyaların yüzeylerinde uygulanır. İlk kez Edirneli ustalar tarafından uygulandığı için bu isimle adlandırılır. Edirnekâri ağaç işleri oyma, kakma ve boya bezekli eserler olmak üzere üç grupta toplanır. Bunlar; dolap, kapı, pencere pervazı, tavan, lambalık, çekmece, sini, duvar saati kutusu, Kur'an muhafazası, yazı takımı gibi objelerde kullanılmıştır. Yaygın kullanıldığı diğer obje ise kitap ciltleridir. Bu üsluptaki kitap süslemelerinde geometrik motiflerin neredeyse hiç kullanılmaması dikkat çekicidir.
Tarihçesi
Osmanlıların 15. yüzyıldan itibaren kullandığı bu teknik ilk kez Edirne'de yoğun olarak uygulandı. 18. yüzyıldan başlayarak Türk Sanatı'nı etkileyen barok, rokoko ve Ampir biçemler içinde gelişmiş natüralist bir anlayıştır. Tüm bu etkilere karşın yerli karakter ve motiflerini korumuştur. Gül, karanfil, lale, sümbül çiçeklerinin tek, vazolu ya da fiyonklu buketler şeklindeki canlı ve parlak renklerle oluşturulmuş betimlemeleri ile kıvrık dallar, çeşitli bitkiler ve meyveler bu anlayışın en tipik motifleridir. Edirnekâri, 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren kullanım yaygınlığını yitirdi.
Özellikleri
- Edirnekâri ağaç işlemelerinde geometrik motifler çok az kullanılır.
- Birçok yapıtta barok etki kuvvetli olarak hissedilir.
- Genellikle lale, sümbül, karanfil, çiçek buketi, meyve gibi bitkisel motifler kullanılır ikincil olarak geometrik (daire, kemer, yıldız gibi) ve rumi kıvrımlara yer verilir.
- Boya bezekli yapıtlarda susen yeşili, mor, safran sarısı, hindiba esmeri ve kahve esmeri gibi bitkisel boyalar kullanılır.
- Ceviz, dut, meşe, kestane, şimşir, ıhlamur ağaçları tercih edilir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Edirnekari Sanatı". aregem.kulturturizm.gov.tr. 3 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2016.
- ^ a b "Edirne Kâri". etso.org.tr. 6 Ocak 2015. 12 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2016.
- ^ Akar, Azade (2014). Edirne'de Osmanlı Kültüründen Dekoratif Örnekler ve Edirne Sarayı İznik Çinileri. İstanbul: Edirne Valiliği Kültür Yayınları. s. 186. ISBN . Erişim tarihi: 28 Aralık 2018.
- ^ Kökrek, Mehmet. "Adını Doğduğu Şehirden Alan Sanat: Edirnekâri". İSMEK EL SANATLARI DERGİSİ. 28 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2018.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Edirnekari bir ahsap susleme sanatidir Edirnekari oda Edirne MuzesiEdirnekari dolap Edirne MuzesiTanimiMimari eserlerin ic dekorasyonunda tas ahsap mukavva ve deri esyalarin yuzeylerinde uygulanir Ilk kez Edirneli ustalar tarafindan uygulandigi icin bu isimle adlandirilir Edirnekari agac isleri oyma kakma ve boya bezekli eserler olmak uzere uc grupta toplanir Bunlar dolap kapi pencere pervazi tavan lambalik cekmece sini duvar saati kutusu Kur an muhafazasi yazi takimi gibi objelerde kullanilmistir Yaygin kullanildigi diger obje ise kitap ciltleridir Bu usluptaki kitap suslemelerinde geometrik motiflerin neredeyse hic kullanilmamasi dikkat cekicidir TarihcesiOsmanlilarin 15 yuzyildan itibaren kullandigi bu teknik ilk kez Edirne de yogun olarak uygulandi 18 yuzyildan baslayarak Turk Sanati ni etkileyen barok rokoko ve Ampir bicemler icinde gelismis naturalist bir anlayistir Tum bu etkilere karsin yerli karakter ve motiflerini korumustur Gul karanfil lale sumbul ciceklerinin tek vazolu ya da fiyonklu buketler seklindeki canli ve parlak renklerle olusturulmus betimlemeleri ile kivrik dallar cesitli bitkiler ve meyveler bu anlayisin en tipik motifleridir Edirnekari 20 yuzyilin ikinci yarisindan itibaren kullanim yayginligini yitirdi OzellikleriEdirnekari agac islemelerinde geometrik motifler cok az kullanilir Bircok yapitta barok etki kuvvetli olarak hissedilir Genellikle lale sumbul karanfil cicek buketi meyve gibi bitkisel motifler kullanilir ikincil olarak geometrik daire kemer yildiz gibi ve rumi kivrimlara yer verilir Boya bezekli yapitlarda susen yesili mor safran sarisi hindiba esmeri ve kahve esmeri gibi bitkisel boyalar kullanilir Ceviz dut mese kestane simsir ihlamur agaclari tercih edilir Ayrica bakinizEdirnekari mezar taslariKaynakca Edirnekari Sanati aregem kulturturizm gov tr 3 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ekim 2016 a b Edirne Kari etso org tr 6 Ocak 2015 12 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ekim 2016 Akar Azade 2014 Edirne de Osmanli Kulturunden Dekoratif Ornekler ve Edirne Sarayi Iznik Cinileri Istanbul Edirne Valiligi Kultur Yayinlari s 186 ISBN 978 605 149 547 7 Erisim tarihi 28 Aralik 2018 Kokrek Mehmet Adini Dogdugu Sehirden Alan Sanat Edirnekari ISMEK EL SANATLARI DERGISI 28 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Aralik 2018