Egon Balas (7 Haziran 1922 –18 Mart 2019), Rumen akademisyen ve matematikçidir.Carnegie Mellon Üniversitesi'nde bir uygulamalı matematikçi ve endüstriyel yönetim ve uygulamalı matematik profesörüydü. Carnegie Mellon'un 'nda Thomas Lord Yöneylem Araştırması Profesörüydü ve geliştirme konusunda temel çalışmalar yaptı.
Egon Balas | |
---|---|
Doğum | 7 Haziran 1922 Kaloşvar, Blatt |
Ölüm | 18 Mart 2019 (96 yaşında) Bükreş |
Ölüm sebebi | Doğal nedenler |
Vatandaşlık | Romanya |
Eğitim | , Paris Üniversitesi |
Mezun olduğu okul(lar) | Paris Üniversitesi |
Evlilik | Edith Balas |
Çocuk(lar) | Anna Balas, Vera Balas Koutsoyannis |
Ödüller | John von Neumann Theory Prize (1995), Humboldt Research Award for U.S. Senior Scientists, EURO Gold Medal |
Resmî site | cmu.edu/tepper/faculty-and-research/faculty-by-area/profiles/balas-egon.html |
Kariyeri | |
Dalı | Matematik, Ekonomi |
Çalıştığı kurum | Carnegie Mellon Üniversitesi |
Tez | Minimax et dualité en programmation discrète (1968) |
Doktora danışmanı | |
Doktora öğrencileri | (1971), (1986), (1991), (1994), (1997), (1996), (1984), (2011) |
Yaşamı ve kariyeri
Balas, 1922'de Romanya'nın Cluj kentinde Macar-Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Asıl adı, önce Macarca Balázs sonra da Rumence Balaş olarak değiştirilen Blatt idi. Cluj'un tanınmış Yahudi lisesinde matematik ve fizik okudu ve Yahudi oldukları için yüksek akademik görevlerden dışlanan üst düzey fikirlerden öğrendi.
Balas, liseden sonra fizikte çalışmaya devam etmek istedi ancak Yahudi karşıtı yasalar tarafından engellendi. Nazizm ile savaşmaya kararlı olarak yeraltı Macar Komünist Partisine katıldı, broşürler dağıttı ve bir grevin örgütlenmesine yardım etti. 1944'te Faşist Macar yetkililer tarafından tutuklandı, işkence gördü ve öleceğini düşündü.
14 yıl ağır çalışma cezasına çarptırıldı, Almanya'ya nakledilirken kaçtı ve evine gitti, burada tüm yakın ailesinin, savaştan önce Cluj'da yaşayan 18.000 Yahudinin çoğuyla birlikte öldürüldüğünü öğrendi. 2.000'den azı kaldıktan sonra geri döndü. 1948'de Balas, savaşın sonunda Auschwitz'den serbest bırakıldıktan sonra Romanya'ya dönen, Holokost'tan kurtulan ve iki kızı olan eşi sanat tarihçisi ile evlendi ve 70 yıl evli kaldı.
Halen Komünist Partide olan Balas, Romanya hükûmetinde Dışişleri Bakanlığında ekonomi müdürü olarak hizmet etmek için kendine iktisat dersi verdi ve ortak bir Yahudi soyadı olan doğum adı Blatt'ı Balas olarak değiştirdi. 1952'de bir iktidar mücadelesi sırasında, parti liderleri tarafından tutuklandı ve iki yıldan fazla bir süre hücre hapsinde tutuldu, yine işkenceye maruz kaldı.
1954'te hapishaneden salıverilen Balas, özellikle eşiyle Sovyetler Birliği'ne yaptığı bir gezi, devlet basınında anlatılandan çok daha kötü ekonomik koşulları ortaya çıkardıktan sonra Komünizm ile hayal kırıklığına uğradı. Yöneylem Araştırması Enstitüsü ve Yönetim Bilimleri (INFORMS) web sitesinde bulunan 2016 röportajında Balas, Marksizm ve Sosyalizmi ekonomik olarak anlamlandırmaya çalışarak onlarca yıl geçirdikten sonra geçişinin zorluğunu anlatıyor. Ancak bu hayal kırıklığının matematiğe yönelmesine yardımcı olduğunu da söylüyor.
1959'da, 37 yaşında, Balas kendini o zamanlar ortaya çıkan doğrusal programlama alanına daldı ve bir kereste hasadı (timber-harvesting) problemine yeni bir çözümle tanındı. Çözümüne, günümüzde örtük numaralandırma veya kısıt yayılımı olarak bilinenlere benzer şekilde Eklemeli Algoritma (Additive Algorithm) adını verdi. 1966'da Romanya'yı terk etti ve 1967'de Carnegie Mellon Üniversitesinde görevi kabul etti. Balas, ekonomi alanında bir Diploma Licentiate (, 1949), ekonomi alanında bir doktora (, 1967) ve matematik alanında bir doktora (Paris Üniversitesi, 1968) elde etti.
Balas bulgularını çeşitli konferanslarda paylaştı ve 1965'te Yöneylem Araştırması dergisinde yayınladı. Gününün en çok atıf alan optimizasyon makalelerinden biri oldu. Makalede Balas ile birlikte çalışan yardımcı editör William Cooper, daha sonra Balas'ın 1967'de Carnegie Mellon'a getirilmesine yardımcı oldu. (Cooper, Carnegie Mellon'daki Tepper İşletme Okulu'nun öncüsü olan Endüstri Yönetimi Enstitüsünün kurucu öğretim üyesidir.)
Matematik alanındaki doktora tezi, danışmanlığında yönetilen Minimax et dualité en programmation discrète başlıklı ayrık programlama alanındaki çalışmaydı. Balas'ın 1974'te sunduğu ayrık programlama analitik tekniğini araştıran bir metin olan ikinci kitabı, "Ayrık Programlama (Disjunctive Programming)" adıyla 2019'da yayınladı.
Egon Balas, tam sayı programlama alanında bir devdi. Tam sayı programlamanın birçok dalına katkıda bulundu: kısıt yayılımı, yükseltme ve proje yöntemi, genişletilmiş formülasyon vb. Matematiksel programlamaya yaptığı katkılardan dolayı, 1995 yılında, yöneylem araştırması alanındaki en yüksek onur olan John von Neumann Teori Ödülü'ne layık görüldü.
Hayatının biçimlendirici yıllarının çoğunu baskılarla geçiren bir adam için Balas, Carnegie Mellon'da sahip olduğu akademik özgürlüğün kendisi için çok önemli olduğunu kabul etti. INFORMS röportajında "Kısaca söylemek gerekirse, bu ilk, muazzam yardım ve daha sonraki yıllarda bana iyi davranıldığı için Carnegie Mellon'a hala çok ama çok minnettarım" dedi.
Ayrıca çocukken turnuvalarda yarıştığı pinpon konusunda da uzmandı. Bir yetişkin olarak 95 yaşına kadar tenis oynadı.
Bazı seçilmiş yayınları
- E. Balas, A. Saxena: Optimizing Over the Split Closure, Mathematical Programming 113, 2 (2008), 219-240.
- E. Balas, M. Perregaard: A Precise Correspondence Between Lift-and-Project Cuts, Simple Disjunctive Cuts, and Mixed Integer Gomory Cuts for 0-1 Programming, Mathematical Programming B (94), 2003; 221-245.
- E. Balas, S. Ceria, : Mixed 0-1 Programming by Lift-and-Project in a Branch-and-Cut Framework, Management Science 42, 1996; 1229-1246.
- E. Balas: The Prize Collecting Traveling Salesman Problem: II Polyhedral Results, Networks 25, 1995; 199-216.
- E. Balas, S. Ceria, : A Lift-and-Project Cutting Plane Algorithm for Mixed 0-1 Programs, Mathematical Programming 58, 1993; 295-324.
- E. Balas: The Prize Collecting Traveling Salesman Problem I, Networks 19, 1989; 621-636.
- E. Balas, J. Adams, D. Zawack: The Shifting Bottleneck Procedure for Job Shop Scheduling, Management Science 34, 1988; 391-401.
- E. Balas, V. Chvátal, J. Nesetril: On The Maximum-Weight Clique Problem, Mathematics of Operations Research 12, 1987; 522-536.
- E. Balas: Disjunctive Programming, Annals of Discrete Mathematics 5, 1979; 3-51.
- E. Balas: An Additive Algorithm for Linear Programming in Zero-One Variables, Operations Research 13 (4), 1965; 517-546.
Ödülleri ve onurlandırılması
- National Academy of Engineering, 2006
- IFORS Hall of Fame, 2006
- Honorary Doctorate in Mathematics, University of Waterloo, 2005
- Hungarian Academy of Science, external member, 2004
- INFORMS Fellow, 2002
- Honorary Doctorate in Mathematics, Miguel Hernandez University, Elche, Spain, 2002
- , 2001
- John von Neumann Theory Prize, INFORMS, 1995
- Senior U.S. Scientist Award of the von Humboldt Foundation, 1980-1981
Ölümü
Rumen matematikçi ve akademisyen Egon Balas 18 Mart 2019'da Bükreş'te 96 yaşında ölmüştür.
2000 yılındaki otobiyografisi Özgürlük İsteği: Faşizm ve Komünizm Üzerinden Tehlikeli Bir Yolculuk (Will to Freedom: a Perilous Journey through Fascism and Communism) 6 dile çevrildi ve yayımlandı.
Notlar
- ^ . 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2019.
- ^ a b University, Carnegie Mellon. . www.cmu.edu. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2017.
- ^ a b (CMU), Carnegie Mellon University. . www.cmu.edu. 8 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2017.
- ^ Graham K. Rand: Egon Balas, Profiles in Operations Research (eds.: A.A. Asad, S.L. Gass), International Series in Operations Research and Management Science, 147, Springer, 2011.
- ^ a b . holocaustcenterpgh.org. 8 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2017.
- ^ E. Balas: Will to Freedom: A Perilous Journey through Fascism and Communism (Syracuse University Press, 2000)
- ^ Mathematics Genealogy Project'te Egon Balas
- ^ . 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021.
Kaynakça
- E. Balas: Will to Freedom: A Perilous Journey through Fascism and Communism (Syracuse University Press, 2000) (translated in Hungarian, Romanian, French, Italian, and German).
- E. Balas: Some Thoughts on the Development of Integer Programming During My Research Career, European Journal of Operational Research, 2002, 141 (1) pp. 1–7.
- . 19 Mart 2019. 20 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021.
- Hagerty, James R. (29 Mart 2019). "Egon Balas, Jailed and Tortured in Romania, Found Salvation in Math". Wall Street Journal. 17 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ocak 2021.
- Balas, Egon (2008). Will to Freedom: A Perilous Journey Through Fascism and Communism (İngilizce). Syracuse University Press. ISBN . 6 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ocak 2021.
Dış bağlantılar
- Resmî site
- . Institute for Operations Research and the Management Sciences. 26 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- . 12 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- . AMS. 27 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- . ZbMath. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Bir Rumen'in biyografisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Egon Balas 7 Haziran 1922 18 Mart 2019 Rumen akademisyen ve matematikcidir Carnegie Mellon Universitesi nde bir uygulamali matematikci ve endustriyel yonetim ve uygulamali matematik profesoruydu Carnegie Mellon un nda Thomas Lord Yoneylem Arastirmasi Profesoruydu ve gelistirme konusunda temel calismalar yapti Egon BalasDogum7 Haziran 1922 1922 06 07 Kalosvar BlattOlum18 Mart 2019 96 yasinda BukresOlum sebebiDogal nedenlerVatandaslikRomanyaEgitim Paris UniversitesiMezun oldugu okul lar Paris UniversitesiEvlilikEdith BalasCocuk lar Anna Balas Vera Balas KoutsoyannisOdullerJohn von Neumann Theory Prize 1995 Humboldt Research Award for U S Senior Scientists EURO Gold MedalResmi sitecmu edu tepper faculty and research faculty by area profiles balas egon htmlKariyeriDaliMatematik EkonomiCalistigi kurumCarnegie Mellon UniversitesiTezMinimax et dualite en programmation discrete 1968 Doktora danismaniDoktora ogrencileri 1971 1986 1991 1994 1997 1996 1984 2011 Yasami ve kariyeriBalas 1922 de Romanya nin Cluj kentinde Macar Yahudi bir ailenin cocugu olarak dunyaya geldi Asil adi once Macarca Balazs sonra da Rumence Balas olarak degistirilen Blatt idi Cluj un taninmis Yahudi lisesinde matematik ve fizik okudu ve Yahudi olduklari icin yuksek akademik gorevlerden dislanan ust duzey fikirlerden ogrendi Balas liseden sonra fizikte calismaya devam etmek istedi ancak Yahudi karsiti yasalar tarafindan engellendi Nazizm ile savasmaya kararli olarak yeralti Macar Komunist Partisine katildi brosurler dagitti ve bir grevin orgutlenmesine yardim etti 1944 te Fasist Macar yetkililer tarafindan tutuklandi iskence gordu ve olecegini dusundu 14 yil agir calisma cezasina carptirildi Almanya ya nakledilirken kacti ve evine gitti burada tum yakin ailesinin savastan once Cluj da yasayan 18 000 Yahudinin coguyla birlikte olduruldugunu ogrendi 2 000 den azi kaldiktan sonra geri dondu 1948 de Balas savasin sonunda Auschwitz den serbest birakildiktan sonra Romanya ya donen Holokost tan kurtulan ve iki kizi olan esi sanat tarihcisi ile evlendi ve 70 yil evli kaldi Halen Komunist Partide olan Balas Romanya hukumetinde Disisleri Bakanliginda ekonomi muduru olarak hizmet etmek icin kendine iktisat dersi verdi ve ortak bir Yahudi soyadi olan dogum adi Blatt i Balas olarak degistirdi 1952 de bir iktidar mucadelesi sirasinda parti liderleri tarafindan tutuklandi ve iki yildan fazla bir sure hucre hapsinde tutuldu yine iskenceye maruz kaldi 1954 te hapishaneden saliverilen Balas ozellikle esiyle Sovyetler Birligi ne yaptigi bir gezi devlet basininda anlatilandan cok daha kotu ekonomik kosullari ortaya cikardiktan sonra Komunizm ile hayal kirikligina ugradi Yoneylem Arastirmasi Enstitusu ve Yonetim Bilimleri INFORMS web sitesinde bulunan 2016 roportajinda Balas Marksizm ve Sosyalizmi ekonomik olarak anlamlandirmaya calisarak onlarca yil gecirdikten sonra gecisinin zorlugunu anlatiyor Ancak bu hayal kirikliginin matematige yonelmesine yardimci oldugunu da soyluyor 1959 da 37 yasinda Balas kendini o zamanlar ortaya cikan dogrusal programlama alanina daldi ve bir kereste hasadi timber harvesting problemine yeni bir cozumle tanindi Cozumune gunumuzde ortuk numaralandirma veya kisit yayilimi olarak bilinenlere benzer sekilde Eklemeli Algoritma Additive Algorithm adini verdi 1966 da Romanya yi terk etti ve 1967 de Carnegie Mellon Universitesinde gorevi kabul etti Balas ekonomi alaninda bir Diploma Licentiate 1949 ekonomi alaninda bir doktora 1967 ve matematik alaninda bir doktora Paris Universitesi 1968 elde etti Balas bulgularini cesitli konferanslarda paylasti ve 1965 te Yoneylem Arastirmasi dergisinde yayinladi Gununun en cok atif alan optimizasyon makalelerinden biri oldu Makalede Balas ile birlikte calisan yardimci editor William Cooper daha sonra Balas in 1967 de Carnegie Mellon a getirilmesine yardimci oldu Cooper Carnegie Mellon daki Tepper Isletme Okulu nun oncusu olan Endustri Yonetimi Enstitusunun kurucu ogretim uyesidir Matematik alanindaki doktora tezi danismanliginda yonetilen Minimax et dualite en programmation discrete baslikli ayrik programlama alanindaki calismaydi Balas in 1974 te sundugu ayrik programlama analitik teknigini arastiran bir metin olan ikinci kitabi Ayrik Programlama Disjunctive Programming adiyla 2019 da yayinladi Egon Balas tam sayi programlama alaninda bir devdi Tam sayi programlamanin bircok dalina katkida bulundu kisit yayilimi yukseltme ve proje yontemi genisletilmis formulasyon vb Matematiksel programlamaya yaptigi katkilardan dolayi 1995 yilinda yoneylem arastirmasi alanindaki en yuksek onur olan John von Neumann Teori Odulu ne layik goruldu Hayatinin bicimlendirici yillarinin cogunu baskilarla geciren bir adam icin Balas Carnegie Mellon da sahip oldugu akademik ozgurlugun kendisi icin cok onemli oldugunu kabul etti INFORMS roportajinda Kisaca soylemek gerekirse bu ilk muazzam yardim ve daha sonraki yillarda bana iyi davranildigi icin Carnegie Mellon a hala cok ama cok minnettarim dedi Ayrica cocukken turnuvalarda yaristigi pinpon konusunda da uzmandi Bir yetiskin olarak 95 yasina kadar tenis oynadi Bazi secilmis yayinlari E Balas A Saxena Optimizing Over the Split Closure Mathematical Programming 113 2 2008 219 240 E Balas M Perregaard A Precise Correspondence Between Lift and Project Cuts Simple Disjunctive Cuts and Mixed Integer Gomory Cuts for 0 1 Programming Mathematical Programming B 94 2003 221 245 E Balas S Ceria Mixed 0 1 Programming by Lift and Project in a Branch and Cut Framework Management Science 42 1996 1229 1246 E Balas The Prize Collecting Traveling Salesman Problem II Polyhedral Results Networks 25 1995 199 216 E Balas S Ceria A Lift and Project Cutting Plane Algorithm for Mixed 0 1 Programs Mathematical Programming 58 1993 295 324 E Balas The Prize Collecting Traveling Salesman Problem I Networks 19 1989 621 636 E Balas J Adams D Zawack The Shifting Bottleneck Procedure for Job Shop Scheduling Management Science 34 1988 391 401 E Balas V Chvatal J Nesetril On The Maximum Weight Clique Problem Mathematics of Operations Research 12 1987 522 536 E Balas Disjunctive Programming Annals of Discrete Mathematics 5 1979 3 51 E Balas An Additive Algorithm for Linear Programming in Zero One Variables Operations Research 13 4 1965 517 546 Odulleri ve onurlandirilmasi National Academy of Engineering 2006 IFORS Hall of Fame 2006 Honorary Doctorate in Mathematics University of Waterloo 2005 Hungarian Academy of Science external member 2004 INFORMS Fellow 2002 Honorary Doctorate in Mathematics Miguel Hernandez University Elche Spain 2002 2001 John von Neumann Theory Prize INFORMS 1995 Senior U S Scientist Award of the von Humboldt Foundation 1980 1981OlumuRumen matematikci ve akademisyen Egon Balas 18 Mart 2019 da Bukres te 96 yasinda olmustur 2000 yilindaki otobiyografisi Ozgurluk Istegi Fasizm ve Komunizm Uzerinden Tehlikeli Bir Yolculuk Will to Freedom a Perilous Journey through Fascism and Communism 6 dile cevrildi ve yayimlandi Notlar 27 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mart 2019 a b University Carnegie Mellon www cmu edu 27 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ekim 2017 a b CMU Carnegie Mellon University www cmu edu 8 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ekim 2017 Graham K Rand Egon Balas Profiles in Operations Research eds A A Asad S L Gass International Series in Operations Research and Management Science 147 Springer 2011 a b holocaustcenterpgh org 8 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ekim 2017 E Balas Will to Freedom A Perilous Journey through Fascism and Communism Syracuse University Press 2000 Mathematics Genealogy Project te Egon Balas 27 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2021 KaynakcaE Balas Will to Freedom A Perilous Journey through Fascism and Communism Syracuse University Press 2000 translated in Hungarian Romanian French Italian and German E Balas Some Thoughts on the Development of Integer Programming During My Research Career European Journal of Operational Research 2002 141 1 pp 1 7 19 Mart 2019 20 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2021 Hagerty James R 29 Mart 2019 Egon Balas Jailed and Tortured in Romania Found Salvation in Math Wall Street Journal 17 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ocak 2021 Balas Egon 2008 Will to Freedom A Perilous Journey Through Fascism and Communism Ingilizce Syracuse University Press ISBN 978 0 8156 0930 8 6 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ocak 2021 Dis baglantilarResmi site Institute for Operations Research and the Management Sciences 26 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi 12 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi AMS 27 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi ZbMath 30 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Bir Rumen in biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz