Ejderha Teknesi Festivali (Çince: 端午節; pinyin: Duānwǔ jié), her yıl yaz gündönümünde gerçekleşen geleneksel Çin kökenli bir festivaldir. Festival, Çin takviminin 5. ayın beşinci gününde gerçekleştirilmektedir. Festival sırasında yapılan en yaygın etkinlikler, zongzi yemek ve hazırlama, realgar şarabı içme ve dragon teknesi yarışmasıdır.

Geçmiş

Kökeni
Ay takviminin beşinci ayının uğursuz ve zehirli bir ay olduğuna inanılır ve özellikle beşinci ayın beşinci günü böyle kabul edilirdi.
Beşinci ayın beşinci gününden itibaren yılan, çıyan ve akrep gibi zehirli hayvanların ortaya çıktığına inanılırdı; güya insanlar bu günden sonra kolayca hastalanıyordu. Bu nedenle Ejderha Teknesi Festivali sırasında insanlar bu talihsizlikten kaçınmaya çalışırdı. Bu beladan kurtulmak için beşinci ayın beşinci günü kapılara eğir otu, pelin otu ve sarımsak konurdu. Güçlü kokuları ve şekilleri nedeniyle kötülükleri savuşturduklarına inanılıyordu.
Aynı zamanda insanlar duvara beş zehirli yaratığın (yılan, çıyan, akrep, kertenkele, karakurbağası ve bazen de örümcek) resimlerini asabilir ve bunlara iğne saplayabilirdi. İnsanlar ayrıca beş yaratığın kağıt kesimlerini yapabilir ve bunları çocuklarının bileklerine sarabilirlerdi. Bu uygulamalarla gelişen tören, Ejderha Teknesi Festivali'ni hastalıktan ve şanssızlıktan kurtulma günü haline getirdi.

Qu Yuan
Modern Çin'deki en ünlü hikâyeye göre festival, Zhou Hanedanlığı'nın Savaşan Devletler döneminde antik Chu devletinin bakanı ve şairi Qu Yuan'ın (MÖ 340-278) ölümünü anmak için düzenlendi. Chu kraliyet ailesinin bir öğrencisi olarak Qu, yüksek bir konuma sahipti. Ancak kral, giderek güçlenen Qin eyaletiyle ittifak kurmaya karar verdiğinde, Qu karşı geldiği için vatana ihanetle suçlandı ve sürgüne gönderildi. Qu Yuan, sürgünü sırasında birçok şiir yazdı. Qin, Chu'nun başkenti Ying'i ele geçirdiğinde umutsuzluğa kapılan Qu Yuan, Wangluo Nehri'ne atlayarak intihar etti.
Ona hayran olan yerel halkın onu kurtarmak ya da en azından cesedini almak için tekneleriyle yarıştığı ve bunun ejderha botu yarışlarının kaynağı olduğu söylenir. Cesedi bulunamayınca halk, balıkların Qu Yuan'ın bedeni yerine yemesi için nehre yapışkan pirinç topları attı. Bunun da zongzi'nin çıkış yeri olduğu söylenir.
Yirminci yüzyıla gelindiğinde Qu Yuan, vatansever bir şair ve halkın bir sembolü olarak kabul edildi. Çin İç Savaşı'ndaki 1949 Komünist zaferinden sonra Çin Halk Cumhuriyeti'nde bir halk kahramanı ve Çin milliyetçiliğinin bir sembolü olarak tanıtıldı. Tarihçi ve yazar Guo Moruo, Qu'nun bu görüşünün şekillenmesinde etkili oldu.
Wu Zixu
Başka bir hikâyeye göre ise, festival Wu Krallığı'nın bir devlet adamı olan Wu Zixu'yu (MÖ 484'te öldü) anmak için yapıldı. Yue eyaletinin Kralı Goujian tarafından gönderilen güzel bir kadın olan Xi Shi, Wu Kralı Fuchai tarafından çok seviliyordu. Goujian'ın tehlikeli planını gören Wu Zixu, Fuchai'yi uyardı. Buna kızan Fuchai tarafından intihara zorlanan Wu Zixu'nin bedeni beşinci ayın beşinci gününde nehre atıldı. Wu Zixu, ölümünden sonra Suzhou gibi yerlerde Ejderha Teknesi Festivali sırasında anılmaya başlandı.
Cao E
Jiangsu'nun güneydoğusunda Wu Zixu ve Çin'in başka yerlerinde de Qu Yuan anılsa da, Shaoxing, Ningbo ve Zhoushan şehirleri de dahil olmak üzere Kuzeydoğu Zhejiang'ın çoğu, bunun yerine genç kız Cao E'nin (曹娥; MS 130–144) anısına festival kutluyordu. Cao E'nin babası Cao Xu (曹 盱), Shangyu'da yerel törenlere başkanlık eden bir şamandı. 143 yılında, Ejderha Teknesi Festivali sırasında Wu Zixu'yu anma törenine başkanlık ederken, Cao Xu yanlışlıkla Shun Nehri'ne düştü. Cao E, babasına olan saygı ve sevgisinden, 3 gün boyunca onu bulmaya çalıştı. Beş gün sonra, o ve babası nehirde ölü bulundu. Sekiz yıl sonra, 151 yılında, Shangyu'da Cao E'nin anısına ve onun anne babaya saygı için yaptığı fedakarlığa adanmış bir tapınak inşa edildi. Shun Nehri, onun onuruna Cao'e Nehri olarak yeniden adlandırıldı.
Önceden Var Olan Kutlama
Bazı modern araştırmalar, Qu Yuan veya Wu Zixu'nun hikâyelerinin önceden var olan bir kutlama geleneğine eklendiğini öne sürüyor. Araştırmalara göre Çin'deki etkilerini güçlendirmeye çalışan Konfüçyüsçü akademisyenler bu hikâyeleri destekleyerek kutlamaya eklediler. Zongzi, Qu Yuan ve festival arasındaki ilişki ise ilk olarak erken Han hanedanlığı döneminde kendini gösterdi.
Hem Qu Yuan hem de Wu Zixu'nun hikâyeleri, tarihçiler her iki karakteri de övmek istediğinden Sima Qian'ın Shiji'sine kaydedilerek olaylardan sırasıyla 187 ve 393 yıl sonra tamamlandı.
Tarihçilere göre kutlama, güney Çin'de tarımın, doğurganlığın ve pirincin kutlanması olarak ortaya çıktı. 1952 gibi yakın bir tarihte, Amerikalı sosyolog Wolfram Eberhard, Çin'in güneyinde, kuzeyden daha çok kutlandığını yazdı.
Başka bir teori de Ejderha Teknesi Festivali'nin ejderha ibadetinden kaynaklandığıdır. Bu teori Wen Yiduo tarafından geliştirilmiştir. Festivalin iki temel geleneğinden destek alınır: ejderha botu yarışı geleneği ve zongzi. Yiyecek başlangıçta ejderha kralına bir adak sunulur, ejderha botu yarışı doğal olarak ejderhaya ve onun yang enerjisine duyulan saygıyı yansıtır. Festival arkadaş ve aile ziyareti geleneğiyle birleştirildi.
Başka bir öneri de, festivalin Doğu Asya tarım toplumlarının kışlık buğday hasadını kutlamasıydı. Böyle zamanlarda tanrılara ve ruhlara yani kadim Yue'de ejderha krallara; antik Chu'da Qu Yuan'a; antik Wu'da Wu Zixu 'ya(bir nehir tanrısı olarak); eski Kore'de dağ tanrılarına düzenli olarak adaklar sunulurdu. Farklı bölgeler arasındaki etkileşim arttıkça, bu benzer festivaller sonunda tek bir kutlamada birleşti.
20. Yüzyılın Başları
20. yüzyılın başlarında Ejderha Teknesi Festivali, beşinci ayın birinci gününden beşinci gününe kadar kutlanır ve aynı zamanda Beş Zehirli Böcek Festivali olarak da anılırdı.
Yu Der Ling, 1911 tarihli anı kitabı Yasak Şehirde İki Yıl'ın 11. bölümünde şöyle yazar:
Beşinci ayın ilk günü hepimiz için yoğun bir gündü, çünkü beşinci ayın birden beşine kadar, daha sonra açıklayacağım, aynı zamanda Dragon Boat Festivali olarak da adlandırılan beş zehirli böcek festivali vardı... Şimdi bu ziyafet hakkında. Ejderha Teknesi Festivali olarak da adlandırılır. Beşinci ayın beşinci günü öğle vakti zehirli böcekler için en zehirli saatti ve kurbağa, kertenkele, yılan gibi sürüngenler çamura saklanır, o saat felçli kalırlar. Bazı tabipler o saatte onları arayıp kavanozlara koyarlar ve kuruyunca bazen ilaç olarak kullanırlar. Majesteleri bana bunu söyledi, ben de o gün her yeri dolaştım ve toprağı kazdım ama hiçbir şey bulamadım.

21'inci Yüzyıl
2008'de Ejderha Teknesi Festivali, Çin'de ulusal bir resmi tatil haline getirildi.
Kaynakça
- ^ "Dragon Boat Festival" 3 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. . 14 Ocak 2018 tarihinde erişilmiştir.
- ^ a b c d Wei, Liming; 韦黎明 (2010). Chinese festivals : traditions, customs and rituals. Second edition. Liwen Yue, Lang Tao, 乐利文, 陶朗. Pekin. ISBN . OCLC 645593402.
- ^ a b c d Stepanchuk, Carol (1991). Mooncakes and hungry ghosts : festivals of China. Charles Choy Wong. San Francisco: China Books & Periodicals. ISBN . OCLC 25272938.
- ^ Liu, L. (2011). 'Beijing Review' Color Photographs. vol. 54, issue 23. pp. 42–43.
- ^ a b . 25 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2023.
- ^ . 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2023.
- ^ Magazine, Smithsonian; Solly, Meilan. . Smithsonian Magazine (İngilizce). 28 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2023.
- ^ a b Eberhard, Wolfram (1952). "The dragon-boat festival". Chinese Festivals. New York: H. Wolff. pp. 69–96.
- ^ . 23 Haziran 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ 26 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 14 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Bir festival ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ejderha Teknesi Festivali Cince 端午節 pinyin Duanwǔ jie her yil yaz gundonumunde gerceklesen geleneksel Cin kokenli bir festivaldir Festival Cin takviminin 5 ayin besinci gununde gerceklestirilmektedir Festival sirasinda yapilan en yaygin etkinlikler zongzi yemek ve hazirlama realgar sarabi icme ve dragon teknesi yarismasidir Dragon teknesi yarisiGecmisEjderha Teknesi FestivaliKokeni Ay takviminin besinci ayinin ugursuz ve zehirli bir ay olduguna inanilir ve ozellikle besinci ayin besinci gunu boyle kabul edilirdi Besinci ayin besinci gununden itibaren yilan ciyan ve akrep gibi zehirli hayvanlarin ortaya ciktigina inanilirdi guya insanlar bu gunden sonra kolayca hastalaniyordu Bu nedenle Ejderha Teknesi Festivali sirasinda insanlar bu talihsizlikten kacinmaya calisirdi Bu beladan kurtulmak icin besinci ayin besinci gunu kapilara egir otu pelin otu ve sarimsak konurdu Guclu kokulari ve sekilleri nedeniyle kotulukleri savusturduklarina inaniliyordu Ayni zamanda insanlar duvara bes zehirli yaratigin yilan ciyan akrep kertenkele karakurbagasi ve bazen de orumcek resimlerini asabilir ve bunlara igne saplayabilirdi Insanlar ayrica bes yaratigin kagit kesimlerini yapabilir ve bunlari cocuklarinin bileklerine sarabilirlerdi Bu uygulamalarla gelisen toren Ejderha Teknesi Festivali ni hastaliktan ve sanssizliktan kurtulma gunu haline getirdi Qu Yuan in bir heykeli Jingzhou da eski Chu baskenti Ying in bulundugu yerde Qu Yuan Modern Cin deki en unlu hikayeye gore festival Zhou Hanedanligi nin Savasan Devletler doneminde antik Chu devletinin bakani ve sairi Qu Yuan in MO 340 278 olumunu anmak icin duzenlendi Chu kraliyet ailesinin bir ogrencisi olarak Qu yuksek bir konuma sahipti Ancak kral giderek guclenen Qin eyaletiyle ittifak kurmaya karar verdiginde Qu karsi geldigi icin vatana ihanetle suclandi ve surgune gonderildi Qu Yuan surgunu sirasinda bircok siir yazdi Qin Chu nun baskenti Ying i ele gecirdiginde umutsuzluga kapilan Qu Yuan Wangluo Nehri ne atlayarak intihar etti Ona hayran olan yerel halkin onu kurtarmak ya da en azindan cesedini almak icin tekneleriyle yaristigi ve bunun ejderha botu yarislarinin kaynagi oldugu soylenir Cesedi bulunamayinca halk baliklarin Qu Yuan in bedeni yerine yemesi icin nehre yapiskan pirinc toplari atti Bunun da zongzi nin cikis yeri oldugu soylenir Yirminci yuzyila gelindiginde Qu Yuan vatansever bir sair ve halkin bir sembolu olarak kabul edildi Cin Ic Savasi ndaki 1949 Komunist zaferinden sonra Cin Halk Cumhuriyeti nde bir halk kahramani ve Cin milliyetciliginin bir sembolu olarak tanitildi Tarihci ve yazar Guo Moruo Qu nun bu gorusunun sekillenmesinde etkili oldu Wu Zixu Baska bir hikayeye gore ise festival Wu Kralligi nin bir devlet adami olan Wu Zixu yu MO 484 te oldu anmak icin yapildi Yue eyaletinin Krali Goujian tarafindan gonderilen guzel bir kadin olan Xi Shi Wu Krali Fuchai tarafindan cok seviliyordu Goujian in tehlikeli planini goren Wu Zixu Fuchai yi uyardi Buna kizan Fuchai tarafindan intihara zorlanan Wu Zixu nin bedeni besinci ayin besinci gununde nehre atildi Wu Zixu olumunden sonra Suzhou gibi yerlerde Ejderha Teknesi Festivali sirasinda anilmaya baslandi Cin de Cao E Tapinagi nin doguya bakan on cephesi Cao e Nehri ne dogru Cao E Jiangsu nun guneydogusunda Wu Zixu ve Cin in baska yerlerinde de Qu Yuan anilsa da Shaoxing Ningbo ve Zhoushan sehirleri de dahil olmak uzere Kuzeydogu Zhejiang in cogu bunun yerine genc kiz Cao E nin 曹娥 MS 130 144 anisina festival kutluyordu Cao E nin babasi Cao Xu 曹 盱 Shangyu da yerel torenlere baskanlik eden bir samandi 143 yilinda Ejderha Teknesi Festivali sirasinda Wu Zixu yu anma torenine baskanlik ederken Cao Xu yanlislikla Shun Nehri ne dustu Cao E babasina olan saygi ve sevgisinden 3 gun boyunca onu bulmaya calisti Bes gun sonra o ve babasi nehirde olu bulundu Sekiz yil sonra 151 yilinda Shangyu da Cao E nin anisina ve onun anne babaya saygi icin yaptigi fedakarliga adanmis bir tapinak insa edildi Shun Nehri onun onuruna Cao e Nehri olarak yeniden adlandirildi Onceden Var Olan Kutlama Bazi modern arastirmalar Qu Yuan veya Wu Zixu nun hikayelerinin onceden var olan bir kutlama gelenegine eklendigini one suruyor Arastirmalara gore Cin deki etkilerini guclendirmeye calisan Konfucyuscu akademisyenler bu hikayeleri destekleyerek kutlamaya eklediler Zongzi Qu Yuan ve festival arasindaki iliski ise ilk olarak erken Han hanedanligi doneminde kendini gosterdi Hem Qu Yuan hem de Wu Zixu nun hikayeleri tarihciler her iki karakteri de ovmek istediginden Sima Qian in Shiji sine kaydedilerek olaylardan sirasiyla 187 ve 393 yil sonra tamamlandi Tarihcilere gore kutlama guney Cin de tarimin dogurganligin ve pirincin kutlanmasi olarak ortaya cikti 1952 gibi yakin bir tarihte Amerikali sosyolog Wolfram Eberhard Cin in guneyinde kuzeyden daha cok kutlandigini yazdi Baska bir teori de Ejderha Teknesi Festivali nin ejderha ibadetinden kaynaklandigidir Bu teori Wen Yiduo tarafindan gelistirilmistir Festivalin iki temel geleneginden destek alinir ejderha botu yarisi gelenegi ve zongzi Yiyecek baslangicta ejderha kralina bir adak sunulur ejderha botu yarisi dogal olarak ejderhaya ve onun yang enerjisine duyulan saygiyi yansitir Festival arkadas ve aile ziyareti gelenegiyle birlestirildi Baska bir oneri de festivalin Dogu Asya tarim toplumlarinin kislik bugday hasadini kutlamasiydi Boyle zamanlarda tanrilara ve ruhlara yani kadim Yue de ejderha krallara antik Chu da Qu Yuan a antik Wu da Wu Zixu ya bir nehir tanrisi olarak eski Kore de dag tanrilarina duzenli olarak adaklar sunulurdu Farkli bolgeler arasindaki etkilesim arttikca bu benzer festivaller sonunda tek bir kutlamada birlesti 20 Yuzyilin Baslari 20 yuzyilin baslarinda Ejderha Teknesi Festivali besinci ayin birinci gununden besinci gunune kadar kutlanir ve ayni zamanda Bes Zehirli Bocek Festivali olarak da anilirdi Yu Der Ling 1911 tarihli ani kitabi Yasak Sehirde Iki Yil in 11 bolumunde soyle yazar Besinci ayin ilk gunu hepimiz icin yogun bir gundu cunku besinci ayin birden besine kadar daha sonra aciklayacagim ayni zamanda Dragon Boat Festivali olarak da adlandirilan bes zehirli bocek festivali vardi Simdi bu ziyafet hakkinda Ejderha Teknesi Festivali olarak da adlandirilir Besinci ayin besinci gunu ogle vakti zehirli bocekler icin en zehirli saatti ve kurbaga kertenkele yilan gibi surungenler camura saklanir o saat felcli kalirlar Bazi tabipler o saatte onlari arayip kavanozlara koyarlar ve kuruyunca bazen ilac olarak kullanirlar Majesteleri bana bunu soyledi ben de o gun her yeri dolastim ve topragi kazdim ama hicbir sey bulamadim Cin de 2015 yilinda kutlanan Ejderha Teknesi Festivali 21 inci Yuzyil 2008 de Ejderha Teknesi Festivali Cin de ulusal bir resmi tatil haline getirildi Kaynakca Dragon Boat Festival 3 Subat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde 14 Ocak 2018 tarihinde erisilmistir a b c d Wei Liming 韦黎明 2010 Chinese festivals traditions customs and rituals Second edition Liwen Yue Lang Tao 乐利文 陶朗 Pekin ISBN 978 7 5085 1699 8 OCLC 645593402 a b c d Stepanchuk Carol 1991 Mooncakes and hungry ghosts festivals of China Charles Choy Wong San Francisco China Books amp Periodicals ISBN 0 8351 2481 9 OCLC 25272938 Liu L 2011 Beijing Review Color Photographs vol 54 issue 23 pp 42 43 a b 25 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mayis 2023 11 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi 8 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mayis 2023 Magazine Smithsonian Solly Meilan Smithsonian Magazine Ingilizce 28 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Mayis 2023 a b Eberhard Wolfram 1952 The dragon boat festival Chinese Festivals New York H Wolff pp 69 96 23 Haziran 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi 26 Mart 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi 14 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Bir festival ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz