Vişneli, Erzurum ilinin Tortum ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Vişneli | |
---|---|
Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
Vişneli Vişneli'nin Erzurum 'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Erzurum |
İlçe | Tortum |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 14,63 km² |
Rakım | 1788 m |
Nüfus (2022) | 142 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0442 |
İl plaka kodu | 25 |
Posta kodu | 25430 |
Tarihçe
Vişneli'nin eski adı Ekeki'dir. Bu yer adı Türkçeye Ekik şeklinde girmiştir. Nitekim 1574 tarihli Osmanlı mufassal defteri ile 1694-1732 dönemini kapsayan Çıldır Eyaleti cebe defterinde Ekik (اكیك) olarak geçer. Ekeki veya Ekik adının Egrisi gibi "egr" kökünden türemiş Gürcüce Egreki'den (ეგრეკი) değişime uğradığı tahmin edilmektedir.
Ekeki köyü, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri ve Tao-Klarceti'nin bir parçası olan Tao'da yer alır. Nitekim Ekeki Kilisesi 9. yüzyılda, Gürcü krallığı döneminde inşa edilmiştir. Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir.
Ekeki, 1574 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterine göre Tortum sancağının Ahçirik nahiyesine bağlı bir köydü. Nüfusu 93 haneden oluşuyoru. Bu tarihte 8 hane Müslüman olmuş, 85 hane Hristiyan olarak kalmıştı. 1835 Osmanlı nüfus defterine göre ise, Erzurum eyaletine bağlı Tortum kazasının köylerinden biriydi. Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi belirleme amacıyla sadece erkek nüfusunun tespit ettiği bu sırada köydeki 41 hanede 116 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince köyün toplam nüfusunun yaklaşık 232 kişiden oluştuğu ortaya çıkar. Köyün nüfusu 1574 tarihli kayıtla kıyaslandığında yarı yarıya azaldığı görülmektedir.
Ekeki köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde İkik (ایكیك) şeklinde geçer. Bu tarihte köy Erzurum vilayetinin Tortum kazasının merkez nahiyesine bağlıydı. Bu yerleşim 1940 genel nüfus sayımında "Ekik" adıyla aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 407 kişiden oluşuyordu. Ekeki veya İkik Türkçe olmadığı için köyün adı 1950'lerin ilk yarısında Vişneli şeklinde değiştirilmiştir. Vişneli köyünün nüfusu 1965 genel nüfus sayımında 572 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 112 kişi okuma yazma biliyordu.
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Tortum Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.
Vişenli köyünde yer alan en önemli tarihsel yapılar Ekeki Kilisesi ve Ekeki Kalesi'dir. 9. yüzyılda inşa edilen bu Gürcü kilisesi, Osmanlı döneminde cami olarak kullanılmıştır. Nitekim 1960’ların başında kilise yıkılmış, taşlarıyla köyün camisi ve caminin avlu duvarları inşa edilmiştir. Ekeki Kilisesi'nin yakından başka bir kilise daha vardır. Bu yapının Ekeki Manastırı’nın küçük kilisesi olduğu tahmin edilmektedir. Ekeki Kalesi ise, köyün 2,2 kilometre doğusunda, iki derenin birleştiği yerde yer alır. Moloz taşlardan inşa edilmiş olan kale bugün yıkık durumdadır. Ekeki Kalesi’nin kuzeydoğu kesiminde tek nefli bir kilise bulunmaktadır.
Coğrafya
Mahalle, Erzurum il merkezine 69 km, Tortum ilçe merkezine 27 km uzaklıktadır. Mahalle, Tortum'un kuzeybatısında olup, numaralı Artvin-Erzurum (Uzundere-Tortum) devlet yoluna 9,3 km.lik bir köy yoluyla ulaşmaktadır.
Nüfus
Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
---|---|
2022 | 142 |
2021 | 159 |
2020 | 176 |
2019 | 135 |
2018 | 147 |
2017 | 133 |
2016 | 139 |
2015 | 160 |
2014 | 180 |
2013 | 153 |
2012 | 166 |
2011 | 186 |
2010 | 191 |
2009 | 186 |
2008 | 196 |
2007 | 201 |
2000 | 307 |
1990 | 351 |
1985 | 427 |
1965 | 572 |
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Tortum Vişneli Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 15 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ a b c d e f g h . Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Vişneli alan". Vişneli alan. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ "Visneli, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 24 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 93, 795. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Defter-i Caba-i Eyalet-i Çıldır (Gürcüce ve Osmanlıca), (Yayıma hazırlayan) Tsisana Abuladze, Tiflis 1979, s. 292.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 65, 248, .
- ^ a b "Ekvtime Takaişvili, 1917 Yılında Güney Gürcistan'da Arkeolojik Araştırma Gezisi, 1960, Tiflis, s. 69". 27 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Aralık 2021.
- ^ Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 93. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 95. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Yunus Özger, "XIX. Yüzyılda Tortum'un Nüfus Durumu", Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2006, Sayı: 2, s. 113-128". 18 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2023.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 234.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1944, s. 251.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 263.
- ^ . Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ ""Ekeki", Tao Klarceti - Tarih ve Kültür". 20 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ekim 2020.
- ^ "2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2017, s. 174-175". 17 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ekim 2020.
- ^ "Vişneli Mahallesi". YerelNet.org.tr. 22 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ "Vişneli to D 950". Vişneli to D 950. Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Vişneli, Tortum için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Visneli Erzurum ilinin Tortum ilcesine bagli bir kirsal mahalledir VisneliMahalleMahallenin haritadaki yeriErzurum un Turkiye deki konumuVisneliVisneli nin Erzurum daki konumuUlke TurkiyeIlErzurumIlceTortumCografi bolgeKaradeniz BolgesiYuzolcumu Toplam14 63 km Rakim1788 mNufus 2022 142Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0442Il plaka kodu25Posta kodu25430Koydeki Ekeki Kilisesi 9 yuzyilda insa edildi 1960 larin basinda yikilip yerine cami yapildi Fotograf 1917 TarihceVisneli nin eski adi Ekeki dir Bu yer adi Turkceye Ekik seklinde girmistir Nitekim 1574 tarihli Osmanli mufassal defteri ile 1694 1732 donemini kapsayan Cildir Eyaleti cebe defterinde Ekik اكیك olarak gecer Ekeki veya Ekik adinin Egrisi gibi egr kokunden turemis Gurcuce Egreki den ეგრეკი degisime ugradigi tahmin edilmektedir Ekeki koyu tarihsel Gurcistan i olusturan bolgelerden biri ve Tao Klarceti nin bir parcasi olan Tao da yer alir Nitekim Ekeki Kilisesi 9 yuzyilda Gurcu kralligi doneminde insa edilmistir Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Ekeki 1574 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli mufassal defterine gore Tortum sancaginin Ahcirik nahiyesine bagli bir koydu Nufusu 93 haneden olusuyoru Bu tarihte 8 hane Musluman olmus 85 hane Hristiyan olarak kalmisti 1835 Osmanli nufus defterine gore ise Erzurum eyaletine bagli Tortum kazasinin koylerinden biriydi Osmanli idaresinin askere alma ve vergi belirleme amaciyla sadece erkek nufusunun tespit ettigi bu sirada koydeki 41 hanede 116 erkek yasiyordu Erkek sayisi kadar kadin eklenince koyun toplam nufusunun yaklasik 232 kisiden olustugu ortaya cikar Koyun nufusu 1574 tarihli kayitla kiyaslandiginda yari yariya azaldigi gorulmektedir Ekeki koyu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Ikik ایكیك seklinde gecer Bu tarihte koy Erzurum vilayetinin Tortum kazasinin merkez nahiyesine bagliydi Bu yerlesim 1940 genel nufus sayiminda Ekik adiyla ayni idari konuma sahipti ve nufusu 407 kisiden olusuyordu Ekeki veya Ikik Turkce olmadigi icin koyun adi 1950 lerin ilk yarisinda Visneli seklinde degistirilmistir Visneli koyunun nufusu 1965 genel nufus sayiminda 572 kisiden olusuyor ve bu nufus icinde 112 kisi okuma yazma biliyordu 1993 yilinda Buyuksehir olan Erzurum da 2012 yilinda 6360 Sayili Yasa ile tum koylerin tuzel kisiligi kaldirilmistir Bu koy de Tortum Belediyesi nin bir mahallesi olmustur Visenli koyunde yer alan en onemli tarihsel yapilar Ekeki Kilisesi ve Ekeki Kalesi dir 9 yuzyilda insa edilen bu Gurcu kilisesi Osmanli doneminde cami olarak kullanilmistir Nitekim 1960 larin basinda kilise yikilmis taslariyla koyun camisi ve caminin avlu duvarlari insa edilmistir Ekeki Kilisesi nin yakindan baska bir kilise daha vardir Bu yapinin Ekeki Manastiri nin kucuk kilisesi oldugu tahmin edilmektedir Ekeki Kalesi ise koyun 2 2 kilometre dogusunda iki derenin birlestigi yerde yer alir Moloz taslardan insa edilmis olan kale bugun yikik durumdadir Ekeki Kalesi nin kuzeydogu kesiminde tek nefli bir kilise bulunmaktadir CografyaMahalle Erzurum il merkezine 69 km Tortum ilce merkezine 27 km uzakliktadir Mahalle Tortum un kuzeybatisinda olup numarali Artvin Erzurum Uzundere Tortum devlet yoluna 9 3 km lik bir koy yoluyla ulasmaktadir NufusYillara gore mahalle nufus verileri2022 1422021 1592020 1762019 1352018 1472017 1332016 1392015 1602014 1802013 1532012 1662011 1862010 1912009 1862008 1962007 2012000 3071990 3511985 4271965 572Kaynakca a b c d e f g h i j k Erzurum Tortum Visneli Mahalle Nufusu Nufusune com 15 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 a b c d e f g h Turkiye Istatistik Kurumu 17 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Visneli alan Visneli alan 27 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 Visneli Turkey Page Ingilizce Fallingrain com 24 Agustos 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 Tao ტაო Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 93 795 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2 Defter i Caba i Eyalet i Cildir Gurcuce ve Osmanlica Yayima hazirlayan Tsisana Abuladze Tiflis 1979 s 292 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 65 248 ISBN 9789941478178 a b Ekvtime Takaisvili 1917 Yilinda Guney Gurcistan da Arkeolojik Arastirma Gezisi 1960 Tiflis s 69 27 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Aralik 2021 Tao ტაო Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 93 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2 Tao ტაო Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 95 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2 Yunus Ozger XIX Yuzyilda Tortum un Nufus Durumu Ataturk Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi 2006 Sayi 2 s 113 128 18 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2023 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 234 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1944 s 251 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 263 Resmi Gazete 10 Aralik 2012 19 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Aralik 2022 Ekeki Tao Klarceti Tarih ve Kultur 20 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ekim 2020 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2017 s 174 175 17 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ekim 2020 Visneli Mahallesi YerelNet org tr 22 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 Visneli to D 950 Visneli to D 950 Erisim tarihi 22 Aralik 2023 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 1990 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 1985 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1968 PDF kutuphane tuik gov tr 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarVisneli Tortum icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft