Ekoeleştiri, edebiyatçıların çevresel kaygılarını gösteren metinleri analiz eden ve edebiyatın doğa konusunu ele almanın çeşitli yollarını inceleyen disiplinlerarası bir bakış açısıyla edebiyat ve ekolojinin incelenmesine verilen isimdir. İlk kez Joseph Meeker tarafından The Comedy of Survival: Studies in Literary Ecology ( 1972) adlı eserinde "edebi ekoloji" adı verilen bu fikir olarak ortaya atılmıştır.
'Ekoeleştiri' terimi, 1978'de William Rueckert'in "Edebiyat ve Ekoloji: Bir Ekoeleştiri Deneyi" adlı makalesinde ilk defa ortaya atıldı. Yazarların, araştırmacıların ve şairlerin eserlerine çevre sorunları ve doğa bağlamı bakış açısıyla ele alıp analiz ederek disiplinlerarası bir görüşü benimsemektedir. Bazı ekokritikler, mevcut çevresel durumun düzeltilmesi için olası çözümler üzerine fikir üretirler, ancak tüm ekokritikler ekokritiğin amaçları, metodolojisi veya kapsamı konusunda aynı fikirde bulunmazlar.
Ekoeleştiri, "yeşil (kültürel) çalışmalar", " " ve "çevresel edebiyat eleştirisi" dahil olmak üzere genellikle ekoloji, biyopolitika, , çevrecilik, sosyal ekoloji ve sürdürülebilir tasarım gibi diğer alanlar tarafından bilgilendirilen kasıtlı olarak geniş yapılan bir yaklaşımdır.
Tanımı
Diğer politik eleştiri biçimleriyle karşılaştırıldığında, ekoeleştirinin ahlaki ve felsefi amaçları hakkında nispeten daha az tartışma olmuştur ama kapsamı , romantik şiir ve kanonik edebiyattan da öte olarak film, televizyon, tiyatro, sanat eserleri, hayvan hikâyeleri, mimariler, bilimsel anlatılar ve olağanüstü çeşitlilikte edebi metinleri kapsayacak şekilde genişlemiştir. Aynı zamanda ekoeleştiri, diğer edebi, sosyal ve bilimsel çalışma alanlarının metodolojilerini ve teorik olarak bilgilerini bilinçli olarak ödünç almıştır.
Cheryll Glotfelty'nin The Ecocriticism Reader'daki tanımı şu şekildedir: "Ekoeleştiri, edebiyat ve çevre arasındaki ilişkinin incelenmesidir" ve yaklaşımın gizli amaçlarından biri de Glotfelty'nin " türünü az değer verilen" edebiyat sınıfından çıkarmak istemesidir. Lawrence Buell "'ekoeleştiriyi' ... edebiyat ile çevre arasındaki ilişkinin çevreci uygulamaya bağlılık ruhuyla yürütülen bir çalışma" olarak tanımlıyor.
Edebiyat çalışmalarda
Ekoeleştirmenler, varolan ekolojik değerleri, doğa kelimesiyle tam olarak neyi kastedildiğini ve "konumun" incelemesinin sınıf, cinsiyet veya ırk gibi ayırt edici bir kategori olup olmadığı gibi durumları ve bilgileri araştırmaktadır. Ekoeleştirmenler, insanın vahşi doğa algısını, bu konunun tarih boyunca nasıl değiştiğini ve mevcut çevre problemlerinin popüler kültürde ve modern edebiyatta doğru bir şekilde temsil edilip edilmediğini ve hatta bahsedilip bahsedilmediğini incelemektedirler. Ekoeleştirmenler yalnızca metinlerinin gerçek anlamını belirlemekle kalmazlar, aynı zamanda bu metinleri toplumun doğayla uygulamalarını analiz etmek için kullanırlar. İnsan merkezli ve erkek merkezli vizyonları da eleştiriyorlar. Ekoeleştiri alanındaki akademisyenler, insan merkezcilik ve "Doğal dünyanın esas olarak insanlar için bir kaynak olarak görülmesi şeklindeki yaygın varsayım" ile "modern toplumun maddi ve kültürel temelleri"ndeki değişen fikirlere yönelik eleştirel yaklaşımlarla ilgilenirler. Son zamanlarda " deneysel ekoeleştirmenler " ekokurgunun okuyucuları üzerindeki etkisini deneysel olarak değerlendirmeye başladılar. Tarih, ekonomi, felsefe, etik ve psikoloji gibi diğer disiplinler de ekoeleştirmenler tarafından ekoeleştirinin olası katkıları olarak değerlendirilmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "What is ecocriticism? – Environmental Humanities Center" (İngilizce). 8 Kasım 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Şubat 2020.
- ^ Meeker, Joseph W. (1972). The Comedy of Survival: Studies in Literary Ecology. New York. ISBN .
- ^ "Ecocriticism". obo (İngilizce). 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ekim 2021.
- ^ The Ecocriticism Reader: Landmarks in Literary Ecology. Athens, Georgia: . 1996. ss. xxviii. ISBN .
- ^ "What is Ecocriticism?: Literary Movements". A Research Guide for Students (İngilizce). 27 Ağustos 2018. 7 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2019.
- ^ Glotfelty & Fromm 1996, p. xviii
- ^ Glotfelty & Fromm 1996, p. xxxi
- ^ 430, n.20
- ^ Clark, Timothy (2011). The Cambridge Introduction to Literature and the Environment. New York: Cambridge UP. s. 2. ISBN .
- ^ Schneider-Mayerson, Matthew; Weik von Mossner, Alexa; Małecki, W. P. (1 Mayıs 2020). "Empirical Ecocriticism: Environmental Texts and Empirical Methods". Interdisciplinary Studies in Literature and Environment (İngilizce). 27 (2): 327-336. doi:10.1093/isle/isaa022. ISSN 1076-0962. 2 Haziran 2023 tarihinde kaynağından .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ekoelestiri edebiyatcilarin cevresel kaygilarini gosteren metinleri analiz eden ve edebiyatin doga konusunu ele almanin cesitli yollarini inceleyen disiplinlerarasi bir bakis acisiyla edebiyat ve ekolojinin incelenmesine verilen isimdir Ilk kez Joseph Meeker tarafindan The Comedy of Survival Studies in Literary Ecology 1972 adli eserinde edebi ekoloji adi verilen bu fikir olarak ortaya atilmistir Ekoelestiri terimi 1978 de William Rueckert in Edebiyat ve Ekoloji Bir Ekoelestiri Deneyi adli makalesinde ilk defa ortaya atildi Yazarlarin arastirmacilarin ve sairlerin eserlerine cevre sorunlari ve doga baglami bakis acisiyla ele alip analiz ederek disiplinlerarasi bir gorusu benimsemektedir Bazi ekokritikler mevcut cevresel durumun duzeltilmesi icin olasi cozumler uzerine fikir uretirler ancak tum ekokritikler ekokritigin amaclari metodolojisi veya kapsami konusunda ayni fikirde bulunmazlar Ekoelestiri yesil kulturel calismalar ve cevresel edebiyat elestirisi dahil olmak uzere genellikle ekoloji biyopolitika cevrecilik sosyal ekoloji ve surdurulebilir tasarim gibi diger alanlar tarafindan bilgilendirilen kasitli olarak genis yapilan bir yaklasimdir TanimiDiger politik elestiri bicimleriyle karsilastirildiginda ekoelestirinin ahlaki ve felsefi amaclari hakkinda nispeten daha az tartisma olmustur ama kapsami romantik siir ve kanonik edebiyattan da ote olarak film televizyon tiyatro sanat eserleri hayvan hikayeleri mimariler bilimsel anlatilar ve olaganustu cesitlilikte edebi metinleri kapsayacak sekilde genislemistir Ayni zamanda ekoelestiri diger edebi sosyal ve bilimsel calisma alanlarinin metodolojilerini ve teorik olarak bilgilerini bilincli olarak odunc almistir Cheryll Glotfelty nin The Ecocriticism Reader daki tanimi su sekildedir Ekoelestiri edebiyat ve cevre arasindaki iliskinin incelenmesidir ve yaklasimin gizli amaclarindan biri de Glotfelty nin turunu az deger verilen edebiyat sinifindan cikarmak istemesidir Lawrence Buell ekoelestiriyi edebiyat ile cevre arasindaki iliskinin cevreci uygulamaya baglilik ruhuyla yurutulen bir calisma olarak tanimliyor Edebiyat calismalardaEkoelestirmenler varolan ekolojik degerleri doga kelimesiyle tam olarak neyi kastedildigini ve konumun incelemesinin sinif cinsiyet veya irk gibi ayirt edici bir kategori olup olmadigi gibi durumlari ve bilgileri arastirmaktadir Ekoelestirmenler insanin vahsi doga algisini bu konunun tarih boyunca nasil degistigini ve mevcut cevre problemlerinin populer kulturde ve modern edebiyatta dogru bir sekilde temsil edilip edilmedigini ve hatta bahsedilip bahsedilmedigini incelemektedirler Ekoelestirmenler yalnizca metinlerinin gercek anlamini belirlemekle kalmazlar ayni zamanda bu metinleri toplumun dogayla uygulamalarini analiz etmek icin kullanirlar Insan merkezli ve erkek merkezli vizyonlari da elestiriyorlar Ekoelestiri alanindaki akademisyenler insan merkezcilik ve Dogal dunyanin esas olarak insanlar icin bir kaynak olarak gorulmesi seklindeki yaygin varsayim ile modern toplumun maddi ve kulturel temelleri ndeki degisen fikirlere yonelik elestirel yaklasimlarla ilgilenirler Son zamanlarda deneysel ekoelestirmenler ekokurgunun okuyuculari uzerindeki etkisini deneysel olarak degerlendirmeye basladilar Tarih ekonomi felsefe etik ve psikoloji gibi diger disiplinler de ekoelestirmenler tarafindan ekoelestirinin olasi katkilari olarak degerlendirilmektedir Ayrica bakinizElestirel teori Kulturel ekoloji Ekosofi Beseri cevre bilimleriKaynakca What is ecocriticism Environmental Humanities Center Ingilizce 8 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Subat 2020 Meeker Joseph W 1972 The Comedy of Survival Studies in Literary Ecology New York ISBN 9780816516865 Ecocriticism obo Ingilizce 19 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ekim 2021 The Ecocriticism Reader Landmarks in Literary Ecology Athens Georgia 1996 ss xxviii ISBN 9 780 8203 1781 6 What is Ecocriticism Literary Movements A Research Guide for Students Ingilizce 27 Agustos 2018 7 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2019 Glotfelty amp Fromm 1996 p xviii Glotfelty amp Fromm 1996 p xxxi 430 n 20 Clark Timothy 2011 The Cambridge Introduction to Literature and the Environment New York Cambridge UP s 2 ISBN 9780521720908 Schneider Mayerson Matthew Weik von Mossner Alexa Malecki W P 1 Mayis 2020 Empirical Ecocriticism Environmental Texts and Empirical Methods Interdisciplinary Studies in Literature and Environment Ingilizce 27 2 327 336 doi 10 1093 isle isaa022 ISSN 1076 0962 2 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan