Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ekserji (İng.; exergy), Termodinamik bir sistemin ihtiva ettiği potansiyel enerjisinin, herhangi bir referans haline göre kullanılabilirliğinin bir göstergesidir. Ekserji bir süreç sonucunda sistem çevre ile denge sağladığı takdirde, oluşan entropi sonucu kullanılamaz hale gelen enerji düşüldükten sonra, teorik olarak elde edilebilecek maksimum faydalı iş miktarı olarak da tanımlanabilir. Sistem ise ekserji entropiden arındırılmış enerji olarak tanımlanır.
Enerji işlem yoktan var edilemez ve yok edilemez sadece bir şekilden diğerine dönüşür (Termodinamik kanunları Birinci Yasası).Enerjinin aksine, ekserji tersinir olmayan işlemlerde her zaman yok edilir. Örneğin ortamdan kaybedilen ısı miktarı buna bir örnektir (Termodinamiğin ikinci yasası). Sistemin dış ortamında, yok edilen ekserji ile aynı oranda bir entropi artışı meydana gelir (Entropi ). Yok edilen ekserjiye anerji (İngilizce: Anergy) denilir. İzentropik sistemler için ekserji ve enerji kavramları kendi aralarında yer değiştirebilirler ve izentropik sistemlerde anerji yoktur (İzentropik).
Sembolü X veya Ex olup enerji birimleri ile aynı birimleri (kWh, Joule gibi) içerir.
Birim zamanda olan ekserji miktarına ekserji akımı denir ve sembolün üzerinde nokta ile gösterilir. Birimi güç birimleri ile aynı birimleri (kW gibi ) içerir.
Bir sistemin verilen bir halde yapabileceği en çok yararlı iş ekserji (kullanılabilirlik) olarak tanımlanır. İş yapabilme yeteneği ya da sahip olunan fırsatlar (Hepbasli, 2006) olarak da ifade edilebilen ekserji terimi, sistem ve çevrenin halleriyle ilişkili bir özelliktir.
Çevresiyle denge halinde olan bir sistemin kullanılabilirliği sıfırdır. Bu durumda iken sistem ölü haldedir (Çengel, 1996; Moran, 1982). Aynı zamanda ekserji, çevredeki mevcut değerlerin durumu ile belirlenen andaki sistemin durumunun getirdiği nicelikler için gerekli en az teorik iştir (şaft işi veya elektrik işi) . Dolayısıyla ekserji, sistemin durumu ile çevrenin durumundaki farklılığın bir ölçüsüdür (Tsatsaronis, 2006).
Kapalı veya açık bir sistemde yapılan gerçek iş enerjinin korunumu denklemleriyle hesaplanabilir. Eğer sistemin hacmi değişiyorsa, yapılan işin bir bölümü çevreye karşı yapılır ve çevre işi Wçevre adını alır. Bu iş, P0 basıncındaki çevre havayı itmek için kullanılır ve başka bir amaca yöneltilmez. Toplam gerçek iş ile çevre işi arasındaki fark yararlı iş Wy olarak bilinir (Çengel ve Boles, 1996) ve bir bağıntı ile tanımlanır.
Sistemlerin Toplam Ekserjisi Potansiyel, Kinetik, Termal ve Kimyasal ekserjilerin birleşiminden oluşur.
- Potansiyel Ekserji : ExP
- Kinetik Ekserji : ExK
- Termal Ekserji : ExT
- Kimyasal Ekserji : ExC
- Toplam Ekserji : Ex = ExP + ExK + ExT + ExC
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ekserji Ing exergy Termodinamik bir sistemin ihtiva ettigi potansiyel enerjisinin herhangi bir referans haline gore kullanilabilirliginin bir gostergesidir Ekserji bir surec sonucunda sistem cevre ile denge sagladigi takdirde olusan entropi sonucu kullanilamaz hale gelen enerji dusuldukten sonra teorik olarak elde edilebilecek maksimum faydali is miktari olarak da tanimlanabilir Sistem ise ekserji entropiden arindirilmis enerji olarak tanimlanir Enerji islem yoktan var edilemez ve yok edilemez sadece bir sekilden digerine donusur Termodinamik kanunlari Birinci Yasasi Enerjinin aksine ekserji tersinir olmayan islemlerde her zaman yok edilir Ornegin ortamdan kaybedilen isi miktari buna bir ornektir Termodinamigin ikinci yasasi Sistemin dis ortaminda yok edilen ekserji ile ayni oranda bir entropi artisi meydana gelir Entropi Yok edilen ekserjiye anerji Ingilizce Anergy denilir Izentropik sistemler icin ekserji ve enerji kavramlari kendi aralarinda yer degistirebilirler ve izentropik sistemlerde anerji yoktur Izentropik Sembolu X veya Ex olup enerji birimleri ile ayni birimleri kWh Joule gibi icerir Birim zamanda olan ekserji miktarina ekserji akimi denir ve sembolun uzerinde nokta ile gosterilir Birimi guc birimleri ile ayni birimleri kW gibi icerir Bir sistemin verilen bir halde yapabilecegi en cok yararli is ekserji kullanilabilirlik olarak tanimlanir Is yapabilme yetenegi ya da sahip olunan firsatlar Hepbasli 2006 olarak da ifade edilebilen ekserji terimi sistem ve cevrenin halleriyle iliskili bir ozelliktir Cevresiyle denge halinde olan bir sistemin kullanilabilirligi sifirdir Bu durumda iken sistem olu haldedir Cengel 1996 Moran 1982 Ayni zamanda ekserji cevredeki mevcut degerlerin durumu ile belirlenen andaki sistemin durumunun getirdigi nicelikler icin gerekli en az teorik istir saft isi veya elektrik isi Dolayisiyla ekserji sistemin durumu ile cevrenin durumundaki farkliligin bir olcusudur Tsatsaronis 2006 Kapali veya acik bir sistemde yapilan gercek is enerjinin korunumu denklemleriyle hesaplanabilir Eger sistemin hacmi degisiyorsa yapilan isin bir bolumu cevreye karsi yapilir ve cevre isi Wcevre adini alir Bu is P0 basincindaki cevre havayi itmek icin kullanilir ve baska bir amaca yoneltilmez Toplam gercek is ile cevre isi arasindaki fark yararli is Wy olarak bilinir Cengel ve Boles 1996 ve bir baginti ile tanimlanir Sistemlerin Toplam Ekserjisi Potansiyel Kinetik Termal ve Kimyasal ekserjilerin birlesiminden olusur Potansiyel Ekserji ExP Kinetik Ekserji ExK Termal Ekserji ExT Kimyasal Ekserji ExC Toplam Ekserji Ex ExP ExK ExT ExCAyrica bakinizTermodinamik Enerji EntropiDis baglantilarKaynakca Honerkamp J 2002 Statistical physics an advanced approach with applications web enhanced with problems and solutions 2nd ed Berlin Springer ISBN 3 540 43020 2 OCLC 51454394