Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Elektrikli yılan balığı (Electrophorus electricus), Yeni dünya bıçak balıkları takımından elektrik üreten sıra dışı bir tür. Bu yetenek hem avlanırken hem de savunma anında kullanılabilir. Elektrikli yılan balığı Güney Amerika'nın kuzey doğusundaki Amazonlar ve Orinoco bölgelerinde, çamurlu ve oksijen bakımından fakir tatlı sularda yaşar.
| Elektrikli yılan balığı | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Electrophorus electricus Linnaeus, 1766 | |||||||||||||||
Elektrikli yılan balığı, adından ve görüntüsünden tahmin edildiği gibi bir yılan balığı olmayıp, yeni dünya bıçak balıkları (Gymnotiformes) takımından sayılır. Asıl yılan balığı gibi silindirik uzun bir vücudu vardır. Anal yüzgeci hemen hemen tüm vücut boyunca ilerler ve kuyruk ucunda son bulur. Sırt- kuyruk ve karın yüzgeci mevcut değildir. Boyu 2.5 metreyi bulabilirken ağırlığı 20 kg'a kadar gelebilir. Geniş, oval ve yassı olan kafası heybetli bir ağız taşır. Renk, griden kahverengimsi boz renge kadar uzanır. Ağız boşluğundaki özel bir kan damarından oksijen alır ve ortalama her on dakikada bir su yüzeyinde hava solur.
Vücudunun büyük kısmı, aslında yüksek gerilim salan kaslara dönüşmüş elektrik organları (elektroplax) ile kaplıdır. Bu organlar, her biri düşük gerilim üreten çok sayıdaki elektrik üreten elementlerden oluşur. Bu aynı, seri olarak bağlanmış bir pil sistemi gibi gerçekleşir. Bir elektrikli yılan balığında 5.000 ile 6.000 arasındaki elektroplax, beraberce 500 voltluk bir gerilim, 500 wattlık elektrik üretebilir.
Organlar, avlarını yakalamasına ve savunmaya hizmet ederler. Gerilim, sadece küçük balıkları öldürürken, ayrıca bir insanı da ölümcül olarak yaralayabilecek durumdadır. Alexander von Humboldt'un ünlü Güney Amerika keşif gezisinde tasvir ettiği gibi, elektrikli yılan balığı hatta atları bile öldürebilir.
Halkın, balığın çarpmasından korkusu o kadar abartılıydı ki biz ilk üç gün hiçbir şey hissetmedik. Derken rehberimiz atları ve katırları suya getirdi ve avlamaya başladı. Daha beş dakika geçmişti ki iki at boğuldu. 1.6 m boyundaki elektrik balığı atın karnına saldırdı ve onu çarptı. Ancak zamanla eşit olmayan savaşın ateşi düştü ve tükenmiş balıklar dağıldı. Birkaç dakika sonra beş büyük yılan balığımız vardı. Onlarla dört saat boyunca deneyler yaptıktan sonra takip eden günlerde, kas halsizliği, eklem ağrıları ve genel iç bulantısı hissettik.
(Not: Humboldt burada özellikle, atların boğulduğunu vurguluyor. Yılan balığının çarpması at için öldürücü olmasa da onu durgun bir suda da boğulabilecek kadar uyuşturuyor.)
Elektrik çarpması balığın bulanık suda yön tayinine, kendi sınırlarını belli etmesine ve çiftleşecek partner bulmasına da hizmet eder. Balık bu esnada daha zayıf ve daha yavaş impulslar üretir.
Genç yılan balıkları zeminde yaşayan omurgasızları yerler. Buna karşın yetişkinler, ağırlıklı olarak yemeden önce öldürdükleri balıklarla beslenirler.
Elektrikli yılan balıkları, çiftleşme için partnerlerini, elektrik salınımlarının yardımıyla ararlar. Bu zayıf salınımları muhtemel partner bulanık suda hisseder. Çiftleşme genelde Eylül ile Aralık arasında yer bulur. Erkekler su bitkileri ile yuva kurar, yumurtalara ve sonra da larvalara bekçilik yaparlar. Bunlar, yumurtadan çıktıklarında on santimetre boyundadırlar.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Elektrikli yılan balığı ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Elektrikli yilan baligi Electrophorus electricus Yeni dunya bicak baliklari takimindan elektrik ureten sira disi bir tur Bu yetenek hem avlanirken hem de savunma aninda kullanilabilir Elektrikli yilan baligi Guney Amerika nin kuzey dogusundaki Amazonlar ve Orinoco bolgelerinde camurlu ve oksijen bakimindan fakir tatli sularda yasar Elektrikli yilan baligiBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif TeleosteiTakim GymnotiformesFamilya GymnotidaeCins Tur E electricusIkili adlandirmaElectrophorus electricusLinnaeus 1766 Elektrikli yilan baligi adindan ve goruntusunden tahmin edildigi gibi bir yilan baligi olmayip yeni dunya bicak baliklari Gymnotiformes takimindan sayilir Asil yilan baligi gibi silindirik uzun bir vucudu vardir Anal yuzgeci hemen hemen tum vucut boyunca ilerler ve kuyruk ucunda son bulur Sirt kuyruk ve karin yuzgeci mevcut degildir Boyu 2 5 metreyi bulabilirken agirligi 20 kg a kadar gelebilir Genis oval ve yassi olan kafasi heybetli bir agiz tasir Renk griden kahverengimsi boz renge kadar uzanir Agiz boslugundaki ozel bir kan damarindan oksijen alir ve ortalama her on dakikada bir su yuzeyinde hava solur Vucudunun buyuk kismi aslinda yuksek gerilim salan kaslara donusmus elektrik organlari elektroplax ile kaplidir Bu organlar her biri dusuk gerilim ureten cok sayidaki elektrik ureten elementlerden olusur Bu ayni seri olarak baglanmis bir pil sistemi gibi gerceklesir Bir elektrikli yilan baliginda 5 000 ile 6 000 arasindaki elektroplax beraberce 500 voltluk bir gerilim 500 wattlik elektrik uretebilir Organlar avlarini yakalamasina ve savunmaya hizmet ederler Gerilim sadece kucuk baliklari oldururken ayrica bir insani da olumcul olarak yaralayabilecek durumdadir Alexander von Humboldt un unlu Guney Amerika kesif gezisinde tasvir ettigi gibi elektrikli yilan baligi hatta atlari bile oldurebilir Halkin baligin carpmasindan korkusu o kadar abartiliydi ki biz ilk uc gun hicbir sey hissetmedik Derken rehberimiz atlari ve katirlari suya getirdi ve avlamaya basladi Daha bes dakika gecmisti ki iki at boguldu 1 6 m boyundaki elektrik baligi atin karnina saldirdi ve onu carpti Ancak zamanla esit olmayan savasin atesi dustu ve tukenmis baliklar dagildi Birkac dakika sonra bes buyuk yilan baligimiz vardi Onlarla dort saat boyunca deneyler yaptiktan sonra takip eden gunlerde kas halsizligi eklem agrilari ve genel ic bulantisi hissettik Not Humboldt burada ozellikle atlarin boguldugunu vurguluyor Yilan baliginin carpmasi at icin oldurucu olmasa da onu durgun bir suda da bogulabilecek kadar uyusturuyor Elektrik carpmasi baligin bulanik suda yon tayinine kendi sinirlarini belli etmesine ve ciftlesecek partner bulmasina da hizmet eder Balik bu esnada daha zayif ve daha yavas impulslar uretir Genc yilan baliklari zeminde yasayan omurgasizlari yerler Buna karsin yetiskinler agirlikli olarak yemeden once oldurdukleri baliklarla beslenirler Elektrikli yilan baliklari ciftlesme icin partnerlerini elektrik salinimlarinin yardimiyla ararlar Bu zayif salinimlari muhtemel partner bulanik suda hisseder Ciftlesme genelde Eylul ile Aralik arasinda yer bulur Erkekler su bitkileri ile yuva kurar yumurtalara ve sonra da larvalara bekcilik yaparlar Bunlar yumurtadan ciktiklarinda on santimetre boyundadirlar Dis baglantilarWikimedia Commons ta Elektrikli yilan baligi ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur