Bu madde tümüyle ya da çoğunluğuyla dayanıyor.Nisan 2017) ( |
Elza Niyego olayı, Türkiye'de Elza Niyego adındaki Yahudi bir genç kızın aşkına karşılık vermediği bir eski emir subayı tarafından 1927 yılında öldürülmesi ve buna bağlı olarak çıkan olaylara verilen genel addır.
Elza Niyego'nun öldürülmesi
Eski bir valinin oğlu ve II. Abdülhamid'in eski emir eri subayı olan Osman Ragıp, sokakta gördüğü 22 yaşındaki Elza Niyego adındaki genç kıza evlenme teklif etti. Evli ve torun sahibi olan Osman Ragıp, reddedilmesine rağmen kızı rahatsız etmeyi sürdürdü ve öldürmekle tehdit etti. Kızı kaçırma girişiminde bulununca şikayet üzerine cezaevine konan Osman Ragıp, birkaç ay sonra tahliye edildi. Elza'nın nişanlandığını öğrendiğinde ise, genç kızı işinden evine dönerken sokak ortasında bıçaklayarak öldürdü, yanında bulunan kardeşini de yaraladı. Elza'nın yakınlarda bulunan evinden gelen annesinin ısrarlarına rağmen, cesedi üzeri örtülmeksizin üç saat sokakta kaldı.
Olay üzerine, son yıllarda çeşitli kısıtlamalarla karşılaşmış olan Yahudiler, tüm bu gelişmelerin birikimiyle tepki gösterdi. Öldürülenin Yahudi, katilin ise önemli bir ailenin ferdi olması ve tutuklanmasına rağmen kısa süre içinde serbest kalması, Yahudilerde cinayetin cezasız kalabileceği kaygısına yol açtı.
Cenaze
Elza Niyego'nun cenazesine 10 ila 25 bin kişi katıldı. Kortejde "Adalet İstiyoruz" sloganı atıldı. Cenaze, adeta Türkiye'de yaşayan Yahudilerin yıllardır süren uygulamalara isyan gösterisine dönüştü. Cenazenin ardından cenaze günü yurt dışında olan birinin de aralarında bulunduğu 8 Yahudi ile cinayete tanık olan Rus uyruklu esnafa dava açıldı.
Sonraki gelişmeler
Olayların ardından, Cumhuriyet ve Akşam gibi milliyetçi gazetelerde, "Bir gayrimüslim öldürüldü diye ortalık neden bu kadar velveleye veriliyor" temalı haberler yayınlandı.[]
Osman Ragıp akıl hastanesine konuldu. 10 yıl sonra başka bir hasta tarafından öldürüldü.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Yahya Koçoğlu: Azınlık Gençleri Anlatıyor, Metis Yayınları, 2. Basım, Mayıs 2004, s. 40-41.
Konuyla ilgili yayınlar
- Avner Levi: "Elza Niyego Olayı ve Türk-Yahudi İlişkilerine Yeni Bir Bakış", Toplumsal Tarih, C:5, F:25, Ocak 1996.
- Avner Levi: Türkiye Cumhuriyeti'nde Yahudiler, İletişim Yayınları 2. Baskı, 1998.
- Rıfat N. Bali: Bir Türkleştirme Serüveni, Cumhuriyet Yıllarında Türkiye Yahudileri (1923-1945), İletişim Yayınları, 1999, İstanbul.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Elza Niyego Olayı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Tarihe doğru bakmak… 28 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Robert Schild, Minidev.com.
- İlan Halimi ve Dr. Yasef Yahya[] - Yakup Barokas, Şalom Gazetesi.
- - Ayşe Hür, Tarih Defteri, 8.2.2009, Taraf Gazetesi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde tumuyle ya da cogunluguyla tek kaynaga dayaniyor Konuya dair fikir alisverisi tartisma sayfasinda bulunabilir Lutfen baska kaynaklar ekleyerek bu maddeyi gelistirmeye yardim ediniz Nisan 2017 Elza Niyego olayi Turkiye de Elza Niyego adindaki Yahudi bir genc kizin askina karsilik vermedigi bir eski emir subayi tarafindan 1927 yilinda oldurulmesi ve buna bagli olarak cikan olaylara verilen genel addir Elza Niyego nun oldurulmesiElza Niyego nun cenazesi omuzlarda tasinirken Eski bir valinin oglu ve II Abdulhamid in eski emir eri subayi olan Osman Ragip sokakta gordugu 22 yasindaki Elza Niyego adindaki genc kiza evlenme teklif etti Evli ve torun sahibi olan Osman Ragip reddedilmesine ragmen kizi rahatsiz etmeyi surdurdu ve oldurmekle tehdit etti Kizi kacirma girisiminde bulununca sikayet uzerine cezaevine konan Osman Ragip birkac ay sonra tahliye edildi Elza nin nisanlandigini ogrendiginde ise genc kizi isinden evine donerken sokak ortasinda bicaklayarak oldurdu yaninda bulunan kardesini de yaraladi Elza nin yakinlarda bulunan evinden gelen annesinin israrlarina ragmen cesedi uzeri ortulmeksizin uc saat sokakta kaldi Olay uzerine son yillarda cesitli kisitlamalarla karsilasmis olan Yahudiler tum bu gelismelerin birikimiyle tepki gosterdi Oldurulenin Yahudi katilin ise onemli bir ailenin ferdi olmasi ve tutuklanmasina ragmen kisa sure icinde serbest kalmasi Yahudilerde cinayetin cezasiz kalabilecegi kaygisina yol acti CenazeBankalar Caddesi nde duzenlenen Elza Niyego nun cenaze korteji Elza Niyego nun cenazesine 10 ila 25 bin kisi katildi Kortejde Adalet Istiyoruz slogani atildi Cenaze adeta Turkiye de yasayan Yahudilerin yillardir suren uygulamalara isyan gosterisine donustu Cenazenin ardindan cenaze gunu yurt disinda olan birinin de aralarinda bulundugu 8 Yahudi ile cinayete tanik olan Rus uyruklu esnafa dava acildi Sonraki gelismelerOlaylarin ardindan Cumhuriyet ve Aksam gibi milliyetci gazetelerde Bir gayrimuslim olduruldu diye ortalik neden bu kadar velveleye veriliyor temali haberler yayinlandi kaynak belirtilmeli Osman Ragip akil hastanesine konuldu 10 yil sonra baska bir hasta tarafindan olduruldu Ayrica bakinizTurkiye de Yahudilik Turkiye de antisemitizm 1934 Trakya OlaylariKaynakcaYahya Kocoglu Azinlik Gencleri Anlatiyor Metis Yayinlari 2 Basim Mayis 2004 s 40 41 Konuyla ilgili yayinlarAvner Levi Elza Niyego Olayi ve Turk Yahudi Iliskilerine Yeni Bir Bakis Toplumsal Tarih C 5 F 25 Ocak 1996 Avner Levi Turkiye Cumhuriyeti nde Yahudiler Iletisim Yayinlari 2 Baski 1998 Rifat N Bali Bir Turklestirme Seruveni Cumhuriyet Yillarinda Turkiye Yahudileri 1923 1945 Iletisim Yayinlari 1999 Istanbul Dis baglantilarWikimedia Commons ta Elza Niyego Olayi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Tarihe dogru bakmak 28 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Robert Schild Minidev com Ilan Halimi ve Dr Yasef Yahya olu kirik baglanti Yakup Barokas Salom Gazetesi Ayse Hur Tarih Defteri 8 2 2009 Taraf Gazetesi