Emblemata, 1531'de Augsburg’da Viri Clarissimi D. Andree Alciati Iurisconsultiss. Mediol. Ad D. Chonradum Peutingeru Augustanum, Iuriconsultum Emblamatum Liber kapak ismi altında yayımlanan ilk amblem kitabıdır.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgyTHpZeEwwSnZiMnRmYjJaZlJXMWliR1Z0Y3pFMU16RXVaMmxtTHpJeU1IQjRMVUp2YjJ0ZmIyWmZSVzFpYkdWdGN6RTFNekV1WjJsbS5naWY=.gif)
Genellikle Emblemeta kısa adıyla bilinir. Yayıncı Heinrich Steyner’in çıkardığı ilk baskı, İtalyan hukukçu Andrea Alciato'nun, ismi kitabın kapağında Latince olarak geçen dostu Conrad Peutinger’e ithaf ettiği Latin şiirlerinden oluşan bir elyazmasından derlenmiştir. Anılan elyazmasının yazarının izni alınmadan yayımlanan bu baskıyı, Alciato’nun izniyle hazırlanan ve Paris’te Christian Wechel tarafından Andreae Alciati Emblamatum Libellus (Andrea Alciato’nun Amblemler Kitapçığı) kapak ismiyle yayımlanan 1534 baskısı izlemiştir.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgyTHpaa0wwRnVaSEpsWVY5QmJHTnBZWFJwSlRKRFgyVnRZbXhsYldGMFlTVXlRMTlzWldsa1lWOHhOakE0TG1wd1p5OHlNakJ3ZUMxQmJtUnlaV0ZmUVd4amFXRjBhU1V5UTE5bGJXSnNaVzFoZEdFbE1rTmZiR1ZwWkdGZk1UWXdPQzVxY0djPS5qcGc=.jpg)
‘Emblamata’ sözcüğü Yunanca kakma işi, mozaik ya da süs motifi anlamına gelen ‘emblema’ sözcüğünün çoğuludur. İlk baskıda dostu Peutinger’e hitaben yazdığı önsözde Alciato amblemlerini eğitimli bir belleğin yaratıları, klasik kültür ortamında demlenmiş hümanistler için birer eğlencelik olarak tanımlamaktadır.
Her bir amblem bir ‘motto’ (özsöz), simgesel bir çizim ve bir epigram (özsöz ile çizimi açıklayıcı dizeler) içermektedir.
Emblemata zamanla sayıları 200’ün üzerine çıkan amblemlerin toplandığı yüzlerce kitabın içeriğini oluşturmuştur. Bunlardan en çok tanınanı 1621’de Padova’da Tozzi’nin yayımladığı Emblemata Cum Commentariis Amplissimis’tir (En geniş yorumlu amblemler). Kitabın adında değinilen ‘En geniş yorumlar’ Fransız akademisyen Claude Mignault tarafından yazılmıştır. Alciato’nun yapıtı Avrupa’nın tüm ana dillerinde sayıları 6500’e varan benzerlerinin ortaya çıkmasına yol açmıştır. Dünyevi, dinsel, mitolojik veya aşk öykülerinin işlendiği amblem kitapları iki yüzyıl boyunca Avrupa kültürünün ayrılmaz bir parçası olmuştur.
Söz konusu 1531 baskısında yer alan önsözde Alciato dostu Conrad Peutinger’e şu sözlerle hitap etmektedir:
“ | Çocuklar ceviz oyunuyla, delikanlılar zar atarak eğlenir, tembel adamlar kâğıt oynayarak zaman geçirirken biz şenlik günlerinde zanaatkârların becerikli ellerinden çıkan bu amblemleri oymalarımızla biçimlendiririz. Kimilerinin giysilere süsler, şapkalara rozetler iliştirdiği gibi bizlere de sessiz işaretlerle yazmak yaraşır. Yüce imparator sana eski adamların değerli sikkeleriyle en güzel yapıtlarını armağan edebilir, ama ben, bir şairden diğerine, kâğıttan armağanlar vereceğim sana. Dostum Conrad, bunları sevgimin birer andacı olarak kabul et. | „ |
Seçki
- Amblem no. 53 Dalkavuklar üstüne
Bukalemun hep açık tutar ağzını, nefeslendiği anlık soluk besler onu; görünümünü değiştirir, farklı renklere bürünür ama kırmızıyla beyaza yüz vermez. Dalkavuk da ona benzer. Yaranma uğruna alıp verdiği solukla beslenir, açık tuttuğu ağzıyla her şeyi yalar yutar; taklit ettiği sadece egemenin karanlık doğasıdır, saf ve lekesiz ortamlara yabancıdır.
- Amblem no. 69 Kendini beğenmişlik
Bedensel görünümünden o denli hoşnut kaldın ki, Narkissos, o bedenin bir çiçeğe, duygudan yoksun bir bitkiye dönüştü. Kendini beğenmişlik insanın doğal gücünü zarara uğratır, çürütür; bu yüzden nice bilgeyi yıkıma uğratmıştır, uğratmayı da sürdürür. Onlar eski adamların işbilirliğini bir kenara atarken yeni öğretilerin peşine düşmüş, kendi hayal dünyalarında çakılıp kalmıştır.
Amblem No. 124 Kısa süren mutluluk üstüne
Çalımlı bir çam ağacının bitişiğinde bir su kabağı kök salmış, boy vermiş, yaprakları önce çamın dallarına, sonra da tepesine dek çıkmış, tepesini de aşınca kendini diğer ağaçlardan üstün görmüş. Bunun üzerine çam ağacı “Övüncün kısa sürecek” demiş, “seni yok edecek şeyin gelmesi yakındır: Kış.”
Amblem no. 146 Bir egemenin zenginliği halkın yoksulluğudur
İmparator demiş ki “Dalak insan gövdesi için ne ise benim elimdeki hazine de halkın esenliği için aynı önemi taşır. Dalak şiştiğinde gövdenin diğer organları körelir, hazine şiştiğinde ise halk yoksulluğa sürüklenir.
Amblem no. 159 Ölümü hiçe sayan dostluk
Yemyeşil, dipdiri bir asma yaşlılıktan kurumaya yüz tutmuş, yaprakları dökülmüş bir karaağaca kucaklar gibi sarılmış. Doğadaki değişim evrelerini iyi bilir asma; evlatlık görevini hoşnutlukla yerine getirir, gördüğü iyiliğin karşılığını verir. O örnek olsun bize; ölümün bile koparamadığı dostluk bağları kurmaya çalışalım.
- Amblem no. 188 Önce akıl, dış görünüş değil
Tilkinin biri tiyatro yönetmeninin eşya deposuna girmiş, beceriyle üretilmiş bir büst görmüş orada. Kafa öyle canlı ve incelikle yapılmış ki tek kusuru soluk alıp vermekten yoksun olmasıymış. Tilki kafayı pençelerinin arasına alıp kaldırmış, “Harika bir baş” demiş, “ama beyni yok.”
- No. 53 Dalkavuklar üstüne
- No:69 Kendini beğenmişlik
- No. 124 Kısa süren mutluluk üstüne
- No. 146 Bir egemenin zenginliği halkın yoksulluğudur
- No. 159 Ölümü hiçe sayan dostluk.jpg
- No. 188 Önce akıl, dış görünüş değil
Türkçede Emblemata
Emblemata, Simgeler Kitabı, Latinceden Çeviren: Prof. Dr. Çiğdem Dürüşken, Kabalcı Yayınevi, Humanitas Dizisi 11, 2007.
Bibliyografya
- Alciati, Andrea (2004). Moffitt, John F. (ed.). A Book of Emblems: The Emblematum Liber in Latin and English. Jefferson, NC: McFarland. .
- Moffitt, John F. (2004). "Introduction". A Book of Emblems: The Emblematum Liber in Latin and English. Jefferson, NC: McFarland. .
Kaynakça
- ^ The Concise Oxford Companion to English Literature.
Dış bağlantılar
- Alciato at Glasgow 5 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Glasgow Üniversitesi'nde bulunan 1531-1621 yıllarına kadar 22 Alciato baskısı
- The Pennsylvania State University İngilizce Emblem Kitabı Projesi[]
- The Memorial University of Newfoundland (Canada) 22 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Alciato'nun Amblemler Kitabı hakkında kısa açıklama ve metinler
- Atalanta fugiens (1617) 7 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Müzik füglerini de içeren 50 simya kavramından oluşan bir Almanca/Latince Amblem kitabı, Michael Maier
- Devises et emblemes anciennes & modernes (1699) - Almanca, Fransızca, Latince ve İtalyanca mottolu Emblem kitabı.
Çeviri sonuçları
Almanca, Fransızca, Latince ve İtalyanca sloganlı (superscriptio) amblem kitabı.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Emblemata 1531 de Augsburg da Viri Clarissimi D Andree Alciati Iurisconsultiss Mediol Ad D Chonradum Peutingeru Augustanum Iuriconsultum Emblamatum Liber kapak ismi altinda yayimlanan ilk amblem kitabidir 1531 tarihli ilk baskisi Genellikle Emblemeta kisa adiyla bilinir Yayinci Heinrich Steyner in cikardigi ilk baski Italyan hukukcu Andrea Alciato nun ismi kitabin kapaginda Latince olarak gecen dostu Conrad Peutinger e ithaf ettigi Latin siirlerinden olusan bir elyazmasindan derlenmistir Anilan elyazmasinin yazarinin izni alinmadan yayimlanan bu baskiyi Alciato nun izniyle hazirlanan ve Paris te Christian Wechel tarafindan Andreae Alciati Emblamatum Libellus Andrea Alciato nun Amblemler Kitapcigi kapak ismiyle yayimlanan 1534 baskisi izlemistir 1608 baskisi Emblamata sozcugu Yunanca kakma isi mozaik ya da sus motifi anlamina gelen emblema sozcugunun coguludur Ilk baskida dostu Peutinger e hitaben yazdigi onsozde Alciato amblemlerini egitimli bir bellegin yaratilari klasik kultur ortaminda demlenmis humanistler icin birer eglencelik olarak tanimlamaktadir Her bir amblem bir motto ozsoz simgesel bir cizim ve bir epigram ozsoz ile cizimi aciklayici dizeler icermektedir Emblemata zamanla sayilari 200 un uzerine cikan amblemlerin toplandigi yuzlerce kitabin icerigini olusturmustur Bunlardan en cok taninani 1621 de Padova da Tozzi nin yayimladigi Emblemata Cum Commentariis Amplissimis tir En genis yorumlu amblemler Kitabin adinda deginilen En genis yorumlar Fransiz akademisyen Claude Mignault tarafindan yazilmistir Alciato nun yapiti Avrupa nin tum ana dillerinde sayilari 6500 e varan benzerlerinin ortaya cikmasina yol acmistir Dunyevi dinsel mitolojik veya ask oykulerinin islendigi amblem kitaplari iki yuzyil boyunca Avrupa kulturunun ayrilmaz bir parcasi olmustur Soz konusu 1531 baskisinda yer alan onsozde Alciato dostu Conrad Peutinger e su sozlerle hitap etmektedir Cocuklar ceviz oyunuyla delikanlilar zar atarak eglenir tembel adamlar kagit oynayarak zaman gecirirken biz senlik gunlerinde zanaatkarlarin becerikli ellerinden cikan bu amblemleri oymalarimizla bicimlendiririz Kimilerinin giysilere susler sapkalara rozetler ilistirdigi gibi bizlere de sessiz isaretlerle yazmak yarasir Yuce imparator sana eski adamlarin degerli sikkeleriyle en guzel yapitlarini armagan edebilir ama ben bir sairden digerine kagittan armaganlar verecegim sana Dostum Conrad bunlari sevgimin birer andaci olarak kabul et SeckiAmblem no 53 Dalkavuklar ustune Bukalemun hep acik tutar agzini nefeslendigi anlik soluk besler onu gorunumunu degistirir farkli renklere burunur ama kirmiziyla beyaza yuz vermez Dalkavuk da ona benzer Yaranma ugruna alip verdigi solukla beslenir acik tuttugu agziyla her seyi yalar yutar taklit ettigi sadece egemenin karanlik dogasidir saf ve lekesiz ortamlara yabancidir Amblem no 69 Kendini begenmislik Bedensel gorunumunden o denli hosnut kaldin ki Narkissos o bedenin bir cicege duygudan yoksun bir bitkiye donustu Kendini begenmislik insanin dogal gucunu zarara ugratir curutur bu yuzden nice bilgeyi yikima ugratmistir ugratmayi da surdurur Onlar eski adamlarin isbilirligini bir kenara atarken yeni ogretilerin pesine dusmus kendi hayal dunyalarinda cakilip kalmistir Amblem No 124 Kisa suren mutluluk ustune Calimli bir cam agacinin bitisiginde bir su kabagi kok salmis boy vermis yapraklari once camin dallarina sonra da tepesine dek cikmis tepesini de asinca kendini diger agaclardan ustun gormus Bunun uzerine cam agaci Ovuncun kisa surecek demis seni yok edecek seyin gelmesi yakindir Kis Amblem no 146 Bir egemenin zenginligi halkin yoksullugudur Imparator demis ki Dalak insan govdesi icin ne ise benim elimdeki hazine de halkin esenligi icin ayni onemi tasir Dalak sistiginde govdenin diger organlari korelir hazine sistiginde ise halk yoksulluga suruklenir Amblem no 159 Olumu hice sayan dostluk Yemyesil dipdiri bir asma yasliliktan kurumaya yuz tutmus yapraklari dokulmus bir karaagaca kucaklar gibi sarilmis Dogadaki degisim evrelerini iyi bilir asma evlatlik gorevini hosnutlukla yerine getirir gordugu iyiligin karsiligini verir O ornek olsun bize olumun bile koparamadigi dostluk baglari kurmaya calisalim Amblem no 188 Once akil dis gorunus degil Tilkinin biri tiyatro yonetmeninin esya deposuna girmis beceriyle uretilmis bir bust gormus orada Kafa oyle canli ve incelikle yapilmis ki tek kusuru soluk alip vermekten yoksun olmasiymis Tilki kafayi pencelerinin arasina alip kaldirmis Harika bir bas demis ama beyni yok No 53 Dalkavuklar ustune No 69 Kendini begenmislik No 124 Kisa suren mutluluk ustune No 146 Bir egemenin zenginligi halkin yoksullugudur No 159 Olumu hice sayan dostluk jpg No 188 Once akil dis gorunus degilTurkcede EmblemataEmblemata Simgeler Kitabi Latinceden Ceviren Prof Dr Cigdem Durusken Kabalci Yayinevi Humanitas Dizisi 11 2007 BibliyografyaAlciati Andrea 2004 Moffitt John F ed A Book of Emblems The Emblematum Liber in Latin and English Jefferson NC McFarland ISBN 0786418079 Moffitt John F 2004 Introduction A Book of Emblems The Emblematum Liber in Latin and English Jefferson NC McFarland ISBN 0786418079 Kaynakca The Concise Oxford Companion to English Literature Dis baglantilarAlciato at Glasgow 5 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Glasgow Universitesi nde bulunan 1531 1621 yillarina kadar 22 Alciato baskisi The Pennsylvania State University Ingilizce Emblem Kitabi Projesi olu kirik baglanti The Memorial University of Newfoundland Canada 22 Eylul 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Alciato nun Amblemler Kitabi hakkinda kisa aciklama ve metinler Atalanta fugiens 1617 7 Eylul 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Muzik fuglerini de iceren 50 simya kavramindan olusan bir Almanca Latince Amblem kitabi Michael Maier Devises et emblemes anciennes amp modernes 1699 Almanca Fransizca Latince ve Italyanca mottolu Emblem kitabi Ceviri sonuclariAlmanca Fransizca Latince ve Italyanca sloganli superscriptio amblem kitabi