Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Émile François Zola (2 Nisan 1840 – 29 Eylül 1902), Fransız yazardır.
| Émile Zola | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Émile Édouard Charles Antoine Zola 2 Nisan 1840 Paris, Fransa |
| Ölüm | 29 Eylül 1902 (62 yaşında) Paris, Fransa |
| Meslek | Romancı, oyun yazarı, gazeteci |
| Milliyet | Fransız |
| Tür | Roman, deneme |
| Edebî akım | Natüralizm |
| Önemli eser | Germinal, , |
Etkiledikleri
| |
Etkilendikleri | |
| İmza |  |
Değişik edebi türlerde eserler veren Emile Zola, dünya edebiyatının en ünlü yazarları arasında yer almaktadır. Eserlerinde Fransız toplumunun sorunlarını ayrıntılı şekilde dile getirmiş ve 1880'de edebiyata yeni giren natüralizm akımına öncülük etmiştir. Özellikle romanları ile tanınır. En ünlü romanları, Nana, Germinal ve Meyhane adlı kitaplarıdır.
Yazar, Dreyfus Davası'nda aldığı tavırla 19. yüzyılın son ve yirminci yüzyılın ilk çeyreğindeki uluslararası edebiyat gündemine oturmuştur. Fransız ordusunda haksız yere casuslukla suçlanıp askeri mahkemede yargılanan Yahudi asıllı yüzbaşı Dreyfus’u 1897'deki davada hükûmetin bütün baskılarına rağmen savunan Zola, Fransa devlet başkanına hitaben "İtham Ediyorum" makalesini yayınladıktan sonra baskılardan dolayı Fransa'yı terkedip bir süre Londra'da yaşamak zorunda kaldı. Çabaları sonucunda Dreyfus Davası'nın yeniden görülüp adaletin yerini bulması sonucu yurduna döndü. Ulusal kahraman haline gelen Émile Zola, 1902 sonbaharında, kaldığı otelin yatak odasında duman zehirlenmesinden öldü.
Yaşamı
Gençliği
2 Nisan 1840 tarihinde Paris'te yoksul bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası Venedik göçmeni mühendis François Zola, annesi Fransız Émilie Aubert idi. Babasının bir kanal ve baraj inşa ettiği Aix-en-Provence'ta büyüdü. Babasını küçük yaşta kaybetti. Collège Bourbon adlı okulda yatılı olarak okudu.
Edebiyata olan ilgisi okul çağındayken drama, şiir ve tiyatroya olan ilgisi ile başladı. Dumas, Eugène Sue, Paul Feval gibi birçok popüler yazarın ulaşabildiği bütün kitaplarını okudu. Okul yıllarında Paul Cezanne ve onun yakın arkadaşı ile tanıştı. Bu üçlü Victor Hugo'nun eserlerini tanıdıktan sonra onun kişiliğinden çok etkilenerek bir yıl kadar onu kendilerine üstat edindi.Musset'i tanımalarının ardından onu ağabeyleri olarak gördüler ve yeni üstatları Musset oldu. Zola bu yıllarda Cezanne ve Baille'ye atfederek birkaç şiir kaleme almış; Haçlılar hakkında bir roman yazmış, kız arkadaşını en yakın arkadaşının kollarında bulan bir genci anlatan Rodopho adlı şiiri yazmıştır. Çiçek gibi açan iki sevgiliyi anlatan La Provence'yi 1859'da yayınladı; ardından işçi sınıfı kızlarını anlatan gerçekçi bir hikâye olan Les Grisettes de Provenceyi yazdı; 1860'ta Perrette'yi tamamladı.
Ailesinin tanıdıkları sayesinde öğrenimine Paris'teki Lycée Saint-Louis'de devam eden Zola, bu okulu bitirdi ancak bakaloryasını vermekte iki kere başarısız oldu. Bakolaryasını veremediği için öğrenimine devam edemedi ve iş aradı. İki yıl işsiz kalan Émile Zola, 1862’de yeni kurulan Hachette yayınevinde memur olarak çalışmaya başladı. Bir yandan da gazetelerde sanat ve edebiyat eleştirileri yayımlamaktaydı. Bu işyerinde yükselerek yayınevinin tanıtımlarından sorumlu kişi haline geldi; 1866 yılında sadece yazarlık yapmaya karar verip ayrılana kadar aynı yerde çalıştı.
Sonraki yılları
İlk romanı "La Confession de Claude" (Claude’un İtirafı) 1865'te basıldı. Bu roman, mezun olduktan sonra şair olmak hayaliyle Paris'e gelen, tavan arasında sefalet içinde yaşarken tanıştığı fahişeye âşık olan, aşkıyla kadını ‘kurtaracağını’ sanan ancak hayal kırıklığına uğrayan taşralı bir gencin arkadaşlarına yazdığı mektuplardan oluşmaktadır ve büyük ölçüde otobiyografiktir. Zola, 1867'de yayımladığı Thérèse Raquin adlı romanla birlikte başarıyı yakaladı. Eserin 1868 tarihli ikinci baskısına yazdığı meşhur ön sözde "naturalist" sıfatını ilk kez kullandı. Ardından yirmi ciltlik "‘Rougon-Macquart’lar: İkinci İmparatorluk Devrinde Bir Ailenin Doğal ve Toplumsal Tarihi’" serisini yazmaya başladı. En tanınmış eserleri olan "Nana", "Germinal" ve "Meyhane"'yi de kapsayan bu seride yer alan romanlarında 1851 Devlet Darbesiyle başlayıp 1870'teki Sedan bozgununa kadar süren İkinci İmparatorluk Dönemi Fransız toplumunun bir tablosunu yansıtmaya çalıştı.
Sevgilisi Gabrielle-Alexandrine Mele ile 1870 yılında evlendi. Çiftin çocuğu olmadı. 1888'de Jeanne Rozerot ile ilişki yaşamaya başlayan Zola'nın bu ilişkiden iki çocuğu dünyaya geldi.
1860'lar ve 1870'ler boyunca gazete ve dergilerindeki yazılarında Cézanne ve Manet ile Claude Monet, Edgar Degas, Pierre-Auguste Renoir gibi empresyonist ressamların sanatını savundu. Ressamların çeşitli stüdyo ve kafelerde sanat tartışmalarının yapıldığı düzenli toplantılarına katıldı. 1886 yılında yayımlanan Eser (L'Ouvre) isimli romanı başta çocukluk arkadaşı Cézanne olmak üzere ressam dostlarıyla arasının açılmasına neden oldu. Romanda, Paris Salonu'na üçbinden fazla eserin jüri tarafından kabul edilmeyişi üzerine 1863'te yaşanan skandalı, yaratıcı potansiyelini gerçekleştiremeyen ve bu nedenle de kendini asan bir ressamı konu almaktaydı.
Edebiyata yeni giren bir akım olan natüralizm akımına mensup bir grup Fransa'da 1880'de Zola'nın öncülüğünde oluştu. Aynı edebiyat görüşüne ortak olan yazarlar Zola'nın evinde toplanarak 1870 yılındaki Fransa-Prusya Savaşı'nı konu alan öykülerden oluşan Medan Geceleri isimli bir derleme çıkardılar. Savaş karşıtı altı öykü içeren bu derleme, edebiyat dünyasında büyük yankı uyandırdı.
Émile Zola'nın Rougon Macquart serisinin beşinci romanı Toprak (La Terre) 1887'de yayımlandı. Fransa-Prusya Savaşı'ndan hemen sonra tarım işçisi bir ailenin dağılışını anlatan roman tartışmalara yol açtı. Zola'nın modern toplumun görünmeyen nahoş yüzünü ortaya koyma çabası bu romanda zirvesine ulaşmıştı. 1888'de yayımlanan İngilizce çevirisi, yayıncısının müstehcenlikten tutuklanmasına neden oldu. Natüralist grubun bazı önemli üyeleri Zola'nın aşırı gittiğini düşünerek ondan ayrıldılar.
Fransız hükûmeti ile ordusunun Fransız-Alman Savaşı sırasındaki politika ve eylemlerini eleştiren 1892 tarihli romanı Çöküş (La Debâcle) adlı romanı hem Fransızların hem de Almanların yoğun tepkileriyle karşılaştı. Savaştaki yenilgi ile küçük düşmüş olan Fransız ordusunun başlıca düşmanlarından biri Fransız yaşamındaki "Yahudi etkisi" idi. Ordudaki bu Yahudi-düşmanı anlayış, Avrupa tarihinde Dreyfus olayı olarak bilinen olayın yaşanmasına neden oldu. Fransa'yı ikiye bölen Dreyfus davası, Zola'nın Gerçek Yürüyor (La Verite en marche) adlı belgesel yapıtının temelini oluşturdu.
Dreyfus Olayı
Yahudi asıllı bir Fransız subayı olan Yüzbaşı Dreyfus, el yazısı Alman elçiliğine gönderilen bir mektuptaki el yazısına benzediği için 1894 yılında Almanlar lehine casusluk yapmakla haksız yere suçlanmış ve kapalı oturumlarla sürdürülen hızlı bir yargılama sonunda ömür boyu hapse mahkûm edilmişti. Mektuptaki el yazısının Dreyfus'a değil, Easterhazy adında bir binbaşıya ait olduğu İstihbarat Müdürü Yarbay Picquart tarafından iki yıl sonra ortaya çıkarılınca Dreyfus'un davası 1896'a yeniden gündeme geldi. Genelkurmay, Easterhazy hakkında dava açmak zorunda kaldı. Açılan davada Easterhazy'nin iki günde beraat etti.
Olay gündeme geldiğinde İtalya'da olan Emile Zola, Paris'e geldiğinde bu olay üzerine etkin bir kampanya başlatmayı gerekli buldu. 25 Kasım 1897'de Le Figaro'da çıkan Gerçek Yürüyor, Onu Hiçbir Şey Durduramaz başlıklı yazısı yayımlandı. Ardından 1 Aralık 1897'de "Lonca"yı yayımlayarak Dreyfus'un suçlanma nedeninin eylemi değil, ırkı olduğunu açıkladı. Le Figora'daki son yazısı 5 Aralık'ta yayımlandı. Bu yazıda, "Dreyfus'u kurtarıp yerine Easterhazy'nin adını vermesi için Picquart'ın bir Yahudi örgütü tarafından tutulmuş bir kişi olduğu" iddiaları üzerine kaleme aldığı bu yazıda yalan ve iftirayı yayan şoven basını şiddetle kınadı.
Zola, yazdıklarını yayımlayacak gazete bulamaz olunca savaşımını broşürlerle sürdürdü. Gençliğe Mektup, Fransa'ya Mektup başlıklı broşürleri yayımladı. Görülen davada casus Esterhazy'nin aklanması yetmezmiş gibi onun suç kanıtlarını bulan Picquart'ın cezalandırılması üzerine Zola, Dreyfus davası hakkındaki en ünlü makalesini yazdı: Cumhurbaşkanı Felix Faure'a Açık Mektup Mektup, L' Aurore gazetesinde Suçluyorum. (J'Accuse) başlığıyla yayımlandı. "Ordunun şerefi", "vatan sevgisi" gibi sürekli sömürülen kavramları ele alan, okuyanları şiirselliğiyle de etkileyen bu mektup Fransa'da bir aydın hareketi doğurdu. İmza kampanyaları, aydın bildirileri peş peşe geldi.
Ancak Fransızların çoğu Zola'yla aynı fikirde değildi. Bakanlar Kurulu, Zola hakkında suç duyurusunda bulundu; Zola'nın 17 Şubat 1898'de başlayan yargılanma süreci boyunca "Kahrolsun Zola", "Yahudilere ölüm", "Hainlere ölüm" sloganlarıyla gösteriler düzenlendi. Şiddet önce taşraya, sonra da sömürgelere sıçradı; birçok kentte ırkçı gösteriler yapıldı; Dreyfusçu aydınlara ve Yahudilere saldırıldı.
Zola'nın cezası kesinleşince, yazar dostlarının oldubittisiyle, hiç hazırlıksız İngiltere'ye kaçırıldı. Dilini hiç bilmediği İngiltere'de bir yıl geçirdi. Bu arada dava ile ilgili yeni gelişmeler oldu. Esterhazy, kendisiyle çete arasında mektuplar taşıyan kuzeni tarafından ihbar edilip tutuklandı. İtiraflar peş peşe geldi. Anatole France, Jean Jaures, R. W.Rousseau gibi saygın kişilerin sürdürdükleri kampanya sayesinde, Dreyfus'un yeniden yargılanmasına karar verildi. Zola, bu olumlu gelişmeler sonucu ülkesine döndü. 9 Eylül 1899'da yapılan duruşmada Dreyfus yeniden suçlu bulundu. Artan toplumsal huzursuzluk karşısında Cumhurbaşkanı Dreyfus'u affetti; bunu bir genel af izledi. Zola, bu affı masum bir insanın yeniden mahkûm edilmesi olarak gördü.
Dreyfus Davasından sonra
Suçlular da masumlar da serbest kaldıktan sonra Zola, kitaplarına döndü. Dreyfus davasından esinlenerek son romanını yazdı. 29 Eylül 1902'de, yatak odasındaki şömineden sızan dumandan zehirlenerek öldü. Resmi kayıtlara kaza olarak geçse de bu ölümün ardında gerici bir örgüt olduğundan kuşkulanılmıştır.
Cenaze törenine 50.000 kişi katıldı. 1888'de aldığı Legion d'honneur Şövalyesi ünvanı, dava nedeniyle askıya alınmış olduğundan resmî cenaze töreni düzenlenmedi ancak ordu cenazesine bir bölük asker göndermiştir. Monmarte Mezarlığı'na gömülen cenazesi, meclisin aldığı bir kararla 4 Haziran 1908'de Panthéon'a taşındı.
Bazı eserleri
Zola romanlarının çoğunu 1869'den itibaren, Honoré de Balzac'ın izinden giderek, Les Rougon-Macquart. Histoire naturelle et sociale d’une famille sous le Second Empire (Rougon-Macquart'lar. İkinci İmparatorluk'ta Bir Ailenin Tabiat ve Toplum Tarihi) başlıklı bir dizi biçiminde düzenledi. Toplam yirmi roman pozitivist temelde yazılmış bir tür aile tarihi olacak, bu arada ailenin Rougon kolu burjuvaziyi, Macquart kolu da alt tabakaları temsil edecekti.
- Bir Aşk Sayfası
- Thérèse Raquin
- Paris Yıldızı
- Germinal
- Gerçek
- Emek (2 Cilt)
- Toprak
- Rahip Mouret'nin Günahı
- Yaşama Sevinci
- Hayvanlaşan İnsan
- Paris'in Karnı
- Oyun Bitti
- Paris Yaşamı
Kaynakça
- ^ Günday, Rifad. . dergipark.gov. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl 2014, Sayı 17. 26 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2017.
- ^ a b c Cankara, Murat. "Bu Topraklarad Zola'yı Okumak". www.agos.com.tr. Agos gazetesi, 4 Ağustos 2015. 4 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2017.
- ^ a b c d e Baysan, Gül Tekay. . www.edebiyatdergisi.hacettepe.edu.tr/. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi Cilt 19, Sayı 1. 1 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2017.
- ^ a b "Emile Zola". www.iletisim.com.tr. Iletisim.com.tr sitesi. 4 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2017.
- ^ a b c d Koçak, Özgür. "Emile Zola'nın Therese Raquin ve Mehmet Rauf'un Eylül Romanlarındaki Evlilik, Aldatma ve Pişmanlık Konularının Analitik Olarak Karşılaştırılması". tez.yok.gov.tr/. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi, 2007. 4 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2017.
- ^ "Medan Geceleri". www.kitapyurdu.com/. Kitapyurdu.com siesi. 4 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2017.
- ^ "How Émile Zola made novels out of gutter voices and ultra-violence". www.telegraph.co.uk/. The Telegraph, 5 Aralık 2015. 11 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Emile Francois Zola 2 Nisan 1840 29 Eylul 1902 Fransiz yazardir Emile ZolaDogumEmile Edouard Charles Antoine Zola 2 Nisan 1840 1840 04 02 Paris FransaOlum29 Eylul 1902 62 yasinda Paris FransaMeslekRomanci oyun yazari gazeteciMilliyetFransizTurRoman denemeEdebi akimNaturalizmOnemli eserGerminal Etkiledikleri George Orwell Tom Wolfe Anton Chekhov Etkilendikleri Honore de Balzac Claude Bernard Charles Darwin Jules Michelet Hippolyte TaineImza Degisik edebi turlerde eserler veren Emile Zola dunya edebiyatinin en unlu yazarlari arasinda yer almaktadir Eserlerinde Fransiz toplumunun sorunlarini ayrintili sekilde dile getirmis ve 1880 de edebiyata yeni giren naturalizm akimina onculuk etmistir Ozellikle romanlari ile taninir En unlu romanlari Nana Germinal ve Meyhane adli kitaplaridir Yazar Dreyfus Davasi nda aldigi tavirla 19 yuzyilin son ve yirminci yuzyilin ilk ceyregindeki uluslararasi edebiyat gundemine oturmustur Fransiz ordusunda haksiz yere casuslukla suclanip askeri mahkemede yargilanan Yahudi asilli yuzbasi Dreyfus u 1897 deki davada hukumetin butun baskilarina ragmen savunan Zola Fransa devlet baskanina hitaben Itham Ediyorum makalesini yayinladiktan sonra baskilardan dolayi Fransa yi terkedip bir sure Londra da yasamak zorunda kaldi Cabalari sonucunda Dreyfus Davasi nin yeniden gorulup adaletin yerini bulmasi sonucu yurduna dondu Ulusal kahraman haline gelen Emile Zola 1902 sonbaharinda kaldigi otelin yatak odasinda duman zehirlenmesinden oldu Emile Zola 22 yasindaYasamiGencligi 2 Nisan 1840 tarihinde Paris te yoksul bir ailenin cocugu olarak dunyaya geldi Babasi Venedik gocmeni muhendis Francois Zola annesi Fransiz Emilie Aubert idi Babasinin bir kanal ve baraj insa ettigi Aix en Provence ta buyudu Babasini kucuk yasta kaybetti College Bourbon adli okulda yatili olarak okudu Edebiyata olan ilgisi okul cagindayken drama siir ve tiyatroya olan ilgisi ile basladi Dumas Eugene Sue Paul Feval gibi bircok populer yazarin ulasabildigi butun kitaplarini okudu Okul yillarinda Paul Cezanne ve onun yakin arkadasi ile tanisti Bu uclu Victor Hugo nun eserlerini tanidiktan sonra onun kisiliginden cok etkilenerek bir yil kadar onu kendilerine ustat edindi Musset i tanimalarinin ardindan onu agabeyleri olarak gorduler ve yeni ustatlari Musset oldu Zola bu yillarda Cezanne ve Baille ye atfederek birkac siir kaleme almis Haclilar hakkinda bir roman yazmis kiz arkadasini en yakin arkadasinin kollarinda bulan bir genci anlatan Rodopho adli siiri yazmistir Cicek gibi acan iki sevgiliyi anlatan La Provence yi 1859 da yayinladi ardindan isci sinifi kizlarini anlatan gercekci bir hikaye olan Les Grisettes de Provenceyi yazdi 1860 ta Perrette yi tamamladi Ailesinin tanidiklari sayesinde ogrenimine Paris teki Lycee Saint Louis de devam eden Zola bu okulu bitirdi ancak bakaloryasini vermekte iki kere basarisiz oldu Bakolaryasini veremedigi icin ogrenimine devam edemedi ve is aradi Iki yil issiz kalan Emile Zola 1862 de yeni kurulan Hachette yayinevinde memur olarak calismaya basladi Bir yandan da gazetelerde sanat ve edebiyat elestirileri yayimlamaktaydi Bu isyerinde yukselerek yayinevinin tanitimlarindan sorumlu kisi haline geldi 1866 yilinda sadece yazarlik yapmaya karar verip ayrilana kadar ayni yerde calisti Sonraki yillari Ilk romani La Confession de Claude Claude un Itirafi 1865 te basildi Bu roman mezun olduktan sonra sair olmak hayaliyle Paris e gelen tavan arasinda sefalet icinde yasarken tanistigi fahiseye asik olan askiyla kadini kurtaracagini sanan ancak hayal kirikligina ugrayan tasrali bir gencin arkadaslarina yazdigi mektuplardan olusmaktadir ve buyuk olcude otobiyografiktir Zola 1867 de yayimladigi Therese Raquin adli romanla birlikte basariyi yakaladi Eserin 1868 tarihli ikinci baskisina yazdigi meshur on sozde naturalist sifatini ilk kez kullandi Ardindan yirmi ciltlik Rougon Macquart lar Ikinci Imparatorluk Devrinde Bir Ailenin Dogal ve Toplumsal Tarihi serisini yazmaya basladi En taninmis eserleri olan Nana Germinal ve Meyhane yi de kapsayan bu seride yer alan romanlarinda 1851 Devlet Darbesiyle baslayip 1870 teki Sedan bozgununa kadar suren Ikinci Imparatorluk Donemi Fransiz toplumunun bir tablosunu yansitmaya calisti Jeanne Rozerot ve cocuklari ile birlikte Sevgilisi Gabrielle Alexandrine Mele ile 1870 yilinda evlendi Ciftin cocugu olmadi 1888 de Jeanne Rozerot ile iliski yasamaya baslayan Zola nin bu iliskiden iki cocugu dunyaya geldi 1860 lar ve 1870 ler boyunca gazete ve dergilerindeki yazilarinda Cezanne ve Manet ile Claude Monet Edgar Degas Pierre Auguste Renoir gibi empresyonist ressamlarin sanatini savundu Ressamlarin cesitli studyo ve kafelerde sanat tartismalarinin yapildigi duzenli toplantilarina katildi 1886 yilinda yayimlanan Eser L Ouvre isimli romani basta cocukluk arkadasi Cezanne olmak uzere ressam dostlariyla arasinin acilmasina neden oldu Romanda Paris Salonu na ucbinden fazla eserin juri tarafindan kabul edilmeyisi uzerine 1863 te yasanan skandali yaratici potansiyelini gerceklestiremeyen ve bu nedenle de kendini asan bir ressami konu almaktaydi Medan daki evi Edebiyata yeni giren bir akim olan naturalizm akimina mensup bir grup Fransa da 1880 de Zola nin onculugunde olustu Ayni edebiyat gorusune ortak olan yazarlar Zola nin evinde toplanarak 1870 yilindaki Fransa Prusya Savasi ni konu alan oykulerden olusan Medan Geceleri isimli bir derleme cikardilar Savas karsiti alti oyku iceren bu derleme edebiyat dunyasinda buyuk yanki uyandirdi Emile Zola nin Rougon Macquart serisinin besinci romani Toprak La Terre 1887 de yayimlandi Fransa Prusya Savasi ndan hemen sonra tarim iscisi bir ailenin dagilisini anlatan roman tartismalara yol acti Zola nin modern toplumun gorunmeyen nahos yuzunu ortaya koyma cabasi bu romanda zirvesine ulasmisti 1888 de yayimlanan Ingilizce cevirisi yayincisinin mustehcenlikten tutuklanmasina neden oldu Naturalist grubun bazi onemli uyeleri Zola nin asiri gittigini dusunerek ondan ayrildilar Fransiz hukumeti ile ordusunun Fransiz Alman Savasi sirasindaki politika ve eylemlerini elestiren 1892 tarihli romani Cokus La Debacle adli romani hem Fransizlarin hem de Almanlarin yogun tepkileriyle karsilasti Savastaki yenilgi ile kucuk dusmus olan Fransiz ordusunun baslica dusmanlarindan biri Fransiz yasamindaki Yahudi etkisi idi Ordudaki bu Yahudi dusmani anlayis Avrupa tarihinde Dreyfus olayi olarak bilinen olayin yasanmasina neden oldu Fransa yi ikiye bolen Dreyfus davasi Zola nin Gercek Yuruyor La Verite en marche adli belgesel yapitinin temelini olusturdu Dreyfus Olayi Itham Ediyorum Yahudi asilli bir Fransiz subayi olan Yuzbasi Dreyfus el yazisi Alman elciligine gonderilen bir mektuptaki el yazisina benzedigi icin 1894 yilinda Almanlar lehine casusluk yapmakla haksiz yere suclanmis ve kapali oturumlarla surdurulen hizli bir yargilama sonunda omur boyu hapse mahkum edilmisti Mektuptaki el yazisinin Dreyfus a degil Easterhazy adinda bir binbasiya ait oldugu Istihbarat Muduru Yarbay Picquart tarafindan iki yil sonra ortaya cikarilinca Dreyfus un davasi 1896 a yeniden gundeme geldi Genelkurmay Easterhazy hakkinda dava acmak zorunda kaldi Acilan davada Easterhazy nin iki gunde beraat etti Olay gundeme geldiginde Italya da olan Emile Zola Paris e geldiginde bu olay uzerine etkin bir kampanya baslatmayi gerekli buldu 25 Kasim 1897 de Le Figaro da cikan Gercek Yuruyor Onu Hicbir Sey Durduramaz baslikli yazisi yayimlandi Ardindan 1 Aralik 1897 de Lonca yi yayimlayarak Dreyfus un suclanma nedeninin eylemi degil irki oldugunu acikladi Le Figora daki son yazisi 5 Aralik ta yayimlandi Bu yazida Dreyfus u kurtarip yerine Easterhazy nin adini vermesi icin Picquart in bir Yahudi orgutu tarafindan tutulmus bir kisi oldugu iddialari uzerine kaleme aldigi bu yazida yalan ve iftirayi yayan soven basini siddetle kinadi Zola yazdiklarini yayimlayacak gazete bulamaz olunca savasimini brosurlerle surdurdu Genclige Mektup Fransa ya Mektup baslikli brosurleri yayimladi Gorulen davada casus Esterhazy nin aklanmasi yetmezmis gibi onun suc kanitlarini bulan Picquart in cezalandirilmasi uzerine Zola Dreyfus davasi hakkindaki en unlu makalesini yazdi Cumhurbaskani Felix Faure a Acik Mektup Mektup L Aurore gazetesinde Sucluyorum J Accuse basligiyla yayimlandi Ordunun serefi vatan sevgisi gibi surekli somurulen kavramlari ele alan okuyanlari siirselligiyle de etkileyen bu mektup Fransa da bir aydin hareketi dogurdu Imza kampanyalari aydin bildirileri pes pese geldi Ancak Fransizlarin cogu Zola yla ayni fikirde degildi Bakanlar Kurulu Zola hakkinda suc duyurusunda bulundu Zola nin 17 Subat 1898 de baslayan yargilanma sureci boyunca Kahrolsun Zola Yahudilere olum Hainlere olum sloganlariyla gosteriler duzenlendi Siddet once tasraya sonra da somurgelere sicradi bircok kentte irkci gosteriler yapildi Dreyfuscu aydinlara ve Yahudilere saldirildi Zola nin cenaze toreninde Anatole France konusma yapiyor Zola nin cezasi kesinlesince yazar dostlarinin oldubittisiyle hic hazirliksiz Ingiltere ye kacirildi Dilini hic bilmedigi Ingiltere de bir yil gecirdi Bu arada dava ile ilgili yeni gelismeler oldu Esterhazy kendisiyle cete arasinda mektuplar tasiyan kuzeni tarafindan ihbar edilip tutuklandi Itiraflar pes pese geldi Anatole France Jean Jaures R W Rousseau gibi saygin kisilerin surdurdukleri kampanya sayesinde Dreyfus un yeniden yargilanmasina karar verildi Zola bu olumlu gelismeler sonucu ulkesine dondu 9 Eylul 1899 da yapilan durusmada Dreyfus yeniden suclu bulundu Artan toplumsal huzursuzluk karsisinda Cumhurbaskani Dreyfus u affetti bunu bir genel af izledi Zola bu affi masum bir insanin yeniden mahkum edilmesi olarak gordu Montmarte Mezarligi ndaki mezariDreyfus Davasindan sonra Suclular da masumlar da serbest kaldiktan sonra Zola kitaplarina dondu Dreyfus davasindan esinlenerek son romanini yazdi 29 Eylul 1902 de yatak odasindaki somineden sizan dumandan zehirlenerek oldu Resmi kayitlara kaza olarak gecse de bu olumun ardinda gerici bir orgut oldugundan kuskulanilmistir Cenaze torenine 50 000 kisi katildi 1888 de aldigi Legion d honneur Sovalyesi unvani dava nedeniyle askiya alinmis oldugundan resmi cenaze toreni duzenlenmedi ancak ordu cenazesine bir boluk asker gondermistir Monmarte Mezarligi na gomulen cenazesi meclisin aldigi bir kararla 4 Haziran 1908 de Pantheon a tasindi Pantheon daki mezariBazi eserleriZola romanlarinin cogunu 1869 den itibaren Honore de Balzac in izinden giderek Les Rougon Macquart Histoire naturelle et sociale d une famille sous le Second Empire Rougon Macquart lar Ikinci Imparatorluk ta Bir Ailenin Tabiat ve Toplum Tarihi baslikli bir dizi biciminde duzenledi Toplam yirmi roman pozitivist temelde yazilmis bir tur aile tarihi olacak bu arada ailenin Rougon kolu burjuvaziyi Macquart kolu da alt tabakalari temsil edecekti Bir Ask Sayfasi Therese Raquin Paris Yildizi Germinal Gercek Emek 2 Cilt Toprak Rahip Mouret nin Gunahi Yasama Sevinci Hayvanlasan Insan Paris in Karni Oyun Bitti Paris YasamiKaynakca Gunday Rifad dergipark gov Usak Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi Yil 2014 Sayi 17 26 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Eylul 2017 a b c Cankara Murat Bu Topraklarad Zola yi Okumak www agos com tr Agos gazetesi 4 Agustos 2015 4 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2017 a b c d e Baysan Gul Tekay www edebiyatdergisi hacettepe edu tr Hacettepe Universitesi Edebiyat Fakultesi Dergisi Cilt 19 Sayi 1 1 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Eylul 2017 a b Emile Zola www iletisim com tr Iletisim com tr sitesi 4 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2017 a b c d Kocak Ozgur Emile Zola nin Therese Raquin ve Mehmet Rauf un Eylul Romanlarindaki Evlilik Aldatma ve Pismanlik Konularinin Analitik Olarak Karsilastirilmasi tez yok gov tr Eskisehir Osmangazi Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi 2007 4 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2017 Medan Geceleri www kitapyurdu com Kitapyurdu com siesi 4 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2017 How Emile Zola made novels out of gutter voices and ultra violence www telegraph co uk The Telegraph 5 Aralik 2015 11 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2017