Emir cümlesi, konuşmacının/yazarın bir eylemin gerçekleştirilmesini buyurduğu cümle türü. Emir cümlelerinin tamamına yakını emir kipinde oluşturulur. Nadiren gelecek zaman kipinde emir cümlelerine de rastlanır.
- Şu sürahiyi mutfağa götür.
- Hepiniz odanıza çıkın.
- Diğer takımın oyuncuları da sahayı terk etsin.
- Herkes tahtadaki örneği defterine yazacak! ("yazmak zorunda" anlamında)
Emir cümleleri -tonlamaya bağlı olarak- ünlem cümlesi olarak kullanılabilir.
Emir kipi ile oluşturulanlar
Emir kipi Türkçedeki dilek kiplerinden biridir. Fiilin yapılmasını emretmek amacıyla kullanılır. Birinci şahıslar (ben ve biz) için emir kipi çekimi yoktur. İkinci tekil şahıs (sen) için eksiz şekilde (fiil kökü veya gövdesi halinde) kullanılır:
- (Sen) gel.
Diğer şahıslar için (siz, o, onlar) çekimli olarak kullanılır:
- (Siz) okuyun.
- (O) gelsin.
- (Onlar) koşsunlar.
Gelecek zaman kipi ile oluşturulanlar
Gelecek zaman kipi eki "-ecek", emir cümlesi oluşturmakta kullanılabilir. Bu tür cümlelerde gelecek zaman anlamından ziyade eylemin yapılması gerektiği (zorunluluk) anlamı vardır.
- Yarın saat 10'da odama geleceksiniz! (Konuşmacı gelecekle ilgili bir tahminde bulunmuyor, dinleyiciye yarın 10'da gelmesini emrediyor.)
- Eve döndüğümde bu oda tertemiz olacak! (Konuşmacı dinleyiciye odayı temizlemesini buyuruyor.)
Kaynakça
- ^ a b c Emir kipi 16 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Yenimakale.com. Erişim: 16 Ekim 2012
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Emir cumlesi konusmacinin yazarin bir eylemin gerceklestirilmesini buyurdugu cumle turu Emir cumlelerinin tamamina yakini emir kipinde olusturulur Nadiren gelecek zaman kipinde emir cumlelerine de rastlanir Su surahiyi mutfaga gotur Hepiniz odaniza cikin Diger takimin oyunculari da sahayi terk etsin Herkes tahtadaki ornegi defterine yazacak yazmak zorunda anlaminda Emir cumleleri tonlamaya bagli olarak unlem cumlesi olarak kullanilabilir Emir kipi ile olusturulanlarEmir kipi Turkcedeki dilek kiplerinden biridir Fiilin yapilmasini emretmek amaciyla kullanilir Birinci sahislar ben ve biz icin emir kipi cekimi yoktur Ikinci tekil sahis sen icin eksiz sekilde fiil koku veya govdesi halinde kullanilir Sen gel Diger sahislar icin siz o onlar cekimli olarak kullanilir Siz okuyun O gelsin Onlar kossunlar Gelecek zaman kipi ile olusturulanlarGelecek zaman kipi eki ecek emir cumlesi olusturmakta kullanilabilir Bu tur cumlelerde gelecek zaman anlamindan ziyade eylemin yapilmasi gerektigi zorunluluk anlami vardir Yarin saat 10 da odama geleceksiniz Konusmaci gelecekle ilgili bir tahminde bulunmuyor dinleyiciye yarin 10 da gelmesini emrediyor Eve dondugumde bu oda tertemiz olacak Konusmaci dinleyiciye odayi temizlemesini buyuruyor Kaynakca a b c Emir kipi 16 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yenimakale com Erisim 16 Ekim 2012