Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Emirgûneoğlu Yusuf Paşa, Safevi Devleti ve Osmanlı İmparatorluğunda valilik ve vezirlik yapmış devlet adamı. Doğum adı Tahmaspkulu'dur, Revan'ın Osmanlılarca alınması sonucu Osmanlı hizmetine geçerek Yusuf adını almıştır. Babası Safevilerin Erivan beylerbeyi Emirgûne Han Kaçar'dır. Büyükbabası Gülabi Han Kaçar'dır. Ailesi, Kaçar boyunun Ağcakoyunlu oymağına mensuptur. Büyük ninesi Safevi sultanı olduğundan ona "sultanzade" veya "şehzade" de denilmiştir.
Emirgûneoğlu Yusuf Paşa | |
|---|---|
| Doğum | Emirgûneoğlu Tahmaspkulu Han Ağcakoyunlu-Kaçar 28 Ocak 1605 Revan |
| Ölüm | 17 Haziran 1641 |
| Meslek | Vali, Vezir |
Hayatı
Tahmaspkulu han, Erivan (Revan) şehrinde dünyaya gelmiştir. Gençliğinde mükemmel bir medrese eğitimi aldı. Safevi Devleti hizmetinde önce Sultan, sonra Han unvanıyla bulundu. Babasının 1625 yılındaki vefatının ardından, onun yerine Revan Eyaleti beylerbeyi olarak atandı.
Safevilerin hizmetindeyken
1630 yılında Hakkâri Emiri, Safevi Devleti hükümdarı Şah Safi'ye mektup yazıp, Safevi Devleti himayesine geçmek istedi. Safevi ordusu baş komutanı Rüstem Han Türkmen, şahdan Van kalesini ele geçirmeye yönelik emir aldı. Osmanlı Devleti'nin Diyarbakır ve Erzurum beylerbeylerinin Van'a yardıma gitmeleri sonucu Şah Safi, Tahmaspkulu Han'ı, Kelbeli Han ile birlikte Rüstem Han'ın yardımına yolladı.
Bu süre içinde Revan valisi Tahmaspkulu Han, 10 bin kişilik ordu ile Kürt Mahmudi aşiretine karşı saldırıya geçti. Sonra Adilcevaz'a doğru yönelik epey bir ganimet, esir geçirdikten sonra Hoy etrafında geldi. Şah Safi, Nakdi Bey Şamlu'nu Tebriz'e gönderdi ve ona emretti ki, ordusu ile Azerbaycan'a gidip orada yaşanan olaylara nezaret etsin. Nakdi Bey , Azerbaycan'a ulaştığı zaman, Diyarbakır valisi ve Kürt emirlerinin 10 bin kişilik ordusu, Tebriz etrafında talana başladılar. Şehir halkının bir kısmı, mallarını gizleyerek, kendilerini tehlikesiz yerlere göçmeye mecbur kalmışlardır. Böyle bir zamanda Nakdi Bey askerleri ile Tebriz'e gitti. Acıçay kenarında Kızılbaş ordusu işgalcilerin önünü kesti ve orada kanlı bir savaş oldu.
1630'ların başında Osmanlı Devleti'nin Doğu sınırları hakkında durum o kadar iyi değildi. Sınır şehirlerinin valilerinde kaçma eğilimi oldukça artmıştı. 1633 yılında Osmanlı-Safevi ilişkileri çok soğumuştu. Diplomatik ilişkiler sıkıntılıydı. Tam da, bu sırada 1633 yılının Mart ayında Şah Safi, Kazvin'de iken Revan beylerbeyi Tahmaspkulu Han, Aras nehri kenarında isyan eden Kürt aşiretlerine karşı zafer haberi şaha muştulandı. Tahmaspkulu Han, Rüstem Han'la Gürcistan arazisine sefer haberini alan Osmanlı yanlısı Kürt emirleri birleşip üç-dört bin kişilik ordu Revan'ı talan etmeye başladılar. Gürcistan'dan dönen Tahmaspkulu Han, Kura nehri kenarında Revan'a yağma haberini aldıktan sonra, hızlı bir şekilde Aras nehri yönüne hareket etti. Aras nehri kenarında Tahmaspkulu Han'ın askerleri ile Osmanlı yanlısı Kürt aşiretleri arasında sağlam bir çarpışma oldu. Bu savaşta Kürt emirleri Bahaeddin ve Muhammed Bey Mahmudi yaralandı. Şah Safi emriyle Rüstem Han Türkmen 1633 yılında Van Kalesini ele geçirdi, Nahçıvan etrafını yağmacılardan temizledi. 1633 yılında Diyarbakır valisi Murtaza Paşa Van kalesine geldi, orada bir sürü asker yerleştirdi. Van çevresinde yaşayan Kürtler de, Osmanlı ordusu ile birleşti. Bununla birlikte bunların sayısı 40-50 bin kişi oldu. Bunları önlemek için, Şah Safi emriyle Revan Beylerbeyi Tahmaspkulu Han'a tabi üç-dört bin kişilik yerel ordu, on bin kişilik gulam birlikleri, eşik ağası Başıuğurlu Han, Rumiya Hakimi Kelbali Han askerleri Van'a doğru bir harekât yaptılar. Bunun sonunda Osmanlı ordusu mağlup bir şekilde Kars tarafına çekildi.
Bu gelişmeler sonrası gelişmelerden rahatsız olan ve atak bir politika izleyen Osmanlı hükümdarı IV. Murad, Revan'a sefer düzenledi. 200 bin kişilik bir orduyla, 26 Temmuz 1635 tarihinde Revan önlerine dayandı ve üç gün sonra top ateşine başladı. On gün süren top atışının sonunda şehri daha fazla savunamayacağını anlayan Revan beylerbeyi Tahmaspkulu Han, kaleyi 8 Ağustos 1635 tarihinde Osmanlı Sultanı IV. Murad'a teslim etti. Bunun üzerine sultan tarafından muhteşem bir merasimle huzura kabul edilen Tahmaspkulu Han, sonraki süreçte sultanın teveccühünü kazandı ve Sünniliği benimsemesinin ardından Yusuf ismini alarak Osmanlı hizmetine geçti.
Osmanlı hizmetine geçişi
Yusuf ismini alıp Osmanlı devleti hizmetine girdikten sonra, vezir rütbesiyle Halep beylerbeyliğine görevlendirildi. İki ay sonra dikkat çekici hareketlerinden göze batarak Halep'teki görevinden azledildi ve payitahta çağrıldı. Sultan IV. Murad'ı İzmit'te karşılayan kafilenin içinde bulundu ve bir kadırgayla İstanbul'a geçti. Hemen ardından, kendisine bugün Emirgan olarak anılan Feridun Bey Bahçeleri muhitinde bir köşk, Ahırkapı’da bir saray ve Kâğıthane’de bir çiftlik tahsis edildi. İlerleyen zamanlarda, musikiye ve şiire olan ilgisi, eğlenceye ve sefahat işlerine olan düşkünlüğü sayesinde padişahın yakın adamlarından biri oldu. IV. Murad'ın 1640 yılındaki vefatından bir yıl sonra, 17 Haziran 1641 tarihinde bölücü ve yıkıcı propaganda yaptığı iddiasından dolayı Sultan İbrahim'in emriyle idam edildi. Mezarı İzmit'tedir.
İstanbul-Sarıyer'e bağlı Emirgan semti, adını Emirgüneoğlu Yusuf Paşa'dan almıştır. Bölge, ilk başta paşanın adıyla anılmış, zamanla değişime uğrayarak Emirgan adını almıştır.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Emirguneoglu Yusuf Pasa Safevi Devleti ve Osmanli Imparatorlugunda valilik ve vezirlik yapmis devlet adami Dogum adi Tahmaspkulu dur Revan in Osmanlilarca alinmasi sonucu Osmanli hizmetine gecerek Yusuf adini almistir Babasi Safevilerin Erivan beylerbeyi Emirgune Han Kacar dir Buyukbabasi Gulabi Han Kacar dir Ailesi Kacar boyunun Agcakoyunlu oymagina mensuptur Buyuk ninesi Safevi sultani oldugundan ona sultanzade veya sehzade de denilmistir Emirguneoglu Yusuf PasaDogumEmirguneoglu Tahmaspkulu Han Agcakoyunlu Kacar 28 Ocak 1605 RevanOlum17 Haziran 1641MeslekVali VezirHayatiTahmaspkulu han Erivan Revan sehrinde dunyaya gelmistir Gencliginde mukemmel bir medrese egitimi aldi Safevi Devleti hizmetinde once Sultan sonra Han unvaniyla bulundu Babasinin 1625 yilindaki vefatinin ardindan onun yerine Revan Eyaleti beylerbeyi olarak atandi Safevilerin hizmetindeyken 1630 yilinda Hakkari Emiri Safevi Devleti hukumdari Sah Safi ye mektup yazip Safevi Devleti himayesine gecmek istedi Safevi ordusu bas komutani Rustem Han Turkmen sahdan Van kalesini ele gecirmeye yonelik emir aldi Osmanli Devleti nin Diyarbakir ve Erzurum beylerbeylerinin Van a yardima gitmeleri sonucu Sah Safi Tahmaspkulu Han i Kelbeli Han ile birlikte Rustem Han in yardimina yolladi Bu sure icinde Revan valisi Tahmaspkulu Han 10 bin kisilik ordu ile Kurt Mahmudi asiretine karsi saldiriya gecti Sonra Adilcevaz a dogru yonelik epey bir ganimet esir gecirdikten sonra Hoy etrafinda geldi Sah Safi Nakdi Bey Samlu nu Tebriz e gonderdi ve ona emretti ki ordusu ile Azerbaycan a gidip orada yasanan olaylara nezaret etsin Nakdi Bey Azerbaycan a ulastigi zaman Diyarbakir valisi ve Kurt emirlerinin 10 bin kisilik ordusu Tebriz etrafinda talana basladilar Sehir halkinin bir kismi mallarini gizleyerek kendilerini tehlikesiz yerlere gocmeye mecbur kalmislardir Boyle bir zamanda Nakdi Bey askerleri ile Tebriz e gitti Acicay kenarinda Kizilbas ordusu isgalcilerin onunu kesti ve orada kanli bir savas oldu 1630 larin basinda Osmanli Devleti nin Dogu sinirlari hakkinda durum o kadar iyi degildi Sinir sehirlerinin valilerinde kacma egilimi oldukca artmisti 1633 yilinda Osmanli Safevi iliskileri cok sogumustu Diplomatik iliskiler sikintiliydi Tam da bu sirada 1633 yilinin Mart ayinda Sah Safi Kazvin de iken Revan beylerbeyi Tahmaspkulu Han Aras nehri kenarinda isyan eden Kurt asiretlerine karsi zafer haberi saha mustulandi Tahmaspkulu Han Rustem Han la Gurcistan arazisine sefer haberini alan Osmanli yanlisi Kurt emirleri birlesip uc dort bin kisilik ordu Revan i talan etmeye basladilar Gurcistan dan donen Tahmaspkulu Han Kura nehri kenarinda Revan a yagma haberini aldiktan sonra hizli bir sekilde Aras nehri yonune hareket etti Aras nehri kenarinda Tahmaspkulu Han in askerleri ile Osmanli yanlisi Kurt asiretleri arasinda saglam bir carpisma oldu Bu savasta Kurt emirleri Bahaeddin ve Muhammed Bey Mahmudi yaralandi Sah Safi emriyle Rustem Han Turkmen 1633 yilinda Van Kalesini ele gecirdi Nahcivan etrafini yagmacilardan temizledi 1633 yilinda Diyarbakir valisi Murtaza Pasa Van kalesine geldi orada bir suru asker yerlestirdi Van cevresinde yasayan Kurtler de Osmanli ordusu ile birlesti Bununla birlikte bunlarin sayisi 40 50 bin kisi oldu Bunlari onlemek icin Sah Safi emriyle Revan Beylerbeyi Tahmaspkulu Han a tabi uc dort bin kisilik yerel ordu on bin kisilik gulam birlikleri esik agasi Basiugurlu Han Rumiya Hakimi Kelbali Han askerleri Van a dogru bir harekat yaptilar Bunun sonunda Osmanli ordusu maglup bir sekilde Kars tarafina cekildi Bu gelismeler sonrasi gelismelerden rahatsiz olan ve atak bir politika izleyen Osmanli hukumdari IV Murad Revan a sefer duzenledi 200 bin kisilik bir orduyla 26 Temmuz 1635 tarihinde Revan onlerine dayandi ve uc gun sonra top atesine basladi On gun suren top atisinin sonunda sehri daha fazla savunamayacagini anlayan Revan beylerbeyi Tahmaspkulu Han kaleyi 8 Agustos 1635 tarihinde Osmanli Sultani IV Murad a teslim etti Bunun uzerine sultan tarafindan muhtesem bir merasimle huzura kabul edilen Tahmaspkulu Han sonraki surecte sultanin teveccuhunu kazandi ve Sunniligi benimsemesinin ardindan Yusuf ismini alarak Osmanli hizmetine gecti Osmanli hizmetine gecisi Yusuf ismini alip Osmanli devleti hizmetine girdikten sonra vezir rutbesiyle Halep beylerbeyligine gorevlendirildi Iki ay sonra dikkat cekici hareketlerinden goze batarak Halep teki gorevinden azledildi ve payitahta cagrildi Sultan IV Murad i Izmit te karsilayan kafilenin icinde bulundu ve bir kadirgayla Istanbul a gecti Hemen ardindan kendisine bugun Emirgan olarak anilan Feridun Bey Bahceleri muhitinde bir kosk Ahirkapi da bir saray ve Kagithane de bir ciftlik tahsis edildi Ilerleyen zamanlarda musikiye ve siire olan ilgisi eglenceye ve sefahat islerine olan duskunlugu sayesinde padisahin yakin adamlarindan biri oldu IV Murad in 1640 yilindaki vefatindan bir yil sonra 17 Haziran 1641 tarihinde bolucu ve yikici propaganda yaptigi iddiasindan dolayi Sultan Ibrahim in emriyle idam edildi Mezari Izmit tedir Istanbul Sariyer e bagli Emirgan semti adini Emirguneoglu Yusuf Pasa dan almistir Bolge ilk basta pasanin adiyla anilmis zamanla degisime ugrayarak Emirgan adini almistir Kaynakca G Rota The Death of Tahmaspqoli Xan Qajar p 56 G Rota The Death of Tahmaspqoli Xan Qajar p 57